«Oρφανές» οι ρυθμίσεις για παραχώρηση και δόμηση του παλαιού αιγιαλού

Τεστ βολιδοσκόπησης αντιδράσεων και υπολογισμού πολιτικού κόστους αποδεικνύεται η δημοσιοποίηση των νέων ειδικών ρυθμίσεων για τον αιγιαλό,  με αιχμή την παραχώρηση και δόμηση του παλαιού αιγιαλού «στην κατεύθυνση διευκόλυνσης της επιχειρηματικότητας στην παράκτια ζώνη».

Οι νέες ρυθμίσεις για τον αιγιαλό γίνεται γνωστό ότι αποσύρονται από το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο, προκειμένου να προωθηθούν σε επόμενο χρόνο, με ξεχωριστό νομοσχέδιο. Στο μεταξύ προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις σε πολιτικό επίπεδο, όπως επίσης από περιβαλλοντικές οργανώσεις και την κοινή γνώμη.

Το θέμα των νέων ρυθμίσεων για τον αιγιαλό  κλείνει όπως άνοιξε, μέσω δημοσιευμάτων του Τύπου, τα οποία ασφαλώς αποκάλυψαν την πραγματικότητα, χωρίς ωστόσο να εμφανιστεί επισήμως και δημόσια,  από την πλευρά της κυβέρνησης,  πολιτικό κέντρο εισήγησης και εκπόρευσης των επίμαχων ρυθμίσεων, ενώ τώρα που αποσύρονται  ξεσηκώνεται κύμα «αποκήρυξης» τους από το Μέγαρο Μαξίμου και όλα τα συναρμόδια υπουργεία.

Στο «ψυγείο»

Τις νέες ρυθμίσεις  έφερε στο φως ο δημοσιογράφος Γιώργος Λιάλιος στην εφημερίδα «Καθημερινή», ο οποίος επανέρχεται με νέο ρεπορτάζ την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2019 γράφοντας ότι:

-«Στο «ψυγείο» μπαίνουν οι διατάξεις για τον αιγιαλό Θα περιληφθούν σε ξεχωριστό νομοσχέδιο Χωρίς τις διατάξεις που αφορούν τον αιγιαλό και την παραλία πρόκειται να έρθει το «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι σχετικές διατάξεις, οι οποίες κινούνταν στην κατεύθυνση διευκόλυνσης της επιχειρηματικότητας στην παράκτια ζώνη, προκάλεσαν ενστάσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να κριθεί σκόπιμη η απόσυρσή τους. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών, που έχει τη σχετική αρμοδιότητα, αναφέρουν ότι για τον αιγιαλό θα συνταχθεί ξεχωριστό νομοσχέδιο».

Προηγήθηκε την Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου 2019 ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιώργου Φυντικάκη στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος», με τίτλο  «παγώνουν οι αλλαγές για τον αιγιαλό στο οποίο σημειώνεται ότι «στον πάγο μπαίνουν σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Φιλελεύθερου» οι προωθούμενες αλλαγές για τον αιγιαλό και την παραλία, έπειτα από παρέμβαση του Μαξίμου και προσωπικά του πρωθυπουργού, καθώς διαπιστώθηκε ότι ο χαρακτήρας της ρύθμισης δεν εξυπηρετεί τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά που επιθυμεί να προσδώσει η κυβέρνηση σε συνδυασμό με την προστασία του περιβάλλοντος».

Παράλληλα η εφημερίδα «Αυγή έγραψε ότι « μετά τις σφοδρές αντιδράσεις, η κυβέρνηση «παγώνει» επί του παρόντος τις αλλαγές στη χρήση των αιγιαλών. Μετά την άμεση αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και περιβαλλοντικών οργανώσεων παγώνουν, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Φιλελεύθερος», που μάλιστα επικαλείται παρέμβαση από το Μέγαρο Μαξίμου οι προωθούμενες αλλαγές για τον αιγιαλό και την παραλία».

Αποκηρύξεις

Οι νέες ρυθμίσεις για τον αιγιαλό που μπήκαν στον «πάγο» από το Μέγαρο Μαξίμου, παράλληλα γίνεται γνωστό από τα δημοσιεύματα και τις σχετικές πληροφορίες ότι αποκηρύσσονται από όλα τα συναρμόδια κυβερνητικά κέντρα. Συγκεκριμένα:

Ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας φέρεται να χαρακτήρισε κάποιες από αυτές τις διατάξεις επικίνδυνες.

Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης φέρεται να μην  ήταν απολύτως σύμφωνος

Το αρμόδιο μόνο για την περιβαλλοντική διάσταση των ρυθμίσεων υπουργείο Περιβάλλοντος φέρεται αντίθετο με τις νέες νομοθετικές διατάξεις για τον αιγιαλό.

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών σύμφωνα με την «Καθημερινή» αναφέρουν ότι το υπουργείο θα φέρει ξεχωριστό νομοσχέδιο για τον αιγιαλό, όταν θα είναι έτοιμο να νομοθετήσει επί του θέματος. Κυβερνητικές πηγές υποστήριζαν ότι οι ρυθμίσεις υπήρχαν μόνο σε πολύ αρχική μορφή του σχεδίου νόμου (ανάμεσα σε άλλες ρυθμίσεις που είχαν προταθεί) και δεν είχαν συμπεριληφθεί στην τελική του μορφή. Πάντως, περιλαμβάνονταν στο κείμενο που είχε δοθεί την προηγούμενη εβδομάδα στα υπουργεία για σχολιασμό.

Κίνδυνοι

Σχετικά με τις νέες ρυθμίσεις που αποσύρονται ο «Φιλελεύθερος» έγραψε ότι πρόκειται για πρόταση τροποποίησης της ισχύουσας νομοθεσίας που σύμφωνα με τις πληροφορίες προέβλεπε μεταξύ άλλων ότι καταργείται η ρύθμιση που περιορίζει στο 60% ενός αιγιαλού τον χώρο που παραχωρείται σε ομπρελοκαθίσματα, όπως επίσης ότι ο λεγόμενος «παλαιός αιγιαλός» παύει να θεωρείται ανεπίδεκτος χρήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων και υποχρεωτικά κοινόχρηστος, αλλά χαρακτηρίζεται ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και επομένως μπορεί να παραχωρείται και να οικοδομείται.

Αν περνούσε δηλαδή η ρύθμιση, υπήρχε ο κίνδυνος στο όνομα της ανάπτυξης που όλοι επιθυμούν να παραδοθεί η παραλιακή ζώνη σε λίγους και να αποκλειστεί η πρόσβαση στην πλειονότητα των πολιτών.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το Μαξίμου διαπίστωσε την προχειρότητα της ρύθμισης, από την οποία στην ουσία όφελος θα είχαν μεταξύ άλλων μια σειρά από παραλιακές επιχειρήσεις που σήμερα δεν πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις, και την απέσυρε από το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο στο οποίο επρόκειτο αρχικά να συμπεριληφθεί και το οποίο βγαίνει σε διαβούλευση εντός των αμέσως επόμενων ημερών.

«Η διάταξη έχει βγει από το νομοσχέδιο – σκούπα με επιλογή του Μαξίμου, κατόπιν συζήτησης σε υψηλό επίπεδο», όπως λένε χαρακτηριστικά στον «Φιλελεύθερο» κυβερνητικές πηγές, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η ρύθμιση επιδεχόταν πολλών παρερμηνειών και κρίθηκε σκόπιμο να αποσυρθεί πριν να φτάσει στη Βουλή και η ζημιά γίνει μεγαλύτερη.

Πρώτα το περιβάλλον 

Στην ουσία η κίνηση δείχνει ότι μπορεί η κυβέρνηση να στηρίζει τα επενδυτικά σχέδια, όχι όμως σε βάρος της προστασίας του περιβάλλοντος, με τον συνομιλητή μας να εξηγεί ότι διάταξη για τον αιγιαλό μπορεί να έρθει στην πορεία, ωστόσο αυτό θα συμβεί, αφού πρώτα μελετηθούν καλύτερα οι συνέπειές της και άρα θα αφορά κάποιο άλλο, μελλοντικό νομοσχέδιο.

Οι πληροφορίες για την επίμαχη ρύθμιση που είχαν δει το φως της δημοσιότητας αναφέρονταν σε σημαντικές τροποποιήσεις της νομοθεσίας για τον αιγιαλό και την παραλία εις βάρος του κοινόχρηστου χαρακτήρα τους και στο όνομα της διευκόλυνσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ακτογραμμή.

Στο πακέτο μάλιστα των προτάσεων που αφορούσαν τροποποιήσεις του τελευταίου νόμου (ν. 4607/19) περιλαμβανόταν και ρύθμιση με την οποία θα μπορούσε να παραχωρείται σε ιδιώτες και να οικοδομείται και ο δημόσιος «παλαιός αιγιαλός». Η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ως «παλαιό αιγιαλό» τη ζώνη της ξηράς που προέκυψε από τη μετακίνηση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα ως αιτία φυσικών προσχώσεων και τεχνικών εργασιών. Δηλαδή το τμήμα που μεσολαβεί ανάμεσα στο όριο του παλαιότερα υφιστάμενου αιγιαλού και στη νέα γραμμή του αιγιαλού.

Αντισυνταγματικές ρυθμίσεις

Η «Αυγή» έγραψε ότι οι παραλίες, -αν τηρούνταν ο αρχικός σχεδιασμός που «διέρρευσε» στην εφημερίδα «Καθημερινή» θα γέμιζαν με καρέκλες, ομπρέλες, ξενοδοχεία και τσιμέντο, με μόνο στόχο τη δημιουργία οφέλους για κάποιους επιχειρηματίες. Το θέμα είναι ιδιαιτέρως σοβαρό, καθότι αναδεικνύονταν ρυθμίσεις, οι οποίες υπολογίζονταν για το τέταρτο κεφάλαιο του «αναπτυξιακού» σχεδίου νόμου και αφορούσαν κυρίως τροποποιήσεις του τελευταίου νόμου (Ν. 4607/19). Ωστόσο, φαίνεται ότι λησμονήθηκε το γεγονός ότι η προστασία και η διατήρηση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του αιγιαλού, της παραλίας και των λοιπών κοινόχρηστων αγαθών που προστατεύονται με τον Νόμο 2971/200 1 απολαμβάνουν συνταγματικής προστασίας, η οποία απορρέει από το άρθρο 24 παρ. 1 του συντάγματος, επιβάλλοντας στη Διοίκηση την υποχρέωση διασφαλίσεως και προστασίας των ευπαθών οικοσυστημάτων των ακτών και γενικότερα την προστασία του περιβάλλοντος και του αιγιαλού ειδικότερα, όπως άλλωστε έχει κρίνει επανειλημμένως το Συμβούλιο της Επικρατείας. Συνεπώς, στην κυβέρνηση, και ειδικότερα στο Μέγαρο Μαξίμου θορυβήθηκαν από το γεγονός ότι πολλές από τις διατάξεις θα κρίνονταν αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας και έτσι αποφάσισαν να κάνουν πίσω, τουλάχιστον προς το παρόν.

Έντονο αντιπεριβαλλοντικό προφίλ

Ως «έντονο» χαρακτήρισε το «αντιπεριβαλλοντικό προφίλ» της κυβέρνησης από τα πρώτα της βήματα ο τομεάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος στην ΕΡΤ1 απαντώντας σε σχετική ερώτηση και προσθέτοντας ότι, ειδικά στην Ελλάδα, το περιβάλλον είναι όχι μόνο το DNA του Έλληνα, αλλά στοιχείο της ανάπτυξης. Ο Κυρ. Μητσοτάκης μιλούσε για μια καταστρατήγηση των κανόνων προστασίας του αιγιαλού και καταπάτηση του δημόσιου αυτού αγαθού καθώς και για αποκλεισμό των πολιτών και επιχειρήσεων από τα οφέλη που έχουν ο αιγιαλός και η παραλία για την Ελλάδα.