ΥΠΕΝ: Πρόστιμα και ποινικές ευθύνες στους Δήμους για τα απορρίμματα

Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελος, σχεδιάζει να υπογράψει το αμέσως επόμενο διάστημα Κοινή Υπουργική Απόφαση, προκειμένου αμέσως να ενεργοποιηθεί το νομικό πλαίσιο για την επιβολή προστίμων σε όσους Δήμους δεν συμμορφωθούν με τα όσα ο νόμος προβλέπει για την διαχείριση των απορριμμάτων.

Ο αν. ΥΠΕΝ αποκάλυψε τον σχεδιασμό τους στο πλαίσιο συνάντησης που είχε με τους συντονιστές των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Κρήτης.

Στο μεταξύ οι Δήμοι έχουν παραλάβει το υπηρεσιακό έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να συμμορφωθούν με τον νόμο, καθώς, εάν δεν το κάνουν ως τις 5 Ιανουαρίου, θα πληρώνουν πρόστιμο 5.000 τη μέρα. Εκτός φυσικά από το γεγονός ότι οι αιρετοί θα είναι αντιμέτωποι με πειθαρχικές κυρώσεις.

Επιστολή

Σημειώνεται ότι ο κ. Φάμελλος έστειλε επιστολή στο διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ ζητώντας «τη συμμετοχή του σε συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ με θέμα τη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση, αλλά και το θεσμικό πλαίσιο των ΦΟΔΣΑ, το ταχύτερο δυνατόν», ανοίγοντας τον κύκλο της αναζήτησης ευθυνών για τις καθυστερήσεις των δημάρχων στην εφαρμογή του νόμου και της διαχείρισης των απορριμμάτων.

ΚΕΔΕ

Σε πρόσφατη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ αναφέρθηκε πως ύστερα από τρία χρόνια συζητήσεων το υπουργείο επιμένει στην εφαρμογή ενός νόμου που οδηγεί σε βέβαιο αδιέξοδο, λόγω των νομικών κενών του. Οι δήμαρχοι ζητούν «την άμεση απόσυρση του νόμου και την εφαρμογή των προτάσεων της Αυτοδιοίκησης». Παράλληλα, εξετάστηκε η πρόταση να υπάρξει συνάντηση αντιπροσωπίας της ΚΕΔΕ με τον αρμόδιο επίτροπο Περιβάλλοντος προκειμένου να τον ενημερώσουν για το γεγονός ότι μέχρι στιγμής το κράτος δεν καθορίζει το θεσμικό πλαίσιο που απαιτείται για την υλοποίηση των ευρωπαϊκών στόχων.

Η περίπτωση της Κρήτης

Τελεσίγραφο ότι στις 19 Ιανουάριου πρέπει να έχουν τελειώσει τα πάντα σε σχέση με τη δημιουργία των Φορέων Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) στην Κρήτη έδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, στο πλαίσιο συνάντησης που είχε με τους Συντονιστές Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Λίλιαν Δαφερμάκη στην εφημερίδα «Πατρίς»  ο κ. Φάμελλος θα βρίσκεται στην Κρήτη 3 και 4 Ιανουαρίου προκειμένου να μιλήσει για το κρίσιμο ζήτημα των δασικών χαρτών, και στο περιθώριο της συζήτησης που θα γίνει θα συζητήσει και το κρίσιμο ζήτημα των ΦΟΔΣΑ το οποίο η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να κλείσει και μάλιστα άμεσα. Μάλιστα ενδεικτικό των προθέσεών του είναι το γεγονός ότι σχεδιάζει να υπογράψει το αμέσως επόμενο διάστημα Κοινή Υπουργική Απόφαση, προκειμένου άμεσα να ενεργοποιηθεί το νομικό πλαίσιο για την επιβολή προστίμων σε όσους Δήμους δεν συμμορφωθούν με τα όσα ο νόμος προβλέπει.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;

Αφενός ότι δεν υπάρχει χρόνος αέναων συζητήσεων για τη συγκρότηση των νέων ΦΟΔΣΑ, καθώς είναι ασφυκτικά τα χρονικά περιθώρια που απομένουν. Αφετέρου ότι οι 1 8 Δήμοι της Κρήτης του Ρεθύμνου, του Ηρακλείου και του Λασιθίου, που έχουν παραλάβει το υπηρεσιακό έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης να συμμορφωθούν με το νόμο εάν δεν το κάνουν ως τις 5 Ιανουάριου θα πληρώνουν πρόστιμο 5.000 τη μέρα. Εκτός φυσικά από το γεγονός ότι οι αιρετοί θα είναι αντιμέτωποι με πειθαρχικές κυρώσεις.

Άρα τα Δημοτικά Συμβούλια των τριών νομών (πλην των Χανιών που έχουν πάρει τις αποφάσεις τους) θα πρέπει να συνεδριάσουν και να αποφασίσουν αφενός τον φορέα διαχείρισης απορριμμάτων στον οποίο επιθυμούν να ενταχθούν και παράλληλα να αποφασίσουν ότι αποχωρούν από το φορέα στον οποίο σήμερα ανήκουν. Για παράδειγμα εάν ένας Δήμος σήμερα είναι ενταγμένος στον ΕΣΔΑΚ και θέλει να αποχωρήσει για να ενταχθεί αλλού, θα πρέπει να πάρει απόφαση και για το νέο φορέα στον οποίο θέλει να προσχωρήσει αλλά και να ψηφίσει απόφαση αποχώρησης από το φορέα στον οποίο είναι ενταγμένος.

Στο μεταξύ, μετά την κατά πλειοψηφία απόφαση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων για τη δημιουργία δύο ΦΟΔΣΑ, και την εμφανή αδυναμία της αυτοδιοίκησης να συμβρεθεί σε μία ενιαία πρόταση, τα πράγματα δεν είναι καλά.

Η έλλειψη συμφωνίας εναποθέτει την ευθύνη αυτή σύμφωνα με τον νόμο, στα χέρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που θα κληθεί να κλείσει το όλο θέμα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χάνεται η δυνατότητα που έχουν οι Δήμοι να πάρουν μια κατεξοχήν πολιτική απόφαση που κρίνει το κεντροβαρές ζήτημα των σκουπιδιών, που συνδέεται άρρηκτα με το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και τα δημοτικά τέλη.

Θυμίζουμε ότι τα Χανιά έχουν ήδη κάνει όλη την προετοιμασία με ένα οργανωμένο φορέα διαχείρισης απορριμμάτων που καλύπτει τις ανάγκες του νομού, και προσαρμόζεται στα όσα ο νόμος προβλέπει. Όλοι οι Δήμοι του νομού συμπράττουν στη λογική της μετεξέλιξης της ΔΕΔΙΣΑ σε ΦΟΔΣΑ για να καλυφθούν οι ανάγκες διαχείρισης απορριμμάτων του νομού Χανίων, και όλοι οι Δήμοι της Κρήτης συμφωνούν με την πρόταση αυτή.

Την ίδια στιγμή, οι Δήμου του νομού Ρεθύμνου προτείνουν τη δημιουργία ενός ενιαίου ΦΟΔΣΑ για όλο το νησί, ή με αυστηρές προϋποθέσεις και όρους δύο φορείς διότι σε αντίθεση περίπτωση θα έχουμε ραγδαία αύξηση των δημοτικών τελών.

Αντίστοιχα η ανατολική Κρήτη, και συγκεκριμένα το Λασίθι, έχει δηλώσει ότι συμπράττει με το ΦΟΔΣΑ Β. Πεδιάδος μαζί με άλλους Δήμους του Ηρακλείου. Ο ΕΣΔΑΚ μένει με το Ηράκλειο και το Μαλεβίζι και λιγοστές δυνάμεις, καθώς οι Δήμοι του Συνδέσμου Διαχείρισης Περιβάλλοντος Δήμων Καζαντζάκη, Αρχανών, Τεμένους θέλουν να διατηρήσουν την αυτοτέλειά τους.

Η πολυδιάσπαση αυτή είναι εξαιρετικά επιζήμια για τους δήμους, που φαίνεται ότι κάνουν μια προσπάθεια τουλάχιστον να συζητήσουν.

Στο πλαίσιο αυτό έγινε μια συνάντηση στο γραφείο του αντιπεριφερειάρχη κ. Καλογερή, με τη συμμετοχή του προέδρου της ΕΣΔΑΚ X. Μαμουλάκη, του προέδρου του ΦΟΔΣΑ Β. Πεδιάδος Γ. Μαστοράκη, και του δήμαρχου Οροπεδίου Γ.Στεφανάκη. Και διαφαίνεται ότι υπάρχει διάθεση και για άλλες συναντήσεις σε μια λογική να λειανθούν οι αντιθέσεις και να βρεθεί ένα κοινό πλαίσιο συμφωνίας.

Όμως μετά και τις δηλώσεις του κ. Φάμελλου ότι στις 19 Ιανουάριου «όλα τελειώνουν» είναι φανερό ότι δεν υπάρχει αέναος χρόνος θεωρητικών συζητήσεων με δεδομένο μάλιστα το γεγονός ότι οι φορείς που ζητούν την αυτοτέλειά τους πλην της ΔΕΔΙΣΑ δεν έχουν προχωρήσει ούτε στις οικονομοτεχνικές μελέτες, ούτε στην προεργασία που ο νόμος προβλέπει για τη μετεξέλιξη τους σε ΦΟΔΣΑ.

Η τακτική αυτή «καίει» τους Δήμους και οδηγεί μοιραία την πολύκροτη αυτή υπόθεση στα χέρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία βάσει του νόμου θα ορίσει τους νέους φορείς διαχείρισης σκουπιδιών με δεδομένο το γεγονός ότι οι δήμαρχοι δεν μπορούν να ομονοήσουν. Στο πλαίσιο αυτό δεν είναι καθόλου απίθανο τα πράγματα να εξελιχθούν ανατρεπτικά και να οδηγηθούμε βάσει των διατάξεων του νόμου στο εξαιρετικά πιθανό σενάριο της δημιουργίας ενός ΦΟΔΣΑ σε όλο το νησί..