Βουλή: Τροπολογία για ΡΑΕ, ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, έργα και Ενεργειακές Κοινότητες 

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Απαλλάσσονται από την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΦΚΑ τα μέλη των ενεργειακών κοινοτήτων, σύμφωνα με τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που κατατέθηκε to βράδυ της Πέμπτης 6 Ιουνίου 2019 στη Βουλή.

Η τροπολογία κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου για την «Κύρωση των επιμέρους συμβάσεων για τα Έργα V και VI της από 06-09-2018 Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Ιδρύματος “Κοινωφελές Ίδρυμα ​Σταύρος Σ. Νιάρχος” και του Ελληνικού Δημοσίου για την ενίσχυση και αναβάθμιση των υποδομών στον τομέα της Υγείας».

Ρυθμίζονται επίσης θέματα, που αφορούν στην ενίσχυση της λειτουργικής ανεξαρτησίας της ΡΑΕ, στον Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος, στην παράταση συμβάσεων για το έργο Πολυποτάμου και στη λειτουργία ατμοηλεκτρικών μονάδων στην Κρήτη.

Ενεργειακές Κοινότητες

Όπως επισημαίνεται η υπαγωγή των μελών των ενεργειακών κοινοτήτων στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΦΚΑ δεν κρίνεται σκόπιμη καθώς και ενεργειακές κοινότητες διαφοροποιούνται από τα συνήθη εταιρικά σχήματα που έχουν ως κύρια επιδίωξή τους το επιχειρηματικό κέρδος.
Με άλλες διατάξεις της τροπολογίας ρυθμίζονται θέματα που σχετίζονται με την λειτουργία μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές αναφορικά με την ισχύ των αδειών εγκατάστασης, των προσφορών σύνδεσης, κ.α.

Οι ρυθμίσεις 

Αναλυτικά η τροπολογία σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος προβλέπει τα εξής:

-Χορηγείται παράταση στη διάρκεια ισχύος των οριστικών προσφορών σύνδεσης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. για τους οποίους έχει υποβληθεί πλήρες αίτημα για χορήγηση άδειας εγκατάστασης τουλάχιστον σαράντα πέντε (45) ημέρες πριν τη λήξη ισχύος της οριστικής προσφοράς σύνδεσης. Η διάταξη κρίνεται αναγκαία, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις μεγάλων και σύνθετων σταθμών οι αρμόδιες υπηρεσίες για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης δεν δύνανται να εκδώσουν τις άδειες εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, με συνέπεια, εν τω μεταξύ, να υπάρχει ο κίνδυνος λήξης της ισχύος των οριστικών προσφορών σύνδεσης χωρίς υπαιτιότητα των κατόχων των σταθμών.
-Ορίζεται ότι για σταθμούς που εμπίπτουν στις διατάξεις των παρ 11 και 12 του άρθρου 3 του ν. 4414/2016 και συνδέονται στην υψηλή τάση, η τιμή αποζημίωσης της παραγόμενης ενέργειας ή η εξαίρεση από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες, καθορίζεται όχι με βάση την ενεργοποίηση της σύνδεσης, αλλά με την υποβολή πλήρους αιτήματος για σύνδεση, και εφόσον η σύνδεση πραγματοποιηθεί εντός τριών (3) μηνών. Η ρύθμιση κρίνεται σκόπιμη προκειμένου να δοθεί εύλογος χρόνος τις υπηρεσίες του ΑΔΜΗΕ να πραγματοποιήσουν τους απαιτούμενους ελέγχους για την πραγματοποίηση της σύνδεσης, δεδομένου ότι αναμένεται να υποβληθούν αιτήσεις σύνδεσης για μεγάλο πλήθος σταθμών ΑΠΕ στο επόμενο διάστημα. β) Επίσης, παρατείνεται η διάρκεια ισχύος των αδειών εγκατάστασης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε σταθμούς των οποίων λήγει η άδεια εγκατάστασης εντός του έτους 2019 και δεν καταφέρουν να επιλεγούν στις επικείμενες ανταγωνιστικές διαδικασίες, να συμμετάσχουν και στις ανταγωνιστικές διαδικασίες του 2020, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο τον ανταγωνισμό.

-Ολοκληρώνεται η ευθυγράμμιση της νομοθεσίας των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών αναφορικά με τη συναποθήκευση πετρελαιοειδών σε φορολογικές αποθήκες, καθώς μετά την αλλαγή του πλαισίου το Μάρτιο του 2019 διαπιστώθηκε ότι εκκρεμούσαν στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας περιπτώσεις παραβάσεων λόγω συναποθήκευσης, η οποία πλέον επιτρέπεται τόσο από πλευράς φορολογικής νομοθεσίας, όσο και από πλευράς του αδειοδοτικού πλαισίου των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών.

ΡΑΕ

Γιατην ενίσχυση της λειτουργικής ανεξαρτησίας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας προβλέπεται ότι:

• συμπληρώνεται το νομικό καθεστώς που διέπει τα μέλη της Ολομέλειας και το προσωπικό της γραμματείας της ΡΑΕ με τον περιορισμό της αστικής και της ποινικής ευθύνης τους, με στόχο τη θωράκιση τους από τυχόν παρελκυστικές αγωγές μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, οι οποίοι, μέσω της πίεσης αυτής, μπορούν να επιδιώξουν τον επηρεασμό της κρίσης των μελών και του προσωπικού υπέρ των συμφερόντων τους. Αντίστοιχες ρυθμίσεις βρίσκονται ήδη σε ισχύ και για άλλες ανεξάρτητες αρχές, όπως η ΑΑΔΕ, η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και άλλες.
• θεσπίζεται η κάλυψη δικαστικών εξόδων και εξόδων νομικής υποστήριξης σε υποθέσεις της Αρχής, των μελών της ή του προσωπικού της για ζητήματα που αφορούν στην άσκηση των καθηκόντων τους στην Αρχή. Οι καταβληθείσες από την Αρχή δαπάνες επιστρέφονται άτοκα στην Αρχή από τα πρόσωπα εκείνα που καταδικάζονται με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή εις βάρος των οποίων εκδίδεται αμετάκλητη απόφαση πολιτικού δικαστηρίου. Αντίστοιχες ρυθμίσεις βρίσκονται ήδη σε ισχύ και για άλλες ανεξάρτητες αρχές.
• τροποποιείται το καθεστώς προσλήψεων του προσωπικού της Γραμματείας της ΡΑΕ, ώστε να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες της Αρχής. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι η επιλογή του ειδικού επιστημονικού προσωπικού θα γίνεται μετά από αξιολόγηση των υποψηφίων και κατάρτιση των προσωρινών πινάκων από τη ΡΑΕ, πάντα υπό την εποπτεία και τον έλεγχο του ΑΣΕΠ, το οποίο ασκεί έλεγχο νομιμότητας επί της διαδικασίας. Με την προτεινόμενη διαδικασία επιταχύνεται ο χρόνος ολοκλήρωσης των προσλήψεων και αντιμετωπίζεται το πρόβλημα υποστελέχωσης της Αρχής, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται η αξιοκρατική αντιμετώπιση των υποψηφίων.
• Παρατείνεται η διάρκεια των θέσεων ορισμένου χρόνου του προσωπικού που απασχολείται στη ΡΑΕ έως και την 30.06.2020, οπότε θεωρείται πιθανή και η πλήρωση μόνιμων θέσεων της Αρχής, βάσει των σχετικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί, προκειμένου να μπορέσει η Αρχή να επιτελέσει αποτελεσματικά το σημαντικό και πολυσχιδές έργο που της έχει ανατεθεί από το εθνικό και ενωσιακό πλαίσιο.

-Θεσπίζεται και τίθεται σε εφαρμογή Μακροχρόνιος Μηχανισμός Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος με σκοπό την μακροχρόνια διασφάλιση της διαθεσιμότητας παροχής επαρκούς ισχύος στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ), ώστε να ικανοποιείται μακροπρόθεσμα το κριτήριο αξιοπιστίας που έχει υιοθετηθεί για το ΕΣΜΗΕ και να παρέχεται ηλεκτρική ενέργεια ειδικά σε περιόδους αιχμής.

Η υπηρεσία διαθεσιμότητας ισχύος θα παρέχεται επί τη βάσει ανταγωνιστικής διαδικασίας μέσω δημοπράτησης από τον ΑΔΜΗΕ «δικαιωμάτων αξιοπιστίας» που αφορούν μια προκαθορισμένο περίοδο. Οι επιλεγέντες από την Διαγωνιστική Διαδικασία Πάροχοι λαμβάνουν Αποζημίωση για την Υπηρεσία διαθεσιμότητας ισχύος με την μορφή χρηματικής αμοιβής που καταβάλλεται από τον ΑΔΜΗΕ. Ο Μηχανισμός Αποζημίωσης Διαθεσιμότητας Ισχύος χρηματοδοτείται στη βάση χρεώσεων που επιβάλλει ο ΑΔΜΗΕ στους Προμηθευτές.

Η διάρκεια ισχύος του Μηχανισμού, ο τρόπος και η τιμή αποζημίωσης των Παρόχων, η διάρκεια των Συμβάσεων με τον ΑΔΜΗΕ και άλλα ειδικότερα θέματα που αφορούν στις παραμέτρους σχεδιασμού και λειτουργίας του Μηχανισμού, θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση μετά την οριστική έγκριση του σχήματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

-Παρατείνονται οι προθεσμίες εντός των οποίων οι κάτοχοι σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. μπορούν να υπογράψουν Σύμβαση Σύνδεσης με τον Α.Δ.Μ.Η.Ε. για το Ειδικό Έργο Πολυπόταμος – Ν. Μάκρη. Η παρούσα ρύθμιση κρίνεται σκόπιμη, καθώς εκτιμάται ότι θα αναληφθεί από Κατόχους σταθμών ένα σημαντικό μέρος του κόστους του Ειδικού Έργου Πολυπόταμος – Ν. Μάκρη που έχει ήδη καταβάλλει η Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε, με το οποίο σε διαφορετική περίπτωση θα επιβαρύνονταν οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των χρεώσεων χρήσης συστήματος.

-Ρυθμίζονται ζητήματα λειτουργίας των ατμοηλεκτρικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε υφιστάμενους λειτουργούντες σταθμούς παραγωγής εγκατεστημένους στη νήσο Κρήτη. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι κατά τη λειτουργία τους, οι ως άνω μονάδες δύνανται να λειτουργούν και μετά την 1.1.2020 με τις οριακές τιμές εκπομπών αερίων ρύπων που προβλέπονται στις Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) τους, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των Οδηγιών 2001/80/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ.

Οι παρεκκλίσεις αυτές έχουν σκοπό την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Κρήτης και τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της νήσου για το χρονικό διάστημα από το έτος 2020 και μέχρι την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί το έτος 2022. Σε κάθε περίπτωση, επενδύσεις σε νέα παραγωγική ισχύ παραμένουν δυνατές στο πλαίσιο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της κείμενης νομοθεσίας.

Παράλληλα, εισάγεται πρόβλεψη για περιβαλλοντικό ισοζύγιο από την εκπομπή ρύπων στην ατμόσφαιρα, με σκοπό τη διασφάλιση ισοδύναμου επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας να καθορίσει τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, τους φορείς υλοποίησης και διαχείρισης αυτών, τον τρόπο χρηματοδότησης καθώς και τους ειδικότερους όρους και τεχνικής φύσεως ζητήματα σε σχέση με το περιβαλλοντικό ισοδύναμο.