Υπογραφή Ελληνο – Αιγυπτιακού μνημονίου για αποθήκευση άνθρακα 

Του Κώστα Βουτσαδάκη/

Οι προοπτικές της έρευνας υδρογονανθράκων συζητήθηκαν στις συναντήσεις που είχε στο Κάιρο η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με ανώτατα στελέχη των δύο αμερικανικών εταιρειών (ExxonMobil και Chevron) που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Παράλληλα κατά τη διήμερη επίσκεψη στην αιγυπτιακη πρωτεύουσα που πραγματοποίησαν στην αρχή της εβδομάδας ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης και η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, με αφορμή τη διεξαγωγή της Διεθνούς Ενεργειακής Έκθεσης και του Συνεδρίου «EGYPES 2025» υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας στον τομέα της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.

Ειδικότερα:

O Έλληνας κ.Σκυλακάκης είχε διμερή συνάντηση με τον Υπουργό Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων Αιγύπτου, κ. Karim Badawi, με τον οποίο υπέγραψαν MoU, για την προώθηση της συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου στον τομέα της Δέσμευσης, Χρήσης και Αποθήκευσης ‘Ανθρακα (CCUS).

Στο πλαίσιο του MoU, Ελλάδα και Αίγυπτος αναγνωρίζουν τη σημασία της συνεργασίας για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής τεχνογνωσίας στον τομέα του CCS/CCUS, καθώς και την ανάγκη για συντονισμένες προσπάθειες για την πιθανή ανάπτυξη εγκαταστάσεων – αποθηκευτικών χώρων για CCS/CCUS. Εξέλιξη, που θα συμβάλλει στην επίτευξη των κλιματικών στόχων και της ενεργειακής μετάβασης.

Για την εποπτεία της συνεργασίας και την υποστήριξη της επίτευξης των στόχων του MoU θα συσταθεί διμερής Ελληνο-Αιγυπτιακή επιτροπή υψηλού επιπέδου. Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) θα συντονίσει τις προσπάθειες, διευκολύνοντας το έργο των κοινών ομάδων εργασίας που θα συσταθούν, εξασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τις συμφωνημένες προτεραιότητες και χρονοδιαγράμματα.

Ο κ. Σκυλακάκης είχε επίσης συνάντηση και με τον Πρόεδρο του τμήματος διεθνών ερευνών και παραγωγής της Chevron, κ. Clay Neff, ενώ μαζί με την κα Σδούκου είδε τον Αντιπρόεδρο της ExxonMobil, κ. John Ardill. Στις συναντήσεις με τους εκπροσώπους των δύο κολοσσών στον τομέα των υδρογονανθράκων συζητήθηκαν οι προοπτικές των ερευνών υδρογονανθράκων, στο πλαίσιο των υφιστάμενων συμβάσεων και των προσκλήσεων που εξαγγέλθηκαν πρόσφατα.

Ο κ. Σκυλακάκης συμμετείχε σε Υπουργική Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης, με θέμα την ενεργειακή ασφάλεια και τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα. Στο πλαίσιο του εν λόγω πάνελ αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που λαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση, από τις οποίες προκύπτει πως η χώρα μας κινείται ταυτόχρονα σε πολλές, διαφορετικές κατευθύνσεις και μάλιστα αποτελεσματικά για την επίτευξη των στόχων της «πράσινης» μετάβασης, της ενεργειακής ασφάλειας και της μείωσης των τιμών ενέργειας.

Μίλησε, μεταξύ άλλων, για την ηλεκτρική διασύνδεση που «χτίζει» η Ελλάδα με την Κύπρο και για τις διαδικασίες με σκοπό την «πράσινη» ηλεκτρική, διασύνδεση με την Αίγυπτο -που θα αφορά, κατά κύριο λόγο, στη μεταφορά αιολικής ενέργειας από την Αίγυπτο. «Όταν κατακάτσει η σκόνη από τις εντάσεις αυτό που μένει είναι οι συμφωνίες που έχεις συνάψει και τα σχέδια που έχεις δρομολογήσει με τους εταίρους σου» δήλωσε, χαρακτηριστικά, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ακόμη, στάθηκε στο ενδιαφέρον από διεθνείς κολοσσούς για έρευνες στις ελληνικές θάλασσες, για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Υπογράμμισε, επίσης, πως η Ελλάδα έχει πάνω από 14GW σε ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά, κυρίως μικρών επενδυτών). Και πως μέσα στα επόμενα 3-4 χρόνια θα υπερβεί τα 20GW, με το μεγαλύτερο βάρος των επενδύσεων που αναμένεται να πραγματοποιηθεί να αφορά σε φωτοβολταϊκά. Τέλος, ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε πως η Ελλάδα είναι αυτάρκης σε επίπεδο ηλεκτρικής ενέργειας και για πρώτη φορά μετά από δύο δεκαετίες, το 2024 έγινε, σε έναν βαθμό, εξαγωγική.

Από την πλευρά της, η κα Σδούκου συμμετείχε σε διαφορετικό πάνελ, στο «EGYPES 2025», με θέμα τις νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογιών καθαρής ενέργειας και κλιματικής τεχνολογίας και το πως μπορεί να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα μέσω της κλιματικής καινοτομίας στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Η Υφυπουργός επισήμανε τον καθοριστικό ρόλο των τεχνολογιών αυτών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τα μεγάλα περιθώρια που ακόμη υπάρχουν. «Σήμερα, έχουμε ήδη αναπτύξει πολλές τεχνολογίες. Ωστόσο, το 35% της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που αναμένεται έως το 2050, θα προέλθει από τεχνολογίες που ακόμη δεν υπάρχουν στην αγορά», ανέφερε.

Παράλληλα, ανέδειξε την ανάγκη διαμόρφωσης των κατάλληλων συνθηκών για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων καθαρής ενέργειας. Όπως είπε, «η απλούστευση του ρυθμιστικού πλαισίου, η διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και η ενίσχυση των διεθνών συνεργασιών είναι καθοριστικοί παράγοντες, ώστε οι νεοφυείς επιχειρήσεις να έχουν μικρότερο κόστος, να μπορούν πειραματίζονται και να δοκιμάζουν νέες ιδέες με λιγότερους περιορισμούς και να μπορούν να μετατρέπουν καινοτόμες ιδέες σε προϊόντα έτοιμα για την αγορά πιο γρήγορα».

Τέλος, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εγκαινίασε το περίπτερο της ΕΔΕΥΕΠ στη Διεθνή Ενεργειακή Έκθεση και η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας συμμετείχε στην εκδήλωση του East Mediterranean Gas Forum (EMGF), σε μία πρωτοβουλία ενδυνάμωσης και υποστήριξης των γυναικών στον τομέα της ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου.

Τι προβλέπει η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για συνεργασία στην αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα

Τις προβλέψεις του μνημονίου συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου στη Δέσμευση, Χρήση και Αποθήκευση ‘Ανθρακα που υπέγραψαν στην Αίγυπτο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, και ο υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Karim Badawi, εξειδικεύει η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων. Η ΕΔΕΥΕΠ είναι η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή της χώρας για την εξερεύνηση και υπόγεια αποθήκευση αερίων και υγρών – συμπεριλαμβανομένης της γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.

Συγκεκριμένα, το Μνημόνιο Κατανόησης Ελλάδας-Αιγύπτου αφορά στη δημιουργία Κοινών Ομάδων Εργασίας από ειδικούς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την ΕΔΕΥΕΠ, και τους Αιγύπτιους ομολόγους τους. Οι Ομάδες Εργασίας στοχεύουν στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για το CCS στην Αίγυπτο, οικοδομώντας στην εμπειρία της Ελλάδας που ωριμάζει τη δική της εθνική νομοθεσία για την υλοποίηση του εμβληματικού έργου αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο.

Επίσης, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα συνεργαστούν για να εντοπίσουν περιοχές στην Αίγυπτο κατάλληλες για έργα γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και να διερευνήσουν έτερες χρήσεις δεσμευμένου άνθρακα. Και τέλος, οι Κοινές Ομάδες Εργασίας θα εξετάσουν οικονομικά μοντέλα και την αλυσίδα αξίας του CCS, με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων στον κλάδο.

Σχολιάζοντας τη συμφωνία, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Υπογράψαμε, με τον Αιγύπτιο ομόλογό μου, ένα πολύ σημαντικό Μνημόνιο Κατανόησης για την προώθηση της συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου στον τομέα της Δέσμευσης, Χρήσης και Αποθήκευσης ‘Ανθρακα (CCUS). Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία διευκολύνεται η ανταλλαγή τεχνογνωσίας των δύο χωρών στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ παράλληλα καταδεικνύεται η ανάγκη για συντονισμένες προσπάθειες με σκοπό την ανάπτυξη εγκαταστάσεων-αποθηκευτικών χώρων για CCS/CCUS. Ενέργειες, που θα συμβάλλουν καθοριστικά στην επίτευξη των κλιματικών στόχων. Ο ρόλος της ΕΔΕΥΕΠ θα είναι πολύτιμος στην προσπάθεια υλοποίησης των διαδικασιών και τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων που περιγράφονται σε αυτό το MoU».

Από πλευράς ΕΔΕΥΕΠ, o διευθύνων σύμβουλος Αριστοφάνης Στεφάτος, σημείωσε: «Είναι ιδιαίτερα τιμητικό που το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μας εμπιστεύεται να εκπροσωπήσουμε τη χώρα και να συντονίσουμε τις εργασίες με τις αρμόδιες αιγυπτιακές αρχές, ώστε να διευκολυνθεί το έργο των Κοινών Ομάδων Εργασίας και η υλοποίηση του Μνημονίου Κατανόησης. Τα έργα CCS/CCUS είναι κομβικά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών που δεν δύνανται να μειώσουν τους ρύπους τους με εναλλακτικούς τρόπους. Η επιτυχία της προσπάθειας μπορεί να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, και τέτοιου είδους στρατηγικές συνεργασίες δείχνουν τον δρόμο. Ήδη υλοποιείται το πρώτο έργο αποθήκευσης άνθρακα στην Ελλάδα και την ΝΑ Ευρώπη, στον Πρίνο από την EnEarth, και ανυπομονούμε να επεκτείνουμε τη δράση μας».