«Βραχυκύκλωμα» στις χωροθετήσεις αιολικών πάρκων – Άναψε φωτιές το Χωροταξικό Στερεάς Ελλάδας – Υ φ.ΠΕΝ για τα “κινήματα”

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Με σημείο αναφοράς  το νέο υπό κατάρτιση Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας  καταγράφονται εξελίξεις, που οδηγούν σε νέες περιπέτειες τις επενδύσεις και τα έργα ΑΠΕ.

Το  «νέο» Περιφερειακό Πλαίσιο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, που ετοίμασε το ΥΠΕΝ  προβλέπει τον δραστικό περιορισμό έως και την απαγόρευση της χωροθέτησης αιολικών πάρκων, συνολικά στην Ευρυτανία και σε τμήματα των ορεινών όγκων Οίτης – Βαρδουσιών – Γκιώνας και Ελικώνα και τμημάτων της Εύβοιας και αποτελεί πρόκριμα  του  Ειδικό Χωροταξικό για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας,  που επίκειται η αναθεώρησή του.

Είναι αξιοσημείωτο και ασφαλώς συσχετίζεται με τις εξελίξεις το γεγονός ότι ο προερχόμενος από τους “Οικολόγους” υφυπουργός ΠΕΝ Γιώργος Δημαράς από το βήμα ημερίδας του ΤΕΕ δήλωσε ανοιχτά τη διαφωνία του με τα κινήματα κατά των ανεμογεννητριών.

ΕΛΕΤΑΕΝ

Στο μεταξύ αντιδρά η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), η οποία σημειώνει σε ανακοίνωση της ότι “με το Περιφερειακό Χωροταξικό Στέρεας Ελλάδας η κυβέρνηση καλλιεργεί σύγχυση και  στέλνει  αντιφατικά μηνύματα στον επιχειρηματικό και επιστημονικό κόσμο της αιολικής ενέργειας”. Ειδικότερα στην ανακοίνωση της ΕΛΕΤΑΕΝ σημειώνεται ότι:
«Από τη μια έχει εξαγγείλει την πρόθεσή της για υιοθέτηση φιλόδοξων στόχων Α.Π.Ε. το 2030 και από την άλλη αφήνει να διαρρεύσει ότι το νέο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Στερεάς Ελλάδας προβλέπει την οριζόντιο αποκλεισμό της αιολικής ενέργειας από τεράστιες εκτάσεις περιλαμβανομένου όλου του νομού Ευρυτανίας. Έτσι αυξάνεται η επενδυτική ανασφάλεια γενικώς αφού εισπράττεται το λανθασμένο μήνυμα ότι προωθούνται με ακραίο και ισοπεδωτικό τρόπο, συντηρητικές επιλογές σε βάρος της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος. Κάτι τέτοια θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εάν είχε προηγηθεί δημοκρατικός διάλογος και διαβούλευση με τον κλάδο των Α.Π.Ε. Στο διάλογο αυτό είμαστε έτοιμοι να προσέλθουμε με τεκμηριωμένες και ισορροπημένες θέσεις που θα εξασφαλίζουν την βέλτιστη ανάπτυξη του πιο φθηνού σήμερα τρόπου ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα -που είναι τα χερσαία αιολικά πάρκα- με κανόνες που θα έχουν γίνει αποδεκτοί και θα έχουν εμπεδωθεί -και όχι απλά επιβληθεί. Με αυτό το περιεχόμενο έστειλε επιστολή η ΕΛΕΤΑΕΝ στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ΕΛΕΤΑΕΝ καλεί έστω και τώρα να πραγματοποιηθεί διάλογος για το Χωροταξικό Στερεάς Ελλάδας. Επίσης καλεί όλα τα σχέδια Υπουργικών Αποφάσεων που θα ακολουθήσουν και αφορούν Χωροταξικά Πλαίσια άλλων Περιφερειών, να τίθενται σε δημόσια διαβούλευση πριν την έγκρισή του με άνεση χρόνου».

Διαφωνία Δημαρά

Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Δημαράς κατά την ομιλία του στην ημερίδα του ΤΕΕ για τις «φυσικές καταστροφές» τόνισε με έμφαση ότι στο πλαίσιο των παρεμβάσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει να δούμε τόσο το πώς θα συμβάλουμε στον περιορισμό του κτιριακού τομέα στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής με πολιτικές εξοικονόμησης όσο και στο πώς θα προωθηθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

-«Δεν μπορώ να δεχτώ αυτά τα κινήματα κατά των ανεμογεννητριών»,  είπε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.  

-«Το να δούμε να γίνεται σωστά η χωροταξική τοποθέτηση των αιολικών πάρκων είναι ένα ζήτημα, πρόσθεσε, όμως να λέμε εμείς θέλουμε να έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα στο σπίτι μας αλλά δεν θέλουμε ανεμογεννήτριες αυτό είναι μία μεγάλη αντίφαση και πρέπει να πάρουμε τις μεγάλες αποφάσεις και ως πολίτες και ως πολιτικοί.

Περιορισμός αιολικών πάρκων

Το νέο (αναθεωρημένο)  Περιφερειακό Πλαίσιο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας ολοκληρώθηκε και είναι προς τελικής έγκριση από τον υπουργό και τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γ. Σταθάκη και Σ. Φάμελλο.

Προβλέπει τον δραστικό περιορισμό έως και την απαγόρευση της χωροθέτησης αιολικών πάρκων συνολικά στην Ευρυτανία και σε τμήματα των ορεινών όγκων Οίτης – Βαρδουσιών – Γκιώνας και Ελικώνα και τμημάτων της Εύβοιας.

Υπενθυμίζεται ότι οι ορεινοί όγκοι των παραπάνω περιοχών έχουν καθοριστεί ως περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας από το ισχύον Ειδικό Χωροταξικό των ΑΠΕ.

Τι προβλέπει

Το Χωροταξικό Στερεάς (Νομοί Βοιωτίας, Εύβοιας, Ευρυτανίας, Φθιώτιδας) μεταξύ άλλων προτείνει το επιχειρηματικό πάρκο Μαντουδίου να λειτουργήσει ως μέσης όχλησης με τροποποίηση της ιδρυτικής του νομοθεσίας που το χαρακτηρίζει ως υψηλής. Προσδιορίζει δε τους ιδιαίτερους πολιτιστικούς πόρους και για την ανάδειξη και την προστασία τους παρέχει εξειδικευμένες κατευθύνσεις στον σχεδίασμά, όπως:

* «Προώθηση κατά προτεραιότητα της οδικής παράκαμψης και της προσπελασιμότητας με «ήπια μέσα» του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών και της σταθεροποίησης των γεωλογικών – γεωτεχνικών φαινομένων στον αρχαιολογικό χώρο».

* «Μέριμνα για την ένταξη του αρχαιολογικού χώρου των Θερμοπυλών στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO».

* «Μέριμνα για την ένταξη του αρχαιολογικού χώρου της Αυλίδας στα πολιτιστικά μνημεία».

* «Μέριμνα για την κήρυξη του υπό εγκατάλειψη σιδηροδρομικού δικτύου (από Τιθορέα έως Λιανοκλάδι) ως διατηρητέου μνημείου, σε συνδυασμό με τη διεύρυνση της ζώνης του ιστορικού τόπου της γέφυρας του Γοργοποτάμου».

Διαφύλαξη της αγροτικής γης

Ως συστατικό στοιχείο του προτύπου χωρικής ανάπτυξης της Περιφέρειας προκρίνεται η «αποτελεσματική διαχείριση των πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πόρου «γη», και προώθηση της ανακύκλωσης και της επανάχρησης στην παραγωγική διαδικασία και την οικιστική ανάπτυξη».

Ως προς την οργάνωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων εν γένει στον χώρο και για τον πρωτογενή τομέα «προωθείται η θεώρηση της υπαίθρου ως σύνθετου φυσικού και ανθρωπογενούς συστήματος, υπόβαθρου της παραγωγής, τροφοδότη των πόλεων και των οικισμών και όχι ως χώρου επέκτασής τους μέσω της ανεξέλεγκτης οικιστικής διάχυσης».

Ως εκ τούτου προβλέπεται η διαφύλαξη της αγροτικής γης και ιδιαίτερα της αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας αποκλείοντας την αλλαγή χρήσης παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μη δυνάμενες να καλυφθούν με άλλο τρόπο.

Όσον αφορά τον δευτερογενή τομέα προβλέπεται:

* Αποφυγή της διάσπαρτης χωροθέτησης, προώθηση διαφόρων τύπων οργανωμένων υποδοχέων, άμεση κατάργηση των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης και σταδιακή κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και αναθεώρηση υπαρχόντων ή προώθηση νέων τοπικών χωρικών σχεδίων.

* Απόλυτη απαγόρευση χωροθέτησης νέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων ή οργανωμένων υποδοχέων στη γη υψηλής παραγωγικότητας (αρδευόμενη, αρδεύσιμη και γη σε αναδασμό), καθώς και σε περιοχές Natura 2000, πλην αγροτοβιομηχανικών ή υφιστάμενων υποδοχέων ή εξυγίανσης υφιστάμενων υποδοχέων με περιβαλλοντικό έλεγχο ως προς τη ρύπανση των γεωργικών εδαφών. Διασύνδεση του άξονα «Οινόφυτα – Θήβα – Θίσβη» με τον βιομηχανικό πόλο της Χαλκίδας μέσω της Ριτσώνας και το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής με οργάνωση της εξυγίανσης και ποιοτική αναδιαμόρφωσή του με οργανωμένους υποδοχείς διαφόρων τύπων, ήτοι Επιχειρηματικών Πάρκων Εξυγίανσης, μετά την εκπόνηση ενιαίας ολοκληρωμένης στρατηγικής χωρικής ανάπτυξης μέσω του μηχανισμού Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων ή άλλης ολοκληρωμένης χωρικής διαχείρισης. Μάλιστα προκρίνεται η άμεση προώθηση πιλοτικής εφαρμογής του ΠΕΧΠ στην επί δεκαετίες χύδην βιομηχανική συγκέντρωση στην περιοχή Οινόφυτα- Σχηματάρι.

Προτείνεται ακόμη να σταματήσει η γραμμική επέκταση της βιομηχανικής δραστηριότητας κατά μήκος της εθνικής οδού και την προώθηση, με άξονα τον σιδηρόδρομο, νέου Επιχειρηματικού Πάρκου και δημοπρατηρίου αγροτικών προϊόντων στην αστική περιοχή Λιβαδειάς – Ορχομενού και Επιχειρηματικού Πάρκου στον Άνω Ρου Βοιωτικού Κηφισού.