Υδρογονάνθρακες: οι περιοχές που ξεκινούν σεισμικές έρευνες

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Θαλάσσια περιοχή εμβαδού 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων καλύπτουν τα δύο “οικόπεδα” δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης στα οποία όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκινούν τις επόμενες ημέρες σεισμικές έρευνες για την διερεύνηση ύπαρξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Και στις δύο περιοχές η πλειοψηφία των δικαιωμάτων έρευνας ανήκει στην ExxonMobil η οποία, ύστερα από την αποχώρηση της γαλλικής ΤotalEnergies, ελέγχει το 70 % των δικαιωμάτων ενώ το υπόλοιπο 30 % ανήκει στην Hellenic Energy (ΕΛΠΕ). Οι συμβάσεις μίσθωσης των δύο περιοχών είχαν κυρωθεί από τη Βουλή το 2019.

Ανακοινώσεις πρωθυπουργού

Την έναρξη των σεισμικών ερευνών για υδρογονάνθρακες ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη του στον Ant 1  το βράδυ της Τρίτης 7 Νοεμβρίου 2022. Ο πρωθυπουργός είπε ότι πολύ σύντομα, σε μία – δύο ημέρες, όπως είπε χαρακτηριστικά, ξεκινούν σεισμικές έρευνες για την εξόρυξη φυσικού αερίου στα δύο οικόπεδα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και της Κρήτης από την exxon mobil, κάτι, που θα συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής. Ο κ. Μητσοτάκης είπε ακόμη ότι ματαιώνεται η διαδικασία πώλησης του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, καθώς εξ αιτίας της μεγάλης στρατηγικής του σημασίας κρίθηκε πως πρέπει να παραμείνει υπό τον έλεγχο του Δημοσίου.

Ενημέρωση από την ΕΔΕΥΕΠ

Σύμφωνα με πρόσφατη ενημέρωση από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) η κοινοπραξία ExxonMobil – Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ) έχει υποβάλει ποσοτικά και ποιοτικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα σεισμικών ερευνών με στόχο την ολοκλήρωση των ερευνών σε δύο αντί για τρία χρόνια, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα στα τέλη του 2023. Οι σεισμικές έρευνες παρέχουν στις εταιρείες την πληροφορία που είναι απαραίτητη για να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε ερευνητική γεώτρηση, η οποία σε περιοχές όπως αυτές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι υψηλού κόστους λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας.

Σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ «πρόκειται για την πιο υποσχόμενη περιοχή για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά και ταυτόχρονα για την λιγότερο ώριμη, όπου είναι επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων».

Προσφυγή στο ΣτΕ

Σημειώνεται επίσης ότι την προηγούμενη εβδομάδα εκδικάστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση για ακύρωση της υπουργικής απόφασης περιβαλλοντικής έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις δύο θαλάσσιες περιοχές («Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης»). Την προσφυγή είχαν καταθέσει το Μάιο του 2019 οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών “Πέλαγος”.

H Greenpeace σε ανακοίνωση της σημειώνει ότι  ερευνητικό σκάφος “Sanco Swift” βρίσκεται εδώ και λίγες μέρες ανοιχτά της Κρήτης  και δημοσιεύματα μιλούν για έναρξη σεισμικών ερευνών στα παραχωρημένα προς έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων οικόπεδα “Δυτικά” και “Νοτιοδυτικά της Κρήτης”.  Μάλιστα, οι σεισμικές έρευνες που πιθανότατα διεξάγονται αυτή τη στιγμή ανοιχτά της Κρήτης υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να είναι τρισδιάστατες κι όχι δισδιάστατες, στην ουσία παραλείποντας ένα στάδιο (χωρίς να γνωρίζουμε αν η ΕΔΕΥ και η πολιτεία έχουν συμφωνήσει σε αυτό και με ποια αιτιολόγηση) και ρισκάροντας ακόμα μεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Έρευνα πεδίου που πραγματοποίησε το ελληνικό γραφείο της Greenpeace σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος, επιβεβαίωσε την παρουσία κητωδών στη Μεσόγειο και τους χειμερινούς μήνες.

Η έρευνα πεδίου διεξήχθη με χρήση υδροφώνου και οπτικούς παρατηρητές για την οπτικοακουστική καταγραφή κητωδών εντός της Ελληνικής Τάφρου, στις περιοχές που οι εταιρείες ExxonMobil και Helleniq Energy (πρώην ΕΛΠΕ) σκοπεύουν να κάνουν εξόρυξη πετρελαίου και ορυκτού αερίου με την υποστήριξη του κράτους. Τα διαστήματα της έρευνας ήταν Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2021 και Φεβρουάριος-Μάρτιος 2022, με τα ευρήματα της δεύτερης περιόδου να αναδεικνύουν τη σημαντική παρουσία θαλάσσιων θηλαστικών και τους χειμερινούς μήνες, κατά τους οποίους οι μισθώτριες εταιρείες σκοπεύουν να διενεργήσουν τις σεισμικές έρευνες. Συνολικά, έχουν εντοπιστεί 5 διαφορετικά είδη κητωδών, μεταξύ των οποίων φάλαινες φυσητήρες, ζιφιοί και διαφορετικά είδη δελφινιών, ενώ έγιναν 224 ανιχνεύσεις δελφινοειδών χωρίς ταυτοποίηση. Σε ένα τέτοιο πολυποίκιλο οικοσύστημα, που είναι τρομερά ευάλωτο σε οποιαδήποτε ανθρωπογενή δραστηριότητα, οι σεισμικές έρευνες και οι εξορυκτικές δραστηριότητες θα έχουν αρνητική επίδραση στους πληθυσμούς των θηλαστικών αυτών.