Του Αργύρη Δεμερτζή/
Το τρίτομο έργο του, με τίτλο «Ρέκβιέμ με κρεσέντο;», ως «αποκορύφωμα των πνευματικών του αναζητήσεών» και «εγερτήριο σάλπισμα χειραφέτησης» αποτέλεσε κοινό σημείο αναφοράς των αποχαιρετιστήριων ομιλιών, που εκφωνήθηκαν στην κηδεία του Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου, ενώ ξεδιπλώθηκε το ήθος του χαρακτήρα, η ξεχωριστή προσωπικότητα, η αποτελεσματικότητα του έργου και η πολυσήμαντη προσφορά του εκλιπόντος, για περισσότερο από μισό αιώνα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και στο δημόσιο βίο.
Κατά την εκφώνηση των επικήδειων λόγων, ο Ανδρέας Γ. Μπουντουβής, Πρύτανης ΕΜΠ, τόνισε ότι «ο Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος υπήρξε ηγέτης και εργάτης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου», ο Δημήτρης Κουτσογιάννης Καθηγητή Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, είπε ότι «ως ταπεινός μαθητής σου, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου και, εκ μέρους και των άλλων μαθητών σου, να σου πω ένα μεγάλο ευχαριστώ για όσα μας δίδαξες», ενώ ο πρώην διοικητής της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης αναφέρθηκε στις αρετές και την αποτελεσματικότητα της διοίκησης, που άσκησε ο Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος κατά τη θητεία του στην κορυφή της ΔΕΗ, θέτοντας τις βάσεις για μια σύγχρονη επιχείρηση.
Η οικογένεια, συγγενείς, φίλοι , η ηγεσία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, πολιτικοί και πλήθος κόσμου από την ακαδημαϊκή κοινότητα και τον τεχνικό κόσμο, «αποχαιρέτησαν» την Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2021 στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών τον πρώην πρύτανη και ομότιμο καθηγητή του ΕΜΠ, και πρώην υφυπουργό ΠΕΧΩΔΕ και διοικητή της ΔΕΗ, Θεμιστοκλή Ξανθόπουλο, που «έφυγε» από τη ζωή την περασμένη βδομάδα σε ηλικία 85 ετών.
«Ρέκβιέμ με κρεσέντο;»
Κοινό σημείο αναφοράς στους επικήδειους λόγους αποτέλεσε το τρίτομο έργο του Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου, με τίτλο «Ρέκβιέμ με κρεσέντο;», και η πολυδιάστατη αναζήτηση και διεπιστημονική και διαχρονική εργασία του τα τελευταία δέκα χρόνια, ο τρίτος τόμος κυκλοφόρησε το 2020, στο οποίο αποτυπώνεται η δημιουργική του πορεία στη ζωή και την επιστήμη και το βάθος του στοχασμού του για το παρόν και το μέλλον.
-«Ακόμη και όσοι έχουν ζήσει από κοντά και για πολύ χρόνο τον εκλιπόντα – δεν είμαι ένας από αυτούς – αξίζει να διαβάσουν το magnum opus με κύριο τίτλο Ρέκβιεμ με Κρεσέντο – με δηλωτικό ερωτηματικό στο τέλος — και τίτλο που εμφιλοχωρεί τον «Ηοmο sapiens – o τελευταίος του γένους των ανθρώπων». Ένα έργο που έλκει την καταγωγή του από – και χρησιμοποιώ δικά του λόγια – τη συμμετοχή σε ομάδες εθελοντών χωρίς πολιτικές δεσμεύσεις, με στόχο την ταπεινή συμβολή στην αντιμετώπιση της εθνικής και παγκόσμιας οστεοπόρωσης και στον απεγκλωβισμό από το άθλιο πρότυπο του μονοδιάστατου homo economicus – consumptor. Αυτό το έργο είναι το μανιφέστο του, η «θεωρία» που υπήρξε εργαλείο πράξης του Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου και αναδεικνύει, παρά τις όποιες σοβαρές διαφωνίες μπορεί να εγείρονται, κάτι στοιχειώδες αλλά σημαντικό: ότι το έργο, η δημιουργία χρειάζονται έρμα και καύσιμο» είπε ο Ανδρέας Γ. Μπουντουβής.
-«Αποκορύφωμα των πνευματικών αναζητήσεών σου ήταν, την τελευταία δεκαετία, το τρίτομο σύγγραμμά σου «Ρέκβιεμ με Κρεσέντο». Μέσα απ’ τη μελέτη της σημερινής πολιτικο-οικονομικής συγκυρίας υπό το φως των διεξοδικών ιστορικών αναλύσεών σου, έφτασες σε απαισιόδοξα συμπεράσματα, που αποτυπώνονται και στον τίτλο που διάλεξες. Όμως πρότεινες και τρόπους διαφυγής. Με τίμησες με ιδιόχειρες αφιερώσεις στους τόμους που μου χάρισες. Σε μια απ’ αυτές μιλάς για «τη λίγη εναπομείνασα αισιοδοξία σου για την τεκμηρίωση ριζοσπαστικών θέσεων και προτάσεων διαφυγής από το ρέκβιεμ με κρεσέντο». Και μας εύχεσαι «Δύναμη και αντοχές στον καταιγισμό δυσπνοϊκού παραληρήματος», είπε ο Δημήτρης Κουτσογιάννης.
-«Το έργο αυτό, όπως αναφέρει ρητά ο ίδιος, είναι η δική του συμβολή «στον κοινό μας τελικό στόχο», που «κατά τον τρέχοντα 21ο αιώνα είναι η χάραξη και θεμελίωση ρεαλιστικής εξόδου προς ένα απαλλαγμένο από την περιρρέουσα δυστοπία μέλλον» … καθώς διαπιστώνει ότι «με το ξεκίνημα του 21ου αιώνα γίνονται εμφανείς οι καταστροφικές για τις νέες γενιές συνέπειες της επικράτησης του προτύπου homo economicus consumens, της επιβολής, με πανίσχυρα επικοινωνιακά μέσα, του νέο-μεσαιωνικού δόγματος ο καθένας για τον εαυτό του και η Αγορά –στη θέση του Θεού-για όλους» σημείωσε ό Μανώλης Παναγιωτάκης τονίζοντας ότι:
-«Έτσι, «με δεδομένη την τελευταία μετάλλαξη του καπιταλισμού, στην κατ΄ ευφημισμό νεοφιλελεύθερη οικονομία της αγοράς» καταλήγει στην ηχηρή έκκληση του, πραγματικό εγερτήριο σάλπισμα που είναι και ο τίτλος του τρίτου τόμου, «Εγκλωβισμένοι σε δεσποτείες και δίνες της τεχνητής Παγγαίας, και της Πανθάλασσας, χειραφετηθείτε».
Σοκολάτες στα παιδιά
Οι ομιλητές σκιαγράφησαν πτυχές της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου αναφερόμενοι σε προσωπικές εμπειρίες τους από τη συνύπαρξη τους:
-«Την «εναπομείνασα αισιοδοξία» σου, την παρατηρούσα μέσα απ’ την έκδηλη αγάπη σου για τα παιδιά. Σε θυμάμαι την τελευταία φορά που βρεθήκαμε στο Λαύριο για κρασί να τρέχεις στο περίπτερο, να αγοράζεις σοκολάτες και να τις μοιράζεις στα άγνωστα παιδιά που περιφέρονταν στο δρόμο» είπε ο Δημήτρης Κουτσογιάννης, αναφέροντας επίσης ότι «ως στενός και παλιός συνεργάτης σου, παρακολούθησα από κοντά τις πολυσχιδείς δραστηριότητές σου και τα διάφορα ειδύλλιά σου. Ξεπερνώ τα ειδύλλιά σου με τη ΔΕΗ και με την πολιτική, για να αναφερθώ σε αυτά που αποδείχτηκαν παντοτινά. Με τη Θάλεια, με το Πολυτεχνείο, με την πνευματικότητα. Στη σύζυγό σου Θάλεια, στην κόρη σου Νέλλυ, που κι αυτές υπήρξαν παλιότερα για ένα διάστημα συνεργάτιδες στην ερευνητική ομάδα Ιτιά που μαζί δημιουργήσαμε, και σ’ όλη την οικογένεια, εκφράζω τα ειλικρινή συλλυπητήρια και τη συμπαράσταση όλων μας στο πένθος τους».
Ανασφάλεια για τη μετά-Ξανθόπουλο εποχή
-«Ήρθες στη ΔΕΗ άγνωστος σχεδόν σε όλους, μεταξύ αγνώστων. Σε κλίμα δυσπιστίας και επιφύλαξης. Και έφυγε με καθολική αναγνώριση, με την αγάπη των συνεργατών του και όλου του προσωπικού. Με δεκάδες καλούς φίλους» περιέγραψε ο Μανώλης Παναγιωτάκης και σημείωσε ότι:
-«Είναι έντονα χαραγμένη στη μνήμη όλων μας η αποχαιρετιστήρια συγκέντρωση στον 6ο όροφο της Χαλκοκονδύλη. Η συγκίνηση του όπως και του προέδρου κ. Βολουδάκη. Τα μεστά λόγια. Η έντονα φορτισμένη ατμόσφαιρα. Τα δάκρυα, αλλά και ο θυμός για την απομάκρυνση της διοίκησης. Η απογοήτευση και η ανασφάλεια για τη μετά-Ξανθόπουλο εποχή.
Ο Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος ήταν φτιαγμένος από τη στόφα των στελεχών που αναλαμβάνοντας συγκεκριμένα καθήκοντα σε καίριες θέσεις ευθύνης δεν περιορίζονται στην απλή διαχείριση αλλά βάζουν τη δική τους σφραγίδα επιφέροντας τις αναγκαίες τομές. Και ακόμη εννοούν να ενεργούν πρωτίστως για την εκπλήρωση της αποστολής τους σεβόμενοι μεν αυτούς που τούς διόρισαν, αλλά και μη διστάζοντας, με όποιο κόστος, συνεπείς προς το καθήκον και το ρόλο τους ακόμη και να αποκλίνουν από τις άνωθεν εντολές.
Με αυτό το πνεύμα λειτούργησε και στη ΔΕΗ όπου ήρθε πέφτοντας κυριολεκτικά στα βαθιά. Πολύ σύντομα διέλυσε κάθε δυσπιστία και επιφύλαξη με τη διοικητική του λειτουργία και συμπεριφορά, που συσπείρωνε και ενέπνεε το σεβασμό και την εμπιστοσύνη. Με δημοκρατικότητα και συναίνεση, σεβασμό στην αντίθετη άποψη την έκφραση της οποίας ενθάρρυνε, αλλά και με αποφασιστικότητα, τόλμη, ορθολογισμό και ανάληψη ευθύνης. Και βέβαια με ξεκάθαρους διακριτούς ρόλους διοικητικής ιεραρχίας και συνδικάτων».
-«Ο Θ. Ξανθόπουλος συνδύαζε την άρτια επιστημονική γνώση του ακαδημαϊκού, το υψηλό πολιτιστικό επίπεδο του ευγενούς, και τη γνήσια λαϊκότητα του ανθρώπου της δουλειάς, που αγωνίστηκε και μόχθησε για να κατακτήσει επάξια, βήμα- βήμα την κορυφή της κλίμακας. Τίποτε δεν του χαρίστηκε! Με αυτά τα εφόδια όχι μόνο δεν απέφευγε αλλά επιζητούσε την επικοινωνία με τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους έστω και αν πολλοί από αυτούς αντιπαρατίθενταν σκληρά, ακόμη και άδικα . Αν ποτέ ξαναγυρίσω στη ΔΕΗ, μου είχε πει λίγα χρόνια αργότερα, τους τρεις πρώτους μήνες η κύρια απασχόληση μου θα είναι να επισκεφθώ όλες τις μονάδες και να μιλήσω με όλους τους εργαζομένους», είπε ακόμη ο κ Παναγιωτάκης.
Ο επισκέπτης της Πέμπτης
-«Είχα την τύχη να είναι ο επισκέπτης μου της Πέμπτης, από τότε που έγινα Πρύτανης» είπε ο κ Μπουντουβής και σημείωσε ότι:
-«Η ευγένειά του, η διακριτικότητά του και το πάθος του για προσφορά στο ΕΜΠ ήταν συγκινητικά. Μαζί με αυτά, υπήρχε αυτό το διεισδυτικό βλέμμα, το φωτεινό χαμόγελο, η γλώσσα του σώματος, η οικονομία του λόγου και η απέριττη αρχοντιά που τον καθιστούσαν απολαυστικό συνομιλητή και πολύτιμο σύμβουλο επί δύο χρόνια. ‘Ηλπιζα για περισσότερα… η ξαφνική του απώλεια έφερε μεγάλη λύπη. Στις συζητήσεις μας με εξέπληξε ο ενθουσιασμός του για το νόημα και το αντίκρισμα της χειραφέτησης – η αναγκαιότητα για χειραφέτηση μου φάνηκε ως το απόσταγμα της πολύχρονης αναζήτησής του. Ήξερα βέβαια ότι ο συνομιλητής μου ήταν άνθρωπος με αρχές και αξίες αν και του άρεσε να δηλώνει «Εγώ δεν έχω πολλές αρχές στη ζωή μου. Έχω πολύ λίγες αλλά αυτές που έχω τις τηρώ” .
Η ακαδημαϊκή προσφορά
-«Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αποχαιρετά μια σπουδαία ακαδημαϊκή προσωπικότητα με σημαντική και πολύπλευρη προσφορά στο Ίδρυμα, στη διδασκαλία, την έρευνα, τη διοίκηση, την ανάπτυξη. Από κορυφαίες θέσεις, του Πρύτανη, την εξαετία 1997-2003, και του Προέδρου της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών για δύο διετείς θητείες» τόνισε ο Ανδρέας Γ. Μπουντουβής, Πρύτανης ΕΜΠ και σημείωσε ότι:
-«Ο Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος είχε μια εξαιρετική εκπαιδευτική διαδρομή η οποία περνάει από το Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολείο, τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ και καταλήγει στην Εθνική Σχολή Μηχανικών της Τουλούζης στη Γαλλία με σπουδές και διδακτορικό στην Υδραυλική Μηχανική. Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του καριέρα στην Ελλάδα το 1965 ως Υφηγητής, μετά Έκτακτος Καθηγητής και Τακτικός Καθηγητής της Υδραυλικής στην Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μετακινήθηκε στο ΕΜΠ το 1975. Καθηγητής Υδρολογίας και Υδραυλικών Έργων από το 1975 μέχρι την αφυπηρέτησή του το 2004, Διευθυντής του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Υδατικών Πόρων και Διευθυντής του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Επιστήμη και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων» από ιδρύσεως των. Ύστατος ακαδημαϊκός του τίτλος αυτός του Ομότιμου Καθηγητή της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ».
Ο ίδιος σημείωσε ότι: «ο Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος υπήρξε ηγέτης και εργάτης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Συνδύασε τη σύλληψη, το σχεδιασμό και την υλοποίηση έργου για το Πολυτεχνείο με σκληρή δουλειά και με οπλοστάσιο την ισχυρή προσωπικότητα, την εξαιρετική επιστημονική συγκρότηση, τη μεγάλη διοικητική εμπειρία, την σε εύρος και βάθος καλλιέργεια και τη συνεχή αναζήτηση, το πάθος για την επίτευξη μετρήσιμου, ποιοτικού και βιώσιμου αποτελέσματος, το μέτρο, την ευγένεια, τη σεμνότητα και κυρίως το παράδειγμα. Ένας συνδυασμός ο οποίος ενισχύει τη διάθεση συμπόρευσης και προσφοράς συνεργατών, στον στενότερο και ευρύτερο χώρο δράσης του, που περιλαμβάνει ακαδημαϊκό προσωπικό, προσωπικό υπηρεσιών και φοιτητές οι οποίοι ήταν το πρώτο μέλημά του. Επίσης, δημιουργεί συναινέσεις χωρίς εκπτώσεις και ίσως το πλέον σημαντικό: Διεγείρει και απελευθερώνει δημιουργικές δυνάμεις, αυτές που για να συνεισφέρουν στην κοινή προσπάθεια χρειάζεται να πεισθούν ότι ο πρώτος ταγός, ο Πρύτανής τους, έχει χαράξει, με σοβαρότητα, σχέδιο, προσήλωση και αποφασιστικότητα την επίτευξη δύσκολων και μεγάλων στόχων και συνεπώς η δουλειά και η επένδυση στην καλή προοπτική θα έχουν αντίκρισμα στην ανάπτυξη του Ιδρύματος. Αυτό, το τελευταίο είναι κατά τη γνώμη μου η πεμπτουσία της πρυτανείας Ξανθόπουλου που άφησε εποχή.
Είναι οφειλή στη μνήμη του η συγκεκριμένη αναφορά στο έργο του, έστω με σταχυολόγηση.
– Πιστώνεται το σημαντικό έργο της θεσμικής, διοικητικής και λειτουργικής ανασυγκρότησης του ΕΜΠ, ήτοι αναδιοργάνωση και αποτελεσματική λειτουργία των Οργάνων και Υπηρεσιών βάσει πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας, ο οποίος υπήρξε υποδειγματικός και αποδεικνύεται ιδιαίτερα ανθεκτικός στο χρόνο.
– Επεδίωξε συστηματικά από το 1998 την καθιέρωση του integrated master, κάτι που ευδοκίμησε 20 χρόνια αργότερα.
– Κλήθηκε να διαχειριστεί μια κρίση το διάστημα 1999-2001, που προκλήθηκε εξαιτίας της εφαρμογής μιας μεταρρύθμισης που κλόνιζε τη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Κατόρθωσε να κατευνάσει τη μεγάλη αναταραχή με ουσιαστικό διάλογο, αλλά και την επεξεργασία τεκμηριωμένων θέσεων επί των ζητημάτων που ήταν τότε στο προσκήνιο. Έργο το οποίο βασίσθηκε σε γνώσεις, εμπειρία και βαθιά μελέτη των παραμέτρων της τότε μεταρρύθμισης.
– Ίδρυσε πολυδύναμες μονάδες για τα έργα συντήρησης των Σχολών
– Επεδίωξε τη μεθοδική ωρίμανση τεχνικών μελετών και υπερ-απορρόφηση κονδυλίων για υποδομές
-Ενίσχυσε τον διαχειριστικό εξορθολογισμό μέσω της Εταιρίας Ανάπτυξης και Διαχείρισης Περιουσίας του ΕΜΠ
-Πιστώνεται με την υποχρεωτική εισαγωγή μαθημάτων πληροφορικής από τα πρώτα εξάμηνα σπουδών και την ίδρυση κεντρικών υπολογιστικών μονάδων στις Σχολές
-Έκανε αυτοπροσώπως τακτικές επιθεωρήσεις στις αίθουσες διδασκαλίας για την τήρηση του προγράμματος διδασκαλίας. Υπήρξαν παροιμιώδεις οι ευγενικοί τηλεφωνικοί αιφνιδιασμοί αναφορικά με την παρουσία του ακαδημαϊκού προσωπικού στο χώρο εργασίας του.
Ο ακάματος, εμβριθής και ικανότατος Θ. Ξανθόπουλος δεν υπήρξε μόνο εξαίρετος ακαδημαϊκός πολίτης αλλά και διακεκριμένος λειτουργός της δημόσιας διοίκησης, ως Γενικός Διευθυντής της ΔΕΗ (1989-1993) και Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (2004-2009)». Ο κ Μπουντουβής τόνισε:
-«Η μεγάλη οικογένεια του ΕΜΠ, πενθεί την απώλεια του Πρύτανη Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου και αναγνωρίζει το σπουδαίο έργο του που έχει συνεισφέρει σημαντικά στη διαμόρφωση του Πολυτεχνείου του 21ου αιώνα και είναι υπόδειγμα και οδηγός για το μέλλον. Συλλυπούμεθα τη σύζυγό του Θάλεια και την κόρη του Ελένη και τους οικείους του. Ελπίζουμε ότι η δική μας αγάπη, σεβασμός και τιμή στον άνθρωπό σας, που αποτυπώνεται και στο βιβλίο συλλυπητηρίων της Πρυτανείας, θα είναι βάλσαμο στον πόνο σας και ισχυροί δεσμοί δικοί σας με το Ίδρυμα που τόσο αφοσιωμένα υπηρέτησε. Αιωνία η μνήμη σου Θεμιστοκλή Ξανθόπουλε. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ευγνωμονούν, κλίνει το γόνυ και σε ασπάζεται».
Το έργο στη ΔΕΗ
Στο πλούσιο έργο που επιτέλεσε στη ΔΕΗ αναφέρθηκε επίσης ο Μανώλης Παναγιωτάκης, σταχυολογώντας ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία, στρατηγικής εμβέλειας , όπως:
-Ανάθεση της κατασκευής του σύγχρονου Κέντρου Κατανομής Φορτίου στον Αγ. Στέφανο Αττικής, υπόθεση που χρόνιζε πολύ καιρό εξαιτίας ανταγωνισμών και εξωθεσμικών παρεμβάσεων.
– Ανάθεση της κατασκευής της 5ης λιγνιτικής μονάδας του Αγ. Δημητρίου, ιδιοκτησίας ΔΕΗ, αντιστεκόμενος στις πιέσεις να γίνει η μονάδα ιδιωτική.
-Κατάρτιση και έγκριση 10ετούς προγράμματος ανάπτυξης, το οποίο μέχρι τότε παρέμενε επι χρόνια σε εκκρεμότητα.
Έδρασε ως οραματιστής, προβλεπτικά, καθώς, αν και η ΔΕΗ ήταν τότε ακλόνητο κρατικό μονοπώλιο, σύντομα αντιλήφθηκε την αναγκαιότητα του εκσυγχρονισμού της και συνέλαβε και έθεσε σε εφαρμογή το μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο έργο αναδιοργάνωσης της και επαναπροσδιορισμού των σχέσεων της με το κράτος, με σύμβουλο την κρατική Γαλλική Ηλεκτρική Εταιρεία, EDF. Πρόκειται για το γνωστό project ΘΑΛΗΣ, του οποίου τα πορίσματα αν είχαν εφαρμοστεί από τους επιγενόμενους, η ΔΕΗ, ως σύγχρονη, δυναμική επιχείρηση, απαλλαγμένη από τις αγκυλώσεις και τα δεσμά ,αλλά και η χώρα, θα αντιμετώπιζε με πολύ μεγαλύτερη επιτυχία και αποτελεσματικότητα τις μετέπειτα δομικές εξελίξεις και προκλήσεις στον τομέα του ηλεκτρισμού.
-«Τα ανωτέρω πολύ σημαντικά αλλά ενδεικτικά, καθώς δεν συνιστούν παρά μικρό δείγμα από το πλούσιο έργο του Θ. Ξανθόπουλου στη ΔΕΗ, αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της διοικητικής του λειτουργίας, την οποία οι εργαζόμενοι και τα στελέχη αναπολούσαν και μνημόνευαν για πολλά χρόνια, και η οποία άφησε ανεξίτηλο στίγμα και σπουδαίες παρακαταθήκες στην επιχείρηση» κατέληξε ο ομιλητής.
Παρουσίες
Στην κηδεία του Θεμιστοκλή Ξανθόπουλου παρευρέθηκαν ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής, ο υφυπουργός Υποδομών Γιώργος Καραγιάννης, η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, εκπρόσωποι κομμάτων, ο πρώην πρύτανης ΕΜΠ Γιάννης Γκόλιας, η ηγεσία του ΕΜΠ, υπό τον πρύτανη κο Μπουντουβή και τους αντιπρυτάνεις: Ε. Σαπουντζάκη, Ι.Χατζηγεωργίου, Δ. Γκιντίδη, οι κοσμήτορες των Σχολών, εκπρόσωποι Οργανισμών και φορέων κ.α.
