Στο τραπέζι η λειτουργική και τεχνική αυτοτέλεια των Δήμων

Για τοπική αυτοδιοίκηση ισχυρή, με ξεκάθαρους κανόνες, διαφάνεια και λογοδοσία, με λειτουργική και τεχνική αυτοτέλεια μίλησε η υπουργός Εσωτερικών. Η νέα διοίκηση της ΚΕΔΕ παρουσίασε έξι σημαντικούς  στόχους και σειρά επειγόντων αιτημάτων, με αιχμή την ολοκλήρωση του προγράμματος συγκρότησης των ΥΔΟΜ, καθώς πλήθος Δήμων σε όλη τη χώρα δεν λειτουργούν ΥΔΟΜ και έχει παραλύσει η οικοδομική δραστηριότητα. 

Με την παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών συνεδρίασε το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ. Από τις δύο πλευρές έγινε λόγος για αγαστή συνεργασία με στόχο την ενδυνάμωση της λειτουργίας και αποτελεσματικότητας του θεσμού.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου ζήτησε «διάλογο και συνεργασία, χωρίς αιφνιδιασμούς και εκπλήξεις» και παρέθεσε τους  έξι σημαντικούς προγραμματικούς στόχους που έχουν διατυπωθεί την προηγούμενη τετραετία προς την κυβέρνηση.

Η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως ανακοίνωσε πως στις άμεσες προτεραιότητα της είναι η σύνταξη του Νέου Κώδικα Δήμων και Περιφερειών, η αύξηση των πόρων και η στελέχωση των υπηρεσιών. Σε πνεύμα συνεργασίας, ήταν και οι τοποθετήσεις-απαντήσεις του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου και της υφυπουργού Βιβή Χαραλαμπογιάννη, στα επιμέρους ζητήματα που έθεσαν τα μέλη του ΔΣ της ΚΕΔΕ.

Στην τοποθέτηση του, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ χαρακτήρισε τις προτάσεις της Ένωσης επίκαιρες και χρήσιμες στη νέα κυβέρνηση για τον σχεδιασμό τού κυβερνητικού έργου της επόμενης τετραετίας. Επισήμανε ότι «θα μπορούσαν να αποτελέσουν και τους πυλώνες της επόμενης σημαντικής “Μεταρρύθμισης Αποκέντρωσης και Αυτοδιοίκησης”», καθώς όπως ανέφερε λαμβάνουν υπόψη τόσο τις αποφάσεις του συνεδρίου της ΚΕΔΕ (Νοέμβριο 2022) όσο και τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, όπως διατυπώθηκαν από τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη στη Βουλή.

Συγκεκριμένα οι προτάσεις της ΚΕΔΕ είναι οι εξής:

1ος Πυλώνας, αφορά στην ισόρροπη ανάπτυξη και την ενίσχυση των μικρών Δήμων. Η ΚΕΔΕ προτείνει 4ετές (2024-2027) πρόγραμμα υποστήριξής των ορεινών, νησιωτικών και νεοσύστατων δήμων, με ειδική χρηματοδότηση μέσω της ετήσιας αύξησης των ΚΑΠ τουλάχιστον κατά 5%

2ος Πυλώνας, αφορά στην οικονομική αυτοτέλεια και την αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων. Βάσει του νέου τρόπου κατανομής των ΚΑΠ από το 2024 αλλά και της συνέχειας της δημόσιας διοίκησης και των δεσμεύσεων της κυβέρνησης, η Αυτοδιοίκηση αναμένει αύξηση της χρηματοδότησης από 01.01.2024 τουλάχιστον κατά 10%. Επίσης η ΚΕΔΕ αναμένει την πλήρη εφαρμογή του ν.3852/2020 και κατ΄ αναλογία της εξέλιξης των φορολογικών εσόδων που χρηματοδοτούν τους ΚΑΠ. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι με βάση τον ισχύοντα νόμο, οι χρηματοδοτήσεις των δήμων για το 2023 θα πρέπει να είναι αυξημένες κατά 778 εκ. ευρώ.

3ος Πυλώνας, αφορά στη διοικητική αυτοτέλεια και την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας. Η ΚΕΔΕ θεωρεί αναγκαία τη διεύρυνση της ελευθερίας των δήμων στην οργάνωση των υπηρεσιών τους. Ειδικότερα όσον αφορά τον θεσμό της κινητικότητας, πρέπει να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του δημάρχου για το προσωπικό όλων των κατηγοριών και όχι μόνο των τεχνικών και των οικονομικών υπαλλήλων. Παράλληλα, χρειάζεται η ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των Δήμων, μέσω του Προγράμματος Τεχνικής Βοήθειας του ΕΣΠΑ 2021-2027.

4ος Πυλώνας, η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των δήμων. Προτείνεται για την επόμενη τετραετία ένα 4ετές Πρόγραμμα για την κάλυψη των κενών θέσεων, τη στελέχωση των νέων υπηρεσιών (πολιτικής προστασίας, εσωτερικού ελέγχου, ΔΟΜ κ.λπ.) και την αντικατάσταση των αποχωρούντων υπαλλήλων (με την κινητικότητα και τη συνταξιοδότηση).

5ος Πυλώνας, προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης. Η ΚΕΔΕ έχει διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις για τα Χωροταξικά και τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, τη διαχείριση των απορριμμάτων, τη διαχείριση της ύδρευσης και της αποχέτευσης, την εξοικονόμηση ενέργειας και την αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, την ηλεκτροκίνηση των οχημάτων, τις προστατευόμενες περιοχές Natura κ.λπ. Αρκετές από τις προτάσεις δεν υιοθετήθηκαν. Είναι αναγκαία η ενεργητική υποστήριξη του Υπουργείου Εσωτερικών, αλλά και τη θετική σύμπραξη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

6ος Πυλώνας, ψηφιακός μετασχηματισμός των δήμων. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ χρηματοδοτούν το Πρόγραμμα «Έξυπνες Πόλεις» και ήδη οι 17 μεγάλοι δήμοι χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι ένα πρόγραμμα συλλογικής υποστήριξης των υπολοίπων 315 δήμων για την αξιοποίηση του προγράμματος «Έξυπνες Πόλεις» του ΕΣΠΑ.

Αιτήματα προς το Υπουργείο Εσωτερικών

Πέραν των προαναφερομένων που απαιτούν και προϋποθέτουν την ενεργητική συμμετοχή και στήριξη συνολικά της κυβέρνησης, ο πρόεδρος Λ. Κυρίζογλου, έθεσε και τα ζητήματα στα οποία έχει την αποκλειστική ευθύνη το Υπουργείο Εσωτερικών και τα οποία είναι αναγκαίο στην επόμενη περίοδο να προωθηθούν κατά προτεραιότητα. Αυτά είναι:

– Η σύνταξη Νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης (Δήμων και Περιφερειών) και Νέου Κώδικα Δημοτικών Υπαλλήλων

– Ένα 2ετές πρόγραμμα συγκρότησης των επτά Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας ΟΤΑ με διασφάλιση υποδομής και εξοπλισμού, πρόσληψη προσωπικού, οργάνωση υπηρεσιών και εκπόνηση προτύπων, κατάρτιση και συμβουλευτική υποστήριξη προσωπικού, ενημέρωση αιρετών και υπαλλήλων ΟΤΑ.

– Πρόγραμμα Συλλογικής Υποστήριξης των Δήμων για τη δημιουργία ή την ενίσχυση των δομών που προβλέπουν οι νόμοι της τελευταίας περιόδου:

Ολοκλήρωση του Προγράμματος στελέχωσης της Δημοτικής Αστυνομίας

Ολοκλήρωση του Προγράμματος συγκρότησης των ΥΔΟΜ

Συγκρότηση του συστήματος εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων

Βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης των Δήμων, με την υποστήριξη της ΕΕΤΑΑ

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ χαρακτήρισε και επείγοντα προς διευθέτηση ζητήματα τα εξής:

– Νομοθετικές ρυθμίσεις βελτίωσης του εκλογικού συστήματος ενόψει των εκλογών του Οκτωβρίου 2023.

– Επείγουσες χρηματοδοτήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης οι οποίες αφορούν: απόδοση 125 εκατ. ευρώ για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών των Δήμων, 20 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους των σχολείων, 90 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους των ΔΕΥΑ, 5 εκατ. για το πρόγραμμα περίθαλψη αδέσποτων ζώων συντροφιάς και 10 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα ναυαγοσωστικής κάλυψης.

-Νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν τη βελτίωση της καταστατικής θέσης των αιρετών, την περαιτέρω βελτίωση του θεσμού της κινητικότητας, τη συνέχιση του Προγράμματος Κοινωφελούς Εργασίας, την αύξηση του ορίου μέγιστης κατανάλωσης καυσίμων στους ΟΤΑ κ.λπ.

Ν.Κεραμέως: Αυτοδιοίκηση ισχυρή με ξεκάθαρους κανόνες, διαφάνεια, λογοδοσία, λειτουργική και τεχνική αυτοτέλεια

Η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως υπογράμμισε πως θέλει μια Αυτοδιοίκηση ισχυρή με ξεκάθαρους κανόνες, διαφάνεια, λογοδοσία, λειτουργική και τεχνική αυτοτέλεια. Δεσμεύτηκε ότι θα στηρίξει το έργο της, ότι θα δώσει περισσότερα εργαλεία, πόρους -οικονομικούς, ανθρώπινους και υλικούς- σε όλους τους δήμους, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων.

Αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας των δήμων, σημειώνοντας πως στις προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι η σύνταξη του Νέου Κώδικα Δήμων και Περιφερειών και ότι το Υπουργείο δουλεύει εντατικά για αυτό.

Για τα δημοσιονομικά είπε πως καταβάλλεται προσπάθεια για αύξηση των δημοσιονομικών πόρων ενώ για τις προσλήψεις ανέφερε ότι σε συνεργασία με το ΑΣΕΠ συζητούνται τρόποι συντόμευσης των διαδικασιών. Επίσης κάλεσε τους δήμους να δηλώσουν τις προτεραιότητες που έχουν στην πλατφόρμα για τον προγραμματισμό προσλήψεων το 2024, σημειώνοντας πως προτεραιότητα είναι η στελέχωση των δομών υγείας.

Ο αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Θεοδωρής Λιβάνιος τόνισε ότι αποτελεί προτεραιότητα η ισόρροπη ανάπτυξη των δήμων, αλλά κυρίως η στελέχωση, η λειτουργική αυτοτέλεια και η κάλυψη των βασικών υποδομών στους μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους και σε αυτήν την προσπάθεια θα εξακολουθεί να συνδράμει και η ΕΕΤΑΑ, με τη συνέχιση της τεχνικής υποστήριξής τους.

Αναφορικά με τους ΚΑΠ σημείωσε πως η όποια αύξηση προέλθει από τη βελτίωση των δεικτών της οικονομίας θα πρέπει να στραφεί στην περιφέρεια.

Τέλος ο κ. Λιβάνιος αναφερόμενος στον ψηφιακό μετασχηματισμό των δήμων σημείωσε τη χαμηλή ανταπόκριση συμμετοχής των δήμων στα προγράμματα, ενώ το ίδιο ισχύει σε ό,τι αφορά στην κατάθεση προτάσεων στο Ταμείο Ανάκαμψης.