ΤΕΠΙΧ ΙΙ: Τι θα γίνει με το δανεισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Της Ντίνας Καράτζιου/

Δύσβατος αναδεικνύεται ο δρόμος του φθηνού δανεισμού για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις  μέσω του προγράμματος δανεισμού με 100% επιδοτούμενο δάνειο από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, ενω το μήνυμα του υπουργείου Ανάπτυξης και των Τραπεζών είναι ότι θα συνεχιστούν οι χορηγήσεις μέχρι εξαντλήσεως του αποθεματικού.

Με το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων να ξεπερνάει προφανώς κάθε πρόβλεψη, οι χιλιάδες αιτήσεις που κατατέθηκαν οδήγησαν σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων στην υπερκάλυψη του προϋπολογισμού του νέου προγράμματος.

Αποτέλεσμα ήταν να βάλει αρχικά φραγή στην υποβολή νέων δηλώσεων και στη συνέχεια, με δεύτερη ανακοίνωση,  να αναφέρει, ότι τελικά είναι δυνατή η εκ νέου υποβολή αιτήσεων από τις 20 Μαΐου.

Σε κάθε περίπτωση για το όλο ζήτημα, εγείρονται ερωτηματικά για το κατά πόσο και αν η ρευστότητα που παρέχει το εν λόγο χρηματοδοτικό προϊόν θα διοχετευτεί στο μικρομεσαίο επιχειρείν εγκαίρως κι αν τελικά θα επωφεληθεί σε μεγάλο εύρος η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Τα δάνεια δεν φτάνουν αμέσως στις επιχειρήσεις

Όπως είναι ήδη γνωστό στο πρώτο αυτό  χρηματοδοτικό εργαλείο που έθεσε σε εφαρμογή η κυβέρνηση, το επιτόκιο επιδοτείται κατά 100% για τα δύο πρώτα χρόνια από τους πόρους του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΤΕΠΙΧ ΙΙ, ενώ βασικό κριτήριο για τη λήψη της επιδότησης επιτοκίου είναι η διατήρηση των θέσεων εργασίας κατά τα δύο αυτά έτη.  Στους όρους, καταγράφεται επίσης ότι «οι συνεργαζόμενες τράπεζες με εξαιρετικά σύντομες διαδικασίες θα χορηγούν, κατόπιν αξιολόγησης, δάνεια Κεφαλαίου Κίνησης προς τις επιχειρήσεις που έχουν υποστεί αναστολή ή περιορισμό της λειτουργίας τους εξαιτίας της πανδημίας CoViD-19».

Ωστόσο,  το γεγονός ότι αξιολόγηση των επιχειρήσεων από τις τράπεζες δεν περιορίζεται, σ΄αυτά που εν πολλοίς άπαντες έχουν ακούσει,  (αναστολή ή περιορισμό της λειτουργίας λόγω της πανδημίας, δέσμευση μη μείωσης προσωπικού), οι τράπεζες ζητούν εξασφαλίσεις από τους επιχειρηματίες προφανώς για να περιορίσουν το ρίσκο για τα δικά τους κεφάλαια, το οποίο δεν καλύπτονται από κρατικές εγγυήσεις.

Η αναλογία συμμετοχής στο κεφάλαιο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών ορίζεται ως εξής: Σε ποσοστό 40% καλύπτεται από το Ταμείο «Επιχειρηματικότητας ΙΙ» και 60% από την Τράπεζα (516 εκατ. ευρώ και 784 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ήτοι σύνολο 1,3 δις ευρώ).  Και καθώς οι αξιολογήσεις βάσει συγκεκριμένων τραπεζικών κριτηρίων απαιτούν διαδικασίες, αφενός κατακρημνίζουν τις προσδοκίες των επιχειρηματιών ότι η αίτηση υποβολής στην ειδική πλατφόρμα δίνει σχεδόν αυτόματα και την έγκριση, και βεβαίως προκάλεσε και τη μήνιν εκπροσώπων του επιχειρηματικού κόσμου.

Οι αντιδράσεις

Χαρακτηριστική ως προς αυτό, είναι η αντίδραση του προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών κ. Γ. Χατζηθεοδοσίου: «Άλλα λέει η κυβέρνηση, άλλα οι τράπεζες ενώ παραμένουν εγκλωβισμένοι χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες», ανέφερε σε δηλώσεις του.  Στην ανακοίνωση του ΕΕΑ για το θέμα, αναφέρεται, ότι το «μέτρο που ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης σχετικά με το νέο πρόγραμμα παροχής δανείων με επιδότηση επιτοκίου, ήταν προς την κατεύθυνση στήριξης των επιχειρήσεων από τις οικονομικές συνέπειες του κορονοϊού. Όμως από την ανακοίνωση μέχρι την υλοποίηση του μεσολαβεί μία τεράστια απόσταση, όπως με πόνο αντιλαμβάνονται όσοι επιχειρούν να υπαχθούν στην συγκεκριμένη ρύθμιση. Και αυτό γιατί δεν υπάρχει κοινή γραμμή κυβέρνησης και τραπεζών, με αποτέλεσμα να είναι ένα μέτρο εξαιρετικά περιορισμένης εφαρμογής».

Κανείς επιχειρηματίας να μην εξαιρεθεί

Από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο, επισημαίνεται επίσης, ότι «Κανείς όμως δεν πρέπει να εξαιρεθεί από τα μέτρα στήριξης. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή που είναι αναγκαία η παροχή ρευστότητας σε όλη την αγορά με οριζόντιες παρεμβάσεις και χωρίς περιορισμούς προκειμένου να αντέξουν επιχειρήσεις και επαγγελματίες, παρατηρούνται σημαντικές δυσλειτουργίες στην υλοποίηση μέτρων που έχουν ήδη εξαγγελθεί». Και υπογραμμίζεται:

«Συγκεκριμένα, ενώ είχε ανακοινωθεί από το αρμόδιο Υπουργείο ότι θα είναι άμεσες και χωρίς περιττή γραφειοκρατία οι διαδικασίες χορήγησης δανείων κεφαλαίου κίνησης με πλήρη επιδότηση επιτοκίου προς επιχειρήσεις που έχουν πληγεί, ορισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ουσιαστικά «ακυρώνουν» το μέτρο».

Οι βολές του ΕΕΑ προς τις τακτικές των τραπεζών

Πως μπορεί να ερμηνευθεί άραγε η τακτική ορισμένων συνεργαζόμενων τραπεζών, να θέτουν μεταξύ των προϋποθέσεων χορήγησης αυτών των δανείων την προσκόμιση βεβαιώσεων ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας; Και ειδικά όταν δεν είχε γίνει ουδεμία αναφορά στην αναγκαιότητα των συγκεκριμένων βεβαιώσεων. Από αυτή και μόνο την προϋπόθεση, μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων δεν μπορεί να δανειοδοτηθεί. Ακόμα και για όσους όμως πληρούν τις προϋποθέσεις, χάνεται πολύτιμος χρόνος γιατί το σύστημα taxisnet παρουσιάζει αναμενόμενη καθυστέρηση στην ενημέρωση των εκκαθαρισμένων οφειλών. Η συνέπεια είναι η εξόφληση των οφειλών να μην αποτυπώνεται εγκαίρως στο σύστημα, κι ως εκ τούτου να παρεμποδίζεται η χορήγηση ασφαλιστικής/φορολογικής ενημερότητας. Άρα δεν μπορεί να προχωρήσει η δανειοδότηση αυτών των επιχειρήσεων και χωρίς να έχουν κανένα μερίδιο ευθύνης.

Ένας ακόμα ανασταλτικός παράγοντας είναι η εξάρτηση της χορήγησης ή μη αυτών των κεφαλαίων κίνησης με διετή επιδότηση επιτοκίου, από την παροχή εμπράγματης ασφάλειας (πχ προσημείωσης υποθήκης, ακόμα και στην πρώτη κατοικία) ή εξασφάλισης με χρήματα (cash collateral). Πρόκειται για προϋπόθεση τελείως αδικαιολόγητη και που δεν συνάδει σε καμία περίπτωση με τον σκοπό του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου.

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών ζητά να βρεθεί άμεσα λύση σε αυτό το «μπέρδεμα» μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζών που κρατά εγκλωβισμένους χιλιάδες μικρομεσαίους οι οποίοι αγωνίζονται για την επαγγελματική τους επιβίωση. Σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες που βιώνουμε όλοι, η στήριξη που παρέχεται προς πληττόμενους πρέπει να είναι άμεση και χωρίς γραφειοκρατικά προσκόμματα, γιατί πολύ απλά σε λίγο θα είναι περιττή αφού δεν θα υπάρχουν ανοιχτές επιχειρήσεις.

Η τηλεδιάσκεψη Κυριάκου Μητσοτάκη με τους τραπεζίτες

Το θέμα συζητήθηκε και σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποίησε ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης με τη συμμετοχή υπουργών, του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και των επιτελικών στελεχών του τραπεζικού συστήματος.

«Ο σκοπός της συνάντησης είναι να κάνουμε μια πρώτη αποτίμηση, του πώς δουλεύουν στην πράξη τα εργαλεία ρευστότητας τα οποία έχει παράσχει η ελληνική κυβέρνηση στις τράπεζες με σκοπό να τα διοχετεύσουν στην ελληνική επιχειρηματικότητα, μικρή, μεσαία και μεγάλη» είπε ο πρωθυπουργός ξεκινώντας τη συζήτηση. «Το πρώτιστο δικό μας μέλημα -δικό μου αλλά και των συναρμοδίων υπουργών- είναι να σιγουρευτούμε ότι αυτή η ρευστότητα φτάνει τελικά στους αποδέκτες, σε μια έκτακτη κατάσταση όπου το ζήτημα της επιβίωσης επιχειρήσεων πρέπει να είναι η πρώτη μας προτεραιότητα -και η δική μας, προφανώς, ως πολιτεία αλλά νομίζω και η δική σας διότι είναι όλοι πελάτες σας» πρόσθεσε.

Στη διάρκεια της σύσκεψης, σύμφωνα με πληροφορίες, συζητήθηκε το πώς θα διοχετευθεί με γρήγορες και αποτελεσματικές διαδικασίες ρευστότητα στην ελληνική οικονομία και με ποιο τρόπο μπορούν να αξιοποιηθούν καλύτερα τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και παρέχουν αυτή τη δυνατότητα.

«Πρέπει να απορροφήσουμε τους κραδασμούς όσο το δυνατόν καλύτερα και να θέσουμε τις βάσεις για μια δυναμική επανεκκίνηση» τόνισε ο πρωθυπουργός. Από την πλευρά των στελεχών των τραπεζών εκτιμήθηκε ότι το 2020 υπάρχει η δυνατότητα να διοχετευτούν στην ελληνική οικονομία με τη μορφή χρηματοδοτήσεων περίπου 16 δισ. ευρώ.

Όλες οι λεπτομέρεις για το Κεφάλαιο κίνησης με διετή επιδότηση επιτοκίου λόγω πανδημίας COVID-19 από το ΤΕΠΙΧ ΙΙ

Το πρόγραμμα παρέχει δάνεια κεφαλαίου κίνησης, με 100% επιδοτούμενο επιτόκιο για δύο χρόνια, για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων που έχουν υποστεί αναστολή ή περιορισμό της λειτουργίας τους λόγω των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19.

Tα δάνεια θα χορηγούνται άμεσα από συνεργαζόμενες τράπεζες κατόπιν αξιολόγησης. Ως αποτέλεσμα της πλήρους επιδότησης επιτοκίου για δύο χρόνια, η επιχείρηση καταβάλλει μόνο το κεφάλαιο για 2 χρόνια. ενώ για την υπόλοιπη διάρκεια του δανείου επιδοτείται το 40% του επιτοκίου. Με τη λήξη των δύο ετών, οι τόκοι καταβάλλονται από την επιχείρηση και το επιτόκιο καθορίζεται από την Τράπεζα σύμφωνα με την ισχύουσα πολιτική της και τους γενικούς όρους της Δράσης.

Σε ποιους απευθύνεται

Μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε αναστολή ή περιορισμό λειτουργίας λόγω πανδημίας COVID-19 – Εξέταση βάσει ενεργών ΚΑΔ.

Περίοδος υποβολής

από 28/4/2020 έως 5/5/2020  (σ.σ με τη νέα ανακοίνωση. Παύουν οι αιτήσεις λόγω Λόγω υπερκάλυψης του προϋπολογισμού. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις ξανά στις 20 Μαΐου,

Υποβολή αιτήματος χρηματοδότησης ηλεκτρονικά στο Πληροφορικό Σύστημα των Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) στο διαδικτυακό τόπο www.ependyseis.gr/mis με την ένδειξη: ΤΕΠΙΧ ΙΙ

Στο αίτημα η επιχείρηση επιλέγει την Τράπεζα από την οποία επιθυμεί να δανειοδοτηθεί.

Η Τράπεζα θα επιβεβαιώσει τον ΚΑΔ βάσει των στοιχείων που θα προσκομίσει η επιχείρηση και συνεπώς την ορθότητα της επιλεξιμότητας.

Υπογραφή δανειακής σύμβασης και εκταμίευση δανείου εφάπαξ ή με τμηματικές εκταμιεύσεις στον λογαριασμό της επιχείρησης.

Είδος ενίσχυσης

Δνάνειο/ Επιδότηση επιτοκίου

Όροι και προϋποθέσεις

Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διαθέτουν επιλέξιμο ΚΑΔ για να υποβάλλουν αίτηση.

Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διαθέτουν επιλέξιμο ΚΑΔ για να υποβάλλουν αίτηση.

Εξαιρούνται η πρωτογενής παραγωγή και ο τομέας της αλιείας.

Η επιχείρηση δεν θα πρέπει να είναι προβληματική.

Διατήρηση θέσεων εργασίας για 2 χρόνια – Ίδιος αριθμός εργαζομένων στις 19/3/2020 (ακόμα και 0) σε σχέση με 31/12/2021 και 31/12/2022.

Για να λάβει η επιχείρηση το ποσό των επιδοτούμενων τόκων θα πρέπει κατά τον χρόνο εκταμίευσης των επιδοτούμενων τόκων όπως αυτός ορίζεται στη δανειακή σύμβαση, να μην εμφανίζει ληξιπρόθεσμες οφειλές από τη συγκεκριμένη χρηματοδότηση.

Τι χρηματοδοτείται

Ύψος δανείου έως 500.000 €

Διαμορφώνεται ως εξής:

Έως 50% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης όπως αυτός αποτυπώνεται στο Ε3 ή στην εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ ή στις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ του οικονομικού έτους που προηγείται της ημερομηνίας αίτησης ή έως το 50% των παραγγελιών τρέχοντος έτους.

Προκειμένου για νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις έως το 50% των παραγγελιών του τρέχοντος έτους ή το 80% των επί πιστώσει αγορών.

Σε περίπτωση που τα ανωτέρω μεγέθη δεν είναι διακριτά, το δάνειο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 100% των ιδίων κεφαλαίων.

Σημειώνεται ότι:

Μπορούν να υποβληθούν περισσότερες από μία αιτήσεις χρηματοδότησης, ωστόσο το σωρευτικό ύψος δανείων ή του δανείου ανά επιχείρηση για κεφαλαιο κίνησης (Υποπρόγραμμα 3 ΤΕΠΙΧ ΙΙ), δεν θα υπερβαίνει τις 500 χιλ. ευρώ.

Μια επιχείρηση μπορεί να λάβει ή να έχει λάβει χρηματοδότηση και από τα τρία Υποπρογράμματα της Δράσης «Επιχειρηματική Χρηματοδότηση», ωστόσο η συνολική της χρηματοδότηση δεν δύναται να υπερβαίνει το 1,5 εκ. ευρώ, ενώ θα πρέπει να πληρούνται οι κανόνες του Κανονισμού ΕΕ 1407/2013 (deminimis).

Ο έλεγχος αυτός θα διενεργείται από τις Τράπεζες  για το σύνολο των δανείων που έχουν δοθεί στην επιχείρηση.

Ποιες δαπάνες καλύπτει το δάνειο: 

• Λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης
• Δαπάνες σχετικές με το συναλλακτικό της κύκλωμα
• ΦΠΑ
• Δεν υπάρχει υποχρέωση τεκμηρίωσης της χρήσης του δανείου Κεφαλαίου Κίνησης με σχετικά παραστατικά δαπανών.

Διάρκεια Δανείου και περίοδος χάριτος

Η διάρκεια του δανείου ορίζεται από 24 έως 60 μήνες από την εκταμίευση (εφάπαξ ή πρώτη τμηματική) του δανείου. Ορίζεται δυνατότητα χορήγησης περιόδου χάριτος από 6 έως 12 μήνες. Κατά την διάρκεια της περιόδου χάριτος καταβάλλονται μόνον τόκοι.

Επιτόκιο

Το επιτόκιο εφαρμόζεται στα κεφάλαια του δανείου που συνεισφέρει η Τράπεζα στη χρηματοδότηση κάθε επιχείρησης. Δεν υπερβαίνει το 8%, για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο αυτό επιδοτείται (δύο πρώτα έτη) και για το διάστημα αυτό είναι σταθερό.

Το επιτόκιο κάθε δανείου για τα δύο πρώτα έτη, θα επιδοτείται κατά 100% από πόρους του ΤΕΠΙΧ ΙΙ. Δεν επιδοτείται τυχόν εισφορά Ν. 128/75 καθώς και ενδεχόμενοι τόκοι υπερημερίας.

Με τη λήξη των δύο ετών, οι τόκοι καταβάλλονται από την επιχείρηση και το επιτόκιο καθορίζεται από την Τράπεζα σύμφωνα με την ισχύουσα πολιτική της και τους γενικούς όρους της Δράσης.

Προϋπολογισμός

€ 1.300.000.000

Η αναλογία συμμετοχής στο κεφάλαιο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών ορίζεται ως εξής: Σε ποσοστό 40% καλύπτεται από το Ταμείο «Επιχειρηματικότητας ΙΙ» και 60% από την Τράπεζα (516 εκατ. ευρώ και 784 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ήτοι σύνολο 1,3 δις ευρώ).