Αυθαίρετα: «φύλλο και φτερό» οι περαιωμένες και εκκρεμείς υπαγωγές δεκαετίας

Του Αργύρη Δεμερτζή/

«Φύλλο και φτερό» θα γίνουν  από τους ελεγκτές δόμησης οι δηλώσεις  αυθαιρέτων, που έχουν υποβληθεί από μηχανικούς και ιδιοκτήτες με τρεις διαδοχικούς νόμους (ν. 4014/2011, ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017) τακτοποίησης της τελευταίας δεκαετίας, τόσο οι περαιωμένες δηλώσεις υπαγω­γής, όσο και αυτές που όφειλαν να έχουν περαιωθεί, σύμφωνα με νέα απόφαση του ΥΠΕΝ.

Σχετικά με τους δειγματοληπτικούς ελέγχους των δηλώσεων υπαγωγής αυθαιρέτων, σε συνέχεια της πρόσφατης απόφασης του ΥΠΕΝ, που καθορίζει τα σημεία ελέγχου από τις Υπηρεσίες Δόμησης, εκδόθηκε και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ νέα απόφαση του υφυπουργού ΠΕΝ Νίκου Ταγαρά, η οποία καθορίζει με λεπτομέρειες το  «αντικείμενο ελέγχου των δηλώσεων αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων, κατά τον δειγματοληπτικό έλεγχο δηλώσεων αυθαι­ρέτων» από τους ελεγκτές δόμησης.

Η νέα απόφαση ρτου ΥΠΕΝ εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 86 του ν. 4759/2020 στο οποίο προβλέπεται ότι:  «με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται τα στοιχεία που αποτελούν αντικείμενο ελέγχου και το πρότυπο έκθεσης αυτοψίας, που συμπληρώνεται από τον ελεγκτή κατά τον δειγματοληπτικό έλεγχο Δηλώσεων Αυθαιρέτων, τον έλεγχο εντοπισμού και επιβολής κυρώσεων αυθαιρέτων κατασκευών και τον δειγματοληπτικό έλεγχο αδειών».

-«Το αντικείμενο του ελέγχου των δηλώσεων υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων στις ρυθμίσεις των ν. 4014/2011, ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017 αφορά τόσο τον δειγματοληπτικό έλεγχο όσο και κατόπιν σχετικής καταγγελίας».

Οι εκκρεμείς δηλώσεις  

Είναι αξιοσημείωτο ότι  στο «αντικείμενο ελέγχου» η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ προβλέπει ότι «ο έλεγχος αφορά τις περαιωμένες δηλώσεις υπαγω­γής ή αυτές που όφειλαν να έχουν περαιωθεί». Πράγμα που σημαίνει ότι οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι των ελεγκτών δόμησης θα φέρουν στην επιφάνεια εκκρεμότητες του παρελθόντος με μεγάλες συνέπειες. Σημειώνεται ότι  οι εκκρεμείς δηλώσεις  μόνον του ν. 4178/13, αυτές δηλαδή,  που δεν έχουν οι διαχειριστές μηχανικοί τους υποβάλει όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ανέρχονται σε περίπου 350 χιλιάδες.

Ο νόμος αναφέρει πως αν η ημερομηνία ολοκλήρωσης παρέλθει δίχως να ολοκληρωθεί η δήλωση, ακόμα και αν έχει πληρωθεί το πρόστιμο οι δηλώσεις ακυρώνονται και το ακίνητο θεωρείται αυθαίρετο και ως εκ τούτου θα πρέπει να ενεργοποιηθούν όλες οι διαδικασίες που προβλέπονται για τα μη ρυθμισμένα αυθαίρετα. Δείτε εδώ στο ecopress: τα εμπόδια ολοκλήρωσης 350.000 δηλώσεων αυθαιρέτων

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ  

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ  (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/125378/1668) με τίτλο «καθορισμός του αντικειμένου ελέγχου των δηλώ­σεων αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων κατά τον δειγματοληπτικό έλεγχο δηλώσεων αυθαι­ρέτων, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 86 του ν. 4759/2020», όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (τεύχος B’ 6769/31.12.2021) προβλέπει τα ακόλουθα:

Άρθρο 1^ο Σκοπός

Σκοπός της παρούσας είναι ο καθορισμός των στοι­χείων που αποτελούν το αντικείμενο του ελέγχου των δηλώσεων υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων στις ρυθμίσεις των ν. 4014/2011, ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017, τόσο κατά τον δειγματοληπτικό έλεγχο όσο και κατόπιν σχετικής καταγγελίας. Ειδικότερα καθορίζεται πως και επί ποίων στοιχείων/δικαιολογητικών των δηλώσεων υπαγωγής αυθαιρέτων διενεργείται ο σχετικός έλεγχος.

Άρθρο 2 Αντικείμενο ελέγχου

1.Ο έλεγχος των δηλώσεων υπαγωγών των αυθαιρέ­των κατασκευών ή αλλαγών χρήσεως που έχουν υπα­χθεί στις διατάξεις των ν. 4014/2011, ν. 4178/2013 και ν. 4495/2017 διενεργείται:

α) επί των δικαιολογητικών και συναφών στοιχείων που συνοδεύουν την δήλωση υπαγωγής όπως μνημο­νεύονται στην τεχνική έκθεση του μηχανικού και στα φύλλα καταγραφής, που τη συνοδεύουν και απαρτίζουν τον φάκελο που έχει εισαχθεί στο πληροφοριακό σύ­στημα των αυθαιρέτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των ως άνω νόμων και στις σχετικές εκδοθείσες κανονιστικές πράξεις.

β) με αυτοψία για την εξακρίβωση των περιγραφόμενων στην δήλωση υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσεως.

2.Ο έλεγχος αφορά τις περαιωμένες δηλώσεις υπαγω­γής ή αυτές που όφειλαν να έχουν περαιωθεί.

3.Ειδικότερα, από τον αρμόδιο ελεγκτή δόμησης ελέγχεται ότι:

α) η αυθαίρετη κατασκευή ή η εγκατάσταση της αυ­θαίρετης αλλαγής χρήσης, έχει συντελεστεί προ της 28ης-7-2011.

β) η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης δεν απαγορεύεται από τις πολεοδομικές διατάξεις για τις χρήσεις γης που ισχύ­ουν στην περιοχή του ακινήτου σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 51 του ν. 4030/2011 (Α’ 249) ή δεν απαγο­ρευόταν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας ή κατά το χρόνο εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης.

γ) οι αυθαίρετες κατασκευές ή οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις απαγόρευσης υπαγωγής του άρθρου 89 του ν. 4495/2017, ή των αντιστοίχων άρθρων των ν. 4014/2011 και ν. 4178/2013.

δ) η επιλογή της κατηγορίας που έχουν υπαχθεί οι αυ­θαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης, έχει γίνει σύμ­φωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 96 του ν. 4495/2017 ή στα αντίστοιχα άρθρα των ν. 4014/2011 και 4178/2013.

ε) έχουν υποβληθεί τα δικαιολογητικά του άρθρου 99 του ν. 4495/2017, ή των αντιστοίχων άρθρων των ν. 4014/ 2011 και 4178/2013. Ειδικότερα ελέγχονται σχετικά με:

αα) την νομιμοποίηση του αιτούντος ως προς τις προϋ­ποθέσεις υποβολής της υπαγωγής (π.χ. Ε9, απαιτούμενες συναινέσεις, κ.λπ.),

ββ) την πληρότητα των λοιπών δικαιολογητικών του άρθρου 99 του ν. 4495/2017 ή των αντιστοίχων άρθρων των ν. 4014/2011 και ν. 4178/2013, βάσει των οποίων θα γίνει ο έλεγχος της ορθότητας της περιγραφής των αυθαιρέτων κατασκευών,

γγ) την περιγραφή της αυθαίρετης κατασκευής, ως προς τις υπερβάσεις της σε σχέση με την οικοδομική άδεια, ή ως προς τις παραβάσεις των ισχυουσών πολεοδομικών διατάξεων. Ο έλεγχος της περιγραφής της αυ­θαίρετης κατασκευής ή αλλαγής χρήσης, γίνεται από τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά της δήλωσης που υπάρ­χουν αναρτημένα στο πληροφοριακό σύστημα και από τυχόν πρόσθετα στοιχεία για το ακίνητο, που χορηγεί η ΥΔΟΜ στους ελεγκτές δόμησης,

δδ) την απαίτηση ή μη υποβολής μελέτης στατικής επάρκειας, καθώς και την εμπρόθεσμη υποβολή της,

στ) ο υπολογισμός του προστίμου της δήλωσης έχει γίνει με ορθή χρήση των συντελεστών, Τιμής Ζώνης κ.λπ. στοιχείων. Ελέγχονται επίσης, τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τις προϋποθέσεις για τις μειώσεις του προστίμου ειδικών ομάδων πληθυσμού (άρθρο 103 του ν. 4495/2017 και των αντιστοίχων άρθρων των ν. 4178/ 2013 και4014/2011), και τα παραστατικά εξόδων, λόγω εργασιών προσαρμογής κτιρίων σύμφωνα με τα άρθρα 116 και 117 του ν. 4495/2017, ή λόγω ενεργειακής αναβάθ­μισης ή στατικής ενίσχυσης κτιρίων (σχετική η υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/27454/2631/10-11-2017 κοινή υπουργική απόφαση τα άρθρα 4, 5 και 6). Στην περίπτω­ση συμψηφισμού προστίμων, ελέγχεται η υποβολή των σχετικών παραστατικών,

ζ) για τις υπαγωγές του άρθρου 106 του ν. 4495/2017 και των αντίστοιχων άρθρων των ν. 4014/2011 και 4178/2013, έχει εκδοθεί εμπρόθεσμα η άδεια νομιμοποί­ησης ή έχει συντελεστεί η κατεδάφιση του αυθαιρέτου,

η) για τις αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις που εμπίπτουν στις περιπτώσεις των άρθρων 116 και 117 του ν. 4495/2017, έχουν όντως υπαχθεί στις ειδικές πε­ριπτώσεις των εν λόγω άρθρων ως όφειλαν, και εφόσον έχουν υπαχθεί, ελέγχεται ότι έχουν υποβληθεί οι πρό­σθετες κατά περίπτωση απαιτούμενες εγκρίσεις για την ολοκλήρωση της υπαγωγής. Αντίστοιχες προϋποθέσεις αφορούν στους ν. 4014/2011 και ν. 4178/2013.

Άρθρο 3^ο Συμπλήρωση ελλείψεων

Σε περίπτωση που κατά την εξέταση της πληρότητας των στοιχείων του φακέλου διαπιστωθούν ελλείψεις ως προς τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ειδοποιείται ο συντάξας τη δήλωση υπαγωγής μηχανικός, ή ο εξουσιοδο­τημένος προς τούτο μηχανικός, ο οποίος οφείλει εντός τριάντα (30) ημερών να προχωρήσει στις απαραίτητες συμπληρώσεις και τροποποιήσεις των στοιχείων του φακέλου με βάση τις παρατηρήσεις του σχετικού πορίσματος, ενημερώνοντας περί της συμπλήρωσης αυτών. Κατά τη διαδικασία αυτή δεν ακολουθείται η διαδικασία έγκρισης μεταβολής προστίμου που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο του άρθρου 99 του ν. 4495/2017.

Άρθρο 4ο Έναρξη Ισχύος

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημο­σίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 30 Δεκεμβρίου 2021

Ο Υφυπουργός ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΑΓΑΡΑΣ

Δείτε ολόκληρη την απόφαση του ΥΠΕΝ για τους δειγματοληπτικούς ελέγχους αυθαιρέτων