ΥΠΕΝ: πως θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα «Ηλέκτρα»  στα δημόσια κτίρια

Της Ντίνας Καράτζιου/

Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος του δημοσίου, το οποίο είναι σε αρκετές περιπτώσεις παλαιό και ενεργοβόρο περνά μέσα από το πρόγραμμα «Ηλέκτρα».

Προ των πυλών  βρίσκεται το πρόγραμμα Ηλέκτρα, ενώ στην κούρσα της ενεργειακής αναβάθμισης των δημόσιων κτιρίων μπαίνουν δυναμικά οι Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών και ενεργειακά funds  δημιουργώντας προϋποθέσεις   για μία ισχυρή μόχλευση κεφαλαίων σε επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας.

Ο  υπουργός ΠΕΝ κ. Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας στο Αναπτυξιακό Συνέδριο «ΞΕΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ: ΕΝΕΡΓΕΙΑ  ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑ: RESET»  ανέφερε, ότι το πρόγραμμα θα ενεργοποιηθεί το προσεχές διάστημα, με μοντέλο λειτουργίας αντίστοιχα προγράμματα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπογραμμίζοντας  τη βούληση της κυβέρνησης και του υπουργείου για την ενεργοποίηση του.

Ενεργοποίηση του Ηλέκτρα

Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος του δημοσίου, το οποίο είναι σε αρκετές περιπτώσεις παλαιό και ενεργοβόρο περνά μέσα από το πρόγραμμα «Ηλέκτρα», στο οποίο μέσω των θεσμικών παρεμβάσεων που έχουν πραγματοποιηθεί, δίνεται η δυνατότητα χρηματοδότησης των επενδύσεων ενεργειακής αναβάθμισης σε δημόσια κτίρια, και σε Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ) ή Energy Service Companies (ESCO), συμπληρωματικά με τα χρηματοδοτικά εργαλεία των εθνικών και κοινοτικών πόρων. 

Συγκεκριμένα  ο υπουργός ΠΕΝ κ. Κωστής Χατζηδάκης για το σχεδιασμό του προγράμματος Ηλέκτρα,  είπε τα εξής: «Το επόμενο διάστημα θα προχωρήσει το πρόγραμμα Ηλέκτρα το οποίο επεξεργαζόμαστε, προκειμένου να έχει όλες τις προϋποθέσεις που έχουν τα αντίστοιχα προγράμματα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Θέλουμε να συμμετέχουν και οι ενεργειακές εταιρείες, οι ESCO, οι οποίες έχουν θεσμοθετηθεί αλλά η παρουσία τους είναι αρκετά περιορισμένη».

Στο πρόγραμμα Ηλέκτρα στην ίδια εκδήλωση αναφέρθηκε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην αν. υπουργός ΠΕΝ κ. Σωκράτης Φάμελλος, σχολιάζοντας το γεγονός, ότι ακόμη δεν έχει ενεργοποιηθεί: «Το πρόγραμμα «Ηλέκτρα»  θα έδινε πολύ μεγάλες δυνατότητες  και στον κατασκευαστικό  και τον παραγωγικό τομέα. Είναι  ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που το περίμενε η αγορά, το οποίο δεν έχει αρχίσει να υλοποιείται».

Το θέμα της συμμετοχής των ESCO συζητήθηκε διεξοδικά στο Αναπτυξιακό Συνέδριο με τους εκπροσώπους των Εταιρειών Ενεργειακών Υπηρεσιών, να θέτουν κι αυτοί από την πλευρά τους, τους όρους, τις προϋποθέσεις και τις δικλείδες ασφαλείας που θα επιτρέψει σ΄αυτές τις συνέργειες να τρέξουν με ορθό και αποτελεσματικό τρόπο. Υπογραμμίζοντας, την ανάγκη εφαρμογής του σχετικού νόμου ώστε μέρος ή σύνολο των επενδύσεων να χρηματοδοτούνται είτε από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών (ΕΕΥ) είτε από τρίτους μέσω συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) καθώς υπάρχουν μία σειρά ενεργειακά funds που έχουν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν σ΄ αυτά τα έργα. Και ως εκ τούτου, μπορεί να γίνει μία ισχυρή μόχλευση κεφαλαίων για θέματα εξοικονόμησης.

 ‘Άλλαξε η  λογική του προγράμματος

Σκοπός του Προγράμματος  Ηλέκτρα είναι η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος που ανήκει στην ιδιοκτησία των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Η λογική του προγράμματος άλλαξε από την παρούσα κυβέρνηση σε ότι αφορά τη συμμετοχή και χρηματοδότηση των έργων ενεργειακής αναβάθμισης.  Ως εκ τούτου, εγκαθίδρυσε τη δυνατότητα συμμετοχής-χρηματοδότησης και σε ιδιωτικούς φορείς εκτός από αυτούς του Δημοσίου. Στόχευση αυτής της αλλαγής ήταν η επιδίωξη να κινητοποιηθούν ιδιωτικούς πόρους εκτός από τους δημόσιους. Για τη διευκόλυνση της συμμετοχής των ESCO στη χρηματοδότηση των Επενδύσεων προβλέπεται η δημόσια εγγυοδοσία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Στο Ηλέκτρα θα χρησιμοποιηθούν επίσης  τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την υλοποίηση των έργων ενώ για την ωρίμανση θα χρησιμοποιήσουμε και άλλα διαθέσιμα εργαλεία.

Οκτώ δικλείδες ασφαλείας από τις ESCO

Τους όρους, τις προϋποθέσεις και τις θεσμικές δικλείδες ασφαλείας  για να τρέξουν τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης του Δημόσιου κτιριακού αποθέματος, μίλησε στο Αναπτυξιακό Συνέδριο ο διευθύνων σύμβουλος της «ΖΕΒ ΑΕΕΥ» κ. Άρης Παπαδόπουλος, ο οποίος στην εισήγησή του με θέμα  «Ενεργειακή Αναβάθμιση και αξιοποίηση από τις Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών (Esco’s)του χρηματοδοτικού προγράμματος Electra», αναφέρθηκε σε  οκτώ  σημεία κλειδιά για την ομαλή πορεία του προγράμματος.

• Σαφής πρόβλεψη ότι η τεκμηρίωση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να προέρχεται από τη διενέργεια ενεργειακού ελέγχου.
• Υποχρεωτική εγκατάσταση μόνιμου και ολοκληρωμένου συστήματος μετρητικών διατάξεων πριν την έναρξη των έργων. Δεν μπορεί να ξεκινήσουν έργα τα οποία θα έχουν μία διάρκεια 8, 10  ή 12 χρόνια, χωρίς προηγουμένως την εγκατάσταση των μετρητικών διατάξεων
• Να υπάρξουν συγκεκριμένες και διεθνείς μέθοδοι για την μέτρηση και την επαλήθευση των εξοικονομήσεων  για να είναι το πρόγραμμα αξιόπιστο.
• Η τεκμηρίωση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης του έργου θα πρέπει να βασίζεται στα αποτελέσματα διενέργειας ενεργειακού ελέγχου σύμφωνα με το άρθρο 10 τουΝ. 4342/2015
• Να προβλέπεται ο έλεγχος των εξοικονομήσεων να γίνεται από ανεξάρτητο μηχανικό όπως στα ΣΔΙΤ. Πρέπει και εδώ  να υπάρχει αξιοπιστία.
• Για τα έργα  που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ ή έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και θα ήθελαν αν ενταχθούν στο Ηλέκτρα, εκεί θα πρέπει να δοθεί μία ρύθμιση, υπάρχουν κάποια προβλήματα κανονιστικά αλλά αυτό θα πρέπει να μπορεί  αντιμετωπιστεί. Πιθανότατα τα έργα του ΕΣΠΑ να ενταχθούν ως μέρος που θα ήταν στην ευθύνη της Εsco εταιρείας να τα διαχειριστεί, προκειμένου και τα λεφτά του ΕΣΠΑ να μην χαθούν αλλά και οι εξοικονομήσεις του Ηλέκτρα να είναι αξιόπιστες.
• Να  υπάρξει χαρτοφυλάκιο κτιρίων και όχι μεμονωμένα κτίρια σε επίπεδο οργανισμού ή ομοδοποιήσεις κτιρίων
• Να εφαρμοστούν οι προβλέψεις του νόμου 3855/2010, ώστε μέρος ή σύνολο των επενδύσεων να χρηματοδοτούνται είτε από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών (ΕΕΥ) είτε από τρίτους μέσω συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) καθώς υπάρχουν μία σειρά ενεργειακά funds που έχουν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν σ΄ αυτά τα έργα και  άρα μπορεί να γίνει μία ισχυρή μόχλευση κεφαλαίων για θέματα εξοικονόμησης.