ΥΠΕΝ: «κλείδωσαν» 5 δις ευρώ για απανθαρακοποίηση των νησιών 

Ανοίγει γραμμή χρηματοδότησης συνολικού ύψους 5 δις ευρώ από το 2024 έως το 2030 για τα ελληνικά νησιά από το ταμείο απανθαρακοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας Περιβάλλοντος σε εκδήλωση που έγινε στο ΤΕΕ. Στην ίδια εκδήλωση ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού είπε ότι δρομολογείται εθνικό σχέδιο, με στόχο να καλύψει χρηματοδοτικά το σύνολο των 335 δήμων της χώρας για έργα και δράσεις κλιματικής ουδετερότητας.

Γιώργος Στασινός: πολυδιάστατος ο ρόλος του ΤΕΕ στην πράσινη ανάπτυξη και έρευνα

Στην εκδήλωση με θέμα «η πρόκληση της κλιματικής αλλαγής και η απάντηση της έρευνας για την πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια» παρουσιαστήκαν  τα προγράμματα, οι δράσεις και οι επενδυτικές προοπτικές της νέας περιόδου, με σημείο αναφοράς την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τον Ευρωπαϊκό Κλιματικό Νόμο και αναδείχθηκαν οι επαγγελματικές και επιστημονικές προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν και ο ρόλος που καλούνται να επιτελέσουν οι έλληνες μηχανικοί.

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Πολιτικός Μηχανικός Γιώργος Στασινός τόνισε τον πολυδιάστατο ρόλο του ΤΕΕ στην πράσινη ανάπτυξη και έρευνα και υπογράμμισε ότι το ΤΕΕ είναι αρωγός στην υλοποίηση της καινοτομίας που χρειάζεται η κοινωνία, όπως στο πρόγραμμα ΑΕΙ, όπου μετείχε ο ίδιος στον τοπικό διάλογο, απευθύνοντας εναρκτήριο χαιρετισμό στην ημερίδα.

Η ημερίδα, στο πλαίσιο των δράσεων της Βραδιάς του Ερευνητή και διοργανώθηκε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και με τη συνδρομή του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, στις 22 Φεβρουαρίου 2023, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

Πέτρος Βαρελίδης: «κλείδωσαν» 5 δις ευρώ για απανθαρακοποίηση των νησιών 

Ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρος Βαρελίδης, παρουσιάζοντας τις εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είπε ότι με αφετηρία τη συμφωνία που επετεύχθητε το 2017, με πρωτοβουλίες του τότε αναπληρωτή υπουργού ΠΕΝ Σωκράτη Φάμελλου η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει 25.000 δικαιώματα για απανθρακοποίηση των νησιών. Σημειώνοντας ο ίδιος τις εξελίξεις που έχουν στο μεταξύ συντελεστεί από την Ελληνική πλευρά σε επίπεδο ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συνδυασμό με την αναθεώρηση της σχετικής οδηγίας ανακοίνωσε ότι πλέον η χώρα μας έχει εξασφαλίσει  γραμμή χρηματοδότησης συνολικού ύψους 5 δις ευρώ από το 2024 έως το 2030 για τα ελληνικά νησιά από το ταμείο απανθαρακοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τόνισε την ιδιαίτερη σημασία που έχουν τα δικαιώματα από την πράσινη μετάβαση για την απανθρακοποίηση των νησιών και είπε ότι τα 5 δις ευρώ θα διοχετευτούν σε ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών, κυρίως των Δωδεκανήσων, σε υβριδικά συστήματα ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας για την ενεργειακή αυτονομία των νησιών, σε υποδομές ηλεκτρικής φόρτισης των πλοίων. Μίλησε για νέες χρηματοδοτήσεις σε θερμικά ηλιακά συστήματα στους δομημένους χώρους αλλά και σε αρδευτικά κανάλια, και στην ανάπτυξη και αξιοποίηση υδροηλεκτικών έργων.

Ο κ Βαρελίδης υπογράμμισε ακόμη ότι  το ευρωπαϊκό SocialClimateFund στοχεύει να χρηματοδοτήσει τα φτωχότερα στρώματα, ενώ η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζει την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ο Κλιματικός Νόμος θέτει στόχο επίτευξης κατά 80% της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2040 και πλήρως μέχρι το 2050, με ταυτόχρονους στόχους και υποχρέωση μέτρησης του αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα σε όλες τις δομές της χώρας, με έμφαση στη βιομηχανία και στους δήμους, υπογραμμίζοντας τον αναγκαίο ρόλο και τις θέσεις των μηχανικών στο έργο αυτό. Υπογράμμισε, επίσης, την ιδιαίτερη σημασία που έχουν τα δικαιώματα από την πράσινη μετάβαση για την απανθρακοποίηση των νησιών και για τη στρατηγική υποστήριξη των μικρών δήμων, αλλά και τους αυστηρούς δείκτες ποιότητας που θεσπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα για τη βιοασφάλεια (ύδρευση, αποχέτευση απόβλητα) με τη θέσπιση Ανεξάρτητης Αρχής και κάλεσε τον επιστημονικό και τεχνικό κόσμο και τις start – up εταιρείες καινοτομίας να συμβάλουν στην εφαρμογή των νέων τεχνολογιών για την πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια.

Θύμιος Μπακογιάννης: Οδηγός για χρηματοδότηση κλιματικά ουδέτερ100ων δήμων

 Ο Θύμιος Μπακογιάννης, Επίκουρος Καθηγητής της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, μίλησε το νέο Μνημόνιο Συνεργασίας (MoC) που προώθησε το ΥΠΕΝ, με το οποίο δημιουργείται ένα «δίκτυο» 85 ελληνικών πόλεων, που δεσμεύονται να εργαστούν πάνω στην κλιματική ουδετερότητα. Ανέφερε ότι ήδη έξι ελληνικές πόλεις, η Αθήνα, τα Ιωάννινα, η Καλαμάτα, η Κοζάνη, η Θεσσαλονίκη και τα Τρίκαλα έχουν επιλεγεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεταξύ 377 πόλεων για να συμμετάσχουν στην αποστολή της ΕΕ για 100 κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις έως το 2030 στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και των αστικών περιοχών. Τόνισε ότι παράλληλα δημιουργείται ένα νέο εθνικό πρόγραμμα για κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις, στα πρότυπα του ευρωπαϊκού προγράμματος, το οποίο συγκεντρώνει διυπουργική συμμετοχή και αξιοποίηση όλων των διατιθέμενων ευρωπαϊκών και εγχώριων χρηματοδοτήσεων για την επόμενη περίοδο. Για αυτό το πρόγραμμα είπε ο κ Μπακογιάννης ότι το επόμενο διάστημα θα εκδοθεί ο Οδηγός εφαρμογής του, και θα κληθούν να συμμετέχουν τόσο οι έξι δήμοι που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα, όσο και οι 55 δήμοι που έχουν υπογράψει συμμφωνία με το ΥΠΕΝ ένω τόνισε ότι στόχος είναι το πρόγραμμα να καλύψει τη συμμετοχή του συνόλου των 335 δήμων της χώρας έως το 2030. Παράλληλα ο κ Μπακογιάννης  παρουσίασε ερευνητικές δράσεις της Γενικής Γραμματείας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος στοπ πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Στις εργασίες της ημερίδας που έγινε στο ΤΕΕ αναπτύχθηκαν εισηγήσεις και έγινε διάλογος ως εξής:

Ευάγγελος Σαπουντζάκης: αξιοποίηση και συγκράτηση του επιστημονικού δυναμικού στη χώρα

Ο Καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, κος Ευάγγελος Σαπουντζάκης, Αντιπρύτανης Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης ΕΜΠ, σημείωσε ότι το ΕΜΠ βρίσκεται κάθε χρόνο πρωταγωνιστής σε αυτή τη μεγάλη γιορτή για την επιστήμη και την έρευνα – καινοτομία,  προσβλέποντας στη βελτίωση της κοινωνικής αναγνώρισης των ερευνητών, την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού. Ενημέρωσε ότι στις 15 Φεβρουαρίου 2023 πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για την παρουσίαση του πρώτου Επαγγελματικού Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διαχείριση έργων , υποδομών και κατασκευών» του ΕΜΠ με φορέα χρηματοδότησης τον όμιλο εταιρειών ΓΕΚ – ΤΕΡΝΑ, το πρώτο στο είδος του στην Ελλάδα στο πλαίσιο του νέου θεσμικού πλαισίου για τα Πανεπιστήμια, που φιλοδοξεί να γίνει φορέας καινοτομίας και καταλύτης δράσεων για την αξιοποίηση και συγκράτηση του επιστημονικού δυναμικού στη χώρα.

Βασίλειος – Φοίβος Αξιώτης: πράσινο φως σε δέκα ιδέες για  πιο “έξυπνη”Αθήνα

Ο εκπρόσωπος του Δημάρχου Αθηναίων, κος Βασίλειος – Φοίβος Αξιώτης, Αντιδήμαρχος Αστικών και Κτηριακών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως, επεσήμανε ότι η καινοτομία και η διαρκής έρευνα είναι μια διέξοδος για όλη την κοινότητα και κυρίως για τους νέους ανθρώπους προς τα εμπρός, μέσο διαφυγής από κάθε κρίση, από κάθε αγκύλωση της εθνικής αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας. Πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα μέσω του AthensDigitalLab πήραν το πράσινο φως δέκα ιδέες από τις εβδομήντα που κατατέθηκαν, που θα γίνουν πραγματικότητα και θα κάνουν την Αθήνα πιο έξυπνη, την πρωτεύουσα πιο προσιτή, όπου  ταυτόχρονα οι νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν στήριξη και προοπτική για να αναπτυχθούν περαιτέρω.

Νικόλαος Παπαδάκης: παρατηρητήριο  για την κλιματική αλλαγή

Ο εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Αττικής,  Νικόλαος Παπαδάκης, Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος για το Περιβάλλον, αναφέρθηκε στην προτεραιότητα του θέματος για τη διοίκηση της Περιφέρειας και τόνισε ότι στο πλαίσιο του ΠΕΣΠΚΑ για το 2023 δημιουργείται παρατηρητήριο  για την κλιματική αλλαγή, εκπονείται πιλοτική εφαρμογή για την αντιμετώπιση του πλημμυρικού κινδύνου, δύο έργα αναμένονται να ολοκληρωθούν ως το τέλος του 2023, ενώ προκηρύσσονται μέτρα στον τομέα των μεταφορών, όπου η Περιφέρεια Αττικής έχει υψηλή τρωτότητα.

Μαρία Παπαδοπούλου: πρόγραμμα 100 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης

Η Μαρία Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Πρόεδρος ΔΣ του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, τόνισε ότι ο ΟΦΥΠΕΚΑ, από την ίδρυσή του το 2020, είναι συμπαραστάτης αδιάλειπτα στη διοργάνωση της Βραδιάς του Ερευνητή και ότι η προστασία από την κλιματική κρίση πρέπει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αειφόρο ανάπτυξη, ιδιαίτερα σε ορεινές, νησιωτικές, απομονωμένες περιοχές.  Στο πλαίσιο αυτό ο ΟΦΥΠΕΚΑ υλοποιεί ένα πρόγραμμα 100 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και ήδη βρίσκεται στον αέρα το υπο-έργο που αφορά τα μονοπάτια αλλά και τις αναβαθμίδες, όπου οι νησιωτικές περιοχές, όπως αυτές για τις οποίες συζητάμε στην εκδήλωση, είναι επιλέξιμες.

Αντωνία Μοροπούλου: μπορούμε να πούμε πλέον ότι τα σχέδια πράσινης μετάβασης θα υλοποιηθούν

Η Αντωνία Μοροπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Βραδιάς του Ερευνητή στο ΕΜΠ και Μέλος ΔΕ ΤΕΕ, παρουσίασε το πρόγραμμα της Ημερίδας. Ως Επιστημονικά Υπεύθυνη, παρουσίασε το πρόγραμμα ΑΕΙ «Αειφόρος Ανάπτυξη Λιγότερο Αναπτυγμένων Περιοχών με την Δημιουργία Νέων Τουριστικών Πόρων & Προϊόντων μέσω Ανάλυσης, Τεκμηρίωσης, Μοντελοποίησης, Διαχείρισης, και Διατήρησης Πολιτιστικού Αποθέματος με χρήση Εφαρμογών ΤΠΕ», το οποίο χρηματοδοτείται από τη ΓΓΕΚ, το συντονίζει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μετέχει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, το Ίδρυμα Τεχνολογίας Έρευνας, το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων και οι εταιρείες Consortisκαι Telesto με μία διεπιστημονική παρουσία, μια συλλογική δουλειά, καθώς έχουν συνδράμει και όλοι οι τοπικοί φορείς, από τις εφορίες αρχαιοτήτων μέχρι τους δήμους, τα περιφερειακά γραφεία και όλους τους φορείς συνολικά, αφορά όλο τον εθνικό κορμό, τον Νομό Αιτωλοακαρνανίας που θεωρείται ο λιγότερο ανεπτυγμένος στην Ελλάδα, την Κεντρική και Βόρεια Εύβοια μετά τις φωτιές, τη Χίο, τα μικρά νησιά της Δωδεκανήσου (Ηρωική Νήσο Κάσο, Χάλκη, Σύμη, Καστελόριζο).

Η κα Μοροπούλου σημείωσε: «Πρόκληση σήμερα είναι η εφαρμογή. Έχουμε συζητήσει με την τοπική αυτοδιοίκηση, με την τοπική κοινωνία, το παρουσιάσαμε στη Βουλή με όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην Επιτροπή Περιφερειών,όπου εκφράστηκε η συναίνεση όλων. Πιστεύουμε ότι αυτή τη στιγμή 40 χρόνια μετά την εποχή που εισηγηθήκαμε στους διεθνείς οργανισμούς την ιδέα της αειφόρου ανάπτυξης μπορούμε να πούμε ότι επειδή ακριβώς η κρίση έχει καταλάβει τον πλανήτη και οι στρατηγικές της πράσινης μετάβασης είναι εδώ στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ότι όλα αυτά τα σχέδια θα υλοποιηθούν. Με αυτές τις σκέψεις μπορούμε να πάμε σε ένα ευρύτερο πεδίο σχεδιασμών».

Εμπειρίες και προτάσεις από την τοπική δράση πράσινης μετάβασης 

Ο Δήμαρχος Κοζάνης, Λάζαρος Μαλούτας, και οι Αντιδήμαρχοι  Θεσσαλονίκης,  Μιχάλης Κούπκας και Καλαμάτας, Νίκος Μπασακίδης, καθώς και η εκπρόσωπος του Δήμου Ιωαννιτών, Κατερίνα Βίνη, έθεσαν τις εμπειρίες των ελληνικών πόλεων που μετέχουν στην Αποστολή των Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ευρωπαϊκή πρωτοβουλία), ενώ ο Δήμαρχος της Ηρωικής Νήσου Κάσου, Μιχάλης Ερωτόκριτος, ο Πρόεδρος του ΠΤ ΤΕΕ Ευβοίας  Κώστας Λάππας και ο πρόεδρος Νομαρχιακής Επιτροπής Χίου του ΠΤ ΤΕΕ ΒΑ Αιγαίου, κος Μάνος Μισυρλής, κατέθεσαν τη σημασία της εφαρμογής του προγράμματος στο οποίο μετέχουν για την ανάπτυξη των περιοχών τους.

Χάρης Δούκας: αφιερωμένο στην ενέργεια το επόμενο τεύχος του νέου επιστημονικού διεθνούς περιοδικό του ΤΕΕ, TechnicalAnnals

Στη συνέχεια, η κα Ειρήνη Κορωνάκη, Καθηγήτρια της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιμελήτρια της Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανολόγων Μηχανικών του ΤΕΕ, και ο κος Χάρης Δούκας, Αναπληρωτής Καθηγητής της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ, Μέλος της Αντιπροσωπείας ΤΕΕ, αναφέρθηκαν στη διάσταση της ενέργειας στην πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και κάλεσαν για την κατάθεση άρθρων στο νέο επιστημονικό Διεθνές Περιοδικό του ΤΕΕ, TechnicalAnnals,που το επόμενο τεύχος του είναι αφιερωμένο στην ενέργεια.

Στη θεματική «Η ποιότητα της βιοασφάλειας στη δημοτική / δημόσια διαχείριση των υδάτινων πόρων», η κα Αναστασία Χασάπη, Αντιπρόεδρος Έρευνας της DNASequenceSRL,παρουσίασε την καινοτομία της μεταγενομικής και βιοπληροφορικήςανάλυσης και ταυτοποίησης του μικροβιώματος, που επιτρέπει την άμεση και ταχεία εφαρμογή των προδιαγραφών της νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τη βιοασφάλεια. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, το Lifescienceτίμησε την εταιρεία με τη διάκριση“CompanyoftheYeαr”διεθνώς.

Η καινοτομία στη διαχείριση των υδάτων 

Η κα Φανή Μισκάκη, Αναπληρώτρια Διευθύντρια της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Υποστηρικτικών Λειτουργιών Ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ, παρουσίασε τις εφαρμογές ελέγχου ποιότητας στην ΕΥΔΑΠ με τη συνεργασία Πανεπιστημίων –  Ερευνητικών Κέντρων – Start-ups (ΕΚΠΑ, Δημόκριτος, DNASequenceSRL) στις καινοτόμες εφαρμογές που προαναφέρθηκαν και κατέγραψαν ότι η ΕΥΔΑΠ σκοράρει στις προδιαγραφές ποιότητας με επιτυχία 99,8 % !

Ο κος Δημήτρης Τσίκκης, Πρόεδρος του ΔΣ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Δήμου Ρόδου,  δήλωσε ότι η ΔΕΥΑΡ είναι παρούσα στις πιλοτικές εφαρμογές ελέγχου ποιότητας κατά τα ανωτέρω με καινοτομία και ήδη έχει αναλάβει πρωτοβουλίες.

Στη συζήτηση ο κος Μιχάλης Δρίτσας, Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΣ της ΑΕ Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων ElevateGreece, παρουσίασε το Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων και το ρόλο τους στην εισαγωγή καινοτομίας για την πράσινη μετάβαση. Υπογράμμισε δε τη διεθνή και εθνική διάκριση start-upβιοασφάλειας.

Ο κος Σταύρος Διβάνης, εκπροσωπώντας τον κο Βασίλη Κουτσιώρη, Γενικό Διευθυντή του Δικτύου Ελληνικών Πόλεων για την Ανάπτυξη, αναφέρθηκε στο Δίκτυο ΔΕΠΑΝ, μέσω του οποίου 140 δήμοι έχουν έρθει κοντά, αναπτύσσοντας ένα πακέτο υπηρεσιών για τους μικρούς κυρίως δήμους που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν ως προς τις απαιτήσεις που τίθενται σήμερα στην κατεύθυνση της πράσινης μετάβασης με βιοασφάλεια.

Η σύμπραξη δημοσίου – ιδιωτικού τομέα στην έρευνα είναι μία μεγάλη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με καινοτομία στην πράσινη μετάβαση με βιοασφάλεια, όπως συμπέραναν ο κος Πέτρος Βαρελίδης και η κα Αντωνία Μοροπούλου στο κλείσιμο της Ημερίδας.

Δείτε τις εργασίες της ημερίδας και τις εισηγήσεις όλων των ομιλητών στο βίντεο: