ΥΠΕΝ: οι προτάσεις της ομάδας έργου για επενδύσεις αποθήκευσης ενέργειας

Της Άντας Σεϊμανίδη

Σημαντικές εξελίξεις, αναμένονται στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας, που το τελευταίο διάστημα έχει προσελκύσει πληθώρα επενδυτικών προτάσεων: Μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα ανακοινώσει  τις προτάσεις  της   ειδικής Ομάδας  Έργου, που συστήθηκε  για αυτό το θέμα, ώστε μέσα στον Σεπτέμβριο να προχωρήσει στην ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας και στη συνέχεια στην σχετική προσαρμογή του κανονιστικού και ρυθμιστικού πλαισίου.

Σε συνέντευξη της στο ecopress η Αλεξάνδρα  Σδούκου, Γενική  Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ τονίζει ότι η Ομάδα Έργου έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στην κατεύθυνση ολοκλήρωσης του θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου, καθώς αυτό αποτελεί βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση των έργων και υπογραμμίζει ότι η  επιτάχυνση των έργων αποθήκευσης ενέργειας αποτελεί βασική προτεραιότητα του ΥΠΕΝ. 

Σχολιάζοντας βέβαια το γεγονός, ότι οι άδειες που έχουν ήδη δοθεί σε πρώτη φάση από τη ΡΑΕ για έργα αποθήκευσης, υπερβαίνουν κατά πολύ την εκτίμηση σχετικά με τις  ανάγκες αποθήκευσης  (περίπου 1500 MW νέων συστημάτων αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2030) , η κα Σδούκου,  επισημαίνει,  ότι «η υλοποίησή τους προϋποθέτει ακόμα πολύ δρόμο και δεν είναι καθόλου βέβαιο, ότι όλοι όσοι ξεκίνησαν τον «μαραθώνιο» θα καταλήξουν να κόψουν και το νήμα»… 

Είναι λοιπόν σαφές, ότι στο τέλος της ημέρας, ξεκάθαρο και ασφαλές τοπίο για τις επενδύσεις στον τομέα θα εξασφαλιστεί μόνον μέσα από το νέο θεσμικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. Σε αναμονή των σχετικών ανακοινώσεων, παραθέτουμε τα παρακάτω χρήσιμα στοιχεία:

Ομάδα Έργου για το Θεσμικό Πλαίσιο: Οι εντατικοί 6 μήνες και  οι βασικές παραδοχές

Η  Ομάδα  Έργου για το θεσμικό πλαίσιο, συστάθηκε προ εξαμήνου με απόφαση της Γενικής Γραμματέως Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΦΕΚ Β’ 5619/21.12.2020) και δούλεψε εντατικά για την ολοκλήρωση των προτάσεών προς το ΥΠΕΝ που σύντομα θα ανακοινωθούν. Πρόεδρος της Ομάδας είναι ο επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας του ΥΠΕΝ  Δημήτριος Τσαλέμης και Διαχειριστικός Υπεύθυνος του Έργου (project manager), ο Σταύρος Παπαθανασίου, καθηγητής της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου.  Η ΡΑΕ, συμμετέχει στην  Επιτροπή με το τμήμα Ηλεκτρικών Δικτύων και Νέων Τεχνολογιών Ηλεκτρισμού ( Προϊστάμενος τμήματος ο κ. Γ. Λοϊζος) , ο ΔΕΔΔΗΕ, όρισε ως εκπρόσωπό του τον κ. Φώτη Γάκη, στέλεχος του  Τομέα Ρυθμιστικών Θεμάτων της Διεύθυνσης Χρηστών Δικτύου, ο ΑΔΜΗΕ τον κ.  Κώστα Πετσίνη, Διευθυντή Κλάδου Σχεδιασμού και Παρακολούθησης Αγοράς και το  Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας τον κ.  Χριστόφορο Ζούμα, Διευθυντή Λειτουργίας Αγορών του Χρηματιστηρίου Ενέργειας– ΕΧΕ.

O Πρόεδρος της Ομάδας,  ο επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας του ΥΠΕΝ  Δημήτριος Τσαλέμης (φωτό αριστερα) και ο Διαχειριστικός Υπεύθυνος του Έργου (project manager), ο Σταύρος Παπαθανασίου καθηγητής ΕΜΠ (φωτό δεξιά).

Η ΟΔΕ Αποθήκευσης, δούλεψε επί έξι μήνες εντατικά με βάση τις εξής παραδοχές:

Πρώτον, ότι μόνον η αποθήκευση  μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά καταστάσεις συστηματικής υπερπαραγωγής ΑΠΕ και ετεροχρονισμού της ως προς τη ζήτηση, που είναι το βασικό χαρακτηριστικό των ΑΠΕ.  Δεύτερον, ότι η  μη κατανεμόμενη παραγωγή ΑΠΕ πρέπει να καλύψει τις απαιτήσεις επάρκειας ισχύος των αυριανών πλήρως απανθρακοποιημένων συστημάτων. Τρίτον, ότι η αποθήκευση, έχει ευεργετική επίδραση στις αγορές, περιορίζοντας τις διακυμάνσεις των τιμών στην ημερήσια αγορά ενέργειας και αποτρέποντας ακραίες τιμές στην αγορά εξισορρόπησης . Τέταρτον, ότι με τη στοχευμένη χωροθέτησή της,  μπορεί να δώσει απαντήσεις στο χρόνιο και συνεχώς επιδεινούμενο πρόβλημα του κορεσμού των δικτύων. Πέμπτον, ότι μπορεί επίσης, εφόσον ενσωματωθεί  στις εγκαταστάσεις παραγωγών και καταναλωτών να αποφέρει σημαντικά οφέλη  και σε αυτούς.

Oι προτάσεις των stakeholders

Στο πλαίσιο προετοιμασίας των προτάσεων, η Επιτροπή, μελέτησε ακόμα και ενσωμάτωσε επισημάνσεις των άμεσα ενδιαφερόμενων φορέων που κατατέθηκαν στη δημόσια διαβούλευση. Ανάμεσα σε αυτούς, η ΕΛΕΤΑΕΝ ( Ελληνικη Επιστημονική Εταιρεία Αιολικής Ενέργειας), ο ΣΕΦ (Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών), ο ΣΠΕΦ (Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με  Φωτοβολταϊκά), ο ΕΣΗΑΠΕ  (Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), ο ΕΣΠΕΝ   (Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας ,ο ΕΣΑΗ ( Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας), η ΕΒΙΚΕΝ ( Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας) κα.

Οι stakeholders, κατέθεσαν τις προτάσεις τους για τα παρακάτω θέματα:

-Τους κανόνες συμμετοχής των αποθηκευτικών σταθμών στις αγορές ηλεκτρισμού: τα εργαλεία δραστηριοποίησης, τους περιορισμούς, τις υποχρεώσεις για την αποτελεσματική συμμετοχή των αποθηκευτικών σταθμών σε όλες τις αγορές του Target Model.

-Τη σωρευτική εκπροσώπηση των σταθμών: δυνατότητες και σκοπιμότητα, όρια μεγέθους χαρτοφυλακίων, απαιτήσεις και υποχρεώσεις για τους ΦΟΣΕ Τις Συνέργειες αποθηκευτικών σταθμών με σταθμούς ΑΠΕ ( εναλλακτικές δυνατότητες και μοντέλα συνεργασίας ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης μπροστά ή και πίσω από τον μετρητή).

-Τις αποθηκευτικές μονάδες σε εγκαταστάσεις καταναλωτών ( δυνατότητες και περιορισμοί για την ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων και η συσχέτισή τους με το πλαίσιο του ενεργειακού συμψηφισμού).

-Το πλαίσιο αδειοδότησης και σύνδεσης των αποθηκευτικών σταθμών στο δίκτυο/σύστημα: διαδικασία, όροι σύνδεσης, τεχνικές απαιτήσεις, λειτουργικοί περιορισμοί, δυνατότητες συμβολής στην αποσυμφόρηση κορεσμένων δικτύων, τρόποι παροχής τέτοιων υπηρεσιών.

-Τις εναλλακτικές πηγές εσόδων και σχήματα ενίσχυσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης( μηχανισμοί ενίσχυσης, πρόσθετες υπηρεσίες που μπορούν να παράσχουν στο σύστημα εκτός πλαισίου αγορών, τρόπος προμήθειας και πλαίσιο αμοιβής)

Ενισχύσεις   με βάση τις πραγματικές ανάγκες…

Όλα τα παραπάνω έχουν ληφθεί υπόψη και «ταξινομηθεί» στις προτάσεις της ΟΔΕ Αποθήκευσης.  Σύμφωνα πάντως με έγκυρες πληροφορίες, τα ίδια τα μέλη της ΟΔΕ διατύπωσαν συχνά διαφορετικές απόψεις για επιμέρους θέματα, κάτι λογικό και αναμενόμενο.  Όλοι όμως, συμφώνησαν στην ανάγκη επιλογής έργων και παροχής ενισχύσεων με βάση τις πραγματικές ανάγκες, στην αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας, στην ανάγκη αποσυμφόρησης των δικτύων, στην ανάπτυξη των αποκεντρωμένων μονάδων  αποθήκευσης, με τροποποίηση του πλαισίου ενεργειακού συμψηφισμού και στην επανεκκίνηση των επενδύσεων υβριδικών σταθμών στα νησιά. Υπενθυμίζεται  ότι η κυβέρνηση έχει εντάξει τις επενδύσεις για τη δημιουργία συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας στο Ταμείο Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, προβλέπεται να ενισχυθούν έργα αποθήκευσης ενέργειας, είτε με μπαταρίες είτε με αντλησιοταμίευση, με χρηματοδότηση ύψους 450 εκατ. ευρώ.

Εν τω μεταξύ το επενδυτικό ενδιαφέρον κορυφώνεται λόγω των αναμενόμενων ενισχύσεων που θα καταστήσουν  τους σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας  βιώσιμες και ελκυστικές επενδύσεις.

Χαρακτηριστικό είναι το υπάρχον ενδιαφέρον για σταθμούς αποθήκευσης που θα συνδέονται με έργα ΑΠΕ:  Οι αιτήσεις, ξεπερνούν σε ισχύ τα 7,5 GW, ενώ τα έργα αποθήκευσης ενέργειας σε μπαταρίες φτάνουν τα 1,9 GW. Παράλληλα, σε πολύ ώριμο στάδιο βρίσκονται σημαντικά έργα αποθήκευσης μέσω αντλησιοταμίευσης (αποθήκευση ενέργειας σε ταμιευτήρες υδροηλεκτρικών έργων).