Πολεοδομική … παγίδα στο νέο «εξοικονομώ»! Ποιοι και γιατί κινδυνεύουν με βαριές καμπάνες και να επιστρέψουν πίσω την επιδότηση με τόκο …  

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Σε  ετοιμότητα βρίσκονται πλέον χιλιάδες ιδιοκτήτες, μηχανικοί και ο κόσμος της κατασκευαστικής αγοράς,  για να αξιοποιήσουν το νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ»,  καθώς, όπως είναι γνωστό, από τις 28 Φεβρουαρίου 2018  ανοίγει η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων στο νέο πρόγραμμα,  το οποίο παρέχει χρηματοδότηση για την υλοποίηση παρεμβάσεων, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και κατά συνέπεια του ενεργειακού κόστους των νοικοκυριών, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Σύμφωνα με την  Κοινή  Υπουργική Απόφαση προκήρυξης του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ», η οποία περιλαμβάνει και τον Οδηγό Εφαρμογής,  επιλέξιμη κατοικία, που μπορεί να ενταχθεί και να έχει τις ωφέλειες του νέου προγράμματος είναι  μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα, που σε κάθε περίπτωση υφίσταται νόμιμα.

Προβλέπεται ρητά και κατηγορηματικά στον Οδηγό Εφαρμογής του προγράμματος, ότι:

-« Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/ τακτοποίησης στο ακίνητο, θα πρέπει να διευθετηθούν πριν την υποβολή της αίτησης. Επισημαίνεται ότι θα πρέπει να έχει εκδοθεί βεβαίωση περαίωσης, από την οποία να προκύπτει η ολοκλήρωση της διαδικασίας καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης».

Η συγκεκριμένη πρόβλεψη, η οποία είναι ξεκάθαρη και συγκεκριμένη, αποκλείει από το νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ»,   κάθε είδους ακίνητο, στο οποίο υπάρχει κάποιας μορφής αυθαιρεσία που δεν έχει νομιμοποιηθεί και μάλιστα με εξοφλημένο το πρόστιμο αυθαιρέτου πριν την υποβολή αίτησης.

Αυτομάτως αυτή η ρύθμιση μετατρέπεται σε πολεοδομική παγίδα για ιδιοκτήτες και μηχανικούς, που θα θελήσουν να πατήσουν το κουμπί της ηλεκτρονικής αίτησης,  ώστε να ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα, μέχρι να ολοκληρώσουν τις εργασίες και να εισπράξουν την επιδότηση αγνοώντας, παρακάμπτοντας ή ρισκάροντας το γεγονός ότι στο ωφελούμενο ακίνητο μπορεί να υπάρχει μια οποιαδήποτε μικρής η μεγάλης κλίμακας πολεοδομική υπέρβαση και αυθαιρεσία.

Απολύτως νόμιμα 

Το  φάσμα της πολεοδομικής παγίδας είναι μεγάλο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία οι πολεοδομικές αυθαιρεσίες, πάντως είδους, που έχουν δηλωθεί με τους πέντε τελευταίους νόμους νομιμοποίησης αυθαιρέτων  από το 2009 έως σήμερα πλησιάζουν το 1,5 εκατομμύριο με συνολικά έσοδα περί τα 2,4 δισ. ευρώ. Ωστόσο το σύνολο των ακινήτων της χώρας ανέρχεται σε 7,5 εκατομμύρια ακίνητα. Βάσιμα εκτιμάται από τεχνικούς παράγοντες ότι τα ελληνικά ακίνητα στην συντριπτική πλειοψηφία τους έχουν μιας μορφής αυθαιρεσία. Προκύπτει  λοιπόν ότι πολλά εκατομμύρια ακίνητα που δεν έχουν υπαχθεί στους νόμους νομιμοποίησης αυθαιρέτων δεν είναι σίγουρα  απολύτως νόμιμα. Έτσι το νέο «εξοικονομώ» μπορεί να αποκαλύψει αυτές τις υπερβάσεις και οι εμπλεκόμενοι ιδιοκτήτες και μηχανικοί να έχουν συνέπειες.

Τα δικαιολογητικά και οι αυστηροί έλεγχοι

Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για το «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ», «κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά. Τα δικαιολογητικά επισυνάπτονται από τον υποψήφιο ηλεκτρονικά.

Η αίτηση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν.1599/1986 (ΦΕΚ Α΄75) για τα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτήν και τα υποβαλλόμενα με αυτήν δικαιολογητικά. Συνεπώς, θα πρέπει να εμφανίζει ταυτότητα περιεχομένου με τα ζητούμενα δικαιολογητικά. Η ανακρίβεια των στοιχείων που δηλώνονται στην αίτηση επισύρει τις προβλεπόμενες ποινικές και διοικητικές κυρώσεις».

Οι ποινικές και διοικητικές κυρώσεις  σε περίπτωση πολεοδομικής αυθαιρεσίας βαρύνουν βεβαίως τον ιδιοκτήτη η τους ιδιοκτήτες τους ακινήτου και τον μηχανικό, δηλαδή το Σύμβουλο  του Έργου, το κόστος του οποίου καλύπτεται απευθείας από το Πρόγραμμα. Στους όρους του νέου προγράμματος αναφέρεται ξεκάθαρα ότι:

-«Σε περίπτωση κατά την οποία, σε οποιοδήποτε στάδιο υλοποίησης του έργου ή μετά την ολοκλήρωση του έργου διαπιστωθεί, βάσει ελέγχων που διενεργούν τα αρμόδια εθνικά ή ενωσιακά όργανα, η μη ορθή υλοποίηση του έργου, ο Δικαιούχος (δηλαδή το ελληνικό δημόσιο)  προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την ανάκληση / τροποποίηση της απόφασης υπαγωγής και συνακόλουθα για τη δημοσιονομική διόρθωση και την ανάκτηση των κινήτρων του Ωφελούμενου  (δηλαδή του ιδιοκτήτη κλπ) από τις αρμόδιες Αρχές (πλέον τόκων σε περίπτωση κρατικής ενίσχυσης) ή την αναπροσαρμογή αυτών».

Δηλαδή όσοι καταφέρουν και πάρουν την επιδότηση, έχοντας κάποιας μορφής αυθαιρεσία στο ακίνητο τους, που δεν είναι νομιμοποιημένη με πληρωμένο το πρόστιμο πριν την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, όταν έρθει η ώρα του λογαριασμού παράλληλα με  τις ποινικές, τις διοικητικές και επιπροσθέτως τις πειθαρχικές καμπάνες  που προβλέπει ο πολεοδομικός νόμος σε αυτές τις περιπτώσεις για τους μηχανικούς, θα υποχρεωθούν να επιστρέψουν πίσω στο δημόσιο τα χρήματα της επιδότησης και με τόκο και θα είναι υπόλογοι για απάτη εις βάρος του ελληνικού δημοσίου αλλά και του προϋπολογισμού της ΕΕ, που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα.

Ο Οδηγός Εφαρμογής του νέου προγράμματος αναφέρει ειδικότερα ότι «η υπαγωγή των αιτήσεων γίνεται στη βάση των στοιχείων που έχουν υποβληθεί στην ηλεκτρονική φόρμα χωρίς περαιτέρω έλεγχο, κατά τη φάση αυτή, του περιεχομένου των δικαιολογητικών που αναρτούνται. Οι Ωφελούμενοι φέρουν την ευθύνη της πλήρους, ορθής και αληθούς συμπλήρωσης της ηλεκτρονικής τους αίτησης καθώς και της ανάρτησης των ορθών δικαιολογητικών. Πριν την οριστικοποίηση της αίτησης, ο αιτών θα δηλώνει ότι όλα τα στοιχεία της αίτησής του, τα οποία θα εμφανίζονται αναλυτικά σε λίστα, είναι αληθή. Διόρθωση ή τροποποίηση ή συμπλήρωση των αιτήσεων, συμπλήρωση τυχόν ελλειπόντων στοιχείων, έστω και συμπληρωματικών ή διευκρινιστικών, δεν επιτρέπεται μετά την οριστικοποίηση της ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης».

Επίσης  σημειώνεται ότι «στο τελικό στάδιο κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών των αιτήσεων για την καταβολή των ωφελημάτων του προγράμματος θα γίνουν αυστηρές διασταυρώσεις δεδομένων, ώστε να επαληθευθεί η ακρίβεια των δηλωθέντων στοιχείων και να αποφευχθούν φαινόμενα απάτης σε βάρος του ενωσιακού προϋπολογισμού. Σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης θα επέρχονται οι κυρώσεις».

Πόροι 500 εκ ευρώ

Για το νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ», οι διαθέσιμοι πόροι από το ΕΣΠΑ 2014-2020 ανέρχονται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών κεφαλαίων, αναμένεται να ανέλθει στα 500 εκατ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2018  η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών παρέδωσε το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, στο οποίο θα γίνεται η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων και η παρακολούθηση της πορείας τους για ένταξη στις χρηματοδοτούμενες δράσεις, προκειμένου να διευκολυνθούν οι ενδιαφερόμενοι και να διασφαλισθεί η διαφάνεια, ως προς την εξυπηρέτηση των αιτήσεων με βάση την απόλυτη χρονική σειρά υποβολής.

Οι διαδικασία σύνδεσης των τραπεζών με το πληροφοριακό σύστημα θα ξεκινήσει σταδιακά από τις 15 Φεβρουαρίου και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα, οπότε στις 28 Φεβρουαρίου 2018  θα αρχίσει η υποβολή των αιτήσεων.