Πρότυπες προτάσεις: όλο το νομοσχέδιο για μεγάλα έργα, χωρίς δημόσιο χρήμα

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Τρία χρόνια από τη θεσμοθέτηση του, αφού έμεινε ανενεργό και στο μεταξύ επικρίθηκε ότι «είναι εργαλείο απευθείας ανάθεσης συμβάσεων» και «για χώρες της Αφρικής» αλλά και επικροτήθηκε ως «μόνη λύση για να γίνουν μεγάλα έργα για τα οποία δεν υπάρχει χρηματοδότηση» επανέρχεται στο προσκήνιο και αναθεωρείται το σύστημα των «πρότυπων προτάσεων» για έργα υποδομής άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ.

Το ecopress φέρνει στο φως ολόκληρο το σχέδιο νόμου με τις νέες ρύθμισεις αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου για τις πρότυπες προτάσεις  έργων υποδομών, που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο της Παρασκευής 10 Ιανουαρίου 2025 υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Στον πυρήνα των νομοθετικών αλλαγών είναι οι πρότυπες προτάσεις να αφορούν σε έργα άνω των 200 εκατ. ευρώ, που θα υλοποιούνται με συμβάσεις παραχώρησης και ΣΔΙΤ ενώ εξαιρούνται τα κλασικά δημόσια έργα, με δημόσια χρηματοδότηση.

Οι προωθούμενες αλλαγές 

Το νέο αναθεωρημένο πλαίσιο για τις πρότυπες προτάσεις παρουσίασαν στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Υποδομών Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας και ο υφυπουργός αρμόδιος για τις υποδομές Νίκος Ταχιάος, τονίζοντας όπως ανακοινώθηκε ότι με τις προωθούμενες αλλαγές:

-Αναμένεται να επιτευχθεί η αποδοτικότερη εφαρμογή του θεσμού των προτύπων προτάσεων με απώτερο στόχο την επιτάχυνση της ωρίμανσης, δημοπράτησης και υλοποίησης σημαντικών έργων υποδομών με τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα.

– Με τις προβλέψεις που εισάγονται, προς τον σκοπό της ασφάλειας δικαίου, διασαφηνίζονται ζητήματα που ανακύπτουν τόσο κατά τη διαδικασία υποβολής των προτάσεων όσο και κατά την αξιολόγησή τους. Συγχρόνως ρυθμίζονται ζητήματα συγκρότησης της Επιτροπής Αξιολόγησης Προτύπων Προτάσεων.

-Ειδικότερα, με την εφαρμογή του θεσμού των προτύπων προτάσεων μόνο στις συμβάσεις παραχώρησης έργου ή σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, επιδιώκεται να εξασφαλιστούν πόροι από τον ιδιωτικό τομέα για την υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομής, χωρίς να επιβαρυνθεί με έξοδα το Ελληνικό Δημόσιο.

-Καθορίζεται η ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία υποβάλλονται οι πρότυπες προτάσεις,

-Εξορθολογίζεται η διαδικασία καταβολής και επιστροφής του παραβόλου σε περιπτώσεις απόρριψης της πρότασης, καθώς και οι διατάξεις για τη νέα σύνθεση της Επιτροπής.

Τι είναι οι πρότυπες προτάσεις και τι λένε υποστηρικτές και επικριτές τους 

Ο θεσμός των πρότυπων προτάσεων δίνει τη δυνατότητα σε ιδιώτες επενδυτές και κατασκευαστές να  προτείνουν προς το υπουργείο την υλοποίηση ενός έργου υποδομής, καταθέτοντας μελέτη με κοστολόγηση, χρηματοδότηση, χρονοδιάγραμμα, εκμετάλλευση του έργου. Εφόσον αυτή κριθεί ότι είναι τεχνικά καλή και πλήρης, οι υπηρεσίες προχωρούν σε ανοικτό διαγωνισμό. Εάν ο προτείνων επενδυτής δεν αναδειχθεί ανάδοχος, τότε αποζημιώνεται για τη μελέτη που κατέθεσε.

Στα τρία χρόνια από τη θεσμοθέτηση των πρότυπων προτάσεων κατατέθηκαν περιορισμένες προτάσεις στο υπουργείο όπως για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, τον άξονα Ελευσίνα – Οινόφυτα κ.α., οι οποίες δεν προχώρησαν.

Υπέρ του συστήματος των πρότυπων συμβάσεων έχουν ταχθεί οι εκπρόσωποι των μεγάλων  εργοληπτικών επιχειρήσεων, ως λύση για να γίνουν μεγάλα έργα υποδομών για τα οποία δεν υπάρχει δημόσια χρηματοδότηση.

Αντίθετα οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων τεχνικών εταιριών έχουν κατ΄ επανάληψη εκφράσει επιφυλάξεις, όπως χαρακτηριστικά  η Μαρία Τσιομπάνου πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ έχει πει ότι «υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μετατραπεί σε εργαλείο απευθείας ανάθεσης συμβάσεων» και ότι «δημιουργούνται συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού».

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών κράτησε αποστάσεις από το σύστημα των πρότυπων προτάσεων, που βρήκε θεσμοθετημένο από τους προκατόχους της και τώρα βάζει ξανά στην ατζέντα προωθώντας την αναθεώρηση του. Χαρακτηριστικά ο Νίκος Ταχιάος υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών  έχει  πει σε ανύποπτο χρόνο στο πρόσφατο παρελθόν για τις πρότυπες προτάσεις ότι: «Είναι  ένα εργαλείο που φτιάχτηκε για χώρες της Αφρικής. Στην Ευρώπη έχει δοκιμαστεί μόνο στην Ιταλία με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα».

Οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για τις πρότυπες προτάσεις έργων υποδομών

Ολόκληρη η νομοθετική ρύθμιση για το νέο αναθεωρημένο πλαίσιο για τις πρότυπες προτάσεις έργων υποδομών, όπως περιλαμβάνεται στο ερανιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το οποίο πέρασε από το υπουργικό συμβούλιο και προσεχώς τίθεται σε δημόσια διαβούλευση, έχει ως εξής:

Άρθρο 97 Αντικείμενο – Τροποποίηση άρθρου 2 του Ν. 4903/2022

Στο άρθρο 2 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, μετά τη φράση διαδικασίες ανάθεσης των» διαγράφεται η φράση «δημοσίων συμβάσεων», και το άρθρο 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«Με τον παρόντα νόμο θεσπίζονται η διαδικασία υποβολής και οι κανόνες αξιολόγησης και έγκρισης προτύπων προτάσεων για έργα υποδομής, καθώς και οι κανόνες που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης των συμβάσεων παραχώρησης και συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα που υλοποιούνται, κατόπιν έγκρισης προτύπων προτάσεων.»

Άρθρο 98 Πεδίο εφαρμογής – Τροποποίηση παρ. 3 του άρθρου 3 του Ν. 4903/2022

Στην παρ. 3 του άρθρου 3 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί των Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις α) η φράση «στα οποία αφορούν οι πρότυπες προτάσεις» αντικαθίσταται με τη φράση «ή η παροχή συναφών με την λειτουργία τους υπηρεσιών, στα οποία αφορούν οι πρότυπες προτάσεις της παρ. 1 του παρόντος», β) διαγράφεται η φράση «σύμβασης έργου κατά τον ορισμό της περ. 6 της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016 (Α’ 147)»,και γ) μετά τη φράση «άρθρου 1 του ν. 3389/2005 (Α’ 232)» προστίθεται η φράση «οι οποίες δημοπρατούνται και εκτελούνται σύμφωνα με τις κατά περίπτωση εφαρμοζόμενες διατάξεις του ν. 4412/2016 (Α’ 147) και του ν. 4413/2016 (Α’ 148).», και η παρ. 3 του άρθρου 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Τα έργα υποδομών ή η παροχή συναφών με την λειτουργία τους υπηρεσιών, στα οποία αφορούν οι πρότυπες προτάσεις της παρ. 1 του παρόντος, δύνανται να υλοποιηθούν μέσω σύναψης δημόσιας σύμβασης παραχώρησης έργου, κατά την έννοια της περ. (α) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4413/2016 (Α’ 148), ή σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3389/2005 (Α’ 232), οι οποίες δημοπρατούνται και εκτελούνται σύμφωνα με τις κατά περίπτωση εφαρμοζόμενες διατάξεις του ν. 4412/2016 (Α’ 147) και του ν. 4413/2016 (Α’ 148).»

Άρθρο 99 Ορισμοί – Τροποποίηση παρ. 1, 9, 11 και 13 του άρθρου 4 του Ν. 4903/2022

1) Στην παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, μετά τη φράση «διαδικασίας ανάθεσης» διαγράφεται η φράση «δημόσιας σύμβασης έργου», και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1) «Ως «πρότυπη πρόταση» νοείται κάθε έγγραφη πρόταση οικονομικού φορέα, η οποία υποβάλλεται σύμφωνα με τον παρόντα και αφορά στη δημοπράτηση και κατασκευή έργου υποδομής ή την παροχή συναφών με τη λειτουργία του υπηρεσιών, προς τον σκοπό της κίνησης διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης παραχώρησης έργου ή σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.»

2) Στην παρ. 9 του άρθρου 4 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, μετά τη λέξη «αποδίδεται» προστίθεται η φράση «κατ’ ανάλογη εφαρμογή», και η παρ. 9 διαμορφώνεται ως εξής:

«9) Ο όρος «έργο» έχει την έννοια που αποδίδεται κατ’ ανάλογη εφαρμογή στον όρο στην περ. 7 της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4412/ 2016 (Α’ 147).»

3) Στην παρ. 11 του άρθρου 4 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, αντικαθίσταται, και η παρ. 11 διαμορφώνεται ως εξής:

«11) Ως «ηλεκτρονική πλατφόρμα» νοείται η ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΣΗΔΗΣ-Δημόσια Έργα.»

4) Η παρ. 13 του άρθρου 4 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, αντικαθίσταται, και η παρ. 13 διαμορφώνεται ως εξής:

«13) Ως «προϋπολογιζόμενη αξία του έργου» νοείται η αξία που προκύπτει από την εφαρμογή του άρθρου 8 του ν. 4413/2016.»

Άρθρο 100 Δικαίωμα υποβολής πρότυπης πρότασης – Τροποποίηση του άρθρου 6 του Ν. 4903/2022

Στο άρθρο 6 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, α) μετά τη φράση «σε μία από τις καταστάσεις» προστίθεται η φράση «κατ’ ανάλογη εφαρμογή», β) διαγράφεται η φράση «ή των παρ. 4 και 5 του άρθρου 39 και του άρθρου 42 του ν. 4413/2016 (Α’ 148)», και η το άρθρο 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«Δικαίωμα υποβολής πρότυπης πρότασης για την υλοποίηση έργου υποδομής έχει κάθε οικονομικός φορέας ή ένωση οικονομικών φορέων, ο οποίος ή, σε περίπτωση ένωσης, κάθε μέλος αυτής, δεν βρίσκεται σε μία από τις καταστάσεις κατ’ ανάλογη εφαρμογή των παρ. 1 και 2 του άρθρου 73 και του άρθρου 74 του ν. 4412/2016 (Α’ 147)και διαθέτει επαρκή εμπειρία στον τομέα της υλοποίησης μεγάλων έργων υποδομών.

Στις περιπτώσεις υποβολής πρότυπης πρότασης από ένωση οικονομικών φορέων, υποχρεωτικά υποβάλλεται εκ μέρους των μελών της Ένωσης, κοινή δήλωση που καθορίζει το ποσοστό συμμετοχής εκάστου οικονομικού φορέα σε αυτή.»

Άρθρο 101 Διαδικασία υποβολής και περιεχόμενο πρότυπης πρότασης – Τροποποίηση του άρθρου 7 του Ν. 4903/2022

Στο άρθρο 7 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, τροποποιείται:

i) η παρ. 1: α) μετά τη φράση «κατατίθενται αποκλειστικά» αντικαθίστανται τα εδάφια «κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο εκάστου ημερολογιακού τριμήνου μετά από την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπως αυτή βεβαιώνεται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 14. Κατ’ εξαίρεση του πρώτου εδαφίου, ορίζεται προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών, από την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης της παρ. 3 του άρθρου 14, για την αρχική κατάθεση πρότυπων προτάσεων, η οποία δύναται να παρατείνεται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών», με τη φράση «κατά τον πρώτο μήνα εκάστου έτους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής πρότυπων προτάσεων του ΕΣΗΔΗΣ- Δημόσια Έργα.», β) προστίθεται περίπτωση (β) περί ρύθμισης της αξιολόγησης των ήδη υποβληθέντων προτύπων προτάσεων,

ii) η παρ. 2: α) μετά τη φράση «μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας» προστίθεται η φράση «του ΕΣΗΔΗΣ – Δημόσια Έργα», και β) προστίθεται τελευταίο εδάφιο «Εάν ο προτείνων αποσύρει πρότυπη πρόταση, δεν δικαιούται να επανέλθει με νέα πρότυπη πρόταση ως προς το ίδιο έργο υποδομής την επόμενη περίοδο υποβολής προτύπων προτάσεων»,

iii) στην παρ. 3: α) στην περ. (γ) μετά τη φράση «στην υλοποίηση του έργου» διαγράφεται η φράση «με σύναψη σύμβασης μελέτης και κατασκευής του προτεινόμενου έργου υποδομής σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4412/2016 (Α’ 147)», β) στην περ. (ζ) μετά τη φράση «ή το άρθρο 54 του ν. 4412/2016» προστίθεται η φράση «κατά περίπτωση», γ) στην περ. (ιθα) μετά τη φράση σε μία από τις καταστάσεις» προστίθεται η φράση «κατ’ ανάλογη εφαρμογή» και διαγράφεται η φράση «ή των παρ. 4 και 5 του άρθρου 39 και του άρθρου 42 του ν. 4413/2016», δ) καταργείται η περ. (κβ),

iv) η παρ. 4: α) αντικαθίσταται η λέξη «υποβολή» με τη λέξη «εξέταση», β) προστίθεται δεύτερη περίπτωση «β) Με την επιφύλαξη των προθεσμιών του άρθρου 9 η Επιτροπή γνωστοποιεί στον προτείνοντα, επί αποδείξει, τουλάχιστον ένα μήνα νωρίτερα την ακριβή ημερομηνία της συνεδρίασής της κατά την οποία θα εξετασθεί η σχετική πρότυπη πρόταση ούτως ώστε η καταβολή του παραβόλου της περ. α’ να γίνει εντός είκοσι ημερών από τη γνωστοποίηση»,

ν) η παρ. 5 μετά τη φράση «για χρονική περίοδο» αντικαθίσταται η φράση «έξι (6) μηνών» με τη φράση «ενός (1) έτους», και το άρθρο 7 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Πρότυπες προτάσεις δύνανται να κατατίθενται αποκλειστικά κατά τον πρώτο μήνα εκάστου έτους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής πρότυπων προτάσεων του ΕΣΗΔΗΣ- Δημόσια Έργα. .

β) Πρότυπες Προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί και εκκρεμούν εξετάζονται, κατά την χρονική προτεραιότητα υποβολής τους.

2. Η πρότυπη πρόταση υποβάλλεται στην Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΕΣΗΔΗΣ – Δημόσια Έργα και συνοδεύεται από πλήρη ηλεκτρονικό φάκελο υποστηρικτικών στοιχείων και εγγράφων σύμφωνα με την παρ.

3. Η παραλαβή της πρότυπης πρότασης επιβεβαιώνεται με σχετικό αποδεικτικό, το οποίο κοινοποιείται αμελλητί στον προτείνοντα μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Εάν ο προτείνων αποσύρει πρότυπη πρόταση, δεν δικαιούται να επανέλθει με νέα πρότυπη πρόταση ως προς το ίδιο έργο υποδομής την επόμενη περίοδο υποβολής προτύπων προτάσεων.

Η πρότυπη πρόταση περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο τα ακόλουθα στοιχεία, πληροφορίες, μελέτες και εκτιμήσεις του προτείνοντος, σύμφωνα με τον σκοπό και το αντικείμενο της πρότυπης πρότασης:

(α) Παρουσίαση του προτείνοντος και στοιχεία επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

(β) Αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου της πρότυπης πρότασης, με την οποία συνυποβάλλεται και αναλυτική τεκμηρίωση των χαρακτηριστικών καινοτομίας και πολυπλοκότητας της προτεινόμενης επένδυσης, στην οποία αφορά η πρότυπη πρόταση.

(γ) Αναλυτική και τεκμηριωμένη έκθεση του προτείνοντος ως προς τη δομή και μέθοδο υλοποίησης της προτεινόμενης επένδυσης από οικονομικής, τεχνικής και νομικής πλευράς. Ειδικότερα, ο προτείνων υποχρεούται να προσδιορίσει εάν η πρότυπη πρόταση αφορά στην υλοποίηση του έργου με σύναψη σύμβασης παραχώρησης έργου κατά τον ν. 4413/2016 (Α’ 148) ή με σύναψη σύμβασης σύμπραξης κατά τον ν. 3389/2005 (Α’ 232).

(δ) Τεκμηρίωση της σκοπιμότητας της σύμβασης. Στο πλαίσιο αυτό υποβάλλεται αναλυτική τεκμηρίωση ως προς:

(δα) Τη συμβολή της προτεινόμενης επένδυσης στην περιφερειακή ανάπτυξη ή στην εθνική οικονομία,

(δβ) τη συμβατότητα της πρότυπης πρότασης με τους στρατηγικούς στόχους βιώσιμης ανάπτυξης της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, καθώς και τους γενικότερους στόχους οικονομικής πολιτικής και βιώσιμης ανάπτυξης της Χώρας και

(δγ) τον συμφέροντα χαρακτήρα της πρότυπης πρότασης, υπό την έννοια ότι επιτυγχάνει τον βέλτιστο συνδυασμό του κόστους ολόκληρου του κύκλου ζωής με την ποιότητα του έργου, κατά τρόπο που καλύπτει τις ανάγκες του χρήστη (value for money analysis). Ειδικά τεκμηριώνεται ο τρόπος, με τον οποίο η πρότυπη πρόταση εκπληρώνει το επιθυμητό αποτέλεσμα με αποτελεσματικό, ποιοτικό, καινοτόμο και οικονομικό τρόπο, αντιμετωπίζοντας τους πιθανούς κινδύνους, όπως, ενδεικτικά, περιβαλλοντικούς και χρηματοδότησης.

(ε) Παρουσίαση της σχετικής εμπειρίας του προτείνοντος στην υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομής.

(στ) Αναλυτική τεκμηρίωση της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης της προτεινόμενης επένδυσης.

(ζ) Πρόγραμμα εκπόνησης μελετών, τεχνική περιγραφή του αντικειμένου του έργου και έκθεση ως προς τις τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις του έργου, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 4413/2016 ή το άρθρο 54 του ν. 4412/2016 κατά περίπτωση.

(η) Προμελέτη του προτεινόμενου έργου.

(θ) Μελέτη κόστους – οφέλους του έργου η οποία συμπεριλαμβάνει εκτίμηση περί ανταγωνιστικών επιπτώσεων.

(ι) Πρόταση σχετικά με τις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, δημόσιες και ιδιωτικές, του προτεινόμενου έργου και την κεφαλαιουχική δομή της επένδυσης.

(ια) Έκθεση για τις απαιτούμενες αδειοδοτήσεις, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τις απαιτούμενες απαλλοτριώσεις, στοιχεία για την ύπαρξη δικτύων κοινής ωφελείας και την υποχρέωση ή μη μετακίνησης ή μεταφοράς τους, καθώς και δημόσια διαθέσιμα στοιχεία σε σχέση με αρχαιολογικά ευρήματα και μνημεία, σύμφωνα με τον ν. 4858/2021 (Α’ 220) στον χώρο εκτέλεσης του έργου.

(ιβ) Έκθεση καταγραφής και κατανομής κινδύνων μεταξύ του Δημοσίου και του αναδόχου. (ιγ) Μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

(ιδ) Αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του έργου.

(ιε) Εφόσον η πρότυπη πρόταση αφορά σε σύμβαση παραχώρησης έργου ή σύμβαση σύμπραξης, χρηματοοικονομικό μοντέλο, με τη συνήθη δομή και το περιεχόμενο που απαιτούνται σε αντίστοιχης φύσης έργα.

(ιστ) Εφόσον η πρότυπη πρόταση αφορά σε σύμβαση σύμπραξης, έκθεση ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 3389/2005, καθώς και σχέδιο συνοπτικής αιτιολογικής έκθεσης που περιλαμβάνει τα στοιχεία της περ. αα) της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3389/2005.

(ιζ) Επιστολή ενός ή περισσότερων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ως προς το κατ’ αρχήν ενδιαφέρον τους για τη χρηματοδότηση του προτεινόμενου έργου με δανειακά κεφάλαια, αποπληρωτέα ιδίως από τα έσοδα του έργου ή την καταβολή πληρωμών διαθεσιμότητας.

(ιη) Σχέδιο σύμβασης για την εκτέλεση του έργου που αποτελεί αντικείμενο της πρότυπης πρότασης.

(ιθ) Υπεύθυνη δήλωση του προτείνοντος με τις συνέπειες του ν. 1599/1986 (Α’ 75), ότι:

(ιθα) δεν βρίσκεται σε μία από τις καταστάσεις κατ’ ανάλογη εφαρμογή των παρ. 1 και 2 του άρθρου 73 και του άρθρου 74 του ν. 4412/2016 και

(ιθβ) διαθέτει τη δηλούμενη, σύμφωνα με την περ. (ε) της παρούσας, εμπειρία. Ως προς την υπογραφή της υπεύθυνης δήλωσης εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 79Α του ν. 4412/2016.

(κ) Δήλωση του προτείνοντος ότι, σε περίπτωση έγκρισης της πρότυπης πρότασης, σύμφωνα με το άρθρο 10, χορηγεί στο Δημόσιο και, κατά περίπτωση, στην αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα, ανέκκλητη, μη αποκλειστική και μεταβιβάσιμη, χωρίς υποχρέωση πληρωμής δικαιωμάτων, άδεια αντιγραφής, αναπαραγωγής, τροποποίησης, μετάφρασης και χρήσης οποιουδήποτε δικαιώματος πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας του προτείνοντος ή τρίτου σε σχέση με τα στοιχεία του φακέλου υποβολής της πρότυπης πρότασης, καθώς και ότι θα προβεί σε κάθε ενέργεια, που είναι αναγκαία για την επέλευση των αποτελεσμάτων της δήλωσης αυτής, συμπεριλαμβανομένων και ενεργειών για την κατοχύρωση ή ανανέωση των δικαιωμάτων αυτών.

(κα) Δήλωση του προτείνοντος για το κόστος προετοιμασίας των υποβαλλόμενων με τον φάκελο υποβολής πρότυπης πρότασης, στοιχείων, πληροφοριών, μελετών και εκτιμήσεων, συνοδευόμενη από σχετική τεκμηρίωση.

4. α) Για την εξέταση της πρότυπης πρότασης απαιτείται η καταβολή παραβόλου, υπέρ του Δημοσίου, ύψους ίσου με ποσοστό ένα τοις χιλίοις (1%ο) επί της προϋπολογιζόμενης αξίας του έργου.

β) Με την επιφύλαξη των προθεσμιών του άρθρου 9 η Επιτροπή γνωστοποιεί στον προτείνοντα, επί αποδείξει, τουλάχιστον ένα μήνα νωρίτερα την ακριβή ημερομηνία της συνεδρίασής της κατά την οποία θα εξετασθεί η σχετική πρότυπη πρόταση ούτως ώστε η καταβολή του παραβόλου της περ. α’ να γίνει εντός είκοσι ημερών από τη γνωστοποίηση.

5. Ο προτείνων δύναται να αποσύρει οποτεδήποτε την πρότυπη πρόταση που υπέβαλε. Εφόσον ο προτείνων αποσύρει την πρότυπη πρόταση μέχρι την ολοκλήρωση της αξιολόγησής της από την Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, επιστρέφεται στον προτείνοντα μέρος του παραβόλου που αντιστοιχεί σε ποσοστό έως τριάντα τοις εκατό (30%) της αξίας του, με πράξη της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων και δεν επέρχονται τα αποτελέσματα της περ. (κ) της παρ. 3. Σε περίπτωση μεταγενέστερης απόσυρσης πρότυπης πρότασης, το καταβληθέν ποσό παραβόλου δεν επιστρέφεται. Εάν ο προτείνων αποσύρει πρότυπη πρόταση, δεν δικαιούται να επανέλθει με νέα πρότυπη πρόταση ως προς το ίδιο έργο υποδομής για χρονική περίοδο ενός (1) έτους από την ημερομηνία απόσυρσης της πρότυπης πρότασής του.»

Άρθρο 102 Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων – Αντικατάσταση του άρθρου 8 του Ν. 4903/2022

Το άρθρο 8 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 8 Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων

1. Για την έναρξη της διαδικασίας υποβολής και αξιολόγησης πρότυπων προτάσεων συστήνεται συλλογικό όργανο με την ονομασία «Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων».

2. Αντικείμενο της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων αποτελεί η εξέταση και αξιολόγηση των πρότυπων προτάσεων και η εισήγηση προς τον αρμόδιο υπουργό ως προς την έγκριση ή την απόρριψη πρότυπης πρότασης.

3. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων αποτελείται από τα παρακάτω μέλη τα οποία ορίζονται με την απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 14:

α) τον Γενικό Διευθυντή Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με αναπληρωτή του προϊστάμενο Διεύθυνσης που υπάγεται στην ανωτέρω Γενική Διεύθυνση,

β) τον Γενικό Διευθυντή Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών του ιδίου με αναπληρωτή του προϊστάμενο Διεύθυνσης που υπάγεται στην ανωτέρω Γενική Διεύθυνση,

γ) Τον  Γενικό Διευθυντή Χωρικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αναπληρωτή του προϊστάμενο Διεύθυνσης που υπάγεται στην ανωτέρω Γενική Διεύθυνση,

δ) Τov προϊστάμενο της Διεύθυνσης στην αρμοδιότητα της οποίας εμπίπτει η δημοπράτηση του προτεινόμενου έργου κατά περίπτωση αρμόδιου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ή Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αναπληρωτή τον νόμιμο αναπληρωτή του,

ε) έναν υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Μηχανικών από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με τον αναπληρωτή του,

στ) έναν υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Μηχανικών από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τον αναπληρωτή του

ζ) έναν καθηγητή πολυτεχνικής ή οικονομικής ή αντίστοιχης πανεπιστημιακής σχολής, μέλος ΔΕΠ που ορίζεται με τον αναπληρωτή του.

4. Εφόσον το προτεινόμενο έργο προτείνεται να υλοποιηθεί μέσω σύμβασης σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα σύμφωνα με τον ν. 3389/2005 (Α’ 232), στην Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων συμμετέχει υποχρεωτικά επιπλέον και ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων αναπληρούμενος από Διευθυντή της ίδιας Γενικής Γραμματείας.

5. Ως γραμματέας της Επιτροπής ορίζεται τεχνικός υπάλληλος του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με αναπληρωτή από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

6. Χρέη Προέδρου ασκεί κατά περίπτωση εκ των μελών ο Γενικός Διευθυντής στην αρμοδιότητα της Γενικής Διεύθυνσης του οποίου εμπίπτει το προτεινόμενο έργο.

7. Προϊστάμενος Διεύθυνσης στην αρμοδιότητα της οποίας εμπίπτει η δημοπράτηση του προτεινόμενου έργου, ο οποίος έχει οριστεί ως αναπληρωματικό μέλος στην Επιτροπή και κληθεί να συμμετέχει σε αυτή λόγω κωλύματος του Γενικού Διευθυντή μέλους της Επιτροπής, αναπληρώνεται από το νόμιμο αναπληρωτή του κατά τα διαλαμβανόμενα ανωτέρω στο υπό στοιχείο δ’ της παρ. 3.

8. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων επικουρείται διοικητικά από υπηρεσιακή μονάδα του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργείου ανάλογα με τη φύση του έργου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση συγκρότησης

9. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων δύναται να επικουρείται στο έργο της ως προς εξειδικευμένα θέματα τεχνικής, χρηματοοικονομικής και νομικής φύσεως, από εξειδικευμένους συμβούλους, κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 128 του ν. 4412/2016 (Α’ 147).

10. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων συγκαλείται, συνεδριάζει και λαμβάνει αποφάσεις σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α’ 45).»

Άρθρο 103 Αξιολόγηση πρότυπης πρότασης – Τροποποίηση του άρθρου 9 του Ν. 4903/2022

1. Στο άρθρο 9 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, τροποποιείται:

i) η παρ. 1: α) μετά τη φράση «κάθε πρότυπης πρότασης» διαγράφεται η λέξη «αμελλητί», β) μετά τη φράση «Εφόσον διαπιστώνεται ότι» διαγράφεται η φράση «κατά την ίδια περίοδο υποβολής προτύπων προτάσεων, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 7»,

ii) η παρ. 2: μετά τη φράση «περιεχομένου της πρότυπης πρότασης» διαγράφεται η φράση «χωρίς καθυστέρηση»,

iii) η παρ. 3: α) μετά τη φράση «υποβληθείσας πρότυπης πρότασης» διαγράφεται η φράση «εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία υποβολής», β) μετά τη φράση «ελλείποντα στοιχεία ή πληροφορίες» προστίθεται η φράση «ή στοιχεία του ηλεκτρονικού φακέλου σε έντυπη μορφή»,

iii) Καταργείται η παρ. 4,

iv) η παρ. 6 μετά τη φράση «να συνεργάζεται, παρέχοντας» διαγράφεται η φράση «αμελλητί»,

ν) η παρ. 7 στην περ. (ε): α) μετά τη φράση «εκ των καταστάσεων» προστίθεται η φράση «κατ’ ανάλογη εφαρμογή» και β) μετά τη φράση «ν. 4412/2016 (Α’ 147)» διαγράφεται η φράση «των παρ. 4 και 5 του άρθρου 39 και του άρθρου 42 του ν. 4413/2016 (Α’ 148),»

vi) η παρ. 9 στην περ. (α): μετά τη φράση «του προτεινόμενου έργου» διαγράφεται η φράση «είτε με τη σύναψη δημόσιας σύμβασης έργου σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4412/2016» και το άρθρο 9 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων επιλαμβάνεται κάθε πρότυπης πρότασης, κατά τη χρονική προτεραιότητα υποβολής της. Εφόσον διαπιστώνεται ότι, έχουν υποβληθεί δύο ή περισσότερες πρότυπες προτάσεις με το ίδιο ή παρόμοιο αντικείμενο, η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων εξετάζει ταυτόχρονα τις προτάσεις και εισηγείται: (α) Την έγκριση της πρότυπης πρότασης, η οποία κρίνεται ως πλέον σκόπιμη και συμφέρουσα και (β) την απόρριψη των λοιπών.

2. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, αφού διαπιστώσει την καταβολή της αξίας του παραβόλου της παρ. 4 του άρθρου 7, προβαίνει στην εξέταση και αξιολόγηση του περιεχομένου της πρότυπης πρότασης. Κατά το στάδιο αξιολόγησης της πρότυπης πρότασης η Επιτροπή Αξιολόγησης Προτύπων Προτάσεων διαχειρίζεται το περιεχόμενο της πρότυπης πρότασης ως εμπιστευτικό.

3. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων ενημερώνει τον προτείνοντα μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ως προς την πληρότητα ή τις ελλείψεις της υποβληθείσας πρότυπης πρότασης και, εφόσον απαιτείται, τον καλεί να υποβάλει ελλείποντα στοιχεία ή πληροφορίες ή στοιχεία του ηλεκτρονικού φακέλου σε έντυπη μορφή εντός εύλογης προθεσμίας, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες και μπορεί να παραταθεί με αιτιολογημένη απόφαση της ως άνω Επιτροπής, κατόπιν ειδικού αιτήματος του προτείνοντος.

4. Κατά την αξιολόγηση της πρότυπης πρότασης η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων μπορεί, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, να καλεί τον προτείνοντα να παράσχει διευκρινίσεις ή πρόσθετα στοιχεία ή πληροφορίες ως προς την πρότυπη πρότασή του εντός εύλογης προθεσμίας η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ημερών και μεγαλύτερη των τριάντα (30) ημερών, καθώς και να του ζητεί να προβαίνει στις αναγκαίες προσαρμογές και τροποποιήσεις της υποβληθείσας πρότασης, σύμφωνα με τις υποδείξεις της. Σε περιπτώσεις που η άνω οριζόμενη προθεσμία δεν επαρκεί για τη χορήγηση των αιτουμένων διευκρινίσεων ή πρόσθετων στοιχείων ή πληροφοριών, δύναται η Επιτροπή Αξιολόγησης Προτύπων Προτάσεων με απόφασή της να χορηγήσει πρόσθετη προθεσμία, η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τις εκατόν είκοσι (120) ημέρες Η Επιτροπή Αξιολόγησης Προτύπων Προτάσεων δύναται να προβαίνει και η ίδια, με τη συνδρομή των συμβούλων αυτής κατά την παρ. 6 του άρθρου 8, σε προσαρμογές ή τροποποιήσεις της υποβληθείσας πρότασης. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων διαβουλεύεται με τον προτείνοντα ως προς τις προσαρμογές και τροποποιήσεις της υποβληθείσας πρότυπης πρότασης. Οι αιτούμενες προσαρμογές δεν δύνανται να συνεπάγονται ουσιώδη μεταβολή των βασικών χαρακτηριστικών της πρότυπης πρότασης.

5. Κατά την αξιολόγηση της πρότυπης πρότασης η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων δύναται να απευθύνει ερωτήματα, να συλλέγει στοιχεία και να συνεργάζεται με οποιονδήποτε φορέα του δημόσιου τομέα, ο οποίος και υποχρεούται να συνεργάζεται, παρέχοντας κάθε ζητούμενο στοιχείο ή πληροφορία. Στην περίπτωση αυτή, η υποχρέωση τήρησης του απορρήτου της παρ. 2 βαρύνει και τους φορείς και τα όργανα του δημόσιου τομέα με τα οποία συνεργάζεται η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων.

6. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων εισηγείται την απόρριψη της πρότυπης πρότασης:

(α) Σε περίπτωση μη καταβολής της αξίας του παραβόλου της παρ. 4 του άρθρου 7 από τον προτείνοντα,

(β) εφόσον διαπιστώσει, αξιολογώντας το αναλυτικό περιεχόμενο του φακέλου υποβολής πρότυπης πρότασης, ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 3,

(γ) εάν ο προτείνων, παρότι κλήθηκε, παρέλειψε να υποβάλει στοιχεία ή πληροφορίες ή δεν παρέσχε διευκρινίσεις ή συμπληρωματικά στοιχεία, αναγκαία για την αξιολόγηση της πρότυπης πρότασης, εντός της ταχθείσας προθεσμίας,

(δ) εφόσον ο προτείνων αρνείται να προβεί στις απαιτούμενες, από την Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, τροποποιήσεις επί της πρότυπης πρότασης,

(ε) εφόσον διαπιστώνει, με κατάλληλα μέσα, τη συνδρομή στο πρόσωπο του προτείνοντος οποιασδήποτε εκ των καταστάσεων κατ’ ανάλογη εφαρμογή των παρ. 1 και 2 του άρθρου 73 και του άρθρου 74 του ν. 4412/2016 (Α’ 147),

(στ) εφόσον διαπιστώνει, με κατάλληλα μέσα, ότι ο προτείνων δεν διαθέτει επαρκή εμπειρία στην υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομών,

(ζ) εφόσον η πρότυπη πρόταση αφορά σε έργο υποδομής, ως προς το οποίο έχει υποβληθεί και έχει ήδη εγκριθεί από την Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας παρόμοια πρότυπη πρόταση.

8. Η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων εισηγείται την απόρριψη ή την έγκριση της πρότυπης πρότασης, λαμβάνοντας υπόψη:

(α) Την ένταξη και εναρμόνιση του προτεινόμενου έργου υποδομής με τον ευρύτερο σχεδιασμό και τις προτεραιότητες του Κράτους ή της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα στους σχετικούς τομείς,

(β) την κοινωνικοοικονομική σκοπιμότητα και ωφέλεια του προτεινόμενου έργου,

(γ) τη βιωσιμότητα της προτεινόμενης επένδυσης,

(δ) τη δυνατότητα βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης του έργου από δημόσιους πόρους,

(ε) την ωριμότητα του προτεινόμενου έργου από πλευράς αδειοδοτήσεων και διαθέσιμης γης, καθώς και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης αυτού.

9. Η θετική εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων συνοδεύεται από το σύνολο των στοιχείων της παρ. 3 του άρθρου 7, όπως αυτά τροποποιούνται κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της πρότυπης πρότασης σύμφωνα με την παρ. 6 του παρόντος και περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα ακόλουθα:

(α) Πρόταση ως προς τη μέθοδο υλοποίησης του προτεινόμενου έργου είτε με τη σύναψη σύμβασης παραχώρησης έργου σύμφωνα με τον ν. 4413/2016, είτε με τη σύναψη σύμβασης σύμπραξης, χωρίς να δεσμεύεται από το περιεχόμενο της πρότασης του προτείνοντος,

(β) πρόταση ως προς τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης,

(γ) ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας ανάθεσης και της υλοποίησης του έργου,

(δ) σε περίπτωση που η εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων αφορά στην υλοποίηση του προτεινόμενου έργου με τη σύναψη σύμβασης σύμπραξης κατά τον ν. 3389/2005, επιπλέον στοιχεία τα οποία απαιτείται να περιλαμβάνονται στη συνοπτική αιτιολογική έκθεση της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3389/2005,

(ε) καθορισμό των εξόδων προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης, συμπεριλαμβανομένου και του κόστους των μελετών που υποβλήθηκαν, καθώς και των επιπλέον εξόδων με τα οποία επιβαρύνθηκε ο προτείνων στο πλαίσιο της διαδικασίας της παρ. 6 του παρόντος, που, κατά την εύλογη κρίση της Επιτροπής Αξιολόγησης Προτύπων Προτάσεων, επιβαρύνθηκε ο προτείνων για την υποβολή της πρότυπης πρότασης. Τα έξοδα προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης δεν δύνανται να υπερβαίνουν ποσό ίσο με ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) της προϋπολογιζόμενης αξίας του έργου, όπως αυτή εγκρίνεται από την Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας.

10. Κατόπιν ολοκλήρωσης της διαδικασίας αξιολόγησης, η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων υποβάλλει την εισήγησή της στον υπουργό, στην αρμοδιότητα του οποίου εμπίπτει η εκτέλεση του έργου ή στην εποπτεία του οποίου υπάγεται η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας του έργου, προς έγκριση. Ο Υπουργός δύναται να αναπέμψει την εισήγηση προς την Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, σε περίπτωση που κρίνει ότι η πρότυπη πρόταση χρήζει περαιτέρω αξιολόγησης ή περαιτέρω διευκρίνισης ως προς επιμέρους παραμέτρους της ή εφόσον κρίνει ότι η πρότυπη πρόταση χρήζει περαιτέρω προσαρμογών και τροποποιήσεων. Στην περίπτωση του προηγούμενου εδαφίου, η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων υποβάλλει νέα εισήγηση προς τον αρμόδιο Υπουργό εντός τριάντα (30) ημερών από την αναπομπή.

11. Με την επιφύλαξη της παρ. 10, ο αρμόδιος υπουργός, εφόσον αποδέχεται τη θετική εισήγηση ή απορρίπτει την αρνητική εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, εισάγει, με πρότασή του, την πρότυπη πρόταση προς τελική κρίση στην Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας. Η απόφαση του αρμοδίου Υπουργού, με την οποία απορρίπτεται η θετική εισήγηση ή γίνεται αποδεκτή η αρνητική εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων κοινοποιείται, με επιμέλεια της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, προς τον προτείνοντα.

12. Σε περίπτωση που η εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων αφορά στην υλοποίηση του προτεινόμενου έργου με τη σύναψη σύμβασης σύμπραξης κατά τον ν. 3389/2005, η Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας ασκεί τα καθήκοντα της Διυπουργικής Επιτροπής Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.

13. Η θετική εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων δεν αίρει την υποχρέωση λήψης όλων των απαιτούμενων κατά περίπτωση εγκρίσεων και αδειών, ιδίως δε της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, για την οποία εφαρμόζεται ο ν. 4014/2011 (Α’ 209).»

Άρθρο 104 Ειδικοί κανόνες κατά τη διαδικασία ανάθεσης συμβάσεων κατόπιν έγκρισης πρότυπης Πρότασης – Τροποποίηση του άρθρου 12 του Ν. 4903/2022

Στο άρθρο 12 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις τροποποιείται:

i) η παρ. 1 διαγράφεται η φράση «συμβάσεων για τη μελέτη και κατασκευή έργου και»,

ii) η παρ. 2: α) μετά τη φράση «του άρθρου 13, η ανάθεση» διαγράφεται η φράση «δημόσιας σύμβασης ή», β) μετά τη φράση «ν. 4412/2016 (Α’ 147)» προστίθεται η φράση «κατά περίπτωση»

iii) η παρ. 3: (α) διαγράφεται η φράση «δημοσίων συμβάσεων έργου ή» και (β) καταργείται η περ. (α)

iv) Καταργείται η παράγραφος 5,

ν) η παρ. 6: μετά τη φράση «τη διεξαγωγή διαδικασιών ανάθεσης» διαγράφεται η φράση «δημοσίων συμβάσεων»

vi) η παρ. 8: μετά τη φράση «Στα έγγραφα της σύμβασης κατά την έννοια της περ. 14 της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016» προστίθεται η φράση «κατά περίπτωση», και το άρθρο 12 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων παραχώρησης έργου ή σύμβασης σύμπραξης που αφορούν στο έργο ως προς το οποίο εκδόθηκε απόφαση έγκρισης πρότυπης πρότασης, εφαρμόζονται οι κανόνες του παρόντος κεφαλαίου.

2. Υπό την επιφύλαξη του παρόντος άρθρου και του άρθρου 13, η ανάθεση σύμβασης παραχώρησης ή σύμβασης σύμπραξης που αφορούν σε έργο, ως προς το οποίο έγινε αποδεκτή πρότυπη πρόταση, διενεργείται σύμφωνα με τους ν. 4412/2016 (Α’ 147) κατά περίπτωση ή 4413/2016 (Α’ 148) ή 3389/2005 (Α’ 232). Κατά τη διεξαγωγή της διαδικασίας ανάθεσης, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας αντιμετωπίζουν τους συμμετέχοντες ισότιμα και χωρίς διακρίσεις, τηρώντας την αρχή της διαφάνειας.

3. Στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης ή συμβάσεων σύμπραξης, που αφορούν στο έργο ως προς το οποίο εκδόθηκε απόφαση έγκρισης πρότυπης πρότασης, δεν εφαρμόζονται:

(β) η παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4413/2016 (μη υποχρέωση δημοσίευσης προκήρυξης σύμβασης παραχώρησης),

(γ) η παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3389/2005 (όροι διαδικασίας διαπραγμάτευσης).

4. Στις διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης έργων που αφορούν σε έργα ως προς τα οποία εκδόθηκε απόφαση έγκρισης πρότυπης πρότασης, οι ελάχιστες προθεσμίες που προβλέπονται στις παρ. 3 και 4 του άρθρου 43 του ν. 4413/2016, ως προς την παραλαβή αιτήσεων συμμετοχής και προσφορών για τη σύμβαση παραχώρησης ανέρχονται σε τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) και ενενήντα (90) ημέρες, αντίστοιχα. Οι ίδιες προθεσμίες ισχύουν και όταν η σύμβαση παραχώρησης έργου υλοποιείται ως σύμβαση σύμπραξης του ν. 3389/2005.

5. Κατά τη διεξαγωγή διαδικασιών ανάθεσης συμβάσεων παραχώρησης και συμβάσεων σύμπραξης που αφορούν σε έργα ως προς τα οποία εκδόθηκε απόφαση έγκρισης πρότυπης πρότασης, οι αναθέτουσες αρχές ή οι αναθέτοντες φορείς διασφαλίζουν ότι το σύνολο των εγγράφων και στοιχείων του φακέλου υποβολής πρότυπης πρότασης, όπως αυτά διαμορφώθηκαν κατόπιν προσαρμογών ή τροποποιήσεων που ζητήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, τίθενται υπόψη των οικονομικών φορέων που συμμετέχουν στη διαδικασία ανάθεσης αποκλειστικά για τον σκοπό της διαμόρφωσης της προσφοράς τους. Τα έγγραφα και στοιχεία του πρώτου εδαφίου παρέχονται από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα προς τα εν λόγω πρόσωπα κατόπιν σύναψης συμφωνίας τήρησής τους ως απορρήτων και έγγραφης δέσμευσης εκ μέρους των προσώπων έναντι της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα για την παράλειψη χρήσης τους για οποιονδήποτε άλλον σκοπό.

6. Ειδικώς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης παραχώρησης ή σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας παρέχει τη δυνατότητα στους ενδιαφερομένους ή τους υποψηφίους να υποβάλουν, σε χρόνο προ της υποβολής προσφορών, σχόλια και προτάσεις επί του σχεδίου της σύμβασης. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας δύναται, κατά τη διακριτική του ευχέρεια, να αποφασίσει την τροποποίηση του σχεδίου σύμβασης, λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλια και τις προτάσεις των ενδιαφερομένων ή των υποψηφίων που υποβλήθηκαν και να ενσωματώσει το σύνολο ή μέρος αυτών στο τελικό σχέδιο σύμβασης, το οποίο θα τεθεί σε γνώση τους σε εύλογο χρονικό διάστημα προ της ημερομηνίας υποβολής προσφορών, χωρίς να δεσμεύεται από το περιεχόμενο σχολίων ή παρατηρήσεων που υποβλήθηκαν.

7. Στα έγγραφα της σύμβασης κατά την έννοια της περ. 14 της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016 κατά περίπτωση ή στα τεύχη διαγωνισμού, σύμφωνα με το άρθρο 36 του ν. 4413/2016, γίνεται μνεία:

(α) Του γεγονότος ότι η διαδικασία ανάθεσης διεξάγεται κατόπιν έκδοσης απόφασης αποδοχής πρότυπης πρότασης,

(β) των ατομικών στοιχείων του προτείνοντος,

(γ) του δικαιώματος διεκδίκησης του προτείνοντος σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 13 και

(δ) της υποχρέωσης καταβολής από τον ανάδοχο, εφόσον είναι διάφορος του προτείνοντος, στον προτείνοντα των εξόδων προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης, καθώς και του προσδιορισμού του ύψους αυτών, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 13.

Εάν στη διαδικασία ανάθεσης, κατόπιν έγκρισης πρότυπης πρότασης, ο προτείνων αποτελεί τον μοναδικό προσφέροντα ή υποψήφιο, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας επαληθεύει υποχρεωτικά, με γενικώς παραδεδεγμένη μεθοδολογία μέσω ανεξάρτητου εκτιμητή, ότι το αποτέλεσμα του διαγωνισμού είναι οικονομικά συμφέρον και ανταποκρίνεται στην τιμή της αγοράς. Η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας δύνανται να ζητήσουν, προς τον σκοπό αυτό, βελτίωση της υποβληθείσας προσφοράς, σύμφωνα με όσα ειδικότερα προβλέπονται στα έγγραφα της σύμβασης. Σε περίπτωση που από το πόρισμα του ανεξάρτητου εκτιμητή δεν προκύπτει ότι το αποτέλεσμα του διαγωνισμού είναι οικονομικά συμφέρον και ότι ανταποκρίνεται στην τιμή της αγοράς, η αναθέτουσα αρχή ή ο αναθέτων φορέας ματαιώνει τον διαγωνισμό. Ο ανεξάρτητος εκτιμητής δύναται να επιλεγεί και κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 128 του ν. 4412/2016.»

Άρθρο 104 Δικαίωμα διεκδίκησης – Αποζημιώσεις- Τροποποίηση της παρ. 4 του άρθρου 13 του Ν. 4903/2022

Στην παρ. 4 του άρθρου 13 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, μετά τη φράση «παρ. 2 του άρθρου 106, ή την παρ. 2 του άρθρου 317 του ν. 4412/2016» προστίθεται η φράση «κατά περίπτωση» και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Σε περίπτωση ματαίωσης της διαδικασίας ανάθεσης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 106 ή την παρ. 2 του άρθρου 317 του ν. 4412/2016 κατά περίπτωση, ή την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 4413/2016 (Α’ 148), τα έξοδα προετοιμασίας της πρότυπης πρότασης δεν καταβάλλονται στον προτείνοντα που συμμετείχε στη διαδικασία ανάθεσης από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα.»

Άρθρο 105 Εξουσιοδοτικές διατάξεις – Τροποποίηση παρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 4903/2022

Στην παρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις: α) μετά τη φράση «Περιβάλλοντος και Ενέργειας και» αντικαθίσταται η φράση «Οικονομικών συστήνεται και» με τη φράση «Ανάπτυξης και Επενδύσεων», β) μετά τη φράση «λειτουργίας της Επιτροπής» διαγράφονται τα εδάφια «και ορίζονται, ιδίως, ο τρόπος υποβολής των προτύπων προτάσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και ειδικές απαιτήσεις ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο των συνυποβαλλόμενων εγγράφων και στοιχείων, η διαδικασία αξιολόγησής τους, τα κωλύματα συμμετοχής των μελών, η συνδρομή δημοσίων αρχών και οικονομικών φορέων, η διοικητική υποστήριξη αυτής και η αμοιβή των μελών αυτής. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται οι διαδικασίες, οι προϋποθέσεις, οι προσφερόμενες λειτουργίες και εφαρμογές και οι τεχνικές λεπτομέρειες λειτουργίας και χρήσης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής των πρότυπων προτάσεων.», και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης και Επενδύσεων συγκροτείται η Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων, ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα λειτουργίας της Επιτροπής »

Άρθρο 106 Προστίθεται άρθρο 6Α στο Ν. 4903/2022 – Μεταβατικές διατάξεις

Στο Ν. 4903/2022 (Α’ 46) περί Προτύπων Προτάσεων για έργα υποδομής και λοιπές επείγουσες διατάξεις, μετά το άρθρο 6 προστίθεται άρθρο 6Α περί ρύθμισης των εκκρεμών διαδικασιών αξιολόγησης πρότυπων προτάσεων που έχουν κατατεθεί προ της έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου, ως εξής:

«Άρθρο 6Α Μεταβατικές διατάξεις

Εκκρεμείς διαδικασίες αξιολόγησης πρότυπων προτάσεων που έχουν κατατεθεί προ της έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου θεωρούνται ως κατατεθειμένες στην αρμόδια Διεύθυνση Διαγωνισμών και Συμβάσεων της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Αποκλειστικά για τις παραπάνω προτάσεις συγκροτείται Επιτροπή Αξιολόγησης Πρότυπων Προτάσεων στην οποία και διαβιβάζονται από την ανωτέρω Διεύθυνση για την κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του παρόντος νόμου εξέταση.

Εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, οι ήδη υποβληθείσες προτάσεις δύνανται να αποσυρθούν με δήλωση που κατατίθεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα ΕΣΗΔΗΣ – Δημόσια Έργα. Σε κάθε περίπτωση αποσύρονται οι υποβληθείσες προτάσεις που αφορούν σε έργα του ν. 4412/2016 (Α’ 147), με δήλωση που κατατίθεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, χωρίς να εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αυτές η απαγόρευση υποβολής νέας πρότυπης πρότασης ως προς το ίδιο έργο υποδομής στην επόμενη περίοδο υποβολής προτύπων προτάσεων και επιστρέφεται στον προτείνοντα το κατατεθέν παράβολο.»