«Βad bank»: ραγδαίες εξελίξεις στην αγορά ακινήτων και κόκκινων δανείων 

Ηχηρό μήνυμα για τις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων και τα τραπεζικά δάνεια αποτελεί η τοποθέτηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα σε εκδήλωση του «Κύκλου Ιδεών», ότι προχωρά σε άμεση εφαρμογή η δημιουργία της λεγόμενης «bad bank», εταιρείας διαχείρισης ενεργητικού, στην οποία τα πιστωτικά ιδρύματα θα μεταφέρουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 40 έως 45 δισ. ευρώ.

Ο διοικητής της ΤτΕ ανακοίνωσε ότι το σχέδιο  για την «bad bank» κατατίθεται τις επόμενες ημέρες και πάντως έως το τέλος του μηνός Σεπτεμβρίου στην κυβέρνηση και εξέφρασε την  άποψη ότι «θα το αγκαλιάσει» και στους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Στην  «bad bank» θα μεταφερθούν σε εθελοντική βάση, αρχικά στη λογιστική τους αξία, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των 45 δις ευρώ, που θα περισσέψουν μετά την εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής» στις τράπεζες και αυτά που θα δημιουργηθούν από την πανδημία, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 8-10 δισ. ευρώ.

Η εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής», όπως είπε ο κ. Στουρνάρας, έχει πολύ θετικά αποτελέσματα, αλλά δεν επαρκεί από μόνο του, σημειώνοντας ότι απαιτείται και συμπληρωματική λύση που αντιμετωπίζει ταυτόχρονα και τα δύο προβλήματα. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει προετοιμάσει μια λύση η οποία στηρίζεται σε μια εταιρεία διαχείρισης ενεργητικού στην οποία θα μεταφερθούν, σε εθελοντική βάση, αρχικά στη λογιστική τους αξία, τα κόκκινα δάνεια που θα περισσέψουν μετά την εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής» στις τράπεζες, καθώς και αυτά που θα δημιουργηθούν από την πανδημία, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 8-10 δισ. ευρώ.

Το σύνολο των δύο αυτών κατηγοριών μη εξυπηρετούμενων δανείων εκτιμάται σε 40-45 δισ. ευρώ περίπου. Σύμφωνα με την ΤτΕ, προβλέπεται σταδιακή απορρόφηση των ζημιών των τραπεζών σε ικανό βάθος χρόνου, ενώ η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση θα ενεργοποιείται όταν παρουσιάζονται ζημιές. Το σχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στην κυβέρνηση και στους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς προς το τέλος Σεπτεμβρίου.

Συρρίκνωση του ΑΕΠ

Όπως είπε ο κ. Στουρνάρας, η τρέχουσα πρόβλεψη της ΤτΕ για την Ελλάδα είναι συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 7,5% στο βασικό σενάριο έναντι προηγούμενης πρόβλεψης 5,8%, με το δυσμενές σενάριο να παραμένει στο -9,4% σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.

Ένα κοινό χαρακτηριστικό σε όλες τις οικονομίες είναι η αύξηση των αποταμιεύσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων είτε λόγω μη δυνατότητας κατανάλωσης (λόγω lockdown ή/και άλλων περιορισμών, π.χ. ταξίδια) είτε για λόγους προληπτικούς.

Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί προϋποθέσεις μακροπρόθεσμης στασιμότητας, τόνισε ο Γιάννης Στουρνάρας, επισημαίνοντας ότι αυτό πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία, μέσω της κατάλληλης χρήσης δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής αλλά και των κατάλληλων παρεμβάσεων στο τραπεζικό σύστημα.

Επισήμανε ότι η επίδοση της ελληνικής οικονομίας το πρώτο εξάμηνο (ύφεση 7,9%) είναι καλύτερη από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (9%). Απέδωσε την εξέλιξη στον έλεγχο της πανδημίας στην πρώτη φάση και ενδεχομένως στο ότι η επίπτωση από το lockdown ήταν μικρότερη απ? ό,τι σε άλλες χώρες.

Το πρωτογενές έλλειμμα στον φετινό προϋπολογισμό εκτιμάται στο 6% του ΑΕΠ ενώ το δημόσιο χρέος αναμένεται να ξεπεράσει οριακά το 200% του ΑΕΠ, χωρίς να εγείρονται προβληματισμοί μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας.

Για το 2021 αναμένεται σημαντική ανάκαμψη της τάξης του 5,6% στο βασικό σενάριο. Σημαντικός παράγων που θα καθορίσει τις εξελίξεις είναι η παρατηρούμενη αύξηση της αποταμίευσης και πότε αυτή θα μετατραπεί σε καταναλωτική ή επενδυτική δαπάνη. Σε ό,τι αφορά την επίπτωση των πόρων του Ταμείου Ανάπτυξης, η TτE υπολογίζει ότι θα φτάσει το 1,9% του ΑΕΠ κατά έτος.

Τράπεζες

Οι συνθήκες ρευστότητας παραμένουν πολύ θετικές, με σημαντική αύξηση των καταθέσεων. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στον όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία ανέρχονται σε 60 δισ. ευρώ σύμφωνα με στοιχεία α΄ εξαμήνου 2020 και στον κίνδυνο αύξησής τους μετά το τέλος των moratoria, που μπορεί να αποφευχθεί εφόσον οι τράπεζες αναλάβουν εγκαίρως τις απαραίτητες προβλέψεις.