ΥΠΕΝ: πλωτά φωτοβολταϊκά σε ταμιευτήρες νερού στις νέες ενεργειακές ρυθμίσεις

Εγκατάσταση πλωτών φωτοβολταϊκών σε λιμνοδεξαμενές, ταμιευτήρες, τεχνητές λίμνες και τεχνητά υδάτινα σώματα, πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων, παρατάσεις για υλοποίηση έργων ΑΠΕ και μέτρα προώθησης της εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνονται στις ενεργειακές ρυθμίσεις του νέου πολυνομοσχεδίου του ΥΠΕΝ.

Οι σχετικές ρυθμίσεις περιλαμβάνονται στις ενεργειακές ρυθμίσεις του νέου πολυνομοσχεδίου με τίτλο: «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων», που το ΥΠΕΝ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση μέσω του opengov.gr από τις 29 Αυγούστου 2024 έως τις 12 Σεπτεμβρίου 2024.

Εγκατάσταση πλωτών φωτοβολταϊκών

Εγκατάσταση πλωτών φωτοβολταϊκών σε λιμνοδεξαμενές, ταμιευτήρες, τεχνητές λίμνες και τεχνητά υδάτινα σώματα, που αποτελεί πάγιο αίτημα της ΕΥΔΑΠ για Μόρνο και Υλίκη, υπάρχουν επιχειρηματικά σχέδια για πολλές ακόμη περιοχές της χώρας, όπως στη Λίμνη Πλαστήρα, που προκαλούν τοπικές αντιδράσεις, σε μία εποχή μάλιστα που χτυπά το καμπανάκι της λειψυδρίας προωθείται με νομοθετική ρύθμιση στο νέο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ.

Ειδικότερα προβλέπεται η εγκατάσταση μικρών πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών (ΦΒ) σταθμών, ισχύος έως οκτώ (8) μεγαβάτ (MW) εκάστου, και συνολικής εγκατεστημένης ισχύος έως ογδόντα (80) MW, σε λιμνοδεξαμενές, ταμιευτήρες, τεχνητές λίμνες και τεχνητά υδάτινα σώματα. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο θα μπορεί να αιτείται μόνο έναν σταθμό έως οχτώ (8) MW. Προς αυτό τον σκοπό καθορίζεται συνολικό πλαίσιο για την εγκατάσταση των συγκεκριμένων σταθμών. Επιπλέον, ορίζεται η περιβαλλοντική κατάταξη των εν λόγω πλωτών ΦΒ, ώστε να εξετάζονται ως έργα Α1 από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και να υπόκεινται σε Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ). Η δε χωροθέτηση και εγκατάσταση των μικρών πλωτών ΦΒ τελεί σε συνάρτηση με την χωροταξική και περιβαλλοντική νομοθεσία κατά τα στάδια της αδειοδότησης.

Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν, έως τις 30 Νοεμβρίου 2024, αίτημα εκδήλωσης ενδιαφέροντος στη Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και Εναλλακτικών Καυσίμων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προβλέπει η σχετική νομοθετική ρύθμιση και αναφέρει αναλυτικά τα δικαιολογητικά και τα βήματα που θα ακολουθηθούν από τους ενδιαφερόμενους.

Η εγκατάσταση Πιλοτικών Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών σε λιμνοδεξαμενές και τεχνητές λίμνες (<=5% της συνολικής επιφάνειας και <=80 MW συνολικά), λέει το ΥΠΕΝ ότι προωθείται για τρεις βασικούς λόγους, οι οποίοι είναι:

-Έχουν μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση, από τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς επί εδάφους

-Είναι συνήθως κοντά σε υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα.

-Έχουν χαμηλή περιβαλλοντική επίπτωση, διότι εγκαθίστανταισε τεχνητούς ταμιευτήρες και υδάτινα σώματα.

Μέτρα για την προώθηση της εγκατάστασης σταθμών ΑΠΕ

Στα μέτρα για την προώθηση των ΑΠΕ στο νέο νομοσχέδιο μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται:

-Η επιστροφή και η μείωση εγγυητικών επιστολών (κατά 70%) σε κατόχους σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ

-Η διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών και σταθμών βιομάζας που συνδέονται στο δίκτυο του ΕΔΔΗΕ, ώστε να ενισχυθεί, κατά το δυνατό, η ποικιλία τεχνολογιών ΑΠΕ (αντιμετώπιση «μονοκαλλιέργειας» Φ/Β σταθμών) που συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα του τοπικού συστήματος και της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

-Η χορήγηση παρατάσεων σχετικά με τις προθεσμίες που έχουν θεσμοθετηθεί για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ ώστε να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που αντιμετωπίζουν και να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων αυτών.

Μέτρα για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης

Εισάγεται η δημιουργία «Συστάδων» Επιλέξιμων Δημοσίων Κτιρίων (Clusters), ώστε να επιταχυνθεί η εφαρμογή προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης (π.χ. Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ»).

Η σχετική ρύθμιση (στο άρθρο 29 του νομοσχεδίου) για το  «πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «Συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης – Προσθήκη άρθρου 9Α στον ν. 4342/2015 Στον ν. 4342/2015 (Α’ 143)»,  με προσθήκη άρθρου, έχει ως εξής:

 Πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «Συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων

1.Θεσπίζεται Πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «Συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σκοπό τη σύναψη συμβάσεων αναβάθμισης ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων που ανήκουν στους εκάστοτε φορείς Γενικής Κυβέρνησης μετά από ιεράρχηση και ομαδοποίηση των επιλέξιμων κτιρίων σε ομοειδείς «Συστάδες Επιλέξιμων Κτιρίων», προκειμένου να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας, σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 19 του ν. 4342/2015 (Α’ 143), καθώς και η εκπλήρωση των απαιτήσεων του άρθρου 7 του ίδιου νόμου για την ικανοποίηση του στόχου της ετήσιας ενεργειακής ανακαίνισης, ποσοστού τρία τοις εκατό (3%) της ωφέλιμης επιφάνειας των κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης.

2.Τα επιλέξιμα κτίρια που εντάσσονται στο Πρόγραμμα πρέπει, μετά τις παρεμβάσεις αναβάθμισης, να κατατάσσονται κατ’ ελάχιστον στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «Β» ή σε όποια κατηγορία ορίζεται από την κείμενη νομοθεσία ως αντίστοιχη αυτής, όπως υπολογίζεται δυνάμει του άρθρου 10 του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Β’ 2367/30.6.2017).

3.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίζονται ο φορέας διαχείρισης και υλοποίησης του προγράμματος του παρόντος, ο οποίος δύναται να ορίζεται ως αναθέτουσα αρχή, οι αρμοδιότητες αυτού, η διάρκεια του Προγράμματος, η διαδικασία υλοποίησης του Προγράμματος και τυχόν προθεσμίες αυτής, οι ωφελούμενοι του προγράμματος, ο τρόπος αποζημίωσης των παρεμβάσεων, η διαδικασία υπαγωγής των φορέων στο πρόγραμμα του παρόντος, η οικονομική επίδοση εκάστου ως κριτήριο ομαδοποίησης και ιεράρχησης των επιλέξιμων κτιρίων, τυχόν άλλα κριτήρια ομαδοποίησης και ιεράρχησης, οι υποχρεώσεις των ωφελούμενων, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, οι επιμέρους στόχοι ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, ο τρόπος επίτευξης αυτών, η διαδικασία ελέγχου και παρακολούθησης της υλοποίησης των ενεργειακών αναβαθμίσεων, η διαδικασία διενέργειας επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, η διαδικασία κατάρτισης και διενέργειας των συμβάσεων, οι συνέπειες μη τήρησης των όρων και των προϋποθέσεων του προγράμματος, καθώς και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με την εφαρμογή του προγράμματος.

4.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά από πρόταση του φορέα της παρ. 3, καθορίζονται Συστάδες Δημοσίων Κτιρίων και καταρτίζεται πλάνο υλοποίησης με σκοπό την προκήρυξη διαγωνιστικών διαδικασιών για την ενεργειακή αναβάθμιση κάθε Συστάδας στο πλαίσιο του Προγράμματος. Για κάθε Συστάδα επιλέγεται ανάδοχος μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας με σκοπό τη διενέργεια παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης του συνόλου των κτιρίων που εντάχθηκαν σε αυτή. Οι παρεμβάσεις γίνονται με ίδιους πόρους και μέσα του αναδόχου. Με την απόφαση του πρώτου εδαφίου δύναται να ορίζονται εξειδικευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027, των ταμείων Απανθρακοποίησης και Εκσυγχρονισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, για την ενίσχυση των αναδόχων που αναλαμβάνουν την ενεργειακή αναβάθμιση των Συστάδων επιλέξιμων κτιρίων στο πλαίσιο του παρόντος.».

Μέτρα προώθησης της εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας

Επιπρόσθετα, με σκοπό να επιταχυνθεί η εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της διείσδυσης των σταθμών ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και στη μείωση του ενεργειακού κόστους, προωθούνται οι εξής πρωτοβουλίες:

– Η πρόσκληση για την χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης (ΟΠΣ) για την εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς λειτουργική ενίσχυση.

– Η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ, που τέθηκαν σε λειτουργία μετά το 2019, να εγκαταστήσουν συστήματα αποθήκευσης.

– Η δυνατότητα εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε θερμικούς σταθμούς που τίθενται εκτός λειτουργίας, μέσω τροποποίησης των σχετικών αδειών, ώστε να καταστεί δυνατή η χρήση υφιστάμενων υποδομών δικτύου. Μέσω της πρωτοβουλίας αυτής θα επιτευχθεί μείωση του κόστους ανάπτυξης των σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και κατ’ επέκταση μείωση της επιβάρυνσης των καταναλωτών.

Στα ενεργειακά ζητήματα του σχεδίου νόμου συμπεριλαμβάνονται ακόμη: η ενσωμάτωση στοιχείων της νέας Οδηγίας για επιτάχυνση και διευκόλυνση εγκατάστασης έργων ΑΠΕ και αντλιών θερμότητας, αλλά και η επίλυση ζητημάτων για τη διαχείριση της οργάνωσης και λειτουργίας των φορέων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΔΕΥΕΠ, ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε., ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε., ΔΕΗ Α.Ε. και Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), με σκοπό την μεγιστοποίηση της ευελιξίας και της αποδοτικότητας των φορέων, η επιτάχυνση έργων στις ζώνες απολιγνιτοποίησης, κ.ά.