ΥΠΕΝ: Οι έλεγχοι ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και η λίστα των παραβάσεων

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Τέσσερις παραβάσεις πρώτης γραμμής διαπιστώνουν οι επιτόπιοι και ηλεκτρονικοί έλεγχοι, που γίνονται κατόπιν καταγγελίας είτε αυτεπαγγέλτως, για τις ενεργειακές επιθεωρήσεις των ακινήτων, όπως προκύπτει από τα επίσημα συνολικά στοιχεία του ΥΠΕΝ για το 2018. 

  Από τις αρχές της νέας χρονιάς έχει αρχίσει εντατικοποίηση των ελέγχων και παράλληλα πυκνώνουν οι αποφάσεις επιβολής κυρώσεων και προστίμων στους ενεργειακούς επιθεωρητές.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΕΝ, που παρουσίασε πρόσφατα σε επιστημονική ημερίδα του ΤΕΕ, η Μαργαρίτα Πετρολιάγκη, προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ενέργειας Νοτίου Ελλάδας, του ΥΠΕΝ στην πρώτη γραμμή των ενεργειακών παραβάσεων είναι:

• Η  αναγραφή ανακριβών στοιχείων,
• Η υποβολή ανακριβών δικαιολογητικών,
• Η πλημμελής εκπλήρωση επιστημονικών και επαγγελματικών καθηκόντων συμβατικών υποχρεώσεων και
• Tα ασυμβίβαστα των ενεργειακών επιθεωρητών.

Η εκπρόσωπος του ΥΠΕΝ παρουσίασε αναλυτικά το πλαίσιο των επιθεωρήσεων ενεργειακή απόδοση κτιρίων, εξήγησε πως γίνονται οι έλεγχοι των ενεργειακών πιστοποιητικών που έχουν εκδοθεί, πότε και ποιες κυρώσεις επιβάλλονται ενώ παρουσίασε παράλληλα των λίστα των παραβάσεων και τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα των ελέγχων.  Ειδικότερα:

Πλαίσιο

Για τη διασφάλιση ποιότητας στην ενεργειακή απόδοση κτιρίων ισχύει το ακόλουθο πλαίσιο:

• Δημιουργία μητρώου ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων.
• Θέσπιση μεθοδολογίας υπολογισμού ενεργειακής απόδοσης κτιρίων.
• Καθορισμός κανόνων για την επιβολή κυρώσεων σε παραβιάσεις των εθνικών διατάξεων που έχουν θεσπιστεί για την εφαρμογή της Κοινοτικής Οδηγίας.
• Θέσπιση ανεξάρτητου συστήματος ελέγχου των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης και των εκθέσεων σχετικά με την επιθεώρηση Συστημάτων Θέρμανσης,  Συστημάτων Κλιματισμού.

Αρμοδιότητες 

Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων Επιθεώρησης Ενέργειας Νοτίου Ελλάδας και Βορείου Ελλάδας της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και Ελέγχων (ΕΓΣΕΕ/ΥΠΕΝ) είναι:

• Έλεγχος της εφαρμογής έκδοσης πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης κτιρίου  και διενέργειας επιθεωρήσεων Συστημάτων Θέρμανσης και Συστημάτων Κλιματισμού και ο έλεγχος της διαδικασίας έκδοσης τους.
• Έλεγχος των ενεργειακών επιθεωρητών και των φορέων εκπαίδευσης αυτών.
• Εισήγηση για επιβολή κυρώσεων.
• Έλεγχος και διαχείριση του μητρώου ενεργειακών επιθεωρητών καθώς και του αρχείου επιθεώρησης κτιρίων.
• Ο έλεγχος εξετάζει την τήρηση ή μη των νόμων των κατευθύνσεων των εντολών και των οδηγιών που διέπουν τη λειτουργία τους.
• Παρακολουθεί την αποτελεσματικότητα των ενεργειών, την απόδοση των διαδικασιών και την εφαρμογή των προγραμμάτων των στρατηγικών και των πολιτικών της ελεγχόμενης υπηρεσίας ή οργανισμού.

Έλεγχοι

Ο έλεγχος ενεργειακών επιθεωρήσεων κτιρίων Συστημάτων Θέρμανσης και Συστημάτων Κλιματισμού εστιάζει σε:

• Έλεγχο εγκυρότητας των δεδομένων υπολογισμού για το κτίριο τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης και των αποτελεσμάτων που αναφέρονται στο πιστοποιητικό.
• Έλεγχο των δεδομένων υπολογισμού και επαλήθευση των αποτελεσμάτων του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης συμπεριλαμβανομένων και των συστάσεων που έγιναν.
• Πλήρη έλεγχο των δεδομένων υπολογισμού για το κτίριο, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης.
• Πλήρη επαλήθευση των αποτελεσμάτων, που αναφέρονται στο πιστοποιητικό συμπεριλαμβανομένων και των συστάσεων που έγιναν και επιτόπια επιθεώρηση του κτιρίου, εφόσον είναι δυνατόν,  για να ελεγχθεί η αντιστοιχία μεταξύ των προδιαγραφών που αναφέρονται στο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης και του πιστοποιηθέντος κτιρίου.

Κριτήρια

Οι έλεγχοι γίνονται μετά από  καταγγελία  η αυτεπάγγελτα με επιτόπια επιθεώρηση ή και με ηλεκτρονικό τρόπο, με κριτήρια:

-την ενεργειακή κατηγορία σε συνδυασμό με το έτος κατασκευής,

-τη συνολική ενεργειακή κατανάλωση (ακραίες τιμές)

– το λόγο έκδοσης

-τη χρήση

– τα στοιχεία του ενεργειακού επιθεωρητή ιδιοκτήτη για την τήρηση ή μη του ασυμβίβαστου.

Ευρήματα 

Τα ευρήματα και οι διαπιστώσεις από την διεξαγωγή του ελέγχου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες ως εξής:

Κατηγορία Α: (ευρήματα ουσιώδη, επαναλαμβανόμενα είτε μεμονωμένα περί της διαδικασίας έκδοσης των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης και των εκθέσεων Συστημάτων Θέρμανσης και Συστημάτων Κλιματισμού)

1. Σφάλματα στην επιλογή της χρήσης του εξεταζόμενου κτίσματος, (π.χ. πώληση καταστήματος ως μονοκατοικία)
2. Σφάλματα στην έκδοση πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης σε κτίσματα με χρήσεις που εξαιρούνται από το άρθρο 4 του νόμου 4122/2013
3. Σφάλματα στην έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης εκθέσεων Συστημάτων Θέρμανσης και Συστημάτων Κλιματισμού στα οποία δεν τηρείται το ασυμβίβαστο.

Κατηγορία Β: (ευρήματα ουσιώδη, επαναλαμβανόμενα μεμονωμένα περί της εγκυρότητας και ακρίβειας των δεδομένων υπολογισμού συμπεριλαμβανομένων των συστάσεων):

1. Σφάλματα σε ενεργειακά δεδομένα, τα οποία επηρεάζουν τις ενεργειακές καταναλώσεις και την ενεργειακή κατάταξη του κτιρίου και της κτιριακής μονάδας.
2. Σφάλματα σε ενεργειακά δεδομένα που αφορούν στις προτεινόμενες συστάσεις εξοικονόμησης ενέργειας
3. Σφάλματα από τη μη ορθή χρήση του λογισμικού ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ.

 Κυρώσεις

Κυρώσεις επιβάλλονται όταν συντρέχει τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω τρία δεδομένα:

Πρώτον, όταν διαπιστώνονται ευρήματα της κατηγορίας Α.

Δεύτερον, όταν διαπιστώνονται ευρήματα της κατηγορίας Β ήτοι:

Σφάλματα στις τιμές των ενεργειακών δεδομένων

-του κελύφους,

– των ενεργειακών καταναλώσεων,

– των τεχνικών συστημάτων,

– της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης ή της ενεργειακής κατηγορίας του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας

Τρίτον υπάρχει κατάθεση μη επαρκών αξιόπιστων και συναφών αποδεικτικών στοιχείων ή  κατάθεση μη επαρκών αξιόπιστων και συναφών αποδεικτικών στοιχείων από τον ενεργειακό επιθεωρητή που να επαληθεύουν τα δεδομένα των ηλεκτρονικών αρχείων.

Τα αποτελέσματα επιβολής κυρώσεων

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ τα αποτελέσματα των ελέγχων έχουν ως εξής:

Πλήθος των ελέγχων:

Τo 2016 έγιναν 37 επιτόπιοι έλεγχοι και 4.069 ηλεκτρονικοί έλεγχοι.

Το  2017 έγιναν 44 επιτόπιοι έλεγχοι και 4.522 ηλεκτρονικοί έλεγχοι.

Το  2018 έγιναν 31 επιτόπιοι έλεγχοι  και 4.915 ηλεκτρονικοί έλεγχοι.

Πλήθος επιβολής κυρώσεων στους ενεργειακούς επιθεωρητές:

Επιβλήθηκαν:

Το 2016 επιβλήθηκαν κυρώσεις σε 13 ενεργειακούς επιθεωρητές.

Το  2017 επιβλήθηκαν κυρώσεις σε 20 ενεργειακούς επιθεωρητές.

Το  2018 επιβλήθηκαν κυρώσεις σε 28 ενεργειακούς επιθεωρητές.

Το 2019 ξεκίνησε με συστηματικότερους ελέγχους και εντατικοποίηση της επιβολής κυρώσεων για παραβάσεις.

Παραβάσεις

Όσον αφορά τα είδη των παραβάσεων κατά την επιβολή κυρώσεων, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ προκύπτει ότι μεμονωμένα είτε συνδυαστικά οι παραβάσεις αφορούν:

• Σε αναγραφή ανακριβών στοιχείων 25%,
• Υποβολή ανακριβών στοιχείων και δικαιολογητικών 25%,
• Εκπλήρωση πλημμελώς επιστημονικών και επαγγελματικών καθηκόντων συμβατικών υποχρεώσεων 25%,
• Νομικά άλλα κωλύματα ασυμβίβαστα 16%,
• Παραβίαση λοιπών υποχρεώσεων 9%