Σε «έξυπνη» πλατφόρμα οι δημόσιες συμβάσεις

Της Ντίνας Καράζιου/

Ενιαία πλατφόρμα δεδομένων για τις δημόσιες συμβάσεις στην Ελλάδα, με χαρακτηριστικά «έξυπνης» λειτουργικότητας, χρηματοδοτεί η Κομισιόν σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.

Ενα ενιαίο έξυπνο μητρώο δημόσιων συμβάσεων θα δημιουργηθεί στην Ελλάδα, με στόχο την ενοποίηση και την ενσωμάτωση όλων των βάσεων δεδομένων. Πρόκειται για ένα πιλοτικό έργο που χρηματοδοτείται από την  Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) με τη συνδρομή του ανεξάρτητου εταίρου Open Contracting Partnership.

Διαφάνεια και ελεύθερη πρόσβαση

Στους στόχους που θέτει το πρόγραμμα για την Ελλάδα, συγκαταλέγεται η βελτίωση της ποιότητας και της διαφάνειας των δημόσιων διαγωνισμών.  Όπως επίσης και η απρόσκοπτη διαδικτυακή πρόσβαση των πολιτών στο περιεχόμενο των δημόσιων συμβάσεων. Θα διευκολυνθεί επίσης, η χρήση εργαλείων ανάλυσης βασισμένων σε δεδομένα για την εποπτεία της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων.

Έξυπνη χρήση της καινοτομίας

Αντίστοιχο πιλοτικό έργο από την ίδια πηγή χρηματοδότησης θα τρέξει μαζί με την Ελλάδα και για την Πολωνία. Με την έξυπνη χρήση της καινοτομίας και των ανοικτών δεδομένων, τα δύο πιλοτικά έργα θα βοηθήσουν τις δημόσιες διοικήσεις των δύο χωρών να σχεδιάζουν, να εφαρμόζουν και να παρακολουθούν καλύτερα τις δημόσιες συμβάσεις έργων, αγαθών και υπηρεσιών.

Καλύτερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων

Στους στόχους των δύο πιλοτικών προγραμμάτων, είναι επίσης η βελτίωση της χρήση των δημόσιων πόρων, προκειμένου να αυξηθούν οι ευκαιρίες όσον αφορά την ανάληψη δημόσιων έργων ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Το έργο προσβλέπει ακόμη  στη συνεργασία των αρχών με τις τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Εποπτεία των πολιτών στις δημόσιες δαπάνες

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της Ε.Ε, η  συγκεκριμένη πρωτοβουλία θα προωθήσει επίσης τη διαφάνεια των δημόσιων δαπανών και θα τονώσει τη συμμετοχή των πολιτών στην εποπτεία των επενδύσεων που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην κοινότητα, όπως π.χ. οι επενδύσεις που αποσκοπούν στη βιωσιμότητα, την τοπική ανάπτυξη και την κοινωνική ένταξη.

Έργα « Μοντέλα» για τα κράτη μέλη

Ομοίως και στην  Πολωνία, η πρωτοβουλία θα στηρίξει τις πολωνικές εθνικές και τοπικές αρχές ώστε να καθιερώσουν ανοικτά δεδομένα στις δημόσιες συμβάσεις και να προωθήσουν την αυτοματοποιημένη συλλογή, τυποποίηση και ενοποίηση των δεδομένων για τις δημόσιες συμβάσεις σε όλους τους δημόσιους διαγωνισμούς. Τα δύο πιλοτικά έργα θα διαρκέσουν έως το τέλος του 2021 και τα αποτελέσματά τους θα διαδοθούν προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχής εφαρμογή τους σε άλλα κράτη μέλη.

Οι δηλώσεις των Επιτρόπων και της ΕΤΑΑ για το έργο

Η Επίτροπος αρμόδια για τη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις, δήλωσε σχετικά κ. Ελίζα Φερέιρα: «Κατά την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027, η πολιτική συνοχής θα συνεχίσει να στηρίζει την οικονομική ανάκαμψη των κρατών μελών και των περιφερειών ύστερα από την πανδημία του κορονοϊού, καθώς και να τονώνει την ανταγωνιστικότητά τους με νέες επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία, την ψηφιακή μετάβαση και την υλοποίηση του θεματολογίου της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Με τη χρήση νέων τεχνολογιών, οι εθνικές και τοπικές δημόσιες αρχές που διαχειρίζονται κονδύλια της ΕΕ θα είναι σε θέση να δαπανούν τους δημόσιους πόρους αποτελεσματικότερα, εξασφαλίζοντας έτσι τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις».

Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς κ. Τιερί Μπρετόν, πρόσθεσε τα εξής: «Η διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις έχει βασική σημασία για τη διασφάλιση αποτελεσματικών δημόσιων επενδύσεων, σύμφωνα με τους στρατηγικούς πολιτικούς στόχους της ΕΕ, δηλ. την επίτευξη μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής Ευρώπης. Οι δημόσιες αρχές μπορούν να βασίζονται στο πλαίσιο της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις, σε εργαλεία όπως τα ηλεκτρονικά συστήματα δημόσιων συμβάσεων και τα ανοικτά δεδομένα, για την αποτελεσματική χρήση των δημόσιων κονδυλίων.»

Ο αντιπρόεδρος της ΕΤΑΑ κ. Πιερ Χέιλμπρον,  δήλωσε: «Η ΕΤΑΑ έχει δεσμευτεί να στηρίξει τις νομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στο να εξασφαλίσουν ότι οι νόμοι και οι πρακτικές για τις δημόσιες συμβάσεις είναι σύγχρονες, σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα και μπορούν να ανταποκριθούν ταχέως στις αναδυόμενες προκλήσεις. Από κοινού με την πρωτοβουλία Open Contracting Partnership, μοιραζόμαστε την εμπειρία της επιτυχούς εποπτείας των δημόσιων συμβάσεων από την κοινωνία των πολιτών με βάση τα ανοικτά δεδομένα. Οι κοινές προσπάθειές μας αποσκοπούν στη δημιουργία ενός πλαισίου στο οποίο θα κληθούν να συμμετάσχουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για να στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων και να χρησιμοποιήσουν ανοικτά δεδομένα για την εποπτεία των δημόσιων συμβάσεων.»

Ιστορικό

Στο πλαίσιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, περισσότερα από 370 δισ. ευρώ που προέρχονται από κονδύλια της πολιτικής για τη συνοχή θα επενδυθούν για να στηρίξουν την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση στα κράτη μέλη. Κάθε χρόνο, οι δημόσιες αρχές στην ΕΕ δαπανούν περίπου το 14 % του ΑΕΠ στις δημόσιες συμβάσεις, δαπάνη που ανέρχεται σε περισσότερα από 1,9 τρισ. ευρώ. Σχεδόν το ήμισυ της χρηματοδότησης που συνδέεται με την πολιτική συνοχής διοχετεύεται μέσω δημόσιων συμβάσεων. Η Επιτροπή έχει προωθήσει σειρά πρωτοβουλιών που αποβλέπουν στο να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τον τρόπο με τον οποίο οι διοικήσεις και οι δικαιούχοι χρησιμοποιούν τις δημοσιες συμβάσεις για ενωσιακές επενδύσεις.

Στις πρωτοβουλίες αυτές συγκαταλέγονται τα σύμφωνα ακεραιότητας με τα οποία εξασφαλίζονται πιο αποτελεσματικοί και διαφανείς διαγωνισμοί και διαφυλάσσονται τα χρήματα των φορολογουμένων της ΕΕ. Η Επιτροπή ανέλαβε επίσης δράση για να διευκολύνει, αφενός, τη συμμετοχή των πολιτών στην καλύτερη διακυβέρνηση και, αφετέρου, τις αποτελεσματικότερες επενδύσεις στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή.