Βαρκελώνη: Οι πολίτες σχεδιάζουν την αστική ανάπτυξη

Οι κάτοικοι της Βαρκελώνης κλήθηκαν μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου να καταθέσουν τις προτάσεις τους για ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης του χώρου πρασίνου στον λόφο Μοντζουίκ, ένα από τα δημοφιλέστερα αξιοθέατα με θέα την καταλανική πρωτεύουσα.

Οι κάτοικοι του Μοντζουίκ είναι λιγοστοί: στον λόφο υπάρχει ένα στάδιο το οποίο κατασκευάστηκε ειδικά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 μαζί με μουσεία, ένα κάστρο και χώρους ψυχαγωγίας αλλά στους πρόποδες του λόφου υπάρχουν πολλοί πυκνοκατοικημένοι δρόμοι.

Οι κάτοικοι σε εκείνες τις γειτονιές είχαν την ευκαιρία να καταθέσουν τις ιδέες τους για θέματα όπως οι δημόσιες μεταφορές και η προστασία του περιβάλλοντος, τόσο διαδικτυακά όσο και σε συναντήσεις τους.

Η Βαρκελώνη συχνά χρησιμοποιεί τέτοιες πρωτοβουλίες για να συγκεντρώνει τις προτάσεις των κατοίκων για δημοτικά πρότζεκτ, μια τάση την οποία σταδιακά υιοθετούν και άλλες πόλεις του κόσμου.

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις στη Βαρκελώνη –την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ισπανίας– δείχνουν ότι οι πολίτες όχι μόνο επιθυμούν αλλά είναι και σε θέση να διαμορφώσουν την αστική ανάπτυξη.

Αλλά με τις δημοτικές εκλογές να αναμένονται τον Μάιο, ο Φερνάνο Πιντάντο, ο επίτροπος για την δημοκρατία και την ενεργό συμμετοχή στο Δημοτικό Συμβούλιο της Βαρκελώνης, λέει ότι όποιο κόμμα κι αν αναλάβει θα πρέπει να ενισχυθούν οι υπάρχουσες μέθοδοι.

Και η πόλη εξακολουθεί να αναζητεί τους καλύτερους τρόπους για να ενσωματώσει τις απόψεις μιας ευρύτερης γκάμας πολιτών, πρόσθεσε. “Δεν είναι όλοι οι πολίτες το ίδιο. Υπάρχουν πολλοί ξένοι, κάποιοι έχουν παιδιά, άλλοι όχι”, σχολίασε.

“Το ίντερνετ είναι πολύ χρήσιμο για την επέκταση του κοινωνικού διαλόγου…αλλά δεν έχουν όλοι πρόσβαση στο ίντερνετ”.

Οι συμμετοχικές διαδικασίες αναδύονται σταδιακά σε πόλεις όλου του κόσμου καθώς η ψηφιακή τεχνολογία καθιστά την εφαρμογή τους από τις τοπικές αρχές απλούστερη και γρηγορότερη.

Η πρόκληση ωστόσο τόσο για τις κυβερνήσεις όσο και για τους πολίτες είναι το να λειτουργήσουν αυτές αποτελεσματικά, δήλωσε η Μπίργκιτ Νίντεν, μια εκπρόσωπος στη Γερουσία του Βερολίνου, που διοικεί τη γερμανική πόλη.

Έτσι έγινε όταν η Γερουσία δοκίμασε έναν νέο τρόπο για τον σχεδιασμό προγράμματος με στόχο την βελτίωση της ζωής των προσφύγων στην πρωτεύουσα, είπε η ίδια.

“Το 2015 ήρθαν πολλοί πρόσφυγες και το Βερολίνο απέτυχε σε κάποιους τομείς να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες τους”, είπε η ίδια στο Ίδρυμα Thomson Reuters.

Η διαδικασία, η οποία διήρκεσε περίπου εννέα μήνες, περιελάμβανε την πρόσκληση μκο και άλλων οργανισμών που ασχολούνται με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες να συμμετάσχουν σε ομάδες εργασίας με σχετική θεματολογία.

Ο στόχος ήταν να εμφυσήσουν τη γνώση τους και την κατανόηση των αναγκών των προσφύγων στο πρόγραμμα της πόλης, εξήγησε η ίδια.

Στην πράξη το σχέδιο ήταν σύνθετο και σύμφωνα με την Νίντεν η διοίκηση και οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών δυσκολεύτηκαν να συνεργαστούν με εποικοδομητικό τρόπο. Μολαταύτα, σημείωσε, ήταν χρήσιμη η γνωριμία και η ανταλλαγή της τεχνογνωσίας.

Από την πλευρά της, η Μπεθ Νόβεκ, η διευθύντρια του Governance Lab του New York University, λέει ότι το να επιστρατεύεται η νέα τεχνολογία για να εμπλακεί το ευρύτερο κοινό στην χάραξη νόμων συνιστά “ένα παγκόσμιο φαινόμενο”.

Ωστόσο, κάποια πρώην αυταρχικά καθεστώτα, όπως της Ταϊβάν και της Βραζιλίας, πειραματίζονται με αυτό.

Στην Ταϊβάν η τεχνητή νοημοσύνη και άλλου είδους προηγμένη τεχνολογία χρησιμοποιήθηκαν για να συμμετάσχουν 200.000 άνθρωποι στην θέσπιση νόμων σχετικά με τις προϋποθέσεις για τους μετόχους εταιρειών και τις πωλήσεις αλκοόλ μέσω ίντερνετ, για παράδειγμα, επισήμανε η Νόβεκ.

Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως εργαλείο ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα που ονομάζεται Polis, το οποίο καθιστά δυνατή την καταγραφή των απόψεων μιας μεγάλης ομάδας χρησιμοποιώντας έναν αλγόριθμο, ο οποίος συγκεντρώνει τις απαντήσεις τους.

Η Βραζιλία χρησιμοποιεί μια εφαρμογή, την Mudamos, που επιτρέπει στους πολίτες να υπογράφουν ψηφιακά τα προτεινόμενα σχέδια νόμου που συνδέονται με ζητήματα τα οποία τους αφορούν, όπως είναι η καθαριότητα των δήμων και οι δημοτικές συγκοινωνίες.

Εν τω μεταξύ, τον Ιανουάριο ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εισήγαγε τον θεσμό του “μεγάλου εθνικού διαλόγου”, διάρκειας δύο μηνών, ως απάντηση στις συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες των “κίτρινων γιλέκων” που πηγάζουν κυρίως από μια αυξανόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια απέναντι στις κοινωνικές ανισότητες.

Μέσα από μια σειρά διαβουλεύσεων μέσω ίντερνετ, ομάδων εργασίας και περιφερειακών διασκέψεων η κυβέρνηση συγκεντρώνει τις απόψεις των πολιτών σε ζητήματα κλειδιά που αφορούν την περιβαλλοντική πολιτική, τη φορολογία, τη δημοκρατία και τις δημόσιες υπηρεσίες.

ΑΠΕ-ΜΠΕ