Β. Αποστόλου: “λάθος η ρύθμιση του ΥΠΕΝ για τις δασικές εκτάσεις”

Η νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος για τα Δασικά είναι λανθασμένη, προσκρούει σε αποφάσεις και τη νομολογία του ΣτΕ και αντί να λύσει θα επιδεινώσει τα προβλήματα και θα διχάσει τις τοπικές κοινωνίες. Αυτά υποστήριξε ο Βαγγέλης Αποστόλου, πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και έμπειρος Δασολόγος, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, καλώντας το ΥΠΕΝ να αποσύρει τη ρύθμιση,  δεσμευόμενος να καταθέσει άμεσα ο ίδιος νέα ρύθμιση.

«Αποσύρετε κύριε Υπουργέ την τροπολογία σας και άμεσα θα σας καταθέσουμε τη δική μας» είπε ο κ. Αποστόλου μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής την Τρίτη 21 Ιουλίου 2021 επί του νομοσχέδιου του ΥΠΕΝ για την ανακύκλωση στο οποίο κατατέθηκε ως προσθήκη η τροπολογία του ΥΠΕΝ για τα Δασικά.

Απευθυνόμενος προς τον παριστάμενο υπουργό ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα και τον υφυπουργό ΠΕΝ Νίκο Ταγαρά, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης είπε ότι:

-«Επιχειρείτε να λύσετε ένα πρόβλημα καταγραφής των χορτολιβαδικών εκτάσεων, με λάθος τρόπο και μάλιστα φτάνοντας σε ζητήματα κυριότητας, πριν την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών .

-Επιχειρήσατε, επισκεπτόμενοι νησιώτικες και παραθαλάσσιες περιοχές, να λύσετε το πρόβλημα με τους ασπαλάθους. Δεν αρκεί.

-Ειδικά δε με τις εκτάσεις του άρθρου 62 του ν.998/79 βάζετε δύο ταχύτητες στις χορτολιβαδικές εκτάσεις. Ότι χειρότερο για τις τοπικές κοινωνίες.

-Είναι σαφέστατη η 1411/2019 απόφαση του ΣτΕ, η οποία έκρινε παράνομη τη μερική κύρωση, γιατί μόνο τέτοιοι χάρτες θα υπάρχουν για να εξεταστούν από τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών των συγκεκριμένων περιοχών».

Το πλέγμα της νομοθεσίας

Ο κ Αποστόλου σημείωσε ότι «η πρώτη κίνηση που απαιτείται άμεσα να γίνει κυρίως για να μη χαθεί ένα μεγάλο μέρος του έργου της πρώτης φάσης, είναι η επιστροφή των χαρτών των χαρτολιβαδικών εκτάσεων στο στάδιο της ανάρτησης. Και τότε μόνον πρέπει να αρχίσει η αντιμετώπιση των υπόλοιπων προβλημάτων, με πρώτο αυτό του χαρακτηρισμού τους ως δασικών.

Καταρχήν οι συγκεκριμένες εκτάσεις, σύμφωνα με την ερμηνευτική εγκύκλιο εφαρμογής του ν. 998/79 (του κατ’ εξοχήν εκτελεστικού νόμου του Συντάγματος του 1975) αποτελούνται από φρυγανώδη ξυλώδη είδη, όπως είναι το θυμάρι, η κουνούκλα και άλλα μεταξύ των οποίων και ο ασπάλαθος, αλλά και διάφορα ποώδη φυτά, που ενδημούν κυρίως στα νησιά. Οι εκτάσεις αυτές έπρεπε εντός πενταετίας, δηλαδή μέχρι το 1984, να χαρτογραφηθούν και να παραδοθούν για διαχείριση και διάθεση αγροτική.

Όμως με το ν.4280/2014 που εσείς ψηφήσατε κύριε Υπουργέ, όχι μόνο καταργήθηκε η συγκεκριμένη ρύθμιση, αλλά και τροποποιήθηκε το άρθρο 3 του ν.998/79, ορίζοντας ότι θεωρούνται ως δάση και δασικές εκτάσεις “οι οποιασδήποτε φύσεως ασκεπείς εκτάσεις (φρυγανώδεις ή χορτολιβαδικές, βραχώδεις εξάρσεις και γενικά ακάλυπτοι χώροι)”. Στις διατάξεις αυτές υπάγονται και οι κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις και διαχειρίζονται από την Δασική Υπηρεσία. Βέβαια με το ν.4685/20, άρθρο 48, αφαιρέθηκαν κάποιες εκτάσεις, όχι όμως αυτές που προανέφερα.

Το πρόβλημα έγινε πιο μεγάλο, με το Π.Δ. 32/2016 που χαρακτήριζε μια χορτολιβαδική έκταση σε πεδινή και μη πεδινή, ανάλογα με το υψόμετρο και τις κλίσεις των εδαφών.

Τα κριτήρια αυτά άφησαν περιθώρια ερμηνείας τέτοια που να δημιουργούν προβλήματα, όπως αυτά που παρατηρήθηκαν με τη μερική κύρωση των πρώτων δασικών χαρτών σε μερικά νησιά του Αιγαίου, αλλά και στις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας μας».

Τα βήματα για τη λύση των προβλημάτων

Παρουσιάζοντας συγκεκριμένες προτάσεις ο Βαγγέλης Αποστόλου κατά την ομιλία του Στη Βουλή σημείωσε ότι ηλύση των προβλημάτων αυτών απαιτεί:

• την απόσυρση του άρθρου 53 του ν. 4280/2014 και την επαναφορά του άρθρου 3 του ν.998/1979 για το χαρακτηρισμό των χορτολιβαδικών εκτάσεων ως δασικών και την ένταξη στη φρυγανική βλάστηση όλων των φυτών που συνιστούν τη χορτολιβαδική έκταση, δηλαδή και αυτών με χαμηλή ξυλώδη βλάστηση, πράγμα που και η Ε .Επιτροπή έχει αποδεχθεί για τις Βοσκήσιμες Γαίες .
• Την κατάργηση του Π.Δ. 32/2016 που περιέπλεξε τις διαδικασίες χαρακτηρισμού με πρόσθετα στοιχεία .
• Τη συμμόρφωση με τρεις αποφάσεις του ΣτΕ, με τις οποίες κρίθηκαν ως παράνομες και αντισυνταγματικές βασικές διαδικασίες της κατάρτισης των δασικών χαρτών της πρώτης φάσης. Θα ακολουθήσει κι άλλη για τις δικές σας ρυθμίσεις, γιατί οι σύμβουλοί σας δεν γνωρίζουν καλά τη νομολογία του ΣτΕ και
• τη χαρτογραφήση και παράδοση των χορτολιβαδικών εκτάσεων στη γεωργία για διαχείριση και διάθεση μόνον γεωργική και κτηνοτροφική, όπως το άρθρο 74 του ν 998/79 προβλέπει.

Το ιδιοκτησιακό καθεστώς αυτών των εκτάσεων δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, δηλαδή πριν την κύρωση των δασικών χαρτών. Πρέπει όμως πρώτιστα να ξεκαθαρίσει η Κυβέρνηση ότι δεν είναι στις προθέσεις της να καταργήσει το τμαχητό έτσι κι αλλιώς τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου, όπου ισχύει, γιατί τότε αυτό θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη επιβράβευση των καταπατήσεων δημόσιας περιουσίας από καταβολής του Ελληνικού κράτους. Είναι πολλοί αυτοί που βλέπουν πίσω από την κυριότητα και την αλλαγή χρήσης. Να μην το επιτρέψουμε. Να επανέλθουν πρώτα όλοι, παλιοί και νέοι χάρτες, στο στάδιο της ανάρτησης, που δείχνει την εικόνα των προβλημάτων, αλλά και αποτελεί το στάδιο εκείνο που θα οριστικοποιηθούν η μορφή, δηλαδή η βλάστηση και η χρήση, δηλαδή η δραστηριότητα που θα ασκείται.

Μόνον τότε η μορφή θα εντάξει τις εκτάσεις αυτές στις χορτολιβαδικές και η χρήση που ασκείται μέχρι σήμερα θα συνεχιστεί χωρίς κανένα πρόβλημα.

Με την παράδοσή τους όμως στη γεωργία μπορούν να προσεγγιστούν και τα ζητήματα κυριότητας, όπως αυτά ισχύουν για τις αγροτικές εκτάσεις, αλλά μόνο εφόσον αυτή ασκείται εις το διηνεκές».

Ανακύκλωση

Για το νομοσχέδιο της ανακύκλωσης ο Βαγγέλης Αποστόλου σημείωσε ότι:

-«Είναι η απειλή της αιτιολογημένης γνώμης της Ε. Επιτροπής που σας οδήγησε στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Είναι ο,τι χειρότερο για τη χώρα μας, πόσο μάλλον όταν είναι και ένα νομοσχέδιο που όχι μόνο βρίθει αντιπεριβαλλοντικών και αδιαφανών επιλογών, αλλά και υπονομεύει όλο το χώρο της διαχείρισης των αποβλήτων και ιδιαίτερα την ανακύκλωση».