Λύση 12 σημείων για τις οικοδομικές άδειες σε 10.000 οικισμούς

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Σε πολεοδομική καραντίνα βρίσκονται τους τελευταίους μήνες, πάνω από 10.000  οικισμοί κάτω των 2000 κατοίκων της χώρας,  μετά την έκδοση απόφασης του ΣτΕ, που κρίνει ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών.

Στο ΥΠΕΝ, εξετάζουν το θέμα, ενώ οι ειδικοί προτείνουν λύση 12 σημείων για να «ξεπαγώσουν» οικοδομικές άδειες και επενδύσεις.

Η απόφαση του ΣτΕ,  δείτε το δημοσίευμα του ecopress,  εκδικάστηκε μετά από σχετική προσφυγή και ακυρώνει τα όρια δέκα οικισμών του Πηλίου. Ταυτοχρόνως όμως η ίδια απόφαση παράγει συνέπειες  και για όλους τους οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων που οριοθετήθηκαν εδώ και δεκαετίες με πράξεις της διοίκησης (υπουργείου, νομαρχών κλπ) και αποφάσεις Δήμων, ενώ θέτει τις πολεοδομικές υπηρεσίες, προ αυξημένων ευθυνών για την έκδοση οικοδομικών αδειών, σε αυτές τις περιοχές.

«Πάγωμα» αδειών

Χιλιάδες ιδιοκτήτες και μηχανικοί έχουν μπει σε ιδιότυπη ομηρεία, καθώς με βάση την απόφαση του ΣτΕ οι Πολεοδομίες αρνούνται  να προχωρήσουν στην έκδοση αδειών δόμησης, σε όλες τις περιοχές εκτός του «παλαιού πυρήνα» των οικισμών, δηλαδή τα παλιά όρια  των οικισμών προ του 1923.

Η επίμαχή απόφαση του ΣτΕ, όπως καθαρογράφτηκε και στάλθηκε στο ΥΠΕΝ εξετάζεται από την πολιτική ηγεσία και τις νομικές και πολεοδομικές υπηρεσίες του υπουργείου παράλληλα με το εύρος των επιπτώσεων που προκαλεί προκειμένου να αναζητηθούν λύσεις. Στο μεταξύ βουλευτές της περιφέρειας, Δήμοι και φορείς κατοίκων ζητούν άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος για να βγουν από την πολεοδομική καραντίνα περιουσίες και επενδύσεις.

Η Γραμματή Μπακλατσή, Τοπογράφος – Πολεοδόμος Μηχανικός δηλώνει στο ecopress ότι «πράγματι , αποτελεί  μείζον ζήτημα  η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας  σύμφωνα με την οποία ζητείται η άμεση ανάκληση από την διοίκηση των ορίων δέκα οικισμών του Πηλίου». Τονίζει ότι «ουσιαστικά  με την απόφασή του το ΣτΕ , παγώνει τη δυνατότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών σε πάνω από 10.000  οικισμούς κάτω των 2000 κατοίκων της χώρας» και προτείνει λύση 12 σημείων, με βάση την οποία «θα πρέπει  άμεσα  οι  εμπλεκόμενοι φορείς ( Υπουργείο,  Περιφέρεια , Δήμοι , ΤΕΕ)  να χαράξουμε έναν άμεσο σχεδιασμό  για την επίλυση του ζητήματος».

Οι κατευθύνσεις της απόφασης

Ειδικότερα σημειώνεται ότι οι βασικές κατευθύνσεις της σχετικής απόφασης του ΣτΕ, με τις οποίες οφείλει να εναρμονιστεί η διοίκηση, προβλέπουν ότι:

1) Η επέκταση των οικισμών διενεργείται με Προεδρικό Διάταγμα στο πλαίσιο του χωροταξικού σχεδιασμού.

2) Αραιοδομημένα τμήματα πέριξ του συνεκτικού ιστού, τα οποία δεν αποτελούν μέρος του διαμορφωμένου πολεοδομικού ιστού του οικισμού, δεν μπορούν να περιληφθούν νομίμως εντός των ορίων οικισμού προ του 1923.

3) Δεν επιτρέπεται επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση που προέκυψε μετά τον αρχικό καθορισμό.

4) Μετά την οριοθέτηση πρέπει σύντομα να ακολουθήσει με Προεδρικό Διάταγμα η  έγκριση της πολεοδομικής μελέτης ή του σχεδίου πόλεως του οικισμού.

5 ) Για την έκδοση νέας οικοδομικής άδειας θα πρέπει η Πολεοδομία να γνωμοδοτεί αιτιολογημένα ως προς τα όρια του οικισμού και τη θέση του ακινήτου ως προς αυτά βάσει στοιχείων αναγομένων στο προ του 1923 χρονικό διάστημα, εκτός αν ειδικές διατάξεις προβλέπουν διαφορετική ρύθμιση.

Σημειώνεται ότι η απόφαση του ΣτΕ έχει αποσταλεί στην πολεοδομία Βόλου και είναι σε εφαρμογή. Επομένως ένα  μεγάλο θέμα έχει προκύψει στους μηχανικούς για το πως  θα συντάσσονται από εδώ και στο εξής τα τοπογραφικά διαγράμματα ( οικόπεδο εντός ορίων οικισμού ή όχι);

Οι επιπτώσεις

Οι βασικές και βαριές επιπτώσεις της απόφασης για ιδιοκτήτες, επιχειρηματίες και μηχανικούς είναι:

Καμία οικιστική ανάπτυξη και επένδυση δεν μπορεί να γίνει πια στο Πήλιο και στους άλλους οικισμούς της χώρας, ενώ ιδιοκτήτες  και επιχειρηματίες θα οδηγηθούν σε  απόγνωση, καθώς δεν θα μπορούν να αξιοποιήσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.

Σημαντικό θέμα  που προκύπτει από αυτή την απόφαση του ΣτΕ σε συνδυασμό με μια άλλη  απόφαση πάλι του ίδιου Δικαστηρίου του 2018 , που απαγορεύει την διάσπαση της οικοδομής στους οικισμούς του Πηλίου και άρα τουριστικών καταλυμάτων ,  είναι ότι  άρχισε να καλλιεργείται η πεποίθηση ότι το Πήλιο  δεν είναι ένας ασφαλής προορισμός για επενδύσεις και η Μαγνησία θα βρεθεί σε αναπτυξιακή απομόνωση.

Επίσης με την κατάργηση των ορίων οικισμού δεν είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση μιας μικρής  βιομηχανίας – βιοτεχνίας π.χ. παραγωγής γλυκών ή άλλων παραδοσιακών προϊόντων , ξυλείας, πέτρας Πηλίου κλπ και θα χαθούν πολλές επιδοτήσεις απο το ΕΣΠΑ.

Τι προτείνεται

Η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος είναι μια χρονοβόρα διαδικασία  με την εμπλοκή πολλών υπηρεσιακών παραγόντων Δήμου, Περιφέρειας, Υπουργείου. Επίσης   θα ανακύψουν και πολλά άλλα πολύπλοκά και χρονοβόρα ζητήματα, όπως: μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας,  οριοθετήσεις ρεμάτων, γνωμοδοτήσεις δασαρχείου- αρχαιολογίας κλπ υπηρεσιών.

Γι αυτό και απαιτείται  να παρθεί  μια άμεση κυβερνητική πρωτοβουλία εν είδει μεταβατικής κατάστασης, προκειμένου να επιτευχθεί η απεμπλοκή του ζητήματος και ταυτόχρονα να προετοιμαστεί η διαδικασία υπογραφής του Π.Δ. από τον Υπουργό, ο οποίος θα το εισηγείται στο ΣτΕ προς επεξεργασία. Υπάρχει τεχνογνωσία πάνω στο θέμα , αφού  με το ίδιο σκεπτικό το  ΣτΕ  το 2017 είχε ακυρώσει τα όρια παραδοσιακών οικισμών στο Ρέθυμνο και ήδη βρέθηκε το νομικό εργαλείο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος  και έχει  γίνει η   νέα έκδοση ΠΔ για κάποιους από τους οικισμούς του Ρεθύμνου.

Τα 12 Βήματα για την επίλυση του Προβλήματος

Η διαδικασία  που πρέπει να ακολουθεί είναι :

1)  σύνταξη σχεδίων και λοιπών δικαιολογητικών,

2)  έλεγχος από την υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Βόλου,

3)  προέλεγχο από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ. της  Αποκεντρωμένης Διοίκησης  Θεσσαλίας & Στ. Ελλάδας ),

4) απόφαση τοπικού συμβουλίου ως προς την επαναδημοσίευση διαγραμμάτων,

5) γνωμοδότηση Επιτροπής Ποιότητας Ζωής ως προς την απόφαση,

6)  απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου ως προς την επαναδημοσίευση, ανάρτηση, δημοσίευση της απόφασης εντός 15 ημερών,

7)  έλεγχος με αυτοψία της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ. της  Αποκεντρωμένης Διοίκησης  Θεσσαλίας & Στ. Ελλάδας ) και εισήγησηπρος το  Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.),

8) απόφαση ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α,

9)  έλεγχος από το τεχνικό τμήμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) ,

10)  έλεγχος από το νομικό τμήμα του υπουργείου ΥΠΕΝ,

11) έλεγχος από το Συμβούλιο της Επικρατείας (Σ.τ.Ε) και

12) έκδοση  προεδρικού διατάγματος και ΦΕΚ.