Τα προβλήματα στις μεταβιβάσεις ακινήτων

Του Γιώργου Ρούσκα*

Το ακίνητο αποτελεί έναν από τους βασικούς κινητήριους μοχλούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Σε αντίθεση με την Ισπανία και τη Νότια Ιταλία, το ακίνητο στην Ελλάδα εμφάνισε ανθεκτικότητα στις πιέσεις από τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση τόσο σε επίπεδο τιμών όσο και σε επίπεδο ζήτησης.

Θα περίμενε κανείς, λοιπόν, ότι η Πολιτεία θα μεταχειριζόταν το ακίνητο με τη δέουσα προσοχή που αρμόζει σε έναν τόσο σημαντικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης και με σχέδιο.

Η πραγματικότητα, όμως, είναι ότι η Πολιτεία αντιμετωπίζει το ακίνητο σαν μία αγελάδα από την οποία αρμέγει χρήμα με πάσης φύσης φόρους και τέλη. Επιπλέον κατά τη μεταβίβαση του ακινήτου η Πολιτεία έχει επιλέξει να φορτώσει όλο το χαρτοβασίλειο Πιστοποιητικών είτε έγχαρτων είτε ηλεκτρονικών, με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι να επιδίδονται σε έναν δαπανηρό και χρονοβόρο αγώνα δρόμου μεγάλων αποστάσεων προκειμένου να συλλέξουν τα Πιστοποιητικά και τις Βεβαιώσεις που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της σύνταξης της συμβολαιογραφικής πράξης μεταβίβασης. Παρατηρείται το φαινόμενο ότι ενώ η φορολογική διοίκηση διακρίνεται ως επί το πλείστον για την ομοιομορφία της και την ταχύτητα διεκπεραίωσης των αιτημάτων έκδοσης των σχετικών πιστοποιητικών (με εξαίρεση ιδιάζουσες περιπτώσεις, στον αντίποδα οι Δήμοι προκειμένου να χορηγήσουν τη Βεβαίωση ΤΑΠ ενεργούν αυτόνομα, υλοποιώντας ο καθένας διαφορετικές διαδικασίες έκδοσης της σχετικής Βεβαίωσης και σε σημαντικά αποκλίνοντες χρόνους που μπορεί να φτάσουν μέχρι και τους έξι μήνες. Η αιτία της διαφοροποίησης για την έκδοση ΤΑΠ ανά Δήμο οφείλεται στη σπουδή αρκετών Δήμων να προβαίνουν σε ελέγχους οφειλών των δημοτών τους για άσχετους με το ΤΑΠ λόγους και να εξαρτούν τη χορήγηση της σχετικής βεβαίωσης ΤΑΠ από τη πρότερη εξόφληση των άσχετων με το ΤΑΠ υποχρεώσεων. Ήδη η κατάργηση της Βεβαίωσης περί μη οφειλής ΤΑΠ αποτελεί αίτημα όλων των συναλλασσόμενων ακόμα και των Δήμων που δεν μπορούν να αντέξουν το διαχειριστικό κόστος της έκδοσής της. Ένα πρόσθετο ζήτημα σχετικά με τα απαιτούμενα πιστοποιητικά αποτελεί ο διαφορετικός χρόνος λήξης αυτών, με αποτέλεσμα πολλές φορές να πρέπει να επανεκδοθούν προκειμένου να συμπίπτει η ισχύς όλων, με ό,τι αυτό σημαίνει σε καθυστέρηση για την ολοκλήρωση της συμβολαιογραφικής πράξης μεταβίβασης.

Οι δασικοί χάρτες είναι ένα άλλο σημείο τριβής με τη Πολιτεία όσον αφορά στο ακίνητο. Είναι αδιανόητο τα άνυδρα και ξερά νησιά των Κυκλάδων να εμφανίζονται στους δασικούς χάρτες κατά 70 – 80% ως δασικά!

Η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου αποτελεί μία ρέουσα πληγή εικοσιπέντε ετών που η Πολιτεία διαχρονικά αδυνατεί να κλείσει. Με συνεχείς και αποσπασματικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, άστοχες όπως αποδεικνύεται κάθε φορά, επιχειρεί να ολοκληρώσει ένα έργο που αντί να είναι το απόλυτο εργαλείο ανάπτυξης έχει καταντήσει το απόλυτο εργαλείο βασανισμού των πολιτών. Ατελείωτες ουρές από τα ξημερώματα έξω από τις πόρτες των Κτηματολογικών Γραφείων, μεγάλη καθυστέρηση στην οριστική καταχώρηση εγγραπτέων πράξεων και αιτήσεων στα κτηματολογικά φύλλα (από έξι μήνες έως και 2 χρόνια!) που δημιουργεί αβεβαιότητα και θέτει υπό αμφισβήτηση την ασφάλεια των συναλλαγών. Και το αποκορύφωμα όλων η συμπεριφορά ορισμένων Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων, οι οποίοι προτάσσοντας την «αλάθητη», κατά τη γνώμη τους, προσωπική άποψή τους κατά τον έλεγχο, απορρίπτουν αιτήσεις φέρνοντας σε απόγνωση τους ενδιαφερόμενους.

Η ψηφιοποίηση των διαδικασιών που αφορούν στο ακίνητο μέσω του ηλεκτρονικού φακέλου ακινήτου σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου, η απλοποίηση της δασικής νομοθεσίας και η – επιτέλους – θέσπιση σαφών και ρεαλιστικών κανόνων για τις ιδιοκτησίες επί εκτάσεων που για οποιοδήποτε λόγο απώλεσαν το δασικό τους χαρακτήρα αποτελούν αναγκαία συνθήκη προκειμένου να δοθεί ώθηση στην διαδικασία σύνταξης και ολοκλήρωσης της συμβολαιογραφικής πράξης μεταβίβασης ακινήτων.

*Ο Γεώργιος Ρούσκας είναι πρόεδρος της Ένωσης Συμβολαιογράφων Ελλάδος, τ. πρόεδρος Ευρωπαϊκής Ένωσης Συμβολαιο­γράφων CNUET.

Πηγή: “Τα Νέα”