Πολεοδομίες: από το «χαρτοβασίλειο» στην τηλεργασία μια ταλαιπωρία δρόμος !

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Το «χαρτοβασίλειο» στις Πολεοδομίες και η χαμηλή ή και σε ορισμένες περιπτώσεις μηδενική προσαρμογή των Yπηρεσιών Δόμησης στις νέες συνθήκες τηλεργασίας και εξ αποστάσεως εξυπηρέτησης μηχανικών και πολιτών την περίοδο της πανδημίας έχει ως αποτέλεσμα νέο κύκλο ταλαιπωρίας και καθυστερήσεων στην έκδοση οικοδομικών αδειών για κτιριακά έργα και επενδύσεις.

 Αρνητικό παράδειγμα

Το  αρνητικό παράδειγμα δίνει η Πολεοδομία της  Καβάλας, η οποία, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση του αντικειμένου,  έχει από το παρελθόν ιστορικό συσσώρευσης φακέλων οικοδομικών αδειών προς διεκπεραίωση, και τώρα δίνει νέα αφορμή το θέμα της λειτουργίας των Υπηρεσιών Δόμησης όλης της χώρας να φτάσει στη Βουλή.

Τοπικός βουλευτής της συμπολίτευσης, με την ερώτηση του στη Βουλή θέτει υπόψη των συναρμοδίων υπουργών επιστολή του Επιμελητηρίου Καβάλας, η οποία επισημαίνει αδυναμία έκδοσης «οικοδομικών αδειών κατηγορίας (1 και 2) για ειδικά κτίρια, όπως βιοτεχνίες και ξενοδοχεία, που εκδίδονται σήμερα, από τα πολεοδομικά γραφεία των Δήμων».

Το θέμα της ψηφιακής λειτουργίας των Υπηρεσιών Δόμησης, σε συνδυασμό με τις νέες συνθήκες τηλεργασίας την περίοδο της πανδημίας έρχεται στο προσκήνιο με επιτακτικό τρόπο, καθώς οι διαχρονικές  αδυναμίες και οι νέες δυσκολίες των Πολεοδομιών να ανταποκριθούν στό έργο τους απειλούν να «παγώσουν» πλήρως την οικοδομική και επενδυτική δραστηριότητα, η οποία άλλωστε κινείται πριν και κατά την περίοδο της πανδημίας σε χαμηλά επίπεδα.

Παρέμβαση ΤΕΕ

Το κεντρικό ΤΕΕ υπογραμμίζει μεταξύ των μέτρων επαγγελματικής και οικονομικής στήριξης των μηχανικών, που πρέπει να ληφθούν την περίοδο της πανδημίας, την «ηλεκτρονική χορήγηση στοιχείων, οικοδομικών αδειών, σχεδίων και φωτοαντιγράφων από τις Πολεοδομίες, τα Κτηματολογικά γραφεία κλπ μετά από αίτηση των Μηχανικών».

Φορείς και σύλλογοι των μηχανικών θέτουν επίσης το θέμα άμεσης μετάβασης των Υπηρεσιών Δόμησης στην ψηφιακή λειτουργία. Είναι ενδεικτική η πρόσφατη παρέμβαση του ΤΕΕ Ανατολικής Στερεάς, που υπογραμμίζει την άμεση ανάγκη «ενίσχυσης και επέκτασης των ψηφιακών διαδικασιών και των σύγχρονων εργαλείων σε όλους τους φορείς του κράτους, της αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώπων» τονίζοντας ότι «η ψηφιοποίηση των αρχείων των υπηρεσιών δόμησης πρέπει να ξεκινήσει άμεσα».

Τι συμβαίνει

Τεχνικοί παράγοντες μιλούν για το θέμα της λειτουργίας των Πολεοδομιών  την περίοδο της πανδημίας. Με αφορμή την  ερώτηση του βουλευτή Καβάλας, που ζητά γενική παρέμβαση στις Υπηρεσίες Δόμησης, με σημείο αναφοράς  την περίπτωση της Πολεοδομίας Καβάλας,  σημειώνοντας ότι «σύμφωνα με επιστολή του Επιμελητηρίου Καβάλας, υφίσταται η δυνατότητα ηλεκτρονικής έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγορίας 3, όχι όμως οικοδομικών αδειών κατηγορίας (1 και 2) για ειδικά κτίρια, όπως βιοτεχνίες και ξενοδοχεία, που εκδίδονται σήμερα, από τα πολεοδομικά γραφεία των Δήμων», αναφέρουν ότι:

Οι  Υπηρεσίες Δόμησης καλούνται να ανταποκριθούν τόσο στην έκδοση οικοδομικών αδειών της κατηγορίας 3, που αφορούν σε κτίρια έως 1000 τετραγωνικών μέτρων και μπορούν να εκδοθούν με τηλεργασία των μηχανικών, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας e-adeies, με την προϋπόθεση όμως ότι το πρώτο βήμα, που είναι η έκδοση  όρων δόμησης, να γίνει από την Πολεοδομία, όπως και για τις οικοδομικές άδεις των κατηγοριών 1 και 2, για τις οποίες οι Πολεοδομίες πρέπει να προβούν σε έλεγχο και έγκριση τοπογραφικών και διαγραμμάτων κάλυψης, του υπό ανέγερση κτιρίου.

Οι ίδιοι παράγοντες επισημαίνουν ότι την περίοδο της πανδημίας οι περισσότερες Πολεοδομίες σε όλη τη χώρα, με μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα και σχετικές καθυστερήσεις ανταποκρίνονται μέχρι τώρα στην διεκπεραίωση των οικοδομικών αδειών και εκδίδονται οι προβλεπόμενες εγκρίσεις, κυρίως  με τηλεργασία των υπαλλήλων. Παράλληλα βέβαια σημειώνουν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα και δυσλειτουργίες, εξαιτίας της δυσκολίας να χρησιμοποιηθεί το «χαρτοβασίλειο» των Πολεοδομιών, που σε πολλές περιπτώσεις η διαχείριση του είναι έως αδύνατη και θυμίζει τριτοκοσμικές καταστάσεις.

Οι εμπειρίες άλλωστε  που αναφέρουν ελεύθεροι επαγγελματίες μηχανικοί από το πλήθος  των παραδειγμάτων«καθημερινής τρέλας των μηχανικών στις Πολεοδομίες» γράφουν βιβλία. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Πολεοδομίας Αγίας Παρασκευής στην Αττική, που διαθέτει διασκορπισμένο αρχείο, το οποίο έχει γίνει «φύλλο και φτερό» σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους και στο κυνήγι της αναζήτησης,  για να κάνουν οι μηχανικοί τη δουλειά τους, απαιτούνται τεράστια υπομονή, πολλές εργατοώρες και κυρίως τύχη.

Με την ευκαιρία ωστόσο οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι η περίπτωση της Πολεοδομίας Καβάλας αποτελεί διαχρονικό αρνητικό παράδειγμα, που ξεπερνά την συγκυρία των δυσκολιών και των συνεπειών της πανδημίας. Η συγκεκριμένη υπηρεσία λένε ότι «διακρίθηκε» και την περίοδο εφαρμογής της νέας ψηφιακής πλατφόρμας έκδοσης των αδειών, καθώς ήταν η πρώτη και μόνη στην κορυφή, Πολεοδομία, που όταν κλήθηκε να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες λειτουργίας του e-adeies είχε στα συρτάρια της περισσότερους από 200 φακέλους εκκρεμών υποθέσεων οικοδομικών αδειών.

Η ερώτηση στη Βουλή

Την ανάγκη ηλεκτρονικής έκδοσης από τα πολεοδομικά γραφεία των Δήμων οικοδομικών αδειών κατηγορίας 1 και 2 για ειδικά κτίρια, όπως βιοτεχνίες και ξενοδοχεία, πέραν της κατηγορίας 3 που ισχύει σήμερα, υπογραμμίζει ο βουλευτής Καβάλας της Νέας Δημοκρατίας Μακάριος Λαζαρίδης.

O βουλευτής Καβάλας κατέθεσε κοινοβουλευτική ερώτηση προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, Εσωτερικών Παναγιώτη Θεοδωρικάκο και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη, με θέμα: «Αίτημα για ηλεκτρονική έκδοση και των κατηγοριών δόμησης 1 και 2, καθώς και των γνωμοδοτήσεων των Επιτροπών και Υπηρεσιών που μεσολαβούν στη διαδικασία έκδοσης αδειών».

Επικαλούμενος σχετική επιστολή του Επιμελητηρίου Καβάλας, ο κ. Λαζαρίδης τονίζει ότι αποτέλεσμα της αδυναμίας ηλεκτρονικής διαχείρισης για την έκδοση των εν λόγω αδειών αποτελεί η συσσώρευση αιτημάτων στα κατά τόπους πολεοδομικά γραφεία, με προφανείς τις επιπτώσεις τόσο στην οικονομική δραστηριότητα όσο και την ταλαιπωρία των πολιτών.

Στο πλαίσιο αυτό, ρωτά, μεταξύ άλλων, τους αρμόδιους υπουργούς αν προτίθενται να προβούν σε περαιτέρω ψηφιοποίηση των διαδικασιών έκδοσης οικοδομικών αδειών, να συμπεριλάβουν τις άδειες όλων των κατηγοριών και να προβούν ή να μεσολαβήσουν προς την κατεύθυνση του ηλεκτρονικού μετασχηματισμού των γνωμοδοτήσεων των Επιτροπών και Υπηρεσιών που συμπεριλαμβάνονται στη διαδικασία.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης του κ. Λαζαρίδη:

«Οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας είναι ήδη εμφανείς. Ωστόσο, πέρα από την υγειονομική κρίση με τις προφανείς θλιβερές συνέπειες και το κόστος σε ανθρώπινες ζωές, η Κυβέρνηση έχει προβεί σε κινήσεις οι οποίες, πέρα από την ανακούφιση σε ευπαθείς ομάδες και εργαζομένους, προωθούν και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Είναι δε σημαντικό ότι το τελευταίο θα αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα διευκόλυνσης της καθημερινότητας του πολίτη και της οικονομικής δραστηριότητας και θα αποτελέσει έναν επιταχυντή στη διαδικασία ανόρθωσης της οικονομίας και επιστροφής στην κανονικότητα της χώρας.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με επιστολή του Επιμελητηρίου Καβάλας, υφίσταται η δυνατότητα ηλεκτρονικής έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγορίας 3, όχι όμως οικοδομικών αδειών κατηγορίας (1 και 2) για ειδικά κτίρια, όπως βιοτεχνίες και ξενοδοχεία, που εκδίδονται σήμερα, από τα πολεοδομικά γραφεία των Δήμων.

Αποτέλεσμα της μη δυνατότητας ηλεκτρονικής διαχείρισης για την έκδοση των εν λόγω αδειών αποτελεί η συσσώρευση των αιτημάτων στα κατά τόπους πολεοδομικά γραφεία, με συνέπεια την χρονική καθυστέρηση, η οποία προοδευτικά δύναται να φτάσει και σε επίπεδο ετών, με προφανείς επιπτώσεις τόσο στην οικονομική δραστηριότητα όσο και την ταλαιπωρία όλων των εμπλεκομένων πολιτών.

Τούτων δοθέντων, ερωτώνται οι κ. Υπουργοί:

1. Προτίθενται τα συναρμόδια Υπουργεία να προβούν σε περαιτέρω ψηφιοποίηση των διαδικασιών έκδοσης οικοδομικών αδειών και να συμπεριλάβουν και τις άδειες κατηγορίας (1 και 2) για ειδικά κτίρια;
2. Προτίθενται τα συναρμόδια Υπουργεία να προβούν ή να μεσολαβήσουν προς την κατεύθυνση του ηλεκτρονικού μετασχηματισμού των γνωμοδοτήσεων των Επιτροπών και Υπηρεσιών που συμπεριλαμβάνονται στη διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών;
3. Αν ναι, ποιο είναι το σχεδιαζόμενο χρονοδιάγραμμα για τον ηλεκτρονικό μετασχηματισμό των εν λόγω διαδικασιών;»