ΣΕΒ: Οι αποδόσεις των επενδύσεων για αναβάθμιση ακινήτων

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Η Ελλάδα σήμερα (2018) επενδύει €1,2 δισ. σε κατοικίες, έναντι €25,2 δισ. το 2007 πριν το ξέσπασμα της κρίσης, όταν οι επενδύσεις σε κατοικίες είχαν ανέλθει στο ανώτατο επίπεδο όλων των εποχών. Για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (μέχρι οι επενδύσεις σε κατοικίες σε ετήσια βάση να επταπλασιασθούν περίπου), η υπερπροσφορά κατοικιών (που συρρικνώνεται) θα εμποδίζει τις αυξήσεις των αποδόσεων στην αγορά κατοικίας.

Αυτά προκύπτουν από μελέτη του ΣΕΒ για τις επενδύσεις στην οποία τονίζεται ότι η υπερεπένδυση σε κατοικίες στο παρελθόν σε συνδυασμό με τη μείωσή τους στα χρόνια της κρίσης έχει δημιουργήσει ένα απόθεμα κατοικιών που παλιώνει και δεν αναπληρώνεται, προκαλώντας χειροτέρευση της ποιότητας του οικιστικού ιστού της χώρας. «Τα μέτρα, λοιπόν, που λαμβάνονται σήμερα για την τόνωση της αγοράς κατοικίας (μείωση ΕΝΦΙΑ, αναστολή της επιβολής ΦΠΑ και του φόρου υπεραξίας στις συναλλαγές ακινήτων, καθώς και η έκπτωση φόρου ίση με 40% της δαπάνης για την αναβάθμιση ακινήτων) είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», τονίζει ο Σύνδεσμος.

Σε ό,τι αφορά την πορεία της κτηματαγοράς ο ΣΕΒ εκτιμά ότι θα υπάρχουν περιοχές όπου η αύξηση των τιμών θα είναι σημαντική, όπως και περιοχές όπου η αύξηση των τιμών θα καθυστερήσει, ή δεν θα έρθει ποτέ. Και, βεβαίως, τίποτα δεν εμποδίζει την αύξηση της προσφοράς σε νέες παραθεριστικές κατοικίες, ή την οικιστική επέκταση σε ορισμένες περιοχές και όχι σε άλλες. «Σε κάθε περίπτωση, πάντως, γενικότερα, οι πιέσεις θα είναι ελεγχόμενες, μιας και ο πληθυσμός γερνάει και η ζήτηση για κατοικίες θα κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα. Από την άλλη μεριά, πολιτικές για την προσέλκυση ξένων στη χώρα, είτε για να αποκτήσουν παραθεριστικές κατοικίες, είτε για να εργασθούν στη χώρα, π.χ. σε ζώνες καινοτομίας, αναγκαστικά θα έχουν μόνο τοπική διάσταση. Με λίγα λόγια, η προσδοκώμενη ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας σε εθνικό επίπεδο θα παραμείνει μάλλον υποτονική, λόγω της υπερπροσφοράς κατοικιών και της περιορισμένης ζήτησης, καθιστώντας τα μέτρα που λαμβάνονται για την ανάκαμψη της οικοδομής, άκρως επιθυμητά, και ακόμα πιο αναγκαία από ποτέ», καταλήγει η μελέτη του Συνδέσμου.

Συνολικά οι επενδύσεις στη χώρα μας κυμαίνονται (στοιχεία 2018) στα 20 δις, ευρώ τα οποία σύμφωνα με την ανάλυση του ΣΕΒ κατανέμονται ως εξής:

-Λίγο πάνω από €5 δισ. είναι δημόσιες επενδύσεις για υποδομές, η παραγωγικότητα των οποίων είναι μάλλον σχετικά χαμηλή, δεδομένης της σπατάλης πόρων που συχνά συνοδεύει τα έργα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), κυρίως σε κατασκευές.

-Από τα €14 δισ. περίπου ιδιωτικών επενδύσεων, λίγο πάνω από €1 δισ. είναι επενδύσεις σε κατοικίες. Από τις επιχειρηματικές επενδύσεις των €13 δισ., €5 δισ. περίπου αφορούν σε επενδύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού, €1,5 δισ. σε επενδύσεις σε εξοπλισμό τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, €1,5 δισ. σε μεταφορικό εξοπλισμό, €3 δισ. σε προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας (έρευνα και ανάπτυξη, αγορά λογισμικού, δικαιώματα χρήσης τεχνολογιών, κ.ο.κ.), με το μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων €2 δισ. να αφορά χονδρικά σε κατασκευές εκτός υποδομών του ΠΔΕ.