Αυτοδιοίκηση: 1000 παρεμβάσεις στη διαβούλευση αλλάζουν τον εκλογικό νόμο

Της Ντίνας Καράτζιου/

Τα σημεία τριβής και οι διαφωνίες  της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των αιρετών εκπροσώπων αλλά και των πολιτών, για το νέο εκλογικό νόμο, αναδεικνύονται μέσα από τα σχόλια που αναρτήθηκαν στη κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης του νομοσχεδίου «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών», η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα.

Το ecopress παρουσιάζει ποιές διατάξεις συγκέντρωσαν τα περισσότερα σχόλια και ποιες είναι οι βασικές διαφωνίες που διατυπώνονται μέσα από αυτές.

Επισημάνσεις και οι διαφωνίες που καταγράφηκαν κατά τη δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών» συμπυκνώνονται στη μείωση του αριθμού των δημοτικών συμβουλίων, στις αλλαγές που αφορούν την εκλογή των Προέδρων και των δημοτικών συμβούλων, στη μείωση του αριθμού των δημοτικών συμβούλων και στην κατάργηση των κοινοτήτων με πληθυσμό έως 300 κατοίκους. Είναι χαρακτηριστικό, ότι τέσσερις διατάξεις που αφορούν τα προαναφερθέντα ζητήματα συγκέντρωσαν την πλειοψηφία των 1000 και πλέον σχολίων που κατατέθηκαν στη δημόσια διαβούλευση. Σε κάθε περίπτωση οι διατυπωθείσες διαφωνίες δεν θα μείνουν χωρίς απάντηση. Σύμφωνα με το ΥΠΕΣ οι πάνω από 1.000 παρατηρήσεις,  θα ληφθούν υπόψη στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου που θα εισέλθει στη Βουλή για ψήφιση το προσεχές χρονικό διάστημα.

Οι διατάξεις με τα περισσότερα σχόλια

Ειδικότερα, ρεκόρ σχολίων (350 σχόλια) συγκέντρωσε το άρθρο 13  «Κατάρτιση συνδυασμών – Υποβολή υποψηφιοτήτων». Στην πλειοψηφία των σχολίων εκφράζεται το αίτημα να διατηρηθεί η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των Κοινοτήτων. Υπογραμμίζεται δε, ότι δεν  έχει δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα κυβερνησιμότητας στους Δήμους εξαιτίας των Κοινοτήτων. Αντίθετα οι Κοινότητες ενισχύουν την διοικητική λειτουργία των Δήμων και συμβάλλουν στην διεκδίκηση των αιτημάτων του τόπου. Αναφέρεται επίσης μεταξύ άλλων, ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιλέγει ο Δήμαρχος και όχι ο πολίτης ποιος θα εκπροσωπεί τις Κοινότητες και αυτό παραβιάζει κατάφορα την λαϊκή βούληση. Ζητείται ακόμη, να  παραμείνουν τα άρθρα 14, 16 και 17 του Ν. 4555/2018 για την ανάδειξη των Κοινοτικών Συμβουλίων με ξεχωριστή κάλπη και δυνατότητα ανεξάρτητων συνδυασμών. Να διατηρηθεί η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των Κοινοτήτων και πως το γεγονός αυτό, δε έχει δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα κυβερνησιμότητας στους Δήμους εξαιτίας των Κοινοτήτων. Αντίθετα οι Κοινότητες ενισχύουν την διοικητική λειτουργία των Δήμων και συμβάλλουν στην διεκδίκηση των αιτημάτων του τόπου

Άρθρο 28 Εκλογή προέδρων δημοτικών κοινοτήτων -219 σχόλια. Σύμφωνα με τις αντιρρήσεις που εκφράστηκαν, δημιουργούνται δύο μέτρα και δύο σταθμά. Καταγράφηκε ότι δεν είναι δίκαιο ο Πρόεδρος σε Κοινότητα άνω των 300 να εκλέγεται από τον επιτυχόντα συνδυασμό του Δημάρχου (και ας μην έχει την πλειοψηφία στην Κοινότητα) ενώ σε Κοινότητα κάτω των 300 να είναι ο πλειοψηφών. Ως διάταξη χαρακτηρίζεται από την πλειοψηφία των σχολιαστών αντιδημοκρατικό να μην εκλέγονται αυτοί που πήραν την πλειοψηφία στην Κοινότητα.

Άρθρο 27 Εκλογή συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων 216 σχόλια. Το άρθρο χαρακτηρίστηκε στα σχόλια ως αναχρονιστικό, το οποίο καταλύσει την αρχή της πλειοψηφίας Προτείνεται να παραμείνει η εκλογή των Συμβούλων Κοινότητας σε ξεχωριστή κάλπη και να εκλέγεται ο πλειοψηφών συνδυασμός της Κοινότητας. Από τον συνδυασμό αυτό Πρόεδρος να είναι ο πλειοψηφών σύμβουλος. Ειδικότερα και για αμφότερα τα δύο προαναφερθέντα άρθρα, σχολιάζεται ότι παρουσιάζουν μία μια εσφαλμένη εικόνα για το πώς πρέπει να γίνονται οι κοινοτικές εκλογές. Και πως δεν λαμβάνουν υπόψιν τους ότι το τοπικό συμβούλιο αποτελεί διαφορετικό όργανο από το δημοτικό. «Ως εκ τούτου», αναφέρεται, ότι «είναι παράλογο να παραγκωνίζεται η βούληση της τοπικής κοινωνίας, την οποία καλείται να υπηρετήσει και να εκπροσωπήσει και να διορίζεται ο υποψήφιος του συνδυασμού που εκλέγει δήμαρχο στηριζόμενος σε ψήφους άλλων δημοτικών ενοτήτων και κοινοτήτων».

Άρθρο 20 «Σταυροί προτίμησης»121 σχόλια . Το γεγονός ότι για την εκλογή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, δεν απαιτείται σταυρός προτίμησης και, αν σημειωθεί, δεν συνεπάγεται ακυρότητα του ψηφοδελτίου», βρίσκει αρκετούς διαφωνούντες. Όπως καταγράφεται στα σχόλια, το παρόν άρθρο είναι σε λάθος κατεύθυνση. Αναφέρεται, ότι  Πρόεδρος της Κοινότητας δεν μπορεί να ορίζεται από τον εκάστοτε υποψήφιο Δήμαρχο. Ο Πρόεδρος είναι θεσμός αιρετός και η επιλογή πρέπει να γίνεται από τους πολίτες. Η δυνατότητα ξεχωριστών υποψηφιοτήτων εκτός από δημαρχοπαραταξιακούς συνδυασμούς δίνει την δυνατότητα σε κάθε πολίτη να ασχοληθεί με τα κοινά και να εκπροσωπήσει τον τόπο του. Ο Πρόεδρος της Κοινότητας πρέπει να παραμένει ανεξάρτητος καθώς είναι ο Άνθρωπος δίπλα στον Πολίτη, δίπλα στον συγχωριανό μακριά από παρατάξεις».

Άρθρο 2 «Αρχές δημοτικών κοινοτήτων »100 σχόλια, στο οποίο καταγράφεται ότι « Η κατάργηση των Κοινοτήτων και η συγκέντρωση όλων των αρμοδιοτήτων στις έδρες των Δήμων θα οδηγήσει σε περαιτέρω υποβάθμιση τη ζωή των κατοίκων στις Κοινότητες, θα απομακρύνει ακόμη περισσότερο τους νέους από τα κοινά και θα δημιουργήσει πολίτες δύο ταχυτήτων. Η επαναφορά ενός συγκεντρωτικού συστήματος αυτοδιοίκησης θα απομακρύνει τη χώρα μας από τις αρχές που καθιερώνει ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής Αυτονομίας.

ΥΠΕΣ: θα ληφθούν υπόψιν τα σχόλια

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών που εκδόθηκε μετά το πέρας της διαβούλευσης, επισημαίνεται  ότι οι πάνω από 1.000 παρατηρήσεις,  θα ληφθούν υπόψη στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου που θα εισέλθει στη Βουλή για ψήφιση το προσεχές χρονικό διάστημα.  Σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο, οι βασικές αλλαγές που επιφέρει το Σχέδιο Νόμου και οι οποίες συνιστούν προϊόν γόνιμου διάλογου με τους θεσμικούς εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού (ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ), συνοψίζονται στα παρακάτω:

*Επαναφορά της 5ετούς θητείας. Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο του 2023, θα έχουν πλήρη πενταετή θητεία.

*Μείωση του αριθμού των μελών των δημοτικών συμβουλίων, των συμβουλίων δημοτικής κοινότητας και των περιφερειακών συμβουλίων.

*Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43% συν μία ψήφο.

*Τίθεται όριο 3% για το δικαίωμα εκλογής δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με το ισχύον στις βουλευτικές εκλογές και ανεξάρτητο από τον αριθμό των μελών του.

*Εξασφαλίζεται η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.

*Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 31η Αυγούστου για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως στο εκλογικό σώμα γνωστοί οι υποψήφιοι.

Οι διαφωνίες της ΚΕΔΕ

Η ΚΕΔΕ, κατά πλειοψηφία είχε ταχθεί υπέρ των αλλαγών που προβλέπονται στον νέο Εκλογικό Νόμο που αφορά τις αυτοδιοικητικές εκλογές και όπως τόνισε ο Πρόεδρος, Δημήτρης Παπαστεργίου, οι παρεμβάσεις της Ένωσης υιοθετήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών. Επισημάνθηκε όμως ότι υπάρχουν ακόμη κάποια ζητήματα που επιδέχονται βελτιώσεων και η ΚΕΔΕ θα πιέσει ώστε να διορθωθούν. Τα θέματα αυτά είναι:

*Η μείωση του αριθμού των Δημοτικών Συμβούλων. Η ΚΕΔΕ πιστεύει ότι είναι πολύ μεγάλη η μείωση που προβλέπεται και θα επιμείνει στην πρότασή της η μείωση να μην ξεπεράσει το 10% στους μεγάλους Δήμους και να μην μειωθεί στους Δήμους με ολιγομελή Δημοτικά Συμβούλια.

*Εκλογή προέδρων Δημοτικών κοινοτήτων . Στις δημοτικές κοινότητες κάτω των 300 κατοίκων, η εκλογή του Προέδρου να γίνεται με σταυρό προτίμησης. Στις δημοτικές κοινότητες από 301 έως 2.000 κατοίκους, πρόεδρος να εκλέγεται ο πρώτος σε ψήφος υποψήφιος του πλειοψηφήσαντος στη δημοτική κοινότητα, συνδυασμού.

*Παράβολα υποψηφιοτήτων. Το ΔΣ της ΚΕΔΕ επιμένει στην μείωση του ύψους των παραβόλων που προβλέπονται για την συμμετοχή στις εκλογές και για τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους και για τους υποψήφιους Δημάρχους.

* Δημοτικές Κοινότητες. Η ΚΕΔΕ στηρίζει την διατήρηση των δημοτικών κοινοτήτων σε Δήμους άνω των 100 χιλιάδων κατοίκων. «Σημασία έχει να στηρίξουμε τα χωριά μας με αρμοδιότητες, με την καταβολή και απλοποίηση της παγίας προκαταβολής αλλά δεν είμαστε σε εποχές για ξεχωριστούς προϋπολογισμούς και μηχανισμούς που θα επιβαρύνουν τους  πολίτες», τόνισε ο κ. Παπαστεργίου.