ΣτΕ: απόφαση συνταξιοδότησης μηχανικών ανεξαρτήτως οφειλών

Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δίνει μισή λύση στην συνταξιοδότηση μηχανικών, ιδίως ελεύθερων επαγγελματιών, κατασκευαστών, μελετητών και εργοληπτών που χτυπήθηκαν από την κρίση να πάρουν από τον ΕΦΚΑ (πρώην ΤΣΜΕΔΕ) το 50% της σύνταξης που δικαιούνται ανεξαρτήτως οφειλών.

Η απόφαση του ΣτΕ, που εν μέρει δικαιώνει μεγάλο πλήθος μηχανικών, οι οποίοι  βρίσκονται σε συνταξιοδοτική ομηρεία λόγω οφειλών που δημιουργήθηκαν προς το Ταμείο τους «από οποιαδήποτε αιτία εκτός από ασφαλιστικές εισφορές», ιδίως την περίοδο της κρίσης κατά την άσκηση της επαγγελματικής και παράλληλης επιχειρηματικής δραστηριότητας τους, αναγνωρίζει ως λόγους «οικονομικής αδυναμίας», «ένδειας»  και «πραγματικής αδυναμίας να επιμεληθούν των οικονομικών υποθέσεων τους για λόγους υγείας» για τους οποίους «δύναται να ζητήσει από το Ταμείο να του χορηγήσει το 50% της δικαιούμενης από αυτόν σύνταξης με παρακράτηση του υπόλοιπου 50% προς συμψηφιστική απόσβεση των οφειλών του αυτών».

Ταυτοχρόνως σ την ίδια απόφαση  υπογραμμίζεται ότι  για τους παραπάνω λόγους, «το εκάστοτε αρμόδιο όργανο του ασφαλιστικού φορέα έχει δεσμία αρμοδιότητα να αποφασίσει τη χορήγηση στον συνταξιούχο ποσοστού 50% της δικαιούμενης από αυτόν σύνταξης ανεξαρτήτως του ύψους της οφειλής του», σημειώνοντας ότι σε αυτή την περίπτωση «δεν συντρέχει παραβίαση της αρχής της ισότητας».

Η απόφαση του ΣτΕ για τη συνταξιοδότηση μηχανικών  

Η απόφαση (ΣτΕ Α΄ 771/2023 Πρόεδρος: Τ. Κόμβου Εισηγητής: Μ. Δρίβα) αναφέρει τα ακόλουθα:

«Αποδεδειγμένη πραγματική ένδεια συνταξιούχου μηχανικού ή εργολήπτη δημοσίων έργων με οφειλές πλην ασφαλιστικών εισφορών. Χορήγηση του 50% της δικαιούμενης σύνταξης ανεξαρτήτως του ύψους της οφειλής του. Αρχή της ισότητας.

Κατά την έννοια της παρ. 11 του άρθρου 11 του αν.ν. 2326/1940, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 20 του ν. 915/1979 και συμπληρώθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 805/1981, ο δικαιωθείς συντάξεως από το πρώην Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. (E.T.A.A., ήδη e – Ε.Φ.Κ.Α.), ο οποίος έχει ταυτόχρονα και οφειλές προς το Ταμείο από οποιαδήποτε αιτία εκτός από ασφαλιστικές εισφορές και ο οποίος βρίσκεται αποδεδειγμένως σε κατάσταση πραγματικής ένδειας για λόγους ιδίως οικονομικούς ή σε ουσιαστική αδυναμία να επιμεληθεί των υποθέσεών του ιδίως για λόγους υγείας, δύναται να ζητήσει από το Ταμείο να του χορηγήσει το 50% της δικαιούμενης από αυτόν σύνταξης με παρακράτηση του υπόλοιπου 50% προς συμψηφιστική απόσβεση των οφειλών του αυτών.

Εφόσον δε συντρέχουν οι ως άνω προϋποθέσεις του νόμου (υποβολή αίτησης, πραγματική ένδεια ή λόγοι υγείας του συνταξιούχου), το εκάστοτε αρμόδιο όργανο του ασφαλιστικού φορέα έχει δεσμία αρμοδιότητα να αποφασίσει τη χορήγηση στον συνταξιούχο ποσοστού 50% της δικαιούμενης από αυτόν σύνταξης ανεξαρτήτως του ύψους της οφειλής του.

Δεν συντρέχει παραβίαση της αρχής της ισότητας, αφού τα πρόσωπα τα οποία μπορούν να υπαχθούν στην ανωτέρω ρύθμιση της παρ. 11 του άρθρου 11 του αν.ν. 2326/1940 τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες, δεδομένου ότι γενικό και αντικειμενικό κριτήριο για την εφαρμογή της διάταξης αυτής για όλους τους ενδιαφερόμενους είναι αυτοί να βρίσκονται αποδεδειγμένως σε κατάσταση πραγματικής ένδειας για λόγους ιδίως οικονομικούς ή σε ουσιαστική αδυναμία να επιμεληθούν των υποθέσεών τους ιδίως για λόγους υγείας».