Πρόστιμα αυθαιρέτων:  … παρά την απομάκρυνση από το ταμείο, τα λάθη αναγνωρίζονται – Οι προϋποθέσεις επιστροφής  χρημάτων στους δικαιούχους – Τι λέει η απόφαση του ΥΠΕΝ

Από τις 15 Απριλίου ισχύει η νέα διαδικασία για την επιστροφή του καταβληθέντος ειδικού προστίμου τακτοποίησης αυθαιρέτων εάν έχουν καταγραφεί μεγαλύτερα μεγέθη αυθαίρετων κατασκευών ή έχουν εντοπιστεί άλλα ποσοτικά ή υπολογιστικά σφάλματα ή έχουν εισπραχθεί μη οφειλόμενα ποσά (π.χ. διπλές καταβολές από το ίδιο πρόσωπο, κατάθεση μεγαλύτερου του οφειλόμενου ποσού κ.ά).

Αφορά δε τα αυθαίρετα που έχουν ενταχθεί στους τρεις σχετικούς νόμους από το 2011 και μετά.
Αυτό προβλέπει απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γ. Σταθάκη (ΦΕΚ Β/916/15 Μαρτίου 2018) με την οποία καθορίζεται ειδική διαδικασία επιστροφής ύστερα από πόρισμα της Υπηρεσίας Δόμησης ή του αρμόδιου Τοπικού Παρατηρητηρίου.

Οι προϋποθέσεις
Οι προϋποθέσεις επιστροφής οι οποίες πρέπει να συντρέχουν είναι οι εξής:

• Να πρόκειται για μερική επιστροφή ήδη πλήρως καταβληθέντος και ολοσχερώς εξοφληθέντος ενιαίου ειδικού προστίμου.
• Να έχει γίνει ολοκληρωμένη υπαγωγή των αυθαιρέτων κατασκευών ή της εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης με ανάρτηση στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών, μελετών, στοιχείων και σχεδίων.
• Να μην έχει γίνει ανάκληση της δήλωσης υπαγωγής για οποιονδήποτε λόγο.
• Να μην εκκρεμεί προσφυγή κατά της δήλωσης υπαγωγής στο Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ή της αρμόδιας Επιτροπής Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων, του άρθρου 17 του Ν. 4495/2017, ή στο αρμόδιο δικαστήριο.
• Να μην έχει γίνει συμψηφισμός ποσών ειδικού προστίμου με ποσά που καταβάλλονται για αμοιβές υπηρεσιών, εργασίες και υλικά για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων, καθώς και για τη στατική επάρκεια αυτών.

Η απόφαση του ΥΠΕΝ

Η απόφαση του ΥΠΕΝ,  σχετικά με τον “Καθορισμό των περιπτώσεων και της διαδικασίας μερικής επιστροφής χρηματικών ποσών ενιαίου ειδικού προστίμου αυθαιρέτων κατασκευών, που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων των νόμων ν. 4014/2011, ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017” αναλυτικά προβλέπει:

Άρθρο 1
Δικαιούχοι επιστροφής προστίμων

Δικαιούχοι επιστροφής προστίμων είναι τα πρόσωπα που προέβησαν στην υπαγωγή των αυθαίρετων κατασκευών τους ή της εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης, κατά τα άρθρα 23 του ν. 4014/2011, 11 του ν. 4178/2013 και 99 του ν. 4495/2017, στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων των προαναφερθέντων νόμων.

Άρθρο 2
Περιπτώσεις επιστροφής προστίμων

Η επιστροφή προστίμων γίνεται σε περιπτώσεις εκκρεμών και ολοκληρωμένων υποθέσεων του ν. 4014/2011, οι οποίες υπήχθησαν ή μεταφέρθηκαν στο ν. 4178/2013, σε περιπτώσεις εκκρεμών και ολοκληρωμένων υποθέσεων του ν. 4178/2013 καθώς και σε περιπτώσεις εκκρεμών και ολοκληρωμένων υποθέσεων του ν. 4495/2017, στις δηλώσεις υπαγωγής των οποίων έχουν καταγραφεί από τον εξουσιοδοτημένο μηχανικό μεγαλύτερα μεγέθη αυθαίρετων κατασκευών, ή έχουν εμφιλοχωρήσει άλλα υπολογιστικά ή ποσοτικά σφάλματα, από τα οποία προκύπτουν διαφορές στο ύψος του ενιαίου ειδικού προστίμου ή έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά (π.χ. κατάθεση μεγαλύτερου του οφειλόμενου ποσού, διπλές καταβολές από τον ίδιο ή περισσότερους υπόχρεους κ.λπ.).

Άρθρο 3
Προϋποθέσεις επιστροφής προστίμων

Οι προϋποθέσεις για την επιστροφή χρημάτων, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν, είναι οι εξής:
α) Να πρόκειται για μερική επιστροφή ήδη πλήρως καταβληθέντος και ολοσχερώς εξοφληθέντος ενιαίου ειδικού προστίμου.
β) Να έχει γίνει ολοκληρωμένη υπαγωγή των αυθαιρέτων κατασκευών ή της εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης, με ανάρτηση στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών, μελετών, στοιχείων και σχεδίων.
γ) Να μην έχει γίνει ανάκληση της δήλωσης υπαγωγής για οποιονδήποτε λόγο.
δ) Να μην εκκρεμεί προσφυγή κατά της δήλωσης υπαγωγής στο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. ή της αρμόδιας Επιτροπής Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων, του άρθρου 17 του ν. 4495/2017, ή στο αρμόδιο δικαστήριο.
ε) Να μην έχει γίνει, για την εν λόγω αυθαίρετη κατασκευή ή την εγκατάσταση της αυθαίρετης χρήσης, συμψηφισμός ποσών ειδικού προστίμου με ποσά που καταβάλλονται για αμοιβές υπηρεσιών, εργασίες και υλικά για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, καθώς και για την στατική επάρκεια αυτών.

Άρθρο 4
Διαδικασία επιστροφής προστίμων

1. Η διαδικασία επιστροφής των καταβληθέντων ποσών ορίζεται ως ακολούθως:
   Μετά την ολοκλήρωση της υπαγωγής, ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός υποβάλλει ηλεκτρονικά αίτηση-υπεύθυνη δήλωση στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος για επιστροφή του επιπλέον ποσού, δηλώνοντας και τους αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών (IBAN) των δικαιούχων, με την αντίστοιχη ποσοστιαία κατανομή σε περιπτώσεις περισσοτέρων του ενός δικαιούχων.
   Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, μετά από διαπίστωση της τήρησης των προϋποθέσεων των παρ. α, β, γ και ε του άρθρου 3 της παρούσης και του ύψους του ποσού του προς επιστροφή προστίμου, διαβιβάζει την αίτηση στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης (Υ.ΔΟΜ). Η Υ.ΔΟΜ ή το αρμόδιο Τοπικό Παρατηρητήριο κατά περίπτωση, αφού διαπιστώσει ότι οι αυθαίρετες κατασκευές δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις του άρθρου 2 του ν. 4178/2013 και του άρθρου 89 του ν. 4495/2017 και δεν εκκρεμεί προσφυγή κατά της δήλωσης υπαγωγής στο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α, ή της αρμόδιας Επιτροπής Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων, του άρθρου 17 του ν. 4495/2017, ή στο αρμόδιο δικαστήριο, ελέγχει πλήρως τη δήλωση υπαγωγής, επί του συνόλου των δηλωθέντων σε αυτήν στοιχείων, επί του τρόπου υπολογισμού του ενιαίου ειδικού προστίμου και επί των στοιχείων που αποδεικνύουν το δικαίωμα επιστροφής χρημάτων και συντάσσει σχετικό πόρισμα εντός δέκα (10) ημερών.
2. Στην περίπτωση που μετά τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι η υπαγωγή δεν είναι ορθή, ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός οφείλει να προβεί στη διόρθωσή της εντός εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση του σχετικού πορίσματος της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ, ενώ δύναται να υποβάλει νέο αίτημα επιστροφής προστίμων, εφ’όσον μετά τις διορθώσεις εξακολουθεί να υφίσταται δικαίωμα επιστροφής χρημάτων.
3. Εφ’ όσον από το πόρισμα προκύπτει ότι η υπαγωγή είναι ορθή και εμπίπτει στις περιπτώσεις επιστροφής ποσών ενιαίου ειδικού προστίμου του άρθρου 2 της παρούσης, εκδίδεται απόφαση του προϊσταμένου της Υ.ΔΟΜ σχετικά με το προς επιστροφή ποσό, η οποία υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστημα του Τ.Ε.Ε, ώστε:
   α. να απενεργοποιηθεί κάθε δυνατότητα μεταβολής αναθεώρησης της εν λόγω δήλωσης υπαγωγής και
   β. να αποσταλεί η σχετική εγγραφή απόρριψης προς τη ΔΙΑΣ ΑΕ.
   Η ΔΙΑΣ ΑΕ διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους, όπως αυτοί περιγράφονται στις προδιαγραφές της Υπηρεσίας DIAS CREDIT TRANSFER και έχουν περιληφθεί ως Παράρτημα I στις από 30.12.2016 συμβάσεις που έχουν υπογραφεί μεταξύ Πράσινου Ταμείου, της ΔΙΑΣ ΑΕ και των Τραπεζικών Εταιρειών.
   Ακολούθως από τη ΔΙΑΣ ΑΕ πραγματοποιείται εκκαθάριση των συγκεκριμένων εγγραφών απόρριψης με τις αντίστοιχες χρεώσεις του υπό Κ.Α. 26133793, Περιγραφή «Ταμείο Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης του Πράσινου Ταμείου και πίστωση των δηλωθέντων τραπεζικών λογαριασμών των πολιτών.

Άρθρο 5
Υπολογισμός ποσών προς επιστροφή

Για τον υπολογισμό των ποσών ειδικού προστίμου προς επιστροφή, αφαιρείται από το καταβληθέν ποσό ενιαίου ειδικού προστίμου, το ποσό του προστίμου όπως τελικά διαμορφώθηκε μετά τον έλεγχο της αρμόδιας υπηρεσίας.
Σε κάθε περίπτωση, το παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου της παρ. 10 του άρθρου 11 του ν. 4178/2013 και της παραγράφου ι του άρθρου 99 του ν. 4495/2017, και της παραγράφου 5 και 7 του άρθρου 100 του ν. 4495/2017, δεν επιστρέφεται.

Άρθρο 6

Η απόφαση αυτή ισχύει ένα (1) μήνα μετά την δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.