Αλλάζει ο χάρτης των Πολεοδομιών και των Τεχνικών Υπηρεσιών, σε όλη τη χώρα

Του Αργύρη Δεμερτζή

Τεχνικές «task forst» σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο – Τα κριτήρια, που θα ισχύσουν για την υποχρεωτική συγκρότηση ΥΔΟΜ από τους δήμους. – Αναδιάταξη του τεχνικού δυναμικού, χωρίς να θιγεί η αυτοτέλεια των δήμων. – Η ΜΟΔ ΑΕ εκπόνησε Οδηγό για την εφαρμογή του ν. 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις.

Ετοιμάζεται μία πανελλαδικής εμβέλειας τεχνική υπηρεσία, δηλαδή μία εθνική τεχνική «task forst», που θα δρα άμεσα και αποτελεσματικά, για την υλοποίηση μελετών και έργων των δήμων όλης της χώρας. Ο στόχος είναι  όταν και όπου υπάρχει ανάγκη και σχετικό αίτημα, να  αξιοποιούνται άμεσα εθνικές και ευρωπαϊκές  χρηματοδοτήσεις, ώστε να μην χάνονται πόροι και να υλοποιούνται  με επιτυχία , χωρίς τις γνωστές εμπλοκές και καθυστερήσεις,  κάθε είδους δημόσιες συμβάσεις για έργα, προγράμματα και προμήθειες από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Ταυτοχρόνως  ετοιμάζεται το νέο νομοθετικό πλαίσιο, με σημείο αναφοράς τις προβλέψεις του πρόσφατα ψηφισμένου νόμου του Υπουργείου ΠΕΝ για  το Δομημένο Περιβάλλον, σχετικά με τη λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Με το νέο σχεδιασμό λοιπόν, αλλάζει ο χάρτης και η λειτουργία τόσο των τεχνικών όσο και των πολεοδομικών υπηρεσιών,  σε όλη τη χώρα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ecopress.gr,  οι νέοι σχεδιασμοί του υπουργείου Εσωτερικών, με τη μορφή ξεχωριστών νομοθετικών ρυθμίσεων  ετοιμάζονται να κατατεθούν άμεσα, εντός του Νοεμβρίου για ψήφιση στη Βουλή.

Οι νέες ρυθμίσεις προωθούνται από το υπουργείο Εσωτερικών, για τις Πολεοδομικές υπηρεσίες των ΟΤΑ, σε συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος και για τις τεχνικές υπηρεσίες των ΟΤΑ, σε συνεργασία με τα υπουργεία Οικονομίας και Υποδομών. Στο νέο εγχείρημα συμμετέχει η ΚΕΔΕ, καθώς  για την τελική διαμόρφωση των νέων ρυθμίσεων έχουν συσταθεί κοινές επιτροπές έργου.

Αναδιάταξη δυνάμεων

Από τη λειτουργία τόσο των τεχνικών υπηρεσιών, όσο και των Υπηρεσιών Δόμησης σε νέα βάση, όπως  επισημαίνεται από αρμόδια πηγή,  σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να θιγεί η διοικητική αυτοτέλεια του κάθε Δήμου, κυρίως των μικρών και απομακρυσμένων δήμων, που αντιμετωπίζουν μεγάλες ελλείψεις προσωπικού και λειτουργικές αδυναμίες. Αντίθετα θα ενισχυθεί το έργο τους. Ο έλεγχος και όλο το φάσμα των αποφάσεων θα παραμείνει στους ΟΤΑ, και στις αιρετές διοικήσεις των Δήμων, ως έχει.

Οι διαδημοτικές τεχνικές υπηρεσίες θα συνεχίσουν, ως επί το πλείστον να λειτουργούν γεωγραφικά στα όρια των μεγάλων δήμων είτε στα κέντρα των νομών, όπως κατά βάση λειτουργούν μέχρι σήμερα. Π.χ. στις έδρες των σημερινών ΤΥΔΚ. Ταυτόχρονα αυτές οι υπηρεσίες,  λένε οι ίδιες πηγές θα αναλάβουν να εξυπηρετούν ευρύτερες συστάδες δήμων, ώστε χωρίς γεωγραφικές μετακινήσεις προσωπικού, να επιτευχθούν μεταβολές παραγωγικού έργου και αποτελέσματος.

Στόχος των προωθούμενων αλλαγών είναι με αναδιάταξη των δυνάμεων, κυρίως του τεχνικού δυναμικού, χωρίς νέες προσλήψεις, που δεν μπορούν να γίνουν,  να ενισχυθεί η  αποτελεσματικότητα κυρίως των μικρών και απομακρυσμένων δήμων, σε κάθε είδους προγράμματα, προμήθειες, διαγωνισμούς, δημόσιες συμβάσεις και έργα, που αφορούν στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Οι αλλαγές στις τεχνικές υπηρεσίες

Η εθνική ομάδα τεχνικής υποστήριξης των δήμων, για την υλοποίηση μελετών, έργων και την προώθηση διαγωνισμών και δημοσίων συμβάσεων έργων και προμηθειών των δήμων, οι πληροφορίες μας αναφέρουν, ότι θα λειτουργήσει υπό την εποπτεία του υπουργείου Εσωτερικών, τη συνδρομή του υπουργείου Υποδομών, όπως επίσης την ομπρέλα και την υποστήριξη  της Μονάδας Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ ΑΕ) του υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Παράλληλα προωθείται η δημιουργία οριζόντιων διαδημοτικών τεχνικών υπηρεσιών, -τεχνικών συνδέσμων δήμων –  δηλαδή τοπικών τεχνικών «task forst»,  σε νομαρχιακό είτε περιφερειακό επίπεδο, που θα καλύπτουν τις ανάγκες υλοποίησης μελετών, έργων και προγραμμάτων  συστάδων πολλών μεγάλων αλλά και μικρότερων ορεινών και απομακρυσμένων δήμων.

Οι νέες ρυθμίσεις θα δίνουν επίσης τη δυνατότητα να συνάπτονται προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ Δήμων και Περιφερειών και των υπόλοιπων δομών του Δημοσίου (κεντρικοί φορείς, ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου κλπ).

Η εμπειρία εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις έργων και προμηθειών του νόμου 4412/16 έχει ήδη αναδείξει τις δυνατότητες και τα προβλήματα προσαρμογής και αποτελεσματικότητας, που αντιμετωπίζουν οι ΟΤΑ.

Με τις νέες ρυθμίσεις επιδιώκεται λοιπόν οι δήμοι  να αξιοποιούν πλήρως τα διαθέσιμα κονδύλια και να ξεπερνούν προβλήματα υποστελέχωσης, με  νομοθετικές παρεμβάσεις στο θεσμικό πλαίσιο, αλλά και τυχόν αποσαφηνίσεις ή διευκρινίσεις που θα χρειαστούν, ώστε οι ΟΤΑ να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν πλήρως την κείμενη νομοθεσία.

Οι αλλαγές στις Πολεοδομίες

Η νομοθετική ρύθμιση, που επεξεργάζονται από κοινού τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Εσωτερικών, πληροφορούμαστε αρμοδίως ότι προβλέπει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ), που θα καλύπτει σε νέα βάση το σύνολο των δήμων και τις ανάγκες των πολιτών,  σε όλη τη χώρα.

Βασικοί άξονες του νέου σχεδιασμού είναι:

-Η ενίσχυση των ΥΔΟΜ των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κυρίως εκείνων που έχουν την υποχρέωση να παρέχουν υποστήριξη σε όμορους δήμους.

-Η επίτευξη πρόσθετων συνεργειών μεταξύ των δήμων για την υλοποίηση του έργου των ΥΔΟΜ, σε διαδημοτικό επίπεδο, με διαμοιρασμό του κόστους και των λειτουργικών βαρών.

-Η δημιουργία νέων ΥΔΟΜ στους ΟΤΑ, με νέα κριτήρια, σωρευτικά ή κατά περίπτωση, που θα καθοριστούν συγκεκριμένα και αναλυτικά με τη νέα νομοθετική ρύθμιση, σε κύριους άξονες, ως εξής:

Α) Κάθε Δήμος, ο οποίος έχει στο δυναμικό του τουλάχιστον 2 έως 3 μηχανικούς θα υποχρεούται να συγκροτήσει ΥΔΟΜ.

Β) Θα ισχύσουν πληθυσμιακά κριτήρια, ώστε να συγκροτήσει επίσης υποχρεωτικά ΥΔΟΜ κάθε δήμος που έχει πληθυσμό άνω των 2000 κατοίκων.

Γ) Ο ρυθμός οικοδομικής ανάπτυξης θα περιληφθεί επίσης στα σχετικά κριτήρια, ώστε δήμοι, που έχουν υψηλούς ρυθμούς ανοικοδόμησης να υποχρεωθούν να συγκροτήσουν ΥΔΟΜ κατά προτεραιότητα. Η σχετική πρόβλεψη μελετάται να γίνει με αξιολόγηση του αριθμού των αιτήσεων έκδοσης οικοδομικών αδειών ανά δήμο.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις του νέου νόμου του ΥΠΕΝ για τον έλεγχο δόμησης:

• Καθιερώνεται η διάκριση της αδειοδότησης από τον έλεγχο της εφαρμογής. Μέχρι τώρα η αδειοδότηση και ο έλεγχος γινόταν στις Πολεοδομίες, η αδειοδότηση τώρα θα είναι έργο των Πολεοδομικών και θα ασκείται σε επίπεδο Δήμου. Ο έλεγχος όμως θα ασκείται από το Παρατηρητήριο δομημένου περιβάλλοντος σε επίπεδο αιρετής Περιφέρειας.
• Απλοποιούνται ιδιαίτερα και επιταχύνονται οι διαδικασίες έκδοσης και ελέγχου των αδειών δόμησης ώστε για μια σημαντική κατηγορία αδειών για τις οποίες υπάρχει ένα ασφαλές νομοθετικό πολεοδομικό πλαίσιο, να εκδίδονται αμέσως οι άδειες μετά την ηλεκτρονική υποβολή τους. Προβλέπεται ο διαχωρισμός των κυρώσεων ενός νέου αυθαιρέτου και μιας απλής πολεοδομικής παράβασης, με στόχευση να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ολοκλήρωσης του χαρακτηρισμού αυθαιρέτου. Ταυτόχρονα στο πλαίσιο της απλοποίησης, εισάγεται η έννοια της γνωστοποίησης οικοδομικών εργασιών έτσι ώστε να μην σταματούν οι οικοδομικές εργασίες όταν προκύπτει ανάγκη τροποποίησης της μελέτης.
• Με την επέκταση του προγράμματος e-poleodomia δημιουργείται ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα Δήμου, μια ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής και επικαιροποίησης κάθε πληροφορίας που σχετίζεται με τη χωροταξική και πολεοδομική κατάσταση κάθε Δήμου.

-«Με το νόμο αφενός περιορίζονται αφετέρου δε εκσυγχρονίζονται οι δραστηριότητες των ΥΔΟΜ των δήμων» σημειώνουν αρμόδιες πηγές και συμπληρώνουν, «επομένως υπάρχει δυνατότητα, παρά τις ελλείψεις προσωπικού και την αδυναμία νέων προσλήψεων, οι ΥΔΟΜ να επεκταθούν σε περισσότερους δήμους και να καλύψουν άμεσα είτε μέσω διαδημοτικών συνεργειών τις νέες ανάγκες».

ΜΟΔ AE: εκπόνησε Οδηγό για την εφαρμογή του ν. 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις

Το πρώτο βήμα έγινε ήδη και ανακοινώθηκε την Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2017. Για να βοηθήσει τους Δήμους και τους φορείς τους η ΜΟΔ εκπόνησε Οδηγό για την εφαρμογή του ν. 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις. Ο οδηγός ο παρέχει συγκεκριμένες οδηγίες καθώς και πρότυπα υποδείγματα τευχών και εγγράφων και υποστηρίζει τους φορείς στην αντιμετώπιση των πιο συνηθισμένων θεμάτων που ανακύπτουν.

Συγκεκριμένα, ο Οδηγός περιλαμβάνει:

• Τις Γενικές Οδηγίες για την εφαρμογή του ν.4412/2016 οι οποίες αποτυπώνουν τις κυριότερες αλλαγές σε σχέση με το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο έως το στάδιο της ανάθεσης της σύμβασης και αναλύουν τα σχετικά άρθρα κυρίως του Βιβλίου I του νόμου
• Τα περιεχόμενα του ν. 4412/2016 συνδεδεμένα με το αντίστοιχο άρθρο του νόμου, όπως εμφανίζεται, τροποποιείται κάθε φορά και ισχύει στην ιστοσελίδα της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. Ανεξαρτήτως επικαιροποίησης του Οδηγού, οι συνδέσεις αυτές οδηγούν ΠΑΝΤΑ στις ισχύουσες διατάξεις του νόμου, σύμφωνα με τις τροποποιήσεις που πραγματοποιεί η  Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι)
• Τα Υποδείγματα τευχών (Διακηρύξεις, Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων) για την ανάθεση έργων, προμηθειών και γενικών υπηρεσιών (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II)
• Τον επικαιροποιημένο «Οδηγό για ανάθεση μελετών μέχρι 60.000 € από δήμους» (Αναλυτικές Οδηγίες / Υποδείγματα), ο οποίος δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο και  επικαιροποιήθηκε τον Οκτώβριο 2017 ως προς το Υπόδειγμα 4β και ο οποίος από σήμερα θα αποτελεί μέρος του παρόντος Γενικού Οδηγού. (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IΙΙ)
• Τον νέο «Οδηγό ανάθεσης μελέτης Γενικού Σχεδίου Ύδρευσης (Master Plan) μέσω συνοπτικού διαγωνισμού» (Αναλυτικές Οδηγίες / Υποδείγματα) (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV).

Μπορείτε να κατεβάσετε είτε ολόκληρο τον Οδηγό ως ενιαίο αρχείο pdf είτε μεμονωμένα τα παραπάνω παραρτήματα είτε όλο τον Οδηγό ως συμπιεσμένο αρχείο (zip). Μεμονωμένα τα παραρτήματα και ο Οδηγός σε μορφή zip περιέχουν τα διάφορα υποδείγματα σε επεξεργάσιμη μορφή.

Το συμπιεσμένο αρχείο (zip) περιλαμβάνει επίσης τον «Κατάλογο Υποδειγμάτων και Οδηγών ειδικού ενδιαφέροντος» (σε αρχείο xls) με το σύνολο των παραπάνω εγγράφων (αναλυτικές οδηγίες, υποδείγματα, κ.λπ.) και απευθείας σύνδεση (link) με τα σχετικά αρχεία. ΠΡΟΣΟΧΗ: Για να λειτουργήσουν οι συνδέσεις (link) ο χρήστης πρέπει να αποθηκεύσει το συμπιεσμένο αρχείο (zip) στον υπολογιστή του και να το αποσυμπιέσει (extract).

Συναντήσεις

Σημειώνεται ότι  το νέο θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των υπηρεσιών της Πολεοδομίας, με το οποίο διευκολύνεται σημαντικά το έργο των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συζήτησε ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, την Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017, με τους Δημάρχους: Αγίου Δημητρίου, Μαρία Ανδρούτσου, Αλίμου, Ανδρέα Κονδύλη, Ελληνικού – Αργυρούπολης, Ιωάννη Κωνσταντάτο, Νέας Σμύρνης, Σταύρο Τζουλάκη και Παλαιού Φαλήρου, Διονύση Χατζηδάκη. Στη συνάντηση συμμετείχε και ο ΓΓ του Υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης.
Παράλληλα  ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης και ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, μαζί με τον Γενικό Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, Αντώνη Παπαδεράκη συναντήθηκαν στις 19 Οκτωβρίου 2017 με τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Γιώργο Πατούλη και το Προεδρείο της Ένωσης, με θέμα τη δυνατότητα παρεμβάσεων στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις, προκειμένου οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης να μπορούν να υλοποιούν μελέτες και έργα πιο γρήγορα και εύκολα, να αξιοποιούν πλήρως τα διαθέσιμα κονδύλια και να ξεπερνούν προβλήματα υποστελέχωσης.