ΥΠΕΝ: Οι 10+1 βασικοί άξονες του σχεδίου νόμου για τις αστικές αναπλάσεις στις μεγάλες πόλεις

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Επεμβάσεις σε τμήματα πόλεων για την αναμόρφωσης ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων ιδίως σε παρηκμασμένες περιοχές, διαχείριση των εγκαταλελειμμένων και κενών κτιρίων, αξιοποίηση των διατηρητέων, ενεργοποίηση νέων χρηματοδοτικών προγραμμάτων περιλαμβάνονται μαζί με κίνητρα απόσυρσης των παλαιών και γερασμένων κτιρίων, στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος, που περιλαμβάνει συνολικά 11 άξονες για τις αστικές αναπλάσεις στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τις άλλες μεγάλες ελληνικές πόλεις.

Για την απόσυρση των γερασμένων κτιρίων, δείτε εδώ το σχετικό ρεπορτάζ του ecopress προβλέπεται αποζημίωση των ιδιοκτητών προσαυξημένη κατά 50% από την αντικειμενική αξία του ακινήτου ή εναλλακτικά  δυνατότητα μετακίνησης των ιδιοκτητών σε κατοικίες με ίση ή μεγαλύτερη επιφάνεια και καλύτερη ποιότητα από εκείνη στην οποία διέμεναν.

Πρωτοβουλία Γ. Δημαρά

Το σχέδιο του ΥΠΕΝ για τις αστικές αναπλάσεις, με τίτλο «αστική αναγέννηση για την αειφορία και την ανθεκτικότητα» αποτελεί πρωτοβουλία του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Δημαρά για την κατάρτιση Σχεδίου Νόμου με τίτλο: «ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ. Βελτίωση και εκσυγχρονισμός των θεσμικών εργαλείων και διαδικασιών για τον σχεδιασμό – επανασχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανάπλασης με στόχο την αειφορία και ανθεκτικότητα των οικισμών».

Για το σκοπό αυτό, όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου πραγματοποιείται  την Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2018 στο ΥΠΕΝ,  ημερίδα με συμμετοχή εκπροσώπων των τεχνικών, νομικών επιστημονικών, αυτοδιοικητικών και άλλων εμπλεκομένων φορέων, η οποία αποσκοπεί στην έναρξη του επιστημονικού διάλογου για την τελική διαμόρφωση του σχετικού νομοσχεδίου.

Στόχοι του νέου νομοθετικού πλαισίου

Σημειώνεται ότι ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Δημαράς έχει συστήσει νομοπαρασκευαστική επιτροπή ειδικών επιστημόνων και υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΕΝ, η οποία διαμόρφωσε τους 11 βασικούς άξονες της προσχεδίου της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας για τις αστικές αναπλάσεις. Οι άξονες αυτοί θα αποτελέσουν τόσο τη βάση της διαβούλευσης που αρχίσει όσο και τον βασικό κορμό του νέου νομοσχεδίου, που θα προωθηθεί για ψήφιση στη Βουλή.

-«Βασικός στόχος του νέου νομοθετικού πλαισίου, είναι να εξασφαλίζει ταχύτητα και ευελιξία θεσμοθέτησης, με διαδικαστική σαφήνεια και απλότητα, και έμφαση στο πρόγραμμα εφαρμογής/υλοποίησης, ώστε να υποστηρίζει μια συνεκτική και ολοκληρωμένη πολιτική» τονίζεται στην σχετική ανακοίνωση- πρόσκληση του ΥΠΕΝ, ενώ για το πλαίσιο και τους στόχους της νέας πρωτοβουλίας, που προωθεί το ΥΠΕΝ, σημειώνεται ότι:

• Η πρωτοβουλία αυτή θεμελιώθηκε στην διαπίστωση, ότι είναι αναγκαία η συμπλήρωση και αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για ολοκληρωμένες χωρικές παρεμβάσεις αστικής ανάπλασης/ αναζωογόνησης στις οικιστικές μας περιοχές, προκειμένου αυτό να καταστεί πλήρες, επιχειρησιακό και αποτελεσματικό χωρίς γραφειοκρατικές δυσκαμψίες.
• Πρόκειται για μια χρόνια εκκρεμότητα που αναλαμβάνει σήμερα να καλύψει το Υ.Π.ΕΝ., η οποία έχει εξ’ άλλου προδιαγραφεί στην πρόσφατη νομοθεσία περί ολοκληρωμένου συστήματος χωρικού σχεδιασμού (βλ. άρθρο 12 ν. 4447/2016).
• Βασικός στόχος του νέου νομοθετικού πλαισίου, είναι να εξασφαλίζει ταχύτητα και ευελιξία θεσμοθέτησης, με διαδικαστική σαφήνεια και απλότητα, και έμφαση στο πρόγραμμα εφαρμογής/υλοποίησης, ώστε να υποστηρίζει μια συνεκτική και ολοκληρωμένη πολιτική αναπλάσεων, ικανή να αντιμετωπίζει τα σύγχρονα αλλά και μελλοντικά πολυτομεακά προβλήματα των ελληνικών πόλεων.
• Επίσης αναβαθμίζεται ό ρόλος των Δήμων στην διαχείριση της εφαρμογής των πολεοδομικών σχεδίων, και η δυνατότητα τους για συνέργειες και εξασφάλιση αναγκαίων χρηματοδοτικών πόρων.
• Η τόνωση της ενδοδιοικητικής συνεργασίας είναι αναγκαία προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των αποσπασματικών και αλληλοεπικαλυπτόμενων αρμοδιοτήτων που αναστέλλουν την αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων και ταλαιπωρούν τον πολίτη.
• Mεγάλη σημασία κατέχει στην πολιτική αναπλάσεων η ευρεία συμμετοχή του κοινού και η ενσωμάτωση πρακτικών εξασφάλισης συναίνεσης μεταξύ των εμπλεκομένων μερών.

ΟΙ 11 ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ

Οι 11 βασικοί άξονες του Σχεδίου Νόμου του ΥΠΕΝ, με τίτλο:

«ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ.

Βελτίωση και εκσυγχρονισμός των θεσμικών εργαλείων και διαδικασιών για τον σχεδιασμό – επανασχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανάπλασης με στόχο την αειφορία και ανθεκτικότητα των οικισμών» είναι οι εξής:

1. Απλοποίηση-κωδικοποίηση θεσμικού πλαισίου: Ενεργοποίηση και βελτίωση των εργαλείων αναπλάσεων (ν. 2508/1997) και κατηγοριοποίηση τους ανάλογα με το είδος επέμβασης, συγκέντρωση τους σε ένα νομοθέτημα και απλοποίηση των διαδικασιών έγκρισης και χρηματοδότησης τους.
2. Τόνωση της εσωτερικής συνοχής του χωρικού σχεδιασμού. Συσχέτιση γενικού και ειδικού σχεδιασμού, παλαιών και νέων εργαλείων: Βελτίωση των διαδικασιών καθετοποίησης των ρυθμίσεων αναπλάσεων – μέσω του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου – και αξιοποίηση του Τοπικού Χωρικού Σχεδίου για την επιβολή γενικών και ειδικών ρυθμίσεων ώστε τα εν λόγω βασικά εργαλεία του ν. 4447/2016 να αποτελέσουν πλαίσια αναζωογόνησης των πόλεων.
3. Επανασχεδιασμός και ολοκληρωμένη παρέμβαση: Επεμβάσεις σε τμήματα πόλεων, είτε παρακμάζοντα, προβληματικά, είτε με σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές, μέσω της δημιουργίας πλαισίου για περιβαλλοντική αναβάθμιση και συνολική πολεοδομική- κοινωνική -οικονομική ανάταξη τους. Ανάδειξη της τοπικότητας και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών παρέμβασης.
4. Τόνωση της επιχειρησιακής ικανότητας των Δήμων (Urban management), στην αύξηση των κοινόχρηστων χώρων των πόλεων: Ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση του πρασίνου και δημιουργία ασφαλών πράσινων διαδρόμων κίνησης των πεζών σε δίκτυα πράσινων διαδρομών: Διευκόλυνση απαλλοτριώσεων, αναβάθμιση αστικού περιβάλλοντος και βιώσιμη κινητικότητα, εφαρμογή αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού στον σχεδιασμό του δημόσιου χώρου.
5. Ενθάρρυνση της μετατροπής του ιδιωτικού αστικού χώρου σε δημόσιο / ημι-δημόσιο: Ενδεικτικά, υλοποίηση ενεργού οικοδομικού τετραγώνου και ενοποίηση των ιδιωτικών ακαλύπτων των οικοπέδων ώστε να δημιουργηθεί ημι-δημόσιο πάρκο, και, αξιοποίηση των πρασιών.
6. Δημιουργία εργαλείων που θα συμβάλλουν στην εφαρμογή στρατηγικών για την ανθεκτικότητα των οικισμών: Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, διαχείριση γηρασμένων κτιρίων με κίνητρα απόσυρσης/κατεδάφισης, κοινωνική συνοχή, ενσωμάτωση πολιτικής προστασίας στο σχεδιασμό.
7. Διαχείριση των εγκαταλελειμμένων και κενών κτιρίων, ιδίως των διατηρητέων, ώστε η επανάχρησή τους να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην αναβάθμιση των πόλεων: Αντιμετώπιση των προβλημάτων της πολύ-ιδιοκτησίας και ευελιξία στην αξιοποίηση με νέα χρήση.
8. Τόνωση της επιχειρησιακής τεχνογνωσίας αστικής διαχείρισης στην κεντρική και αποκεντρωμένη διοίκηση και αυτοδιοίκηση: Δημιουργία εργαλείων και μηχανισμών εφαρμογής, καθώς και των αναγκαίων προδιαγραφών και οδηγιών για την χρήση τους (building capacity).
9. Θεσμική ενεργοποίηση μέσων χρηματοδότησης προγραμμάτων αναπλάσεων από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους: Συνεργατική χρήση τους προς εξυπηρέτηση των στόχων δημοσίου συμφέροντος που τίθενται από τα προγράμματα ανάπλασης.
10. Ενεργοποίηση των δυνάμεων της κοινωνίας και τοπικής αυτοδιοίκησης και τόνωση της συνεργασίας μεταξύ τους: Δημιουργία κουλτούρας ουσιαστικής συνεργασίας.
11. Οραματική και μέσο-μακροπρόθεσμη οπτική: Να σχεδιάζουμε ήδη σήμερα για την Πόλη του Αύριο. Αναγκαιότητα ενός ολοκληρωμένου και επιχειρησιακού θεσμικού πλαισίου για τις αστικές αναπλάσεις.

ΥΠΕΝ: Ο σκοπός και το πρόγραμμα της επιστημονικής ημερίδας

Το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε με δελτίο Τύπου, ότι διοργανώνεται επιστημονική Ημερίδα με θέμα τις Αστικές Αναπλάσεις διοργανώνεται με πρωτοβουλία του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Δημαρά και τη στήριξη του Πράσινου Ταμείου, την Τετάρτη, 5 Δεκεμβρίου 2018, 09.30πμ-20.00μμ, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας – Λ. Μεσογείων 119.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση η πρωτοβουλία αυτή θεμελιώθηκε στην αναγκαιότητα συμπλήρωσης και αναμόρφωσης του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, με σκοπό τις ολοκληρωμένες χωρικές παρεμβάσεις αστικής ανάπλασης και αναζωογόνησης στις οικιστικές μας περιοχές.

Η διοργάνωση, στην οποία θα συμμετάσχουν ειδικοί επιστήμονες, διοικητικοί, αυτοδιοικητικοί από Δήμους με καλά παραδείγματα, καθώς και κοινωνικοί φορείς, αποσκοπεί στην έναρξη του επιστημονικού διάλογου για τον επανασχεδιασμό των πόλεων με τις αρχές της αειφορίας και του βιοκλιματικού σχεδιασμού. Κατά τη συζήτηση της ημερίδας θα παρουσιαστεί και θα τεθεί προς συζήτηση προσχέδιο νομοθετικής πρωτοβουλίας του Υφυπουργού ΠΕΝ, με σκοπό να εξασφαλίζεται ταχύτητα και ευελιξία θεσμοθέτησης με διαδικαστική σαφήνεια και απλότητα, χωρίς γραφειοκρατικές δυσκαμψίες, με έμφαση στο πρόγραμμα εφαρμογής και αναβάθμιση του ρόλου των Δήμων και της Τ.Α. Θα αναζητηθούν, τέλος, οι κανόνες εκείνοι που θα υποστηρίξουν μια συνεκτική και ολοκληρωμένη πολιτική αναπλάσεων, ικανή να αντιμετωπίζει τα σύγχρονα αλλά και μελλοντικά πολυτομεακά προβλήματα των ελληνικών πόλεων.

Ακολουθεί το Πρόγραμμα της Ημερίδας

Μέρος Α:       ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ -ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ -ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ(10.00 – 15.00)

09.30 – 10.00:    ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ – ΕΓΓΡΑΦΗ

10.00 –  10.10:  Γιώργος Σταθάκης, Υπουργός ΠΕΝ

10.10 – 10.20: Εκπρόσωπος του Δήμου Αθηναίων

10.20 – 10.30: Εκπρόσωπος της Περιφέρειας Αττικής

10.30 – 10.40:    Ρένα Κλαμπατσέα, Αν. Καθηγ. ΕΜΠ,Γ.Γ.ΧΣΑΠ-ΥΠΕΝ

10.40 – 10.50:    Γιώργος Στασινός, Πρόεδρος ΤΕΕ

10.50 – 11.00:    Κωνσταντίνος Μενουδάκος, τ. Πρόεδρος ΣτΕ (Προεδρεύων): Εισαγωγική τοποθέτηση

11.00 – 11.15:    Γιώργος Δημαράς, Υφυπουργός ΠΕΝ: Παρουσίαση του βασικού πλαισίου του Σ/Ν

11.15 – 11.30:    ΜάρωΕυαγγελίδου, τ. στέλεχος ΥΠΕΚΑ-ΟΡΣΑ (Συντονίστρια ΟΕ Σ/Ν): Παρουσίαση των βασικών αξόνων του Σ/Ν

11.30 – 11.45:    Δημήτρης Παπαστεργίου, Δήμαρχος Τρικκαίων: Τοπική Αυτοδιοίκηση, αστική διαχείριση,επανάχρηση και επανασχεδιασμός των πόλεων.

11.45 – 12.00: Μαίρη Ζήφου, Ειδική ΣύμβουλοςΥπ ΠΕΝ – Πρόεδρος Συμβουλίου Μητροπολιτικού Σχεδιασμού: Πολιτική αναπλάσεων και σύστημα χωρικού σχεδιασμού.

12.00-12.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΚΑΦΕ

12.15- 12.30: Γιάννης Πολύζος, Ομοτ. Καθηγ. ΕΜΠ –Προεδ. ΕΤΑΔ: Πολιτικές βιώσιμης αστικής ανάπτυξης στην Μητροπολιτική Αθήνα. Πρόταση για δύο Αστικούς Δακτυλίους και τρεις Αστικές Πύλες.

12.30 – 12.45:    Δημήτρης Οικονόμου, Ομοτ. Καθηγ. ΠΘ: Το ΣΟΑΠ ως εργαλείο αναπλάσεων και βάση για τιςΣτρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του ΕΣΠΑ.

12.45 – 13.00:    Νίκος Μπελαβίλας, Αν. Καθηγ. ΕΜΠ – Πρόεδρος «Ανάπλαση Αθήνας ΑΕ»: Ένα συναινετικό στρατήγημα για τις αστικές αναπλάσεις.

13.00 – 13.15:    Αθανασία Τριανταφυλλοπούλου, Αν. Καθηγ. ΑΤΕΙ Πελοποννήσου: Πολιτικές χωρικού σχεδιασμού και βιώσιμης ανάπτυξης από την Τοπική Αυτοδιοίκηση: Παραχώρηση αρμοδιοτήτων και τόνωση της διαχειριστικής ικανότητας των ΟΤΑ.

13.15 – 13.30:    Κώστας Καρτάλης, Καθηγ. Πανεπιστημίου Αθηνών ΕΚΠΑ: Κλιματική αλλαγή και ανθεκτικότητα στο αστικό περιβάλλον.

13.30 – 13.45:    Νερατζούλα Χρυσού, Αρχιτέκτων – Συνεργάτης ΓΓ ΔΕ-ΕΣΠΑ ΥΠΟΙΚΑΝ: Χρηματοδότηση προγραμμάτων ανάπλασης-Προβλέψεις για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο.

13.45 – 14.00  Νίκος Μαντζούφας, Ειδ. Γραμματέας ΣΔΙΤ, Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης: Νέα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία αναπλάσεων με μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων.

14.00 – 14.45:    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΧΟΛΙΑ – ΣΥΖΗΤΗΣΗ

14.45 – 15.00:    Θεοδώρα Γαλάνη, Γεν. Δ/ντρια Πολεοδομίας ΥΠΕΝ: Ανακεφαλαίωση – Συμπεράσματα Μέρους Α’.

15:00-15.30:   ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ

Μέρος Β:       WORKSHOP- ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ -ΣΥΖΗΤΗΣΗ (15.30 -20.00)

15.30 – 15.45:    Γιώργος Πατρίκιος, Επ. Καθ. ΔΠΘ – Πρόεδρος Πράσινου Ταμείου (Συντονιστής): Εισαγωγική τοποθέτηση.

15.45 – 16.00:    Βασίλης Γκοιμίσης, Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος (Μέλος ΟΕ Σ/Ν): Παρουσίαση των βασικών επιλογών του Σ/Ν.

16.00 – 16.15:    Δημήτρης Μπίρμπας, Δήμ. Αιγάλεω: Προβλήματα της Αυτοδιοίκησης σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο των πράξεων εφαρμογής και των απαλλοτριώσεων.

16.15 – 16.30: Ελένη Μαΐστρου, Αρχιτέκτων, Ομοτ. Καθηγ. ΕΜΠ: Εγκαταλελειμμένα διατηρητέα κτήρια και εγκαταλελειμμένοι ιστορικοί τόποι.

16.30 – 16.45: Κωνσταντίνος Γώγος,Καθ. Νομικής Σχολής ΑΠΘ: Η πολεοδομική εισφορά των ιδιοκτητών σε αστικές αναπλάσεις και η δημιουργία κοινόχρηστων χώρων.

16.45 – 17.00: Μαρία Μάρκου, Επικ. Καθηγ. ΕΜΠ: Οι πολιτικές αναπλάσεων στον ευρωπαϊκό χώρο.

17.00 – 17.15: Σταυρούλα Αγρίου, Επιστ. Συνεργάτης Υπ. ΠΕΝ: Ο θεσμός της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, ως εν δυνάμει χρηματοδοτικό εργαλείο αναπλάσεων.

17.15 – 17.30:    Γιάννης Ευμολπίδης, Σύμβουλος Δημάρχου Αθηναίων: Ζητήματα ΟΧΕ και ΣΟΑΠ στο Δήμο Αθηναίων.

17.30 – 17.45:    Κωνσταντίνος Τσεφαλάς, Γ.Γ. Δήμου Νικαίας-Ρέντη: Ανάπλαση και αναζωογόνηση αστικού χώρου: Η περίπτωση των προσφυγικών της Κοκκινιάς.

17.45 – 18.00:    Σωτήρης Αντωνίου, Διευθυντής Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών: Συσχέτιση προγραμμάτων ανταγωνιστικότηταςκαι νέων οικονομικών τάσεων (π.χ. Airbnb), με πολεοδομικές πολιτικές αστικής αναζωογόνησης.

18.00 – 18.30:    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΧΟΛΙΑ – ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

18.30 – 19.30:    ΣΥΖΗΤΗΣΗ

19.30 – 19.45:    Γιώργος Πατρίκιος: Ανακεφαλαίωση – Συμπεράσματα Μέρους Β.

19.45 – 20.00:    Σοφία Αυγερινού-Κολώνια, Ομοτ. Καθηγ. ΕΜΠ – Πρόεδρος ΣΕΠΟΧ- Συμπεράσματα Ανακεφαλαίωση Ημερίδας.

20.00-20.10    Γιώργος Δημαράς ΥφΠΕΝ – Κλείσιμο ημερίδας

Ø     Μπορείτε να απευθύνετε τις προτάσεις, παρατηρήσεις και τα σχόλια στο email: astikes.anaplaseis@gmail.com

Ø     Πληροφορίες: 210-6475102–3 / email: secdepmin@prv.ypeka.gr