Μystreet: κυνήγι & τριπλάσια πρόστιμα για κατάληψη κοινόχρηστων χώρων

Θεσμοθετείται η λειτουργία της νέας ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής με την ονομασία «Μystreet», στην οποία οι πολίτες, μέσω των κινητών τηλεφώνων τους θα μπορούν  – στα πρότυπα  της εφαρμογής MyCoast για αιγιαλούς και παραλίες που πλημμύρισε από χιλιάδες καταγγελίες πολιτών – να καταγγέλλουν παράνομη κατάληψη κοινόχρηστων σε πεζοδρόμια πάρκα και πλατείες από επιχειρήσεις κυρίως της εστίασης, σε όλη τη χώρα. Στο μεταξύ έχουν θεσμοθετηθεί και ισχύουν για τους παραβάτες τριπλάσια πρόστιμα και αυστηρές κυρώσεις. 

Αν η αυθαίρετη χρήση χώρου αφορά οδεύσεις τυφλών ή ελεύθερη ζώνη πλάτους τριάμισι (3,50) μέτρων σε πεζόδρομο, με απόφαση του Δήμου επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το τετραπλάσιο του μεγαλύτερου κατά τετραγωνικό μέτρο ποσού.

Καταγγελίες και πληροφορίες από κινητά και tablets

Η λειτουργία της νέας εφαρμογής «MyStreet» θεσμοθετείται με ρύθμιση σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που τέθηκε σε διαβούλευση. Η εφαρμογή θα διατίθεται στους πολίτες δωρεάν και θα μπορεί να εγκαθίσταται σε «έξυπνες» συσκευές (κινητά και tablets), τόσο για να διαπιστώνουν όσο και για να καταγγέλλουν την αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστων χώρων.

Την «MyStreet» θα αναπτύξει το «Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος» και θα συντηρεί η  Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Χάρτης με τις, νόμιμες εκτάσεις που έχουν παραχωρήσει οι Δήμοι

Ο ενδιαφερόμενος πολίτης δύναται να αναζητά πληροφορίες για τις παραχωρήσεις δημοσίου χώρου μέσω ειδικά διαμορφωμένου χάρτη με περιγραφικά και γεωχωρικά δεδομένα της εκάστοτε περιοχής του κάθε Δήμου και να υποβάλλει τη σχετική καταγγελία.

Το  ΕΛ.ΚΕ.Δ. αναπτύσσει πληροφοριακό σύστημα με την ονομασία «Μητρώο Καταχώρισης Αδειών Χρήσης Κοινόχρηστων Χώρων», το οποίο είναι προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ), και το οποίο συντηρείται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το εν λόγω πληροφοριακό σύστημα χρησιμοποιείται από τους δήμους προκειμένου να καταχωρίσουν τις άδειες των καταστημάτων που βρίσκονται εντός του δήμου, μέσω του οποίου δίδεται η δυνατότητα εντοπισμού του τμήματος που καταλαμβάνεται αυθαίρετα στον κοινό χώρο από το κατάστημα, σε σχέση με το τμήμα που νομίμως του έχει παραχωρηθεί από τον Δήμο, προκειμένου να διαπιστώνονται αποκλίσεις και να ενημερώνονται οι αρμόδιοι φορείς, είτε με αυτοψία, είτε μέσω υποβολής καταγγελίας από πολίτες.

Η νέα ρύθμιση για τα αυξημένα πρόστιμα και τις κυρώσεις κατάληψης κοινόχρηστου χώρου

Ενόψει της εφαρμογής «MyStreet», με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Εσωτερικών που ψηφίστηκε στη Βουλή (Νόμος 5143/2024, Άρθρο 31) έχει τριπλασιαστεί  το πρόστιμο για την αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστων χώρων σε πάρκα, πλατείες, άλση και παραλίες από τραπεζοκαθίσματα και σχετικό εξοπλισμό και ισχύουν αυστηρές κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωση των παραβατών στην άρση της παράνομης κατάληψης, προκειμένου να διευκολυνθεί η απελευθέρωση του δημόσιου χώρου και η απρόσκοπτη διέλευση των πεζών.

Συγκεκριμένα η νέα ρύθμιση του υπουργείου Εσωτερικών (Νόμος 5143/2024, Άρθρο 31) με τίτλο:

«Αύξηση προστίμου αυθαίρετης χρήσης κοινόχρηστων χώρων Τροποποίηση παρ. 8 άρθρου 13 του από 24.9/10.10.1958 β.δ.» προβλέπει τα ακόλουθα:

Στην παρ. 8 του άρθρου 13 του από 24.9/10.10.1958 β.δ. (Α’ 171), περί της αυθαίρετης χρήσης κοινόχρηστων χώρων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, η λέξη «ισόποσο» αντικαθίσταται από τις λέξεις «τριπλάσιο του αναλογούντος τέλους», β) προστίθεται νέο, τρίτο, εδάφιο, γ) στο ενδέκατο εδάφιο, οι λέξεις «αφαίρεση των ανωτέρω αντικειμένων» αντικαθίστανται από τις λέξεις «παρέλευση επτά (7) ημερών από την επομένη της επίδοσης της εντολής άρσης της αυθαίρετης κατάληψης, και ανεξάρτητα αν έχουν απομακρυνθεί ή όχι από τον Δήμο τα εν λόγω αντικείμενα,», δ) στο δωδέκατο εδάφιο, οι λέξεις «δέκατου εδαφίου ή σφράγιση από μία (1) έως πέντε (5)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «πρώτου εδαφίου ή σφράγιση από μία (1) έως δέκα (10)», ε) προστίθενται νέα εδάφια, δέκατο τρίτο και δέκατο τέταρτο, στ) τα εδάφια δέκατο έκτο, δέκατο έβδομο και δέκατο όγδοο καταργούνται και η παρ. 8, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, διαμορφώνεται ως εξής:

«8. Για την αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστων χώρων, των οποίων η παραχώρηση της χρήσης έχει επιτραπεί με την απόφαση της παρ. 2, επιβάλλεται σε βάρος του παραβάτη, με απόφαση του δημάρχου, το αναλογούν τέλος και τριπλάσιο του αναλογούντος τέλους πρόστιμο. Με όμοια απόφαση επιβάλλεται πρόστιμο σε βάρος εκείνου που προβαίνει σε αυθαίρετη χρήση χώρου του οποίου η παραχώρηση της χρήσης δεν έχει επιτραπεί, ίσο με το διπλάσιο του μεγαλύτερου κατά τετραγωνικό μέτρο ποσού που καθορίστηκε με την απόφαση της παρ. 3 για τους χώρους για τους οποίους έχει επιτραπεί η παραχώρηση για όμοια χρήση. Αν η αυθαίρετη χρήση χώρου του προηγούμενου εδαφίου αφορά οδεύσεις τυφλών ή ελεύθερη ζώνη πλάτους τριάμισι (3,50) μέτρων σε πεζόδρομο, με όμοια απόφαση επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το τετραπλάσιο του μεγαλύτερου κατά τετραγωνικό μέτρο ποσού που καθορίστηκε με την απόφαση της παρ. 3 για τους χώρους για τους οποίους έχει επιτραπεί η παραχώρηση για όμοια χρήση.

Η αυθαίρετη χρήση του κοινόχρηστου χώρου διαπιστώνεται από τον δήμο ή τις Αστυνομικές Αρχές μετά από διενέργεια αυτοψίας. Στην οικεία έκθεση περιγράφονται αναλυτικά η κατάσταση του χώρου, οι επεμβάσεις που έχουν γίνει σε αυτόν, το είδος της χρήσης, και τα αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί, επισυνάπτεται δε σχετικό σχεδιάγραμμα και, αν απαιτείται, φωτογραφίες, ή ηλεκτρονικό αρχείο τους.

Αντίγραφο της εκθέσεως παραδίδεται στον ενεργούντα την αυθαίρετη χρήση του χώρου αυτού ή θυροκολλείται στο κατάστημα σε κάθε άλλη περίπτωση. Παραλλήλως, επιδίδεται στον παραβάτη εντολή να άρει την αυθαίρετη κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου, αφαιρώντας τα κάθε είδους αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί σε αυτόν μέσα σε επτά (7) ημέρες από την επομένη της επιδόσεως.

Αν ο παραβάτης δεν συμμορφωθεί, τα εν λόγω αντικείμενα απομακρύνονται άμεσα από συνεργείο του δήμου, ο οποίος μπορεί να ζητήσει, προς τον σκοπό αυτόν, την άμεση συνδρομή των Αστυνομικών Αρχών.

Τα αντικείμενα που αφαιρούνται καταγράφονται σε ειδική έκθεση, η οποία υπογράφεται από τον επικεφαλής του συνεργείου του δήμου που τα απομακρύνει και δεν επιστρέφονται αν προηγουμένως δεν καταβληθεί ειδικό πρόστιμο για τα έξοδα μεταφοράς και αποθηκεύσεως αυτών, το οποίο καθορίζεται με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της παρ. 3. Αν το ανωτέρω ειδικό πρόστιμο δεν εξοφληθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία της αφαίρεσης, τα αφαιρεθέντα αντικείμενα κατάσχονται άμεσα και μπορεί να διατίθενται, να εκποιούνται ή να καταστρέφονται από τον δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 199 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.

Αν, μετά την παρέλευση επτά (7) ημερών από την επομένη της επίδοσης της εντολής άρσης της αυθαίρετης κατάληψης, και ανεξάρτητα αν έχουν απομακρυνθεί ή όχι από τον δήμο τα εν λόγω αντικείμενα, διαπιστωθεί δεύτερη παράβαση, αφαιρείται η άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών. Στην περίπτωση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, επιβάλλεται το διπλάσιο του προστίμου του πρώτου εδαφίου ή σφράγιση από μία (1) έως δέκα (10) ημέρες. Σε περίπτωση παραβίασης της σφράγισης του καταστήματος, που έχει επιβληθεί ύστερα από απόφαση αφαίρεσης της άδειας χρήσης κοινοχρήστου χώρου του προηγούμενου εδαφίου, και θέσης σε λειτουργία του καταστήματος, εφαρμόζεται η παρ. 4 του άρθρου 2 του π.δ. 180/1979 (Α’ 46), περί λειτουργίας οινοπνευματοπωλείων και κέντρων διασκεδάσεως. Για κάθε επόμενη παράβαση, οι κυρώσεις επιβάλλονται εκ νέου. Αν το ανωτέρω χρονικό διάστημα των έξι (6) μηνών δεν συμπληρώνεται εντός του ημερολογιακού έτους που αφορά η άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου, δεν χορηγείται στον παραβάτη νέα αντίστοιχη άδεια στο επόμενο ημερολογιακό έτος μέχρι συμπληρώσεως του χρονικού διαστήματος αυτού.»