Τοπικό μέτωπο «πυροβολεί» το ΠΔ του ΥΠΕΝ για το «Εθνικό Πάρκο» στις δυτικές ακτές του Θερμαϊκού

Στο στόχαστρο τοπικών φορέων και παραγόντων, που διαμορφώνει μέτωπο αντίδρασης, έχει μπει το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος του ΥΠΕΝ με τίτλο: «Χαρακτηρισμός των χερσαίων, υδάτινων και θαλάσσιων περιοχών των εκβολών των ποταμών Γαλλικού, Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα, της αλυκής Κίτρους και της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου και της ευρύτερης περιοχής τους ως Εθνικού Πάρκου».

Το ΥΠΕΝ δίνει παράταση στη δημόσια διαβούλευση του σχεδίου ΠΔ έως τη Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2018 και ώρα 15.00. Παράλληλα ο αναπληρωτής υπουργός ΥΠΕΝ Σ. Φάμελλος σε σημείωμα του αφού εξηγεί τη σημασία χαρακτηρισμού ως Εθνικού Πάρκου, ενός από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα της Ελλάδας, το οποίο βρίσκεται στις δυτικές ακτές του Θερμαϊκού κόλπου αναφέρει ότι «οι παρατηρήσεις, οι σχολιασμοί και οι απόψεις όλων θα εξεταστούν και θα συμβάλλουν στην οριστική διαμόρφωση του σχεδίου Π.Δ.»

Είναι εντυπωσιακό ωστόσο, ότι  φορείς και παράγοντες, ως φυσικά πρόσωπα είτε ως ενώσεις (κυνηγοί, αγροτικοί, παραγωγικοί και άλλοι τοπικοί φορείς), με πανομοιότυπες καταιγιστικές αναρτήσεις τους, που δείχνουν συντονισμένη αντίδραση, στον ιστότοπο της ανοιχτής διαβούλευσης «πυροβολούν» το σχέδιο ΠΔ του ΥΠΕΝ.  Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι «απαγορεύονται χρήσεις οι οποίες πριν επιτρέπονταν, και οι οποίες έχουν διαμορφώσει ένα πλέγμα δραστηριοτήτων, που ικανοποιούν τις ανάγκες των κατοίκων και συνεισφέρουν στην οικονομία της περιοχής» και ζητούν την πλήρη απόσυρση του ΠΔ.

Τι λέει το ΥΠΕΝ

Ο αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σωκράτης Φάμελλος σημειώνει ότι ο «Χαρακτηρισμός των χερσαίων, υδάτινων και θαλάσσιων περιοχών των εκβολών των ποταμών Γαλλικού, Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα, της αλυκής Κίτρους και της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου και της ευρύτερης περιοχής τους ως Εθνικού Πάρκου» αφορά ένα από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα της Ελλάδας, το οποίο βρίσκεται στις δυτικές ακτές του Θερμαϊκού κόλπου. Πρόκειται για το υγροτοπικό σύμπλεγμα που περιλαμβάνει τη Λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου, τις εκβολές του Γαλλικού ποταμού, το δέλτα του ποταμού Αξιού, καθώς και την κοίτη του που βρίσκεται εντός της ελληνικής επικράτειας, το δέλτα του ποταμού Αλιάκμονα, τον υγρότοπο της Νέας Αγαθούπολης και τους υγροτόπους της Αλυκής Κίτρους.
Πρόκειται για ένα σύστημα ποτάμιων εκβολών, ελών, λιμνοθαλασσών και αλυκών. Χάρη στη μεγάλη εναλλαγή οικολογικών συνθηκών -από αγροτικές καλλιέργειες και λιβάδια ως αλατώδη εδάφη, λασποτόπια και αμμόλοφους–, η περιοχή αποτελεί έναν ιδανικό βιότοπο για πολλά είδη άγριων ζώων και πουλιών. Σε αυτήν βρίσκουν καταφύγιο, ανάμεσά τους πολλά σπάνια και απειλούμενα, όπως η αβοκέτα, η χαλκόκοτα, η λαγγόνα, ο αργυροπελεκάνος και ο μαυροκέφαλος γλάρος, ενώ στο παρόχθιο δάσος του Αξιού υπάρχει μία από τις σπουδαιότερες μεικτές αποικίες πουλιών στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Εκτός από τα πουλιά, η περιοχή είναι επίσης πολύ σημαντική για πολλά είδη θηλαστικών (όπως ο λαγόγυρος) και για την ερπετοπανίδα, καθώς φιλοξενεί τους μεγαλύτερους πληθυσμούς της μεσογειακής χελώνας στην Ευρώπη.
Η σημερινή εικόνα της περιοχής, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, οφείλεται σε ανθρωπογενείς παρεμβάσεις και τεχνικά έργα που έγιναν στο παρελθόν, όπως η εκτροπή του Αξιού ποταμού, τα υδροηλεκτρικά φράγματα στον Αλιάκμονα και Αξιό αντίστοιχα, η δημιουργία αρδευτικού και αποστραγγιστικού δικτύου, καθώς και η δημιουργία των παράκτιων αναχωμάτων.
Τα οφέλη που παρέχει η προστατευόμενη περιοχή στον άνθρωπο είναι πολλαπλά, καθώς παρέχει ζωτικής σημασίας υπηρεσίες και αγαθά. Για παράδειγμα, παρέχει νερό για ύδρευση και άρδευση, προστατεύει τις κατοικημένες και τις αγροτικές περιοχές από πλημμύρες, ρυθμίζει το κλίμα, προσφέρει προϊόντα για τροφή, αλλά και ευκαιρίες για έρευνα, εκπαίδευση και αναψυχή.
Χάρη στη μεγάλη οικολογική σημασία της, η περιοχή αυτή έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Παράλληλα, προστατεύεται από τη Διεθνή Σύμβαση Ραμσάρ για τους υγροτόπους.
Το μεγαλύτερο τμήμα αυτής της προστατευόμενης περιοχής έχει ανακηρυχθεί Εθνικό Πάρκο, με την ΚΥΑ 12966/2009. Η προαναφερόμενη ΚΥΑ έχει ακυρωθεί από το ΣτΕ ως αναρμοδίως εκδοθείσα και το ΥΠΕΝ υποχρεούται να εκδώσει Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία της περιοχής σε εφαρμογή των διατάξεων του ν. 1650/1986.
Το Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα, με έκταση 338 τετρ.χλμ., περιλαμβάνει τα δέλτα και τις εκβολές των τεσσάρων ποταμών, τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου και Αλυκής Κίτρους, τον υγρότοπο της Νέας Αγαθούπολης και την κοίτη του Αξιού έως και το Φράγμα της Έλλης. Διοικητικά, η προστατευόμενη περιοχή ανήκει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ειδικότερα εκτείνεται σε περιοχές των περιφερειακών ενοτήτων Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Πέλλας, Ημαθίας και Πιερίας. Σε επίπεδο Δήμων, εκτείνεται σε περιοχές των Δήμων Δέλτα, Χαλκηδόνος, Ωραιοκάστρου, Παιονίας, Πέλλας, Αλεξάνδρειας, Πύδνας – Κολινδρού και Κατερίνης. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω της αρμόδιας Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας, διαμόρφωσε, σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού, το σχέδιο Π.Δ. εξετάζοντας τους κανόνες και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εγκεκριμένη Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη της περιοχής, τις διατάξεις της εθνικής μας νομοθεσίας και τις διατάξεις των Ευρωπαϊκών Οδηγιών για τη φύση

Τι λένε οι αντιδρώντες

Οι τοπικοί παράγοντες με τις πανομοιότυπες αναρτήσεις του στη διαβούλευση του ΠΔ υποστηρίζουν ότι «επιβάλλεται με αυταρχικό τρόπο και με αυστηρά χρονικά περιθώρια, η απομάκρυνση νομίμως υφιστάμενων δραστηριοτήτων, εφόσον οι νέες χρήσεις γης δεν επιτρέπουν την παραμονή τους . Δεν επιτρέπεται να αδειοδοτηθούν δραστηριότητες που βρίσκονται στο στάδιο εγκατάστασης, εφόσον οι νέες χρήσεις γης δεν επιτρέπουν την παραμονή τους»
Οι ίδιοι σημειώνουν ότι «ενδεικτικά και μόνο, αναφέρουμε τα εξής :
α) Κτηνοπτηνοτροφικές εγκαταστάσεις
1. Οι διατάξεις που αφορούν στην απομάκρυνση των υφιστάμενων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων με συγκεκριμένο αυστηρό χρονοδιάγραμμα, θα μπορούσαν τουλάχιστον να αντικατασταθούν από την δυνατότητα να χορηγείται από την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή άδεια διατήρησης που προβλέπεται στην ΚΥΑ 940/2017( ΦΕΚ 2741Β).
2. Παρόμοια διάταξη θα μπορούσε να προβλεφθεί και για τις εγκαταστάσεις εντατικής μορφής.
β) Βιομηχανικές δραστηριότητες
1. Οι απαγορευτικές διατάξεις για την βιομηχανία στις ζώνες ΑΔ και τα χρονοδιαγράμματα απομάκρυνσης, θα πρέπει να αντικαστασταθούν τουλάχιστον από την δυνατότητα παραμονής των νομίμως υφισταμένων ή υπό εγκατάσταση δραστηριοτήτων
2. Θα πρέπει να επιτραπούν βιομηχανικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες που εξυπηρετούν τις ανάγκες του πρωτογενούς τομέα.
γ) Αμμοληψίες
Να επιτρέπεται η αμμοληψία για λόγους παροχετευτικότητας και αποστράγγισης εδαφών και στην περιοχή κάτω της Εθνικής οδού, ως έργο που συμβάλλει στην προστασία της περιοχής από πλημμύρες.
δ) Διάφορα
1. Να επιτρέπονται νέες γεωτρήσεις, σύμφωνα με την υφιστάμενη διαδικασία αδειοδότησης και το διαχειριστικό σχέδιο της λεκάνης απορροής. Δεν είναι ανάγκη να γίνει νέα ειδική υδρογεωλογική μελέτη για την περιοχή.
2. Δεν έχει νόημα να απαγορεύεται η υποδοχή βιομηχανικών βοθρολυμάτων από την ΕΕΛ Θεσ/νίκης, αφού η ΕΕΛ έχει ήδη ειδική μονάδα προεπεξεργασίας βιομηχανικών βοθρολυμάτων και στην ΑΕΠΟ προβλέπεται κάτι τέτοιο.
Επειδή διαφωνούμε κάθετα με τη νέα οριοθέτηση του Εθνικού Πάρκου και ιδίως με την ένταξη της πρώην Γ’ περιφερειακής ζώνης (Ζώνες ΑΔ1 – ΑΔ6 του υπο διαβούλευση Π.Δ.) εντός του Εθνικού Πάρκου ενώ αποτελούσε περιφερειακή Ζώνη (buffer Zone), καθώς και με την οριοθέτηση της πλημμυρικής ζώνης κοίτης του ποταμού Αξιού με βάση τα υφιστάμενα αντιπλημμυρικά αναχώματα γιατί η νέα οριοθέτηση οδηγεί με τους περιορισμούς που τίθενται σε υπέρμετρη επιβάρυνση των θεμελιωδών και συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων όπως των ιδιοκτησιών μας, της επαγγελματικής δραστηριότητας (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία) και εντέλει της ίδιας της προσωπικότητας μας.
Ζητούμε επιπλέον δυνατότητα ισχύος και ανάπτυξης ενδεικτικά και μόνο των κάτωθι χρήσεων:
• Κατοικίας σύμφωνα με τις διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης, σε γήπεδα με αρτιότητα μεγαλύτερη από εξι (6) στρέμματα, με μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος τα 7,5 μ. κεραμοσκεπή.
• Την χρήση των υφιστάμενων γεωργικών αποθηκών – υποδομών και την ανέγερση νέων ισογείων μέγιστου εμβαδού αναλόγως των αναγκών των παραγωγών άλλως τουλάχιστον των 120 τ.μ. και ύψους 4.5 μέτρων.
• Την ανάπτυξη εγκαταστάσεων καθετοποίησης των παραγόμενων προϊόντων του πρωτογενή τομέα, εξυπηρέτησης μεμονομένου καλλιεργητή ή ομάδας καλλιεργητών μετά από αιτιολογημένη γνώμη των καθ’ υλη αρμόδιων τοπικών υπηρεσιών του Υπουργείου
• Εγκαταστάσεις για τη ναυπήγηση και επισκευή πλοίων και σκαφών μόνο αλιευτικών, εως και 3ης υποκατηγορίας ομάδας 9
• Κύριες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις υποκατηγορίας 3, ομάδας 6 (υπ. αριθμ. 15393/2332/2002 ΦΕΚ 1022/Β/5-8-2002 Κ.Υ.Α. ως ισχύει) μέγιστης δυναμικότητας 30 κλινών, σε γήπεδα με ελάχιστο όριο αρτιότητας τα οχτώ (8) στρέμματα.
• Την ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων χαμηλής όχλησης της υπ. αριθμ. Κ.Υ.Α. 13727/721/2003 του δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, σε θεσμοθετημένες περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Δραστηριοτήτων Δευτερογενους και Τριτογενούς Τομέα (ΒΙΟ.ΠΑ ή Π.Ο.Α.Δ.Δ.Τ.Τ.)
• Αθλητικές εγκαταστάσεις υποκατηγορίας 4, δεύτερης κατηγορίας, ομάδας 6(α/α11γ)
• Εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας εκτός αιολικής, (π.χ γεωθερμική, ηλιακή κτλ)σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και με την προϋπόθεση ότι, η δραστηριότητα και οι απαιτούμενες υποδομές και εγκαταστάσεις παραγωγής και μεταφοράς της παραγόμενης ενέργειας, να βρίσκονται σε γεωργική γη και σύμφωνα με την σχετική κείμενη νομοθεσία περί γεωργικής γης.
Την διατήρηση των υφιστάμενων πρόχειρων σταυλικών εγκαταστάσεων εντός της πλημμυρικής ζώνης ποταμού ΑΞΙΟΥ.
Να επιτρέπεται η ανάπτυξη νέων κτηνοτροφικών μονάδων ανεξαρτήτως δυναμικότητας και σε οποιαδήποτε μορφή (σταβλική, εκτατική, πρόχειρη, μόνιμη κτλ) εντός των Ζωνών ΑΔ1 – ΑΔ6.
Να συνεχίσουν να ισχύουν οι παρεκκλίσεις της αρτιότητας των γηπέδων σύμφωνα με τις διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης για την πρωην Γ’ Περιφερειακή Ζώνη.
Να απαλειφθεί εξ’ ολοκλήρου το εδάφιο ζ της παρ. 15 του αρθρ. 7 σύμφωνα με το οποίο “απαγορεύεται η παρόδια δόμηση”.
Να συνεχιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των ήδη νομίμως υφισταμένων εγκαταστάσεων.
Στο Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα Διαχείρισης να συμπεριλαμβάνονται εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων.
Πλήρης κατάργηση της ελάχιστης απαιτούμενης παροχής υδατικών πόρων (αρθρ. 6), καθώς είναι εμφανής ο κίνδυνος του να μείνουν χωρίς άρδευση (απότιστα) 400.000 στρ. καλλιεργειών.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, αιτούμαστε την απόσυρση του συγκεκριμένου σχεδίου Π.Δ/τος και την ανασύνταξη του στην βάση του προϊσχύσαντος νομικού καθεστώτος τουλάχιστον, αλλά και των προτάσεων όλων των φορέων της περιοχής».