ΥΠΕΝ: Η Ελλάδα μπήκε στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Υλοποιήθηκε την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2020  η σύζευξη της Προημερήσιας Αγοράς ελληνικής ενέργειας με τη γειτονική αγορά της Ιταλίας (SingleDay-Aheadcoupling), σύμφωνα με τον χρονοδιάγραμμα που είχαν θέσει οι δυο αρμόδιοι Διαχειριστές, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) και ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ).

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΝ στις αγορές που λειτουργούν υπό σύζευξη οι εντολές αγοράς και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας των συμμετεχόντων οδηγούνται σε κοινά βιβλία εντολών. Οι αγορές επιλύονται με κοινές διαδικασίες, μέσω κοινού αλγορίθμου (EUPHEMIA) που οδηγεί προς την επίτευξη βέλτιστων ροών μεταξύ γειτονικών αγορών, οδηγώντας στην αποτελεσματική αξιοποίηση των διασυνδέσεων.

Εφόσον υπάρχει διαθέσιμη χωρητικότητα στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις μεταξύ των χωρών, οι τιμές των αγορών τους συγκλίνουν. Στην πράξη, δημιουργούνται προγράμματα συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας από τις αγορές με χαμηλότερη τιμή προς τις αγορές με υψηλότερη τιμή.

Η σύζευξη με την αγορά της Ιταλίας κατέστη εφικτή μετά την εναρμόνιση της ελληνικής αγοράς χονδρεμπορικής ενέργειας με  το Μοντέλο Στόχο (Target Model), που ολοκληρώθηκε την 1^η Νοεμβρίου 2020. Αποτελεί το πρώτο βήμα για την ενσωμάτωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την ευρωπαϊκή.

Ακολουθούν η σύζευξη των Προημερήσιων Αγορών Ελλάδας και Βουλγαρίας (α’ τρίμηνο 2021)  και στη συνέχεια  η σύζευξη των ενδοημερήσιων (Intra-day Markets) της Ελλάδας με αυτή της Ιταλίας. Στο τέλος του επόμενου έτους θα πραγματοποιηθεί η ένταξη της Ελλάδας στις συνεχείς ενδοημερήσιες συναλλαγές της Ευρώπης (XBID), τόσο στη διασύνδεση με την Ιταλία όσο και στη διασύνδεση με τη Βουλγαρία.

Όπως έχει επισημάνει ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Διαχειριστών Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ENTSO-E,  η ουσιαστική σύγκλιση των τιμών μεταξύ των αγορών προϋποθέτει την ενίσχυση των διασυνοριακών διασυνδέσεων. Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται σκόπιμη και βιώσιμη η εξέταση της ενίσχυσης της διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Οι δυο χώρες συνδέονται από το 2002 με υποθαλάσσιο καλώδιο συνεχούς ρεύματος, συνολικής δυναμικότητας 500 MW, μεταξύ Άραχθου και Γκαλατίνα (Ιταλία). Αυτή την περίοδο μελετάται από κοινού από ΑΔΜΗΕ και TERNA (Διαχειριστής Συστήματος μεταφοράς της Ιταλίας) η αναβάθμιση της διασύνδεσης για 500 έως 1000 ΜW.

Όσον αφορά στην επικείμενη σύζευξη της ελληνικής αγοράς με τη Βουλγαρική, υπενθυμίζεται από το Μάρτιο του 2020 έχουν αρχίσει οι εργασίες κατασκευής δεύτερης Γραμμής Μεταφοράς 400 kV μεταξύ Νέας Σάντας και Μαρίτσα (Βουλγαρία), η οποία αποτελεί έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Η ολοκλήρωση του έργου θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας της διασύνδεσης σε 800 MW για την κατεύθυνση από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και σε 1350 MW για την κατεύθυνση από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα.

Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή το 95% της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι συζευγμένο και το εκτιμώμενο συνολικό κοινωνικό πλεόνασμα αποκλειστικά από τη σύγκλιση των προημερήσιων αγορών είναι της τάξης  του 1 δις. ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με μελέτη του ACER (Eυρωπαϊκός Σύνδεσμος Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας), μόνο η σύζευξη της ελληνικής αγοράς με την Ιταλία και τη Βουλγαρία θα επιφέρει όφελος άνω των 20 εκατ. ετησίως.