Έργα: ποια θα γίνουν και ποια «παγώνουν» στο λιμάνι του Πειραιά

Της Γιούλης Μανώλη/

Επενδυτική έκρηξη στον Πειραιά, σε συνθήκες κοινωνικού κατευνασμού που διαμόρφωσαν επί του παρόντος η σταθερή θέση της ΕΣΑΛ (Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων) και η υπαναχώρηση της ΟΛΠ ΑΕ, υπόσχεται το master plan  για την ανάπτυξη του μεγαλύτερου λιμανιού της χώρας.

Από το συνολικό αναπτυξιακό σχέδιο αρχικού ύψους 800 εκατ. ευρώ κουρεύτηκαν περίπου 300 εκατ. ευρώ για την επέκταση του Car Terminal στο Νέο Μώλο Δραπετσώνας, πρόταση την οποία αναγκάστηκε να αποσύρει η ΟΛΠ ΑΕ υποχωρώντας στο μέτωπο αντιδράσεων της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης και για την επέκταση του Container Terminal, έργο για το οποίο η ΕΣΑΛ έκρινε ότι οι συνθήκες δεν είναι ώριμες.

Ωστόσο, «η ξεκούραση των πολεμιστών» μετά τις μάχες που δόθηκαν στον Πειραιά και τους άλλους παραλιμένιους δήμους για να μη βάλουν τα επενδυτικά σχέδια της Cosco «ταφόπλακα» στις ελληνικές ναυπηγοεπισκευαστικές επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι δεν θα κρατήσει πολύ. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ανοίξει ξανά ο φάκελος των δραστηριοτήτων βαριάς περιβαλλοντικής όχλησης στην Αττική, όπου σήμερα απαγορεύονται ρητά. Το υπουργείο Ανάπτυξης φέρεται να συζητά το ενδεχόμενο αδειοδότησης τέτοιων δραστηριοτήτων υπό όρους εν αναμονή της απόφασης του  Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου έχει προσφύγει ο ΟΛΠ εναντίον επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής, η οποία τον Αύγουστο του ’18 απέρριψε το αίτημά του να αναπτύξει ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, καθώς σύμφωνα με την επιτροπή επρόκειτο για δραστηριότητες βαριάς περιβαλλοντικής όχλησης, οι οποίες στην Αττική δεν επιτρέπονται.

Οι Κινέζοι

Το κούρεμα του αναπτυξιακού πλάνου του ΟΛΠ δυσαρέστησε σφόδρα τους Κινέζους προκαλώντας έναν ακόμη πονοκέφαλο στην ελληνική κυβέρνηση, ενόψει και της ανταλλαγής επισκέψεων που έχουν προγραμματιστεί για το επόμενο διάστημα ανάμεσα στον πρωθυπουργό της Ελλάδας και τον πρόεδρο της Κίνας, με κορυφαίο θέμα στην ατζέντα τους τα εμπόδια στους επενδυτικούς σχεδιασμούς της Cosco.

Το ενιαίο μέτωπο που δημιουργήθηκε στον Πειραιά συσπειρώνοντας το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων στους εμπλεκόμενους δήμους (Πειραιά, Περάματος, Δραπετσώνας-Κερατσινίου) και τις ισχυρότερες συνδικαλιστικές παρατάξεις για την υπεράσπιση των ελληνικών επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, μηδένισε τα περιθώρια της κυβέρνησης Μητσοτάκη να ικανοποιήσει τις κινεζικές απαιτήσεις, όπως αυτές εκφράστηκαν με το αναθεωρημένο σχέδιο της ΟΛΠ ΑΕ που μπήκε στο ψυγείο από την ΕΣΑΛ.

Ωστόσο, το κούρεμα του αναπτυξιακού πλάνου της Cosco δεν θεωρείται οριστική έκβαση. Η κινεζική πλευρά προετοιμάζεται για την επαναφορά σε δεύτερο χρόνο της αδειοδότησης νέου τέταρτου προβλήτα εμπορευματοκιβωτίων που πάγωσε η ΕΣΑΛ με την τελευταία απόφασή της.

Ο εκτελεστικός πρόεδρος της ΟΛΠ Α.Ε. Yu Zenggang δήλωσε ότι «ύστερα από μεγάλο χρονικό διάστημα αναμονής λάβαμε την έγκριση να προχωρήσουμε στην υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων που θα καταστήσουν τον Πειραιά το σημαντικότερο λιμάνι της Μεσογείου και θα δημιουργήσουν ακόμη περισσότερες νέες θέσεις εργασίας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι αρμόδιες αρχές θα επανεξετάσουν σύντομα και την επέκταση του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων, ως μία μεγάλη επένδυση που θα εδραιώσει το λιμάνι του Πειραιά στα κορυφαία  container terminals της Ευρώπης».

Για την Cosco η κατασκευή τέταρτου προβλήτα δεν μπορεί να καθυστερήσει πέραν του 2021,όταν σύμφωνα με τους υπολογισμούς της θα έχουν κορεστεί οι υπάρχουσες υποδομές διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων στον Πειραιά, με συνέπεια την απώλεια σοβαρών εσόδων για τον ΟΛΠ από τα μέσα του 2021 και μετά.

Ποιότητα ζωής

Για το μέτωπο των αντιδράσεων «τα έργα αυτά θα υποβάθμιζαν δραματικά την ποιότητα ζωής χιλιάδων κατοίκων του Κερατσινίου και του Περάματος, μεταφέροντας σε ελάχιστη απόσταση από τα σπίτια τους, 24ωρης διάρκειας πολύ θορυβώδεις δραστηριότητες», ενώ τα έργα στον όρμο της Δραπετσώνας «θα κατασκευάζονταν στη θέση ναυπηγοεπισκευαστικών υποδομών, βάζοντας οριστικά ταφόπλακα στη Ναυπηγοεπισκευή, καταστρέφοντας 451 ναυπηγοεπισκευαστικές επιχειρήσεις και 1.500 δορυφορικές, με συνέπεια 15.000 νέους ανέργους και νεόπτωχες οικογένειες».

Το αρχικό σχέδιο του ΟΛΠ που απέρριψε η ΕΣΑΛ προέβλεπε τη δημιουργία ενός νέου προβλήτα δυναμικότητας 2,8 εκατομμυρίων εμπορευματοκιβωτίων, προϋπολογισμού 215 εκατ. ευρώ. Οι Κινέζοι ισχυρίζονται ότι η μη έγκριση του έργου εκτροχιάζει το αναπτυξιακό τους πλάνο καθώς ο τέταρτος προβλήτας συμπεριελήφθη προ τετραμήνου στο master plan της ΟΛΠ Α.Ε για να αντισταθμίσει την απώλεια εσόδων που προκάλεσε στην Cosco η άρνηση της προηγούμενης κυβέρνησης να δώσει το πράσινο φως για την  ανάπτυξη στον ίδιο χώρο ενός ναυπηγείου για mega yachts, δραστηριότητα με πολύ υψηλότερα περιθώρια κέρδους για τους Κινέζους.

ΕΣΑΛ

Η πρώτη συνεδρίαση της ΕΣΑΛ για το master plan του ΟΛΠ είχε πραγματοποιηθεί τον περασμένο  Φεβρουάριο.

Τότε, η Επιτροπή ενέκρινε ομόφωνα, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, τις επενδύσεις που ορίζονται ως υποχρεωτικές και εντάσσονται στην σύμβαση παραχώρησης του μετοχικού ποσοστού του ΟΛΠ στην Cosco.

Αντιθέτως, απέρριψε τις περισσότερες προαιρετικές, όπως τις δύο πενταώροφες αποθήκες στο car terminal, το νέο logistics center και το εμπορικό κέντρο (mall) στο cruise terminal.

Επίσης, η ΕΣΑΛ γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τις προτάσεις χρήσεων γης και των όρων δόμησης σε αρκετές από τις προαιρετικές επενδύσεις.

Από την πλευρά του, ο ΟΛΠ είχε χαρακτηρίσει αναγκαίες και τις προαιρετικές επενδύσεις, υπογραμμίζοντας ότι «δεν νοείται σύγχρονο λιμάνι, χωρίς τις πρόσθετες επενδύσεις και συγκεκριμένα, ένα μεγάλο logistics center, ένα car terminal με στέγαστρο και ένα cruise terminal με εμπορικό κέντρο πολλαπλών χρήσεων.

Οι υποχρεωτικές επενδύσεις της Cosco στον ΟΛΠ ανέρχονται στα 293,7 εκατ. ευρώ, οι οποίες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2021 και οι πρόσθετες και άλλες επενδύσεις ανέρχονται στα 318 + 36 εκατ. ευρώ.

Ποια έργα θα γίνουν

Στη συνεδρίασή της τον περασμένο Ιούλιο η ΕΣΑΛ αποφάσισε ότι αποδέχεται τις εξής πρόσθετες επενδύσεις:

• Κατασκευή Νέας Αποθήκης στην περιοχή πρώην ΟΔΔΥ (ΠΕ01) λαμβάνοντας υπόψη σχετικό έγγραφο του Υπ. Υποδομών – Μεταφορών,
• Κατασκευή Πενταώροφου Κτιρίου στάθμευσης αυτοκινήτων στην περιοχή Γ2 (ΠΕ02) εφόσον υπήρξαν αποσαφηνίσεις και με τις προϋποθέσεις που τέθηκαν στην προηγούμενη συνεδρίαση,
• Προμήθεια Οικολογικών Λεωφορείων (Eco Buses – ΠΕ03),
• Κατασκευή Επιβατικού Σταθμού Κρουαζιέρας (ΠΕ04), (Σημειώνεται ότι η Ε.Σ.Α.Λ. είχε απορρίψει την κατασκευή και λειτουργία MALL στο νέο Προβλήτα Κρουαζιέρας)
• Αναδιαμόρφωση κτιρίου Παγόδας σε ξενοδοχείο 5* και συνεδριακό κέντρο (ΠΕ05) σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που τέθηκαν στην Απόφαση του ΥΠΠΟΑ,
• Αναδιαμόρφωση δύο αποθηκών σε 4* & 5* ξενοδοχεία (ΠΕ06) σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που τέθηκαν στην Απόφαση του ΥΠΠΟΑ,
• Κατασκευή 5* ξενοδοχείου στο Πόρτο Λεόνε (ΠΕ09) σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που τέθηκαν στην Απόφαση του ΥΠΠΟΑ.

Επί πλέον, η Ε.Σ.Α.Λ. προτείνει την μετατροπή της υφιστάμενης αποθήκης ΣΙΛΟ σε Δημόσιο Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος της Πολιτιστικής Ακτής Πειραιά, πρόταση με την οποία συμφωνεί και η ΟΛΠ ΑΕ όπως δήλωσε με επιστολή του προς την Γεν. Γραμματεία ΛΛΠΝΕ ο Δ/νων Σύμβουλος της ΟΛΠ ΑΕ.

Ποια έργα πάγωσαν

Δεν αποδέχεται την Πρόσθετη Επένδυση που αφορά στην Κατασκευή ναυπηγοεπισκευής για Mega Yachts στην περιοχή Γ1 (ΠΕ08) καθώς και την χρήση «ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ» στις ζώνες ΣΤ’ και ΙΒ’.

Στην συζήτηση έγινε σαφές ότι περιβαλλοντικά και κυκλοφοριακά ζητήματα θα εξεταστούν στο πλαίσιο της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και των επί μέρους Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).

Στην τελευταία συνεδρίασή της προ δύο εβδομάδων  η ΕΣΑΛ απέρριψε ως μη ώριμη την πρόταση του ΟΛΠ για την κατασκευή τέταρτου προβλήτα διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων, ενώ η πρόταση για την κατασκευή car terminal στη Δραπετσώνα αποσύρθηκε από τον ΟΛΠ.  

Ειδικότερα η ΕΣΑΛ υπό την προεδρία του γενικού γραμματέα Ναυτιλίας και Λιμενικών Υποδομών Ευ. Κυριαζόπουλου απέρριψε όχι μόνο το γιγαντιαίο Mall που είχε σχεδιάσει ο ΟΛΠ, αλλά οποιοδήποτε εμπορικό κέντρο στο Νότιο Προβλήτα, επιβεβαιώνοντας τις προηγούμενες αποφάσεις της, του Φεβρουαρίου 2019. Προσδιόρισε με ακρίβεια ότι η κατασκευή του Επιβατικού Σταθμού «θα εξυπηρετεί αποκλειστικά της χρήση της κρουαζιέρας (άφιξη, αναχώρηση και συνοδές ανάγκες)», ότι η χωροθέτηση και ο εν γένει σχεδιασμός των κτιριακών εγκαταστάσεων θα «εξασφαλίσουν τη θέση του χώρου της ναυμαχίας της Σαλαμίνας και την αμφίδρομη θέαση του εν λόγω χώρου και του ταφικού μνημείου του Θεμιστοκλή» και επίσης ότι θα διασπαστούν οι όγκοι του κτιρίου και μειωθεί το ύψος του για λόγους προστασίας και ανάδειξης του Κονώνειου τείχους και του ταφικού μνημείου του Θεμιστοκλή. Οι οριστικές μελέτες, με βάση αυτή την απόφαση θα ελεγχθούν και από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και το ΚΑΣ.