Υπερβάλλουσα θνησιμότητα και κορωνοϊός
ΕπωνύμωςΕυρωπαϊκή ΈνωσηΟικονομίαΠεριβάλλονΦυσικοί πόροιΧρήμα 12 Φεβρουαρίου 2024 Αργύρης
Tου Δημ. Χατζηδάκη, δρος Χημικού Μηχανικού
Προ μηνών η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) δημοσιοποίησε τα, έστω και προσωρινά, πλήρη στοιχεία για τους θανάτους κατά το 2022 σε 35 χώρες (27 της Ε.Ε., Αλβανία, Β. Μακεδονία, Ελβετία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Μαυροβούνιο, Νορβηγία και Σερβία).
Από την επεξεργασία των στοιχείων και συγκριτικά με τον μέσον όρο της περιόδου 2017-19 προκύπτει κατά τα έτη της, «σημαδεμένης» από την πανδημία του κορωνοϊού, περιόδου 2020-22 μια υψηλότερη θνησιμότητα (υπερβάλλουσα θνησιμότητα (Υ.Θ.)), συνολικά, κατά 12% (ενδεικτικά, στις ΗΠΑ κατά 19%) που βασίμως μπορεί να αποδοθεί στην πανδημία, έστω και αν 61.000 θάνατοι του θέρους του 2022 (περί το 10% της Υ.Θ. του 2022) αποδοθούν στην υψηλή θερμοκρασία (η Υ.Θ. κατά τα έτη 2020, 2021 και 2022 ήταν 11%, 14% και 10%, αντιστοίχως).
Αν και τα σε πραγματικό χρόνο στοιχεία των εθνικών υπηρεσιών μπορούσαν να αξιοποιηθούν για άμεσες ενέργειες, η εκ των υστέρων υπολογιζόμενη Υ.Θ. αποτελεί μια αντικειμενικότερη παράμετρο για την εκτίμηση της δράσης του ιού. Ενδεχόμενες (σημαντικές) αποκλίσεις ανάμεσα στα τότε εθνικά στοιχεία θανάτων από τον ιό και στην Υ.Θ. οφείλονται στην υποεκτίμηση ή στην υπερεκτίμηση του πλήθους θανάτων από τον ιό.
Συνολικά για την περίοδο 2020-22, καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες Υ.Θ. («χειρότερες επιδόσεις») στις Β. Μακεδονία, Αλβανία και Βουλγαρία (27%-21%), ενώ οι μικρότερες ( «καλύτερες επιδόσεις») στις Δανία, Λουξεμβούργο και Σουηδία (5%-4%). Η χώρα μας, με 12%, κατέγραψε τη 16η χειρότερη, δηλαδή λίγο ψηλότερα από τη μέση.
Αναφορικά με τα επί μέρους έτη, το 2020 τις χειρότερες επιδόσεις κατέγραψαν οι Β. Μακεδονία, Αλβανία και Λιχτενστάιν (28%-22%), το 2021 οι Β. Μακεδονία, Μαυροβούνιο και Αλβανία (41%-39%) και το 2022 οι Κύπρος, Ισλανδία και Φινλανδία (21%-17% ). Η χώρα μας με 6%, 17% και 14%, αντιστοίχως, κατέγραψε μια διαρκώς επιδεινούμενη επίδοση (27η, 16η και 6η χειρότερη επίδοση) απόδειξη της «χαλαρότητας» που επέδειξε από το 2021 και σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως οι Ισπανία, Βέλγιο, Ιταλία και Ολλανδία, με εμφανές πρόβλημα το 2020, που παρουσίασαν βελτίωση το 2021, ενώ το 2022, που γενικώς οι θάνατοι παρουσίασαν μείωση, κάποιες συνέχισαν τη βελτίωση και κάποιες «χαλάρωσαν».
Ενώ στις Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Σουηδία και Λιχτενστάιν οι δηλωθέντες θάνατοι από τον ιό υπερέβησαν την Υ.Θ. (κατά 30%, συνολικά για τις 5 χώρες), στις υπόλοιπες 30 χώρες, συνολικά, αποδόθηκαν κατά 32% λιγότεροι θάνατοι στον ιό από τους προκύψαντες με βάση την Υ.Θ., με ό,τι αυτό σήμαινε για τη διασπορά του ιού (κατά 80%-60% στις Αλβανία, Σερβία και Ισλανδία). Μεταξύ των 30 χωρών, η χώρα μας κατέγραψε μια σχετικά καλή επίδοση, το 10ο μικρότερο ποσοστό απόκλισης (-23%): οι δηλωθέντες θάνατοι δεν απείχαν κατά πολύ από αυτούς με βάση τα στοιχεία της Υ.Θ.
Τα κύρια συμπεράσματα από την επεξεργασία των στοιχείων για τις 35 χώρες είναι τα ακόλουθα:
1.Συνολικά, οι χειρότερες επιδόσεις κατεγράφησαν, κυρίως, σε βαλκανικές χώρες.
2.Οι πραγματικοί θάνατοι από τη δράση του κορωνοϊού, τελικά, ήταν κατά περίπου 30% περισσότεροι από αυτούς που ανακοινώνονταν, με το ποσοστό σε ορισμένες χώρες να ξεπερνά το 50%.
3.Η χώρα μας επέδειξε ζήλο και πειθαρχία στην αρχή (2020), αλλά «χαλάρωσε» νωρίς, το 2021, χρονιά της κορύφωσης της δράσης του ιού. Μπορούσε να τα πάει πολύ καλύτερα. Ενα «καμπανάκι» για τον φετινό χειμώνα.
Σημείωση: Η επίδοση της χώρας μας μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε. ήταν για την περίοδο 2020-22, η 12η χειρότερη και για τα έτη 2020, 2021 και 2022 η 21η, 12η και 5η χειρότερη, αντιστοίχως.
