Σχέδια Αστικής Προσβασιμότητας: τα έργα που θα τρέξουν οι ΟΤΑ

Δημοσιεύτηκε από το Πράσινο Ταμείο η πρόσκληση  για την υποβολή  Σχεδίων Αστικής Προσβασιμότητας, από τους ΟΤΑ της χώρας, μέσω των οποίων θα οριοθετήσουν τις απαιτούμενες παρεμβάσεις και κατασκευές , ούτως ώστε να δομηθεί μία αδιατάρακτη αλυσίδα προσβασιμότητας σε δημόσιους χώρους και κτίρια. Ποιες είναι οι παρεμβάσεις και τα έργα διαμόρ­φωσης ή ανακατασκευής των υπαίθριων δημόσιων και κτιρίων που θα πραγματοποιηθούν μέσω των  Σ.Α.Π.  των δήμων.

Δημοσιεύτηκε στις 9 Μαϊου 2022, από το Πράσινο Ταμείο, η πρόσκληση για την υποβολή Σχεδίων Αστικής Προσβασιμότητας (Σ.Α.Π) από τους δήμους της χώρας.  Στόχος των Σ.Α.Π. είναι να προσδιορίσουν τα σημεία των απαιτούμενων διαμορφώσεων, επεμβάσεων και κατασκευών και τις προσβάσιμες γραμμικές διαδρομές μεταξύ αυτών ,ώστε να δημιουργείται σε επίπεδο δήμου ένα δίκτυο προσβάσιμων μετακινήσεων στην αρχή της «προσβάσιμης αλυσίδας» προς βασικές κοινόχρηστες και κοινωφελείς χρήσεις.

Η πρόσκληση θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 20 Μαϊου 2022, και όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου Στάθης Σταθόπουλος σε πρόσφατη ημερίδα της ΕΕΤΑΑ, είναι πιθανό να δοθεί ολιγοήμερη παράταση, προκειμένου να μη μείνει κανένας  δήμος έξω, από την κρίσιμη και πολύ ευαίσθητη αυτή δράση.

Οι παρεμβάσεις

Οι προδιαγραφές, οι όροι και οι τεχνικές οδηγίες  καθώς και το σύνολο των επιλέξιμων παρεμβάσεων περιγράφονται στη σχετική απόφασης Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ( ΦΕΚΒ’ 5553). Ειδικότερα και σύμφωνα με την απόφαση  οι απαιτήσεις προσβασιμότητας για έργα διαμόρ­φωσης ή ανακατασκευής των υπαίθριων δημόσιων κοινόχρηστων χώρων των οικισμών (ιδίως χώρων που προορίζονται για την κυκλοφορία των πεζών, όπως των πλατειών/πεζοδρόμων/πεζοδρομίων/ νησίδων, χώρων πρασίνου/αλσών, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) ή των υπαίθριων ιδιωτικών κοινόχρηστων χώρων  περιλαμβάνουν τις παρακάτω παρεμβάσεις.

α. Προσβάσιμα πεζοδρόμια/πεζόδρομοι/οδοί ήπιας κυκλοφορίας /πλατείες

*πρόβλεψη ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών και όδευσης τυφλών, σύμφωνα με την ΥΑ 52907/31.12.2009 (Β’ 2621),

*δημιουργία επιφανειών ισόπεδων, συνεχών, σταθε­ρών, αντιολισθηρών, με επιμελές αρμολόγημα, που δεν επιβαρύνουν τη βάδιση και την κύλιση του αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων μειωμένης κινητικότητας,

*  οι σχάρες τοποθετούνται εκτός της όδευσης τυφλών, ισόπεδα με το παρακείμενο δάπεδο και με κενά μεταξύ των ράβδων τους μικρότερα του ενός εκατοστού (0,01μ.) ώστε να δημιουργούν πυκνό πλέγμα,

*   η φύτευση των δένδρων, πρέπει να γίνεται εκτός της ελεύθερης όδευσης πεζών, οι λάκκοι φύτευσης αυτών πρέπει να καλύπτονται υποχρεωτικά ισόπεδα με σχάρα, με τις ίδιες προδιαγραφές ως ανωτέρω. Εναλλακτικά εφό­σον βρίσκονται εκτός ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών είναι δυνατό να οριοθετούνται με περίζωμα (σοβατεπί) ύψους τουλάχιστον δέκα εκατοστών (0,10)μ,

* η τοποθέτηση του αστικού εξοπλισμού (π.χ. παγκάκια, κάλαθοι αχρήστων, κάδοι απορριμμάτων, περίπτερα, πι­νακίδες πληροφόρησης, επίστυλα φωτιστικά, τηλέφωνα, στάσεις λεωφορείων, γραμματοκιβώτια, προστατευτικά εμπόδια, αυτόματα μηχανήματα ανάληψης χρημάτων κ.λπ.) γίνεται εκτός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών. Οι ακμές των στοιχείων πρέπει να είναι στρογγυλεμένες και θα πρέπει να εξυπηρετούν και άτομα με κάθε είδους αναπηρία,

*  η ύπαρξη στοιχείων εξοπλισμού που τοποθετούνται επί των κτιρίων, ή άλλων επιτρεπόμενων προεξεχόντων στοιχείων (π.χ. ανηρτημένοι τηλεφωνικοί θάλαμοι, γραμ­ματοκιβώτια κ.λπ.), εφόσον βρίσκονται σε ύψος < 2,20μ, πρέπει να σημαίνεται επί του δαπέδου με τρόπο ανιχνεύ­σιμο από το λευκό μπαστούνι τυφλού ατόμου,

* δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων, στύλων και πάσης φύσεως εμποδίων κάθετα προς την πορεία κίνησης των πεζών. Κατ’ εξαίρεση υφιστάμενες κλίμακες υπογείων οριοθετούνται στα πλαϊνά τους όρια με κιγκλίδωμα με στρογγυλεμένες ακμές,

*πρόβλεψη προσβάσιμης σήμανσης σύμφωνα με το κεφάλαιο 6 «Σήμανση» των Οδηγιών «Σχεδιάζοντας για όλους» του ΥΠΕΝ.

β. Προσβάσιμες διαβάσεις

*πρόβλεψη ραμπών καταλλήλων προδιαγραφών στα σημεία που επιβάλλεται σύνδεση της στάθμης του πεζο­δρομίου με τη στάθμη του οδοστρώματος, κατασκευα­σμένων εγκαρσίως του πεζοδρομίου, με πλάτος τουλά­χιστον 1,50μ ή ίσο με το πλάτος της διάβασης πεζών. Σε περίπτωση πεζοδρομίων μικρού πλάτους κατασκευά­ζονται ράμπες καταλλήλων προδιαγραφών παράλληλα προς τον άξονα της κίνησης, καταλαμβάνουν όλο το πλάτος των πεζοδρομίων και καταλήγουν σε υποβιβα­σμό της γωνίας στη διασταύρωση των δύο οδών.

Όπου σε υφιστάμενα πεζοδρόμια, τεχνικά δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί κλίση της ράμπας πεζοδρομίου μέχρι 5% ή ο υποβιβασμός του πεζοδρομίου, επιτρέπεται μέγι- στη κλίση της ράμπας μέχρι 8%. Στο σημείο συνάντησης του κρασπέδου της ράμπας και του οδοστρώματος δεν πρέπει να δημιουργείται έστω και ελάχιστη υψομετρική διαφορά. Στις περιπτώσεις διαβάσεων οι ράμπες των πεζοδρομίων κατασκευάζονται πάντα η μία απέναντι στην άλλη,

* πρόβλεψη προσβάσιμης σήμανσης.

γ. Προσβάσιμες νησίδες

* σε νησίδες με πλάτος > 3,00μ στα σημεία των διαβά­σεων, διαμορφώνονται προσβάσιμες διαβάσεις, όπως περιγράφεται στην ανωτέρω παράγραφο β,

*  σε νησίδες με πλάτος < 3,00μ. στα σημεία των διαβά­σεων, δημιουργείται ισόπεδη με την διάβαση διακοπή πλάτους ίσο με το πλάτος της διάβασης, και οπωσδήποτε όχι μικρότερο των 2,50 μ. Η αρχή και το τέλος της νησί­δας σε όλο το πλάτος της διάβασης χαρακτηρίζονται με τις πλάκες, τύπου Β: “ΚΙΝΔΥΝΟΣ”,

* πρόβλεψη προσβάσιμης σήμανσης σύμφωνα με το κεφάλαιο 6 «Σήμανση» των Οδηγιών «Σχεδιάζοντας για όλους» του ΥΠΕΝ.

δ. Προσβάσιμοι χώροι πρασίνου/άλση

*πρόβλεψη προσβάσιμης ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών,

*πρόβλεψη οδηγού όδευσης τυφλών ή συστήματος καθοδήγησης χρηστών με αισθητηριακές αναπηρίες (άτομα με οπτική αναπηρία, κωφοί και βαρήκοοι) σύμ­φωνα με την υπ’ αρ. 52907/31.12.2009 (Β’ 2621),

*πρόβλεψη προσβάσιμων χώρων υγιεινής, όπου προβλέπονται χώροι υγιεινής κοινού σύμφωνα με το κεφάλαιο 8 «Δημόσιοι χώροι υγιεινής» των Οδηγιών «Σχεδιάζοντας για όλους» του ΥΠΕΝ,

* πρόβλεψη πρόσβασης σε όλες τις κτιριακές και εν γένει υποδομές για χρήση κοινού,

*πρόβλεψη προσβάσιμης σήμανσης σύμφωνα με το κεφάλαιο 6 «Σήμανση» των Οδηγιών «Σχεδιάζοντας για όλους» του ΥΠΕΝ,

ε. Προσβάσιμοι χώροι στάθμευσης

*πρόβλεψη ειδικών θέσεων για τα οχήματα των ατό­μων με αναπηρία, βάσει των διατάξεων της υπ’ αρ. 52907/ 31.12.2009 υπουργικής απόφασης Υπουργείου ΠΕΚΑ,

*πρόβλεψη κατάλληλης σύνδεσης με ράμπα καταλλή­λων προδιαγραφών της στάθμης του χώρου στάθμευσης με τυχόν παρακείμενο πεζοδρόμιο,

* πρόβλεψη σήμανσης των ειδικών θέσεων στάθμευ­σης επί εδάφους και επί στύλου με το Διεθνές Σύμβολο Πρόσβασης.

Απαιτήσεις προσβασιμότητα

*  Οι απαιτήσεις προσβασιμότητας των εισόδων των κτιρίων σύμφωνα με το κεφάλαιο 7 «Είσοδοι κτιρίων» των Οδηγιών «Σχεδιάζοντας για όλους» του ΥΠΕΝ.

Υλικά κατασκευής

*Οι λεπτομέρειες και τα υλικά κατασκευής ακολου­θούν την κείμενη νομοθεσία και εξειδικεύονται σε δεύ­τερο χρόνο κατά την σύνταξη Αρχιτεκτονικής Μελέτης Εφαρμογής βάσει της οποίας υλοποιείται το Σ.Α.Π. Σε ειδικά περιβάλλοντα, όπως π.χ. σε παραδοσιακούς οι­κισμούς εξετάζεται τυχόν προσαρμογή των χρωμάτων και των υλικών κατασκευής με σεβασμό στα ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία εκ παραλλήλου με την ικανοποί­ησης των αναγκών των ατόμων με αναπηρία.