TEE: Αλήθειες και μύθοι για τα χωροταξικά σχέδια και τις προστατευόμενες περιοχές

Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος ή της πολιτιστικής κληρονομιάς ή ακόμη και της διεκδίκησης από το δημόσιο ιδιωτικών εκτάσεων, υπήρξαν πολλές «αντιεπιστημονικές» οριοθετήσεις περιοχών, τονίζει σε άρθρο του ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός.

Το πλήρες κείμενο του άρθρου του προέδρου του ΤΕΕ έχει ως εξής:

Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος ή της πολιτιστικής κληρονομιάς ή ακόμη και της διεκδίκησης από το δημόσιο ιδιωτικών εκτάσεων, υπήρξαν πολλές «αντιεπιστημονικές» οριοθετήσεις περιοχών,

Επειδή κατά την προεκλογική περίοδο ακούμε πολλές υποσχέσεις για το καθεστώς των προστατευόμενων περιοχών και το Χωροταξικό, οφείλουμε να κάνουμε ένα σύντομο απολογισμό για το ποια είναι η πραγματικότητα, αλλά και οι δυνατότητες για αλλαγές στο μέλλον.

Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος ή της πολιτιστικής κληρονομιάς ή ακόμη και της διεκδίκησης από το δημόσιο ιδιωτικών εκτάσεων, υπήρξαν πολλές «αντιεπιστημονικές» οριοθετήσεις περιοχών. Με αυτόν τον τρόπο επεκτάθηκαν πραγματικές περιοχές natura. Με τον ίδιο τρόπο χαρακτηρίστηκαν δάση και δασικές περιοχές ακόμη και βραχώδεις εκτάσεις. Χαρακτηρίστηκαν ιστορικά κέντρα και παραδοσιακοί οικισμοί, περιοχές εκτός των πραγματικών ορίων των ιστορικών κέντρων και των παραδοσιακών οικισμών. Με την ίδια λογική, δηλαδή χωρίς σχεδόν καμία επιστημονική προσέγγιση εγκρίθηκαν χωροταξικά σχέδια περιοχών, πόλεων, ακόμη και ολόκληρων νησιών. Πολλές φορές μάλιστα αυτά αντί να υπάρχουν επιστημονικά κριτήρια ειδικά σε περιοχές που η γη έχει υψηλή αξία, το βασικό κριτήριο ήταν ποιος είναι ιδιοκτήτης της κάθε έκτασης.

Στη χώρα μας είχαμε μείνει πίσω, όπως και σε πολλά άλλα, στο ζήτημα της προστασίας περιοχών που έπρεπε αντικειμενικά να προστατευτούν. Μάλιστα ο ελάχιστος σεβασμός τέτοιων περιοχών, που φαίνονταν από την αυθαίρετη δόμηση οδήγησε σε πολλές περιπτώσεις στο άλλο άκρο. Αν κάποια έκταση έπρεπε να χαρακτηριστεί προστατευόμενη, χαρακτηρίζονταν πολλαπλάσια έκταση. Από το σημείο που προστατεύονταν ελάχιστες περιοχές, σήμερα φτάσαμε γρήγορα στο σημείο να προστατεύουμε περιοχές που επιστημονικά δεν χρήζουν καμίας προστασίας.

Αποτέλεσμα αυτού είναι εκτάσεις που θα μπορούσε κάποιος να εκμεταλλευτεί, διότι επιστημονικά το δικαιούνταν, σήμερα δεν μπορεί λόγω λάθους οριοθέτησης. Επίσης αυξήθηκε η γραφειοκρατία και η διαφθορά σε περιοχές που απαιτούνται εγκρίσεις φορέων, που δεν θα απαιτούνταν αν είχαν γίνει σωστά οι οριοθετήσεις.

Στην προεκλογική περίοδο πολλοί υποψήφιοι ανοίγουν τέτοια ζητήματα, υποσχόμενοι στους ψηφοφόρους ότι θα αλλάξουν με δική τους πρωτοβουλία προεδρικά διατάγματα που καθορίζουν τα όρια τέτοιων περιοχών. Δεν πρέπει όμως να καλλιεργούν ψεύτικες προσδοκίες στους πολίτες. Παραπάνω ανάφερα συνοπτικά την άποψή μου για πολλές επιστημονικά λανθασμένες οριοθετήσεις περιοχών. Θα πρέπει όμως να αντιληφθούμε ότι είναι σχεδόν μη αντιστρεπτή διαδικασία ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως προστατευόμενης. Ο ρεαλισμός επιβάλει στο μέλλον, οι έχοντες την αντίστοιχη εξουσία να είναι πιο προσεκτικοί επιστημονικά σε ανάλογες διαδικασίες. Είναι αδιαπραγμάτευτο ότι οι περιοχές που χρήζουν προστασίας είτε για λόγους περιβάλλοντος, είτε για λόγους πολιτιστικής κληρονομιάς, είτε για άλλους λόγους δημοσίου συμφέροντος θα πρέπει να προστατευτούν. Αυτές όμως που επιστημονικά δεν χρήζουν καμίας προστασίας δεν θα πρέπει να χαρακτηρίζονται εξυπηρετώντας συμφέροντα. Κάποια στιγμή θα πρέπει να γίνουμε κανονική Χώρα.