Αυθαίρετα: Η τελική ρύθμιση του ΥΠΕΝ για τις εκπτώσεις και τις προσαυξήσεις προστίμων – Έσπασαν το «φράγμα» του 1,5 εκατομμυρίου οι καταχωρήσεις στο ΤΕΕ

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Έσπασαν το «φράγμα»  του 1,5 εκατομμυρίου οι συνολικές καταχωρήσεις  ακινήτων και αγγίζουν το 1 εκατομμύριο οι “καθαρές” υπαγωγές αυθαιρέτων στο  ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ, με τους τρεις τελευταίους νόμους νομιμοποιήσεων (ν4014/11, ν4178/13 και 4495/17) .Παράλληλα φαίνεται ότι  πήρε για τα καλά μπροστά  και ο τελευταίος  πολεοδομικός νόμος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΤΕΕ, για το διάστημα   μέχρι  στις 17 Απριλίου 2018.

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΦΟΡΑΜΑ ΤΟΥ ΤΕΕ

Οι παρατάσεις των ειδικών ρυθμίσεων, που ισχύουν κάθε φορά για τις εκπτώσεις και τη χρονική προθεσμία των δηλώσεων αυθαιρέτων αποδεικνύεται καταλυτικός παράγοντας, τόσο για τη ροή όσο και για τον όγκο των δηλώσεων αυθαιρέτων, όπως προκύπτει από χθεσινές δηλώσεις του προέδρου του ΤΕΕ Γιώργου Στασινού, προς τους δημοσιογράφους, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, που παραχώρησε για τα θέματα του ΤΕΕ και των μηχανικών, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τριετούς (2015-18)  θητείας του, στο «τιμόνι» του ΤΕΕ.

Ασανσέρ οι δηλώσεις

Σε περιόδους κοντά στη λήξη της προθεσμίας, όπως έγινε τις δύο προηγούμενες εβδομάδες πριν την πρόσφατη προθεσμία της 8^ης Απριλίου 2018 λήξης νομοθετικής ισχύος της έκπτωση 20% του προστίμου  αυθαιρέτων,   ο αριθμός των δηλώσεων που υποβάλλεται πενταπλασιάζεται συγκριτικά με την καθημερινή ροή των υποβολών δηλώσεων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΤΕΕ,  είπε ο Γ. Στασινός.

Ο ίδιος εξήγησε ότι τις τελευταίες εβδομάδες, μετά την 8^η Απριλίου 2018 ο αριθμός των δηλώσεων που υποβάλλεται σε καθημερινή βάση κινείται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Προέβλεψε ότι η ροή των δηλώσεων θα ενισχυθεί μετά την ψήφιση της αναμενόμενης τροπολογίας του ΥΠΕΝ, που δίνει  νέα παράταση της έκπτωσης του προστίμου κατά 20% μέχρι στις  8 Οκτωβρίου 2018, όπως επίσης ότι λίγο πριν την εκπνοή της νέας προθεσμίας του Οκτωβρίου, θα εκτοξευτούν οι δηλώσεις αυθαιρέτων, διότι όπως είπε χαρακτηριστικά “οι προβλεπόμενες εκπτώσεις αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κίνητρο για τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες”.

Κληθείς να σχολιάσει την πορεία εφαρμογής του νέου πολεοδομικού νόμου 4495/17, ο πρόεδρος του ΤΕΕ έδωσε την εικόνα ότι τα πράγματα βαίνουν καλώς, σημειώνοντας ότι τα περισσότερα προβλήματα έχουν αντιμετωπιστεί και ότι έχουν γίνει εκατομμύρια συναλλαγές, χωρίς πρόβλημα σε κανένα μηχανικό, υπογραμμίζοντας παράλληλα  την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα,  των ψηφιακών  υπηρεσιών του ΤΕΕ.

Καλύπτεται το κενό

Πρέπει να σημειωθεί ότι το μεσοδιάστημα μεταξύ της 8^η Απριλίου 2018, που έληξε η νομοθετική ισχύς της έκπτωσης κατά 20%  στα πρόστιμα των αυθαιρέτων  και της ισχύος της νέας νομοθετικής ρύθμισης, που έχει ετοιμάσει το ΥΠΕΝ και αναμένεται σύντομα να κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή, με πρόβλεψη παράτασης της προθεσμίας της έκπτωσης του προστίμου αυθαιρέτου κατά 20%   έως την 8^η Οκτωβρίου 2018, επί της ουσίας δεν υπάρχει κενό. Η έκπτωση ισχύει κανονικά για τις δηλώσεις που υποβάλλονται ενώ η νέα ρύθμιση θα καλύψει νομοθετικά, το χρονικό κενό αναδρομικά.

Η τελική ρύθμιση του ΥΠΕΝ

Εξάλλου σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του ecopress η τελική ρύθμιση για τις δηλώσεις και τις εκπτώσεις των προστίμων αυθαιρέτων, που θα καταθέσει το ΥΠΕΝ σύντομα, ως προσθήκη στο σχέδιο νόμου για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό , στη Βουλή προβλέπει ότι:

-«Για τις αυθαίρετες κατασκευές, που υπάγονται στις διατάξεις για την αναστολή επιβολής κυρώσεων του άρθρου 97 του 4495/17, η αίτηση υπαγωγής μαζί με τα συνοδευτικά της στοιχεία και δικαιολογητικά μπορεί να υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι τις 8.11.2019».

Στην ίδια ρύθμιση προβλέπεται επίσης ότι η καταληκτική  προθεσμία εφαρμογής του νέου νόμου 4495/17 για τον «έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος», με απόφαση των υπουργών ΠΕΝ και Οικονομικών μπορεί να παραταθεί  και μετά τις 8.11.2019.

Οι εκτιμήσεις παραγόντων του ΥΠΕΝ και ευρύτερα του τεχνικού κόσμου ανεβάζουν τον αριθμό των αυθαιρέτων κατασκευών και πολεοδομικών υπερβάσεων στα ακίνητα σε μεγαλύτερο από 5 εκατομμύρια.

Εύλογα λοιπόν προκύπτει το συμπέρασμα ότι υπάρχει πολύ μεγάλη ύλη αυθαιρέτων προς διευθέτηση και είσπραξη προστίμων.

Εκτιμάται λοιπόν ότι η νομιμοποίηση  των αυθαιρέτων ήρθε για να μείνει και ανάλογα με τις συνθήκες, μάλλον θα ισχύσει για πολλά ακόμη χρόνια.

Όσον αφορά τις προθεσμίες των εκπτώσεων αλλά και των προσαυξήσεων που θα ισχύουν για όσους δεν σπεύσουν να αξιοποιήσουν τις ευνοϊκές ρυθμίσεις, η τελική ρύθμιση του ΥΠΕΝ προβλέπει ότι:

Μειώσεις

Το πρόστιμο μειώνεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) κατά είκοσι τοις εκατό (20%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του 4495/17 έως τις 8.4.2018,
β) κατά δέκα τοις εκατό (10%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του 4495/17 από τις 9.4.2018 έως τις 8.10.2018,
γ) κατά δέκα τοις εκατό (10%) αν ο αιτών υποβάλει τη μελέτη στατικής επάρκειας ταυτόχρονα με τη δήλωση υπαγωγής.

Προσαυξήσεις

Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο αυξάνεται:
α) κατά δέκα τοις εκατό (10%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του 4495/17 από τις 9.10.2018 έως τις 8.2.2019,
β) κατά είκοσι τοις εκατό (20%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του 4495/17 μετά τις 9.2.2019,
γ) κατά δέκα τοις εκατό (10%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση ευρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.

Ειδικές περιπτώσεις

Σημειώνεται εξάλλου ότι στα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν πριν από το 1955 δεν επιβάλλονται πρόστιμα και επιτρέπεται η μεταβίβασή τους – χωρίς να έχει προηγηθεί τακτοποίηση.

Παράλληλα, στις περιπτώσεις που προβλέπεται μελέτη στατικής επάρκειας, τότε το ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά 10%.
Και στην περίπτωση που προκόψει (από τη σχετική μελέτη), η ανάγκη στατικής ενίσχυσης, τότε ισχύουν μειώσεις στην καταβολή των προστίμων που φθάνουν το 60% ανάλογα με τις περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας – προκειμένου να γίνουν οι απαιτούμενες επεμβάσεις.

Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι έχει ήδη ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για την επιστροφή χρημάτων στην περίπτωση που διαπιστωθούν λάθη στα πρόστιμα που προβλέπονται κατά τη διαδικασία τακτοποίησης.

Η διαδικασία επιστροφής χρημάτων αφορά – κυρίως – υπολογιστικά λάθη και όχι διαφοροποιήσεις προστίμων.