Tο μοντέλο εποπτείας του Ταμείου Ανάκαμψης
ΑποδελτίωσηΟικονομία 24 Ιουλίου 2020 Αργύρης
Εθνικό σχέδιο ανάκαμψης θα καταθέσει η κυβέρνηση στην Κομισιόν μέχρι τις 15 Οκτωβρίου, το οποίο θα κινείται σε συγκεκριμένες νόρμες που η Ε.Ε. θα έχει εκπονήσει. Το σχέδιο θα περιλαμβάνει μία σειρά επενδύσεων αλλά και μεταρρυθμίσεων, που πρέπει να είναι σύμφωνες με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου, το οποίο ισχύει για όλες τις χώρες.
Μετά την κατάθεση του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει στη διάθεσή της δύο μήνες διορία προκειμένου να το εγκρίνει.
Το σχέδιο πρέπει να εγκριθεί και από τα άλλα κράτη μέλη και αυτό θα πρέπει να διενεργηθεί τέσσερις εβδομάδες μετά την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, τα χρήματα θα εκταμιευθούν από το 2021 και μετά, αρχής γενομένης με την προκαταβολή του 10% του ποσού αυτού.
Καθώς κάποια από τα χρήματα που θα εκταμιευθούν θα καλύψουν δαπάνες που έχουν ήδη γίνει μέσα στο 2020, αφενός θα λειτουργήσουν καταλυτικά προκειμένου να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός, αφετέρου η έγκρισή τους θα γίνει με τρόπο πιο άμεσο.
Παράλληλα με το Ταμείο Ανάκαμψης εγκρίθηκε ως γνωστόν και ο τακτικός πολυετής προϋπολογισμός 2021-2027 της Ε.Ε., μέσα από τον οποίο η Ελλάδα θα αντλήσει περίπου 35 επιπλέον δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις (20 δισ. για το νέο ΕΣΠΑ και 15 δις. για τις γεωργικές επιχορηγήσεις). Και στην περίπτωση αυτή τα χρήματα θα έλθουν από το 2021 και μετά.
Ας σημειωθεί πως σε κάθε περίπτωση, αν και οι όροι άντλησης των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι αυστηροί (το ίδιο ισχύει για όλα τα κράτη μέλη), αυτοί δεν έχουν καμία σχέση με μνημόνιο, όπως αρκετά συχνά λέγεται και γράφεται.
Έλεγχοι – Τυποποίηση
Πηγές με καλή γνώση του θέματος από τις Βρυξέλλες σημείωναν πως η διαδικασία ελέγχου και εγκρίσεως, η οποία θα είναι κατά το δυνατόν απαιτητική, αλλά τυποποιημένη, αναμένεται να προσομοιάζει με τη μεταμνημονιακή εποπτεία στην οποία υποβάλλεται η χώρα μας.
Μάλιστα η πηγή εξηγούσε πως επειδή οι διαδικασίες στις Βρυξέλλες γενικότερα βασίζονται σε μια καλά μελετημένη τυποποίηση, θα πρέπει να θεωρείται περίπου βέβαιο πως το συγκεκριμένο μοντέλο κρίνεται ως πολύ καλό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Η ανάλυση των 70 δισ
Συνοψίζοντας η ίδια πηγή σημείωνε πως η Ελλάδα αναμένεται να λάβει 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 35 δις. ευρώ από τον τακτικό προϋπολογισμό. Στα 70 δισ. ευρώ ανέρχεται το ποσό, καθώς συνυπολογίζεται και το κόστος προγραμμάτων που έχουν ήδη εκκινήσει, όπως για παράδειγμα το SURE για την ανεργία, καθώς και άλλα προγράμματα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κ.λπ.).
Στα παραπάνω 70 δισ. ευρώ υπενθυμίζεται πως υπάρχει πάντα και η δυνατότητα δανεισμού μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), αλλά η χώρα μας δεν θεωρείται πιθανόν να προτιμήσει αυτόν τον δανεισμό, γιατί οι συγκεκριμένες χορηγήσεις πράγματι συνοδεύονται με μνημονιακές συμβάσεις.
Όλη η διαδικασία Παράλληλα, χθες, οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι (πρέσβεις) των κρατών μελών της Ε.Ε. ενέκριναν την κοινή θέση του Συμβουλίου για τη δήμιου ργία ενός «μέσου τεχνικής υποστήριξης», που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να προετοιμάσουν τα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η θέση που συμφωνήθηκε χθες θα χρησιμεύσει ως βάση στη Γερμανική Προεδρία, η οποία θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την Ευρωβουλή για την οριστικοποίηση της συμφωνίας.
Το προτεινόμενο μέσο τεχνικής υποστήριξης θα διασφαλίσει ότι η Επιτροπή μπορεί να συνεχίσει να παρέχει εξατομικευμένη εμπειρογνωμοσύνη επιτόπου και ότι τα κράτη μέλη έχουν την απαραίτητη θεσμική και διοικητική ικανότητα να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη.
Με βάση τη συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δις. ευρώ (390 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 360 δισ. δάνεια), τα κράτη μέλη καταρτίζουν εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στα οποία εκτίθεται η μεταρρυθμιστική και επενδυτική ατζέντα για τα έτη 2021-23.
Σε πρώτη φάση θα δεσμευθεί το 70% των επιχορηγήσεων με βάση τη σχετική πρόταση της Κομισιόν (βασίζεται στην ανεργία σε κάθε χώρα την περίοδο 2015-2019), ενώ το υπόλοιπο 30% θα δεσμευθεί το 2022 με βάση την κατάσταση της οικονομίας κάθε χώρας το 2020 και το 2021.
Τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, που θα εκπονηθούν με τη βοήθεια του «μέσου τεχνικής υποστήριξης», θα αξιολογούνται από την Επιτροπή εντός δύο μηνών από την υποβολή τους. Όπως διευκρινίζεται στη συμφωνία, τα κριτήρια της συνεκτικότητας με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις για μεταρρυθμίσεις (διαδικασία ευρωπαϊκού εξαμήνου), καθώς και της ενίσχυσης του αναπτυξιακού δυναμικού, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας του κράτους μέλους θα πρέπει να λαμβάνουν την υψηλότερη βαθμολογία στην αξιολόγηση. Η αποτελεσματική συμβολή στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελεί επίσης προϋπόθεση για θετική αξιολόγηση.
Τα εθνικά σχέδια θα εγκρίνονται από το Συμβούλιο, με ειδική πλειοψηφία βάσει πρότασης της Επιτροπής, μέσω εκτελεστικής πράξης, την οποία το Συμβούλιο επιδιώκει να εκδώσει εντός 4 εβδομάδων από την πρόταση.
Η θετική αξιολόγηση των αιτήσεων πληρωμών θα εξαρτηθεί από την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών οροσήμων και στόχων. Η Επιτροπή ζητεί τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής σχετικά με την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών οροσήμων και στόχων. Η εν λόγω επιτροπή επιδιώκει να επιτύχει συναίνεση. Εάν, κατ’ εξαίρεση, ένα ή περισσότερα κράτη μέλη θεωρούν ότι υπάρχουν σοβαρές παρεκκλίσεις από την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών οροσήμων και στόχων, μπορούν να ζητήσουν από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να παραπέμψει το θέμα στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η διαδικασία αυτή δεν διαρκεί, κατά κανόνα, περισσότερο από τρεις μήνες αφότου η Επιτροπή ζητήσει τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η δράση για το κλίμα θα ενσωματωθεί στις πολιτικές και τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται βάσει του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) και του Ταμείου Ανάκαμψης. Το 30% των χρηματοδοτούμενων σχεδίων από το ΠΔΠ και το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να πληροί τον κλιματικό στόχο για μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050.
Σχετικά Άρθρα
- ΣΥΡΙΖΑ: απένταξη αντιπλημμυρικών έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης
- E.E: ενέκρινε 3,6 δις του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα
- Τα νέα κτιριακά, ενεργειακά και δασικά έργα που μπαίνουν στο «Ελλάδα 2.0»
- Εκταμίευση της πρώτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης
- ΕΕ: έκθεση για το ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας
- ΕΕ: νέα δόση 3,6 δισ. ευρώ στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκμψης