Η πλήρης έκταση της ζημίας τόσο για τις επιχειρήσεις με μεγάλη εξάρτηση από την Thomas Cook -ξενοδοχεία με αποκλειστικά συμβόλαια, εργαζομένους σε αυτά, προμηθευτές, παρόχους υπηρεσιών-, όσο και για τα μερίδια που χάνει ο ελληνικός Τουρισμός από το “κενό” των τουριστών που θα διακινούσε ο touroperator έως το τέλος της σεζόν, θα γίνεται όλο και πιο καθαρή όσο περνούν οι ώρες και αποτυπώνονται οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η κατάρρευση του μεγαλύτερου ταξιδιωτικού οργανισμού της Μεγάλης Βρετανίας και του παλαιότερου στον κόσμο.
Μια πρώτη αποτίμηση εντούτοις του “κανονιού” της ThomasCook από φορείς και επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου φανερώνει απώλειες που μπορούν να φτάσουν έως και το μισό δισ. ευρώ μόνο στα ξενοδοχεία, καθώς ο οργανισμός είχε ευρύ πρόγραμμα κρατήσεων και πολύ μεγάλη παρουσία σε όλους τους δημοφιλείς προορισμούς, και ειδικότερα σε Κρήτη, Κω, Ρόδο, Κέρκυρα και Ζάκυνθο. Το πλήγμα όμως για την οικονομία, λόγω των τουριστών που δεν θα έρθουν, των χαμένων μεριδίων, των προμηθευτών κ.α., ενδεχομένως να φτάσει και το ένα δισ. ευρώ. Σε αυτό προστίθενται και οι επενδύσεις του ομίλου σε νέα ξενοδοχεία που δεν θα υλοποιηθούν (150 εκατ. ήταν το πλάνο για φέτος).
Οι προεκτάσεις από την κατάρρευση της ThomasCook για την ελληνική αγορά είναι πολλές και πολύπλοκες, με πρώτη την αποπληρωμή των οφειλών προς τα ξενοδοχεία από τα μέσα Ιουλίου. Οι πληρωμές γίνονταν μετά από διάστημα 60 ημερών, και στις αρχές Οκτωβρίου θα έπρεπε κανονικά να αποπληρωθούν ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος, δύο από τους πιο “δυνατούς” μήνες της τουριστικής περιόδου. Σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχει εξοφληθεί ούτε ο Ιούλιος. Επιχειρηματίες μιλούν για τόσο μεγάλη ζημιά, που δεν αποκλείεται μονάδες με αποκλειστικά συμβόλαια να μην καταφέρουν να επιβιώσουν.
Μόνο στην Κρήτη, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Capital.gr , η ζημιά για τα ξενοδοχεία υπολογίζεται σε 80 με 100 εκατ. ευρώ, αφού μεγάλο ποσοστό των ξενοδόχων του νησιού συνεργάζονταν με την ThomasCook. Στην Κω οι απώλειες αγγίζουν τα 20 εκατ. ευρώ. Στην Ζάκυνθο, οι ξενοδόχοι κάνουν λόγο για “άνοιγμα” ύψους 50 εκατ. προς τις επιχειρήσεις. Εξίσου μεγάλο είναι το πλήγμα που έχει δεχθεί η Ρόδος, όπου ο οργανισμός διαχειριζόταν, πέραν των συμβολαίων, και δύο μονάδες. Στην Σκιάθο επιχειρηματίες μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων έκαναν λόγο για καταστροφή και για ένα αβέβαιο αύριο στην τουριστική βιομηχανία.
Για να δοθεί μια ευρύτερη εικόνα των οφειλών, όπως εξηγούν επιχειρηματίες ξενοδόχοι, κατά μέσο όρο το έσοδο ανά επισκέπτη της ThomasCook υπολογίζεται στα 50 ευρώ και έφτανε μέχρι και τα 90 το άτομο ανάλογα με τον προορισμό, την κατηγορία του καταλύματος, την εποχή της κράτησης και τις παροχές.
Ξενοδόχοι με τους οποίους συνομίλησε το Capital.gr σημειώνουν πως οι οφειλές από την ThomasCook Βρετανίας έχουν πια χαθεί, όμως οι “βραχίονες” του οργανισμού σε Γερμανία και Σκανδιναβία έχουν με επιστολή τους ζητήσει να γίνει ρύθμιση των χρεών. Αν αυτό ευοδωθεί, οι ξενοδόχοι εκτιμούν πως οι απώλειες θα μπορούσαν να μετριαστούν. Σαφέστερη εικόνα όμως για το ύψος των χρεών θα μπορούν να δώσουν φορείς του χώρου τις επόμενες ημέρες, καθώς ήδη στέλνονται προς τους ξενοδόχους ερωτηματολόγια για την αποτίμηση της κατάστασης. Ο touroperator λειτουργούσε στην Ελλάδα 48 ξενοδοχειακές μονάδες υπό οκτώ σημάτων, εκ των οποίων τέσσερα ξενοδοχεία ιδιόκτητα (το SunwingKalitheaBeach στη Ρόδο, το SunwingMakrigialos στην Κρήτη, το SunprimeMiramare στην Ιξιά της Ρόδου και το CasaCook στην Κω), ενώ τα υπόλοιπα με συμφωνία franchise.
Το δεύτερο μεγάλο θέμα που ανακύπτει μετά την πτώχευση της ThomasCook, πέρα από τον επαναπατρισμό των επισκεπτών που έχει δρομολογηθεί, είναι οι μελλοντικές απώλειες, αφού υπολογίζεται πως τουλάχιστον 500 χιλιάδες επισκέπτες αναμενόταν να έρθουν στην Ελλάδα μέχρι το τέλος της τουριστικής σεζόν. Συνολικά η ThomasCook, κατά το ρεπορτάζ, θα μετέφερε φέτος περίπου 2,5 εκατομμύρια ταξιδιώτες, λιγότερους μεν από τα τρία εκατομμύρια που διακίνησε πέρσι (τον υψηλότερο όγκο επισκεπτών μετά την Ισπανία), αλλά υψηλότερου εισοδηματικού επιπέδου.
Οι αποζημιώσεις, σύμφωνα με τους ξενοδόχους, αφορούν το διάστημα από το κλείσιμο του touroperator, μέχρι και να ολοκληρωθούν τα τουριστικά πακέτα στο τέλος Οκτωβρίου. Θα συνεχιστούν εκείνα που έχουν ασφαλιστεί. Τα μη ασφαλισμένα τουριστικά πακέτα θα ακυρωθούν, γεγονός που θεωρείται πως θα περιορίσει αισθητά τα μερίδια της Ελλάδας σε τουρίστες, σε μια ούτως ή άλλως δύσκολη περίοδο σε επίπεδο αφίξεων. Πολύ μεγαλύτερα όμως είναι τα χαμένα μερίδια σε Ισπανία και Τουρκία, και συνολικά το ύψος των ζημιών σε ευρωπαϊκό έδαφος κυμαίνεται σε δυσθεώρητο ύψος.
Δεν είναι όμως η φετινή σεζόν, καθώς σε μεγάλο ποσοστό έχουν κλειστεί τα συμβόλαια και για την τουριστική περίοδο του 2020. Για τους φορείς του Τουρισμού, βασική προτεραιότητα είναι να γίνει ομαλά ο επαναπατρισμός των επισκεπτών και να μην δημιουργηθούν προβλήματα που τυχόν θα έβλαπταν την εικόνα της χώρας. Από εχθές έχει συσταθεί κέντρο επιχειρήσεων στο υπουργείο Τουρισμού προκειμένου να επιστρέψουν οι 50.000 τουριστών που είχαν πακέτα διακοπών και βρίσκονταν από χθες στη χώρα. Όπως δήλωσε ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης, υπολογίζεται ότι μέσα στο επόμενο τριήμερο θα επαναπατριστούν περίπου 22.000 τουρίστες.
Η επόμενη ημέρα για το ποιος θα καλύψει το τεράστιο κενό που αφήνει ο οργανισμός στην τουριστική βιομηχανία είναι επίσης ένα μεγάλο ζήτημα. O όμιλος ThomasCookGroup ιδρύθηκε το 1841 από τον επιχειρηματία Τόμας Κουκ, με πωλήσεις 9,6 δισεκατομμυρίων λιρών για το έτος που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018. Διαθέτει 200 ξενοδοχεία υπό τη δική του επωνυμία και δραστηριοποιείται σε 16 βασικές αγορές, με περισσότερα από 40.000 δωμάτια, σε 47 προορισμούς σε όλο τον κόσμο.
Λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού από τα διαδικτυακά ταξιδιωτικά πρακτορεία και τις αεροπορικές χαμηλού κόστους, αλλά και για άλλους λόγους η ThomasCook συσσώρευσε ένα φορτίο χρέους 2,1 δισ. δολαρίων που την εμπόδισε να αντιδράσει στον ευέλικτο on line ανταγωνισμό. Με το χρέος της να έχει δημιουργηθεί περίπου μια δεκαετία πριν εξαιτίας κακών επιχειρηματικών συμφωνιών, χρειαζόταν να διαθέτει τρία εκατομμύρια πακέτα διακοπών ετησίως απλά και μόνο για να καλύπτει τα έξοδα τόκων.
