Τριπλό «Εξοικονομώ» στην ατζέντα των εκλογών-τι θα γίνει με τις τιμές υλικών

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Συγκεκριμένες ημερομηνίες από την επόμενη εβδομάδα και εντός του Ιουνίου για έναρξη τριών νέων προγραμμάτων «Εξοικονομώ», για ενεργειακή αναβάθμιση νοικοκυριών, νέους και επιχειρήσεις ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Δεν έγιναν ανακοινώσεις για αναμορφώσεις στα όρια επιλέξιμων δαπανών, που είναι το κρίσιμο θέμα και λόγω της μεγάλης ακρίβειας των υλικών οδηγεί τα «Εξοικονομώ» σε «Βατερλώ».

Ανοίγει την Πέμπτη 18 Μαΐου 2023, η ηλεκτρονική πλατφόρμα (https://exoikonomoneon.gov.gr) του προγράμματος «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι και την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2023 ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ. Δείτε εδώ στο ecopress

Στον απόηχο του debate των πολιτικών αρχηγών και προκειμένου να υποστηρίξει ότι η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τα θέματα της ενεργειακής φτώχειας και εξοικονόμησης με συγκεκριμένα μέτρα και προγράμματα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανακοίνωσε ότι «από την επόμενη εβδομάδα και εντός του Ιουνίου ξεκινούν 4 προγράμματα που αθροίζουν σωρευτικά μαζί με το προηγούμενο σε 1,2 δισ. ευρώ ενισχύσεις».

Στην αιχμή των κυβερνητικών ανακοινώσεων είναι το νέο «Εξοικονομώ» για την ενεργειακή αναβάθμιση ιδιωτικών κατοικιών για το οποίο ο Άκης Σκάρτσος ανακοίνωσε ότι «στις 30 Μαΐου, θα ανοίξει η πλατφόρμα για το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023» για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και με παλαιά σπίτια. Έχει προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ και η σχετική ΚΥΑ υπογράφεται τις προσεχείς ημέρες. Θυμίζω η επιδότηση θα κυμανθεί μεταξύ 40 και 75% ανάλογα με τα εισοδήματα του δικαιούχου».

Το «Εξοικονομώ» σε κρίσιμη καμπή

Σημειώνεται ότι το «Εξοικονομώ», δημοφιλέστερο και γνωστό έως τώρα ως «το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα» επιδότησης για την ενεργειακή αναβάθμιση των ιδιωτικών κατοικιών της χώρας επηρεάζοντας ανάλογα όλα τα προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης  βρίσκεται πλέον σε κρίσιμη καμπή, αντιμέτωπο με τις μεγάλες αυξήσεις του κόστους των παρεμβάσεων, που δεν καλύπτονται από τις τιμές του προγράμματος, τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και τις μεγάλες καθυστερήσεις αλλά και της αδυναμίας για μεγάλη κατηγορία των δικαιούχων, ιδίως νοικοκυριών των χαμηλότερων εισοδημάτων να εξασφαλίσουν τραπεζική χρηματοδότηση.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, όπως είναι αναμενόμενο περιορίστηκε σε γενικές ανακοινώσεις και δεν εξειδίκευσε σε αλλαγές , οι οποίες αναμένεται να συνοδεύσουν τα νέα προγράμματα για να διασφαλιστεί η επιτυχής υλοποίηση τους.

Τι θα γίνει με τις τιμές υλικών 

Οι δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ωστόσο ότι στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν λάβει τα μηνύματα από τις προτάσεις και αντιδράσεις του τεχνικού κόσμου και της αγοράς αλλά και τα αντικειμενικά στοιχεία της μεγάλης εγκατάλειψης υποψηφίων δικαιούχων άνω του 30%, στο στάδιο της υποβολής ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου από το «Εξοικονομώ 2021» – Δείτε εδώ στο ecopress – και στον Οδηγό του νέου προγράμματος για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, «Εξοικονομώ 2023» ετοιμάζονται αλλαγές. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα γνωστές πληροφορίες, στο «Εξοικονομώ 2023» θα προβλέπονται:

-Αυξημένα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών κατά 10% έως 15% για τα κουφώματα, τη θερμομόνωση, τα συστήματα ψύξης/ θέρμανσης, όπως είναι οι αντλίες θερμότητας και άλλες παρεμβάσεις, όπως οι συσκευές διαχείρισης ενέργειας, προκειμένου να καλυφθούν σε ένα μέρος τους οι μεγάλες αυξήσεις υλικών.

-Έμφαση θα δοθεί στην ενίσχυση των νοικοκυριών με χα­μηλά εισοδήματα και στην αναβάθμιση παλαιότερων κατοικιών.

-Το ποσοστό επιχορήγησης, όπως προκύπτει και από τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου δεν θα σημει­ώσει μεταβολές, έναντι του «Εξοικονομώ 2021», το οποίο κυμαινόταν από 40% έως 75% για τους πολίτες με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ, οικογενειακό έως 10.000 ευρώ και με ιδιοκατοίκηση.

-Από το νέο πρόγραμμα αναμένεται να εξαιρεθούν οι πολυκατοικίες και να ενταχθούν μελλοντικά σε νέο ξεχωριστό πρόγραμμα, κάτι που αποτελεί αίτημα και της αγοράς.

-Βασικό κριτήριο υπαγωγής στο νέο πρόγραμμα θα είναι οι λεγόμενες «βαθμοημέρες», δηλαδή οι καιρικές συνθήκες ανά περιοχή, ώστε να επιδο­τηθούν κυρίως οι κατοικίες σε περιοχές με μέση ημερήσια θερμοκρασία κάτω των 15,5 βαθμών.

Απαιτούνται ουσιαστικές αλλαγές

Απαιτούνται στο νέο πρόγραμμα να υπάρξουν ουσιαστικές αλλαγές, καθώς ως τα βασικά προβλήματα, που θέτουν σε δοκιμασία το «Εξοικονομώ» από τεχνικούς παράγοντες επισημαίνονται τα εξής:

-Δραματική αύξηση του κόστους των παρεμβάσεων, και των αποκλίσεων μεταξύ της επιλέξιμης τιμής ανά μονάδα παρέμβασης. Οι αυξήσεις των υλικών και εξοπλισμού  υπερβαίνουν το 30% για τους καλόπιστους προς την μεθοδολογία της ΕΛΣΤΑΤ για τα οικοδομικά υλικά, ωστόσο στη διετία στην πραγματικότητα αγγίζουν το 50%.

-Αδυναμία δανειοδότησης από τις τράπεζες μεγάλου αριθμού νοικοκυριών, που είναι οικονομικά επιβαρυμένα και έχουν οφειλές. Ιδίως τα νοικοκυριά των χαμηλών εισοδηματικών κατηγοριών, που κατά τεκμήριο πλήττονται περισσότερο από την ενεργειακή φτώχεια και την ενεργειακή ακρίβεια. Όπως σημειώνουν οι τεχνικοί παράγοντες  «όσοι έχουν εισόδημα κάτω από 10-12 χιλιάδες ευρώ, δηλαδή δεν μπορούν ούτε έξω  απ την τράπεζα να περάσουν, αλλά το πρόγραμμα ευαγγελίζεται ότι θα πληρώσει τους τόκους του δανείου που δεν πρόκειται ποτέ να εγκριθεί».

-Καθυστερήσεις στην εξέλιξη του προγράμματος, ενώ οι τιμές των υλικών και εργασιών «τρέχουν». Οι αποφάσεις υπαγωγής εκδίδονται κατά μέσο όρο 2,5 έτη  μετά την προδημοσίευση και 1,5 έτος από την προκήρυξη, για την πλειονότητα των ωφελούμενων.

-Αδυναμία από τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες να βρουν συνεργεία και προμηθευτές για τις εργασίες του προγράμματος, καθώς μεγάλος μέρος της αγοράς των υλικών και των τεχνικών, μετά τις μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών που έχει σημειωθεί στα προηγούμενα προγράμματα αποφεύγει να αναλάβει «Εξοικονομώ», διαβλέποντας οικονομικές ζημίες.

Οι ανακοινώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανακοίνωσε συγκεκριμένα ότι «από την επόμενη εβδομάδα και εντός του Ιουνίου ξεκινούν τα εξής 4 προγράμματα που αθροίζουν σωρευτικά μαζί με το προηγούμενο σε 1,2 δισ. ευρώ ενισχύσεις:

1.«Εξοικονομώ-Ανακαινίζω» που απευθύνεται σε νέους 18-39 ετών εντάσσεται στο φιλόδοξο σχέδιο «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ» για να φτιάξουν το σπίτι τους «καινούργιο» είτε αυτό στο οποίο διαμένουν είτε ένα κενό σπίτι που στη συνέχεια θα το νοικιάσουν σε άλλους. Η επιδότηση για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση του ακινήτου φτάνει τις 30.000 ευρώ. Το πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ, το σχετικό ΦΕΚ είναι έτοιμο και η πλατφόρμα για υποβολή αιτήσεων ανοίγει στις 18 Μαΐου .

2.Άλλο πρόγραμμα το «Produce e-green». Δίνουμε επενδυτικά κίνητρα σε επιχειρήσεις που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην πράσινη βιομηχανία (σε παραγωγικές μονάδες) με αιχμή την αλυσίδα προϊόντων της ηλεκτροκίνησης και των ΑΠΕ. Όσοι συμμετάσχουν θα μπορούν να επιδοτηθούν για το σύνολο της επένδυσης τους προκειμένου να παράγουν ηλεκτρικά οχήματα, φορτιστές, μπαταρίες, να ανακυκλώνουν μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, να παράγουν φωτοβολταϊκά panels ή μέρη ανεμογεννήτριας ! Επιπλέον επιδοτούμε επιχειρήσεις που θα παράγουν προϊόντα εξοικονόμησης ενέργειας όπως αντλίες θερμότητας, ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες Έχει προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, αύριο δημοσιεύεται η απόφαση στο ΦΕΚ και η σχετική πλατφόρμα ανοίγει στις 30 Μαΐου.

3.Την ίδια ημέρα, στις 30 Μαΐου, θα ανοίξει η πλατφόρμα για το Νέο πρόγραμμα Εξοικονομώ 2023 για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και με παλαιά σπίτια. Έχει προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ και η σχετική ΚΥΑ υπογράφεται τις προσεχείς ημέρες. Θυμίζω η επιδότηση θα κυμανθεί μεταξύ 40 και 75% ανάλογα με τα εισοδήματα του δικαιούχου.

4.Στα μέσα Ιουνίου, θα ανοίξει η πλατφόρμα για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις» ύψους 200 εκατ. ευρώ με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αφορά μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που είναι και η πλειονότητα στο ελληνικό επιχειρηματικό περιβάλλον».

-«Έτσι, με έργα και όχι με λόγια, αντιλαμβανόμαστε εμείς την παραγωγική στήριξη της κοινωνίας , των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αλλά και την ενεργειακή μετάβαση που πρέπει να κάνουμε ως οικονομία και χώρα. Αυτό κάναμε επί 4 χρόνια, αυτό θέλουμε και είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε εφόσον μας εμπιστευτούν ξανά οι πολίτες» είπε ο Άκης Σκέρτσος.