Πως αχρηστεύονται και βγαίνουν από τη βραχυχρόνια μίσθωση χιλιάδες ακίνητα

Η απαίτηση του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Τουρισμού στις προδιαγραφές για τις κατοικίες που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση, να έχουν χαρακτηρισμό κύριας χρήσης κατοικίας θα έχει αποτέλεσμα την αναδρομική αχρήστευση καταλυμάτων, τα οποία διατίθενται στις πλατφόρμες επί πολλά χρόνια και παράλληλα αποκλείει μεγάλο αριθμό διαθέσιμων χώρων σε κενά και εγκαταλελειμμένα από ετών, επαγγελματικά κτίρια γραφείων και βιοτεχνικών χώρων στο κέντρο της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων, τα οποία ανακαινίστηκαν προκειμένου να διατεθούν για βραχυχρόνια μίσθωση.

Αυτή τη διάσταση των ρυθμίσεων του νέου νομοσχεδίου αναδεικνύει η ΠΟΜΙΔΑ, επισημαίνοντας παράλληλα ότι είναι αμφίβολης συνταγματικότητας η ρύθμιση για υποχρεωτικούς ελέγχους των ιδιωτικών κατοικιών από μεικτά συνεργεία κρατικών οργάνων και ότι ανοίγει  νέο λαμπρό πεδίο δυνατότητας διαφθοράς και καταπίεσης των πολιτών, σε παρέμβαση της με την οποία ζητά «να τεθεί τέρμα στον απηνή διωγμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης».

Βραχυχρόνιες μισθώσεις: νέες προδιαγραφές, έλεγχοι και βαριά πρόστιμα

Πως αχρηστεύονται αναδρομικά και βγαίνουν από τη βραχυχρόνια μίσθωση χιλιάδες ακίνητα

Στην παρέμβαση της ΠΟΜΙΔΑ,  που υπογράφει ο πρόεδρος Στράτος Παραδιάς, σχετικά με την απαίτηση στις προδιαγραφές να είναι κύριας χρήσης κατοικίας εξηγεί πως αχρηστεύονται αναδρομικά και βγαίνουν από τη βραχυχρόνια μίσθωση χιλιάδες ακίνητα αναφέροντας τα εξής:

-«Η νέα διάταξη περιέχει διάφορες τεχνικές κυρίως προδιαγραφές για τις κατοικίες που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση, η πλέον περιοριστική των οποίων είναι ο τυπικός χαρακτηρισμός του χώρου στον οποίον βρίσκονται, ως κύριας χρήσης κατοικίας, ήτοι να έχει εξ αρχής  συνυπολογιστεί στο συντελεστή δόμησης του κτιρίου ή να έχει νομιμοποιηθεί η χρήση του χώρου βάσει των διατάξεων του ν.4495/2017 που, σημειωτέον, λήγει στις 31.3.2026,  με τη βασική προϋπόθεση η αλλαγή χρήσης να έχει συντελεστεί μέχρι τις 28.7.2011. Η θέσπισή της θα έχει αποτέλεσμα την αναδρομική αχρήστευση καταλυμάτων στα οποία έχουν επενδυθεί χρήματα και εργασία και τα οποία διατίθενται ευφήμως στις πλατφόρμες επί πολλά χρόνια, ενώ διαθέτουν όλα τα υπόλοιπα ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Εξάλλου, η διάταξη αυτή αποκλείει μεγάλο αριθμό διαθέσιμων χώρων σε κενά και εγκαταλελειμμένα από ετών, επαγγελματικά κτίρια γραφείων και βιοτεχνικών χώρων στο κέντρο της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων, τα οποία ουδέποτε χρησιμοποιούνταν για κατοικία, και τα οποία ανακαινίστηκαν  προκειμένου να διατεθούν για βραχυχρόνια μίσθωση, συμβάλλοντας στην αισθητική αναβάθμιση υποβαθμισμένων, πρώην βιοτεχνικών περιοχών! Για το λόγο αυτό η συγκεκριμένη αυτή προδιαγραφή, αν δεν καταργηθεί,  θα πρέπει να αφορά το μέλλον και να μην έχει αναδρομική ισχύ».

Πεδίο διαφθοράς στους νέους υποχρεωτικούς ελέγχους

Αναφορικά με τους υποχρεωτικούς ελέγχους των νέων προδιαγραφών η ΠΟΜΙΔΑ σημειώνει ότι:

-«Η διάταξη αυτή προβλέπει αμφίβολης συνταγματικότητας υποχρεωτικούς ελέγχους των ιδιωτικών κατοικιών από μεικτά συνεργεία κρατικών οργάνων, με δυνατότητα διοργάνωσης αστυνομικών εφόδων και επιβολής βαρυτάτων προστίμων. Ανοίγει συνεπώς μοιραία νέο λαμπρό πεδίο δυνατότητας διαφθοράς και καταπίεσης των πολιτών, ενώ είναι γνωστή η προσπάθεια η ΑΑΔΕ να απαλλάξει τους φορολογουμένους από τη δυνατότητα που είχαν τα φορολογικά όργανα για προσωπική επαφή και συναλλαγή μαζί τους. Γι΄αυτό η τήρηση των προυποθέσεων αυτών θα πρέπει να αποδεικνύεται από υπεύθυνες δηλώσεις των ιδιοκτητών και των μηχανικών τους, όπως συμβαίνει σε όλες τις ανάλογες πολεοδομικού χαρακτήρα διαδικασίες. Άλλωστε αδέκαστος κριτής της ποιότητας των καταλυμάτων είναι οι επισκέπτες τους, οι οποίοι βαθμολογούν αμείλικτα κάθε έλλειψη ποιότητας και λειτουργικότητας, στέλνοντας στα αζήτητα των πλατφορμών κάθε ακατάλληλο κατάλυμα». 

Υψηλού κόστους η εφαρμογή των νέων προδιαγραφών

Παράλληλα τονίζεται ότι η εφαρμογή των νέων προδιαγραφών απαιτεί υψηλό κόστος και προτείνεται να αφαιρείται από το φορολογητέο εισόδημα των ιδιοκτητών των καταλυμάτων. Συγκεκριμένα σημειώνεται ότι:

«Η εξασφάλιση των νέων προδιαγραφών συνοδεύεται από όχι ευκαταφρόνητο οικονομικό κόστος, το οποίο προστιθέμενο στα πρόσφατα νέα και αλλεπάλληλα φορολογικά μέτρα σε βάρος των βραχυχρονίων μισθώσεων, δημιουργεί τόσο ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες στους ιδιοκτήτες των καταλυμάτων, όσο και αναγκαστική αύξηση των τιμών διανυκτέρευσης, γεγονός που πληγώνει την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος σε μια διεθνοποιημένη τουριστική αγορά και ως εκ τούτου και τον αριθμό των τουριστών που θα επισκεφτούν τη χώρα μας. Γι΄αυτό το ελάχιστο που θα πρέπει να προστεθεί στη διάταξη αυτή είναι, το οικονομικό κόστος όλων αυτών των νέων προδιαγραφών, όπως και οι λοιπές λειτουργικές δαπάνες τους,  να αφαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα των ιδιοκτητών των καταλυμάτων».

Προϊόν της δημόσιας αξίωσης της πλευράς των ξενοδοχειακών ομίλων

Σε σχέση με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού με τίτλο: «Θέσπιση προδιαγραφών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, περιβαλλοντική κατάταξη καταλυμάτων, απλούστευση διαδικασίας ίδρυσης τουριστικών επιχειρήσεων και ειδικότερες διατάξεις ελέγχου και ενίσχυσης πλαισίου τουριστικών υποδομών» που η Υπουργός Τουρισμού κα ‘Ολγα Κεφαλογιάννη έθεσε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση μέχρι 19.12.2024 η ΠΟΜΙΔΑ αναφέρει ακόμη ότι:

-«Η προτεινόμενη διάταξη, είναι προϊόν της δημόσιας αξίωσης της πλευράς των ξενοδοχειακών ομίλων για την επιβολή της, σε συνέχεια της πρόσφατης πολλαπλής φορολογικής επιδρομής κατά των ιδιοκτητών ακινήτων που διαθέτουν τα ακίνητά τους στη βραχυχρόνια μίσθωση, και τον έμμεσο εξαναγκασμό τους σε αποχώρηση από αυτήν. Η συσσώρευση διαρκώς νέων φορολογικών μέτρων και προδιαγραφών οδηγεί σε αύξηση του κόστους διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, κάτι που θα οδηγήσει μοιραία σε μείωση και των φορολογικών εσόδων, αλλά και σε οικονομικό «στραγγαλισμό» όσων ασχολούνται με αυτήν, με αποτέλεσμα τη μείωση και των τουριστικών εσόδων της χώρας».

Η παταγώδης αποτυχία των μέτρων στη Βαρκελώνη

-«Η ΠΟΜΙΔΑ σημειώνει ότι  χωρίς να διαφωνεί με την ασφάλιση για αστική ευθύνη, ή με τα λοιπά αυτονόητα μέτρα ασφαλείας, ζητά να ληφθεί υπόψη η παταγώδης αποτυχία των μέτρων κατά της βραχυχρόνιας μίσθωσης στη Βαρκελώνη, τα οποία θα έλυναν δήθεν το πρόβλημα της κατοικίας στην πόλη, πράγμα που ουδέποτε συνέβη γιατί –όπως και στην Ελλάδα- δεν ήταν αυτή η αιτία των προβλημάτων στέγασης, να τεθεί τέρμα στον “απηνή διωγμό” της βραχυχρόνιας μίσθωσης με το να επανεξεταστεί εξ αρχής τόσο η διάταξη αυτή όσο και το όλο πλέγμα των αλλεπάλληλων αυτών επιβαρύνσεων, αν ενδιαφέρει και η «ανθεκτικότητα» της βραχυχρόνιας μίσθωσης, μιας δραστηριότητας που βρίσκεται 100% σε ελληνικά χέρια και λειτουργεί προς όφελος της κοινωνίας, αλλά και η “ανθεκτικότητα» του τουρισμού της χώρας μας…».

Προτεινόμενη νομοθετική διάταξη

Η προτεινόμενη νομοθετική διάταξη στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού έχει ως εξής:

Το κείμενο της προτεινόμενης διάταξης έχει ως εξής:

“Άρθρο 3 Προδιαγραφές ακίνητων που μισθώνονται βραχυχρόνια

1.Τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια, σύμφωνα με το άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α’ 240) πληρούν τις κάτωθι προδιαγραφές:

α) αποτελούν χώρους κύριας χρήσης κατοικίας της παρ. 95 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012 (Α’ 79) και διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό,

β) διαθέτουν ασφάλιση έναντι αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν,

γ) διαθέτουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, πυροσβεστήρες και ανιχνευτές καπνού, ρελέ διακοπής ή ρελέ αντιηλεκτροπληξιακό και ενδείξεις σήμανσης διαφυγής και

δ) διαθέτουν πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, φαρμακείο με είδη πρώτων βοηθειών, καθώς και οδηγό με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης.

2.Για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης με τις προδιαγραφές της παρ. 1, διενεργούνται επιτόπιοι έλεγχοι στην οικία που μισθώνεται και έχει δηλωθεί στην ειδική πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσιών Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) από υπαλλήλους του Υπουργείου Τουρισμού και από μικτά συνεργεία ελέγχου με υπαλλήλους της Α.Α.Δ.Ε. και υπαλλήλους του Υπουργείου Τουρισμού. Τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν από τον έλεγχο, προηγείται ενημέρωση με κάθε πρόσφορο τρόπο προς τον διαχειριστή του ακινήτου, για να προσκομίσει κάθε στοιχείο που επιβεβαιώνει τη συνδρομή των προδιαγραφών της παρ. 1.

Αν κρίνεται απαραίτητο, οι υπάλληλοι που διενεργούν τον έλεγχο, ζητούν τη συνδρομή των οργάνων της Ελληνικής Αστυνομίας για τη διενέργεια του ελέγχου, τα οποία την παρέχουν κατά τον χρόνο και στον τόπο που ζητείται, σύμφωνα με το άρθρο 161 του π.δ. 141/1991 (Α’ 58).

3.Οι υπάλληλοι της παρ. 2 φέρουν το δελτίο υπηρεσιακής τους ταυτότητάς και έγγραφη εντολή διενέργειας επιτόπιου ελέγχου, η οποία έχει εκδοθεί από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Τουρισμού και από τον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., κατά περίπτωση, καθώς και από εξουσιοδοτημένα από αυτούς όργανα, τα οποία επιδεικνύουν κατά τη διενέργεια του ελέγχου. Η έγγραφη εντολή περιέχει τουλάχιστον:

α) τον αριθμό και την ημερομηνία της εντολής,

β) το ονοματεπώνυμο του υπαλλήλου στον οποίο έχει ανατεθεί ο έλεγχος και

γ) το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία, τη διεύθυνση και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του διαχειριστή ή ιδιοκτήτη της οικίας που μισθώνεται βραχυχρόνια.

4.Ο ελεγχόμενος συνεργάζεται με τον υπάλληλο που διενεργεί τον έλεγχο και επιδεικνύει τα πιστοποιητικά, τις βεβαιώσεις και εν γένει στοιχεία προς απόδειξη τήρησης των προδιαγραφών της παρ. 1.

5.Στους διαχειριστές ακινήτων επιβάλλεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, αν:

α) δεν επιτραπεί η είσοδος στο ελεγχόμενο ακίνητο,

β) δεν πληρούται κάποια από τις προδιαγραφές της παρ. 1,

γ) δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις της παρ. 6.

Το πρόστιμο αποτελεί δημόσιο έσοδο, επιβάλλεται και εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, A’ 190).

6.Εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών από την ημέρα που διαπιστώνεται η παράβαση, ο διαχειριστής ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης, συμμορφώνεται με τις προδιαγραφές της παρ. 1.

7. Αν διενεργηθεί νέος έλεγχος εντός ενός (1) έτους από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου και διαπιστωθεί παράβαση των προδιαγραφών της παρ. 1, το πρόστιμο της παρ. 5 επιβάλλεται στο διπλάσιο και στην περίπτωση κάθε επόμενης ίδιας παράβασης στο τετραπλάσιο του αρχικά επιβληθέντος.”.