Ανακύκλωση: Οι ποινές και τα πρόστιμα για τις επιχειρήσεις για το ΕΜΠΑ

Βαριά πρόστιμα, που φτάνουν έως 500.000 ευρώ για μη έγγραφή στο  Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (ΕΜΠΑ) και έως 1 εκατ. ευρώ για μη δήλωση από πρόθεση προς το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ)  ή προς τον  Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ) των πραγματικών ποσοτήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων που διαθέτουν στην αγορά προβλέπονται για τις επιχειρήσεις, που δεν ακολουθούν τους κανόνες στην αλυσίδα της ανακύκλωσης.

Εκτός από τις διοικητικές κυρώσεις, ένας υπόχρεος παραγωγός που δεν έχει εγγραφεί στο Ε.Μ.ΠΑ., δεν έχει το δικαίωμα να διαθέτει, ούτε να διακινεί μέσω τρίτων το προϊόν του στην ελληνική αγορά και δεν μπορεί να συμμετέχει σε διάφορους δημόσιους διαγωνισμούς. 

Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) με αναλυτική ανακοίνωση του παρουσιάζει τις προβλέψεις τις νομοθεσίας και τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων τονίζοντας ότι  στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, μεριμνά για την οργάνωση και τήρηση του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) στο οποίο καταχωρούνται υποχρεωτικά όλοι οι παραγωγοί των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, που εντάσσονται στην Εναλλακτική Διαχείριση (πλην των Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών & Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), υπογραμμίζοντας ότι:

Όσοι παραγωγοί είχαν ήδη υφιστάμενη δραστηριότητα κατά την ημερομηνία δημοσίευσης της ΚΥΑ και δεν το έχουν πράξει ήδη, είναι ήδη εκπρόθεσμοι (καταληκτική ημερομηνία εγγραφής 09 Απριλίου 2017) και θα πρέπει να εγγραφούν άμεσα. Οι νέες επιχειρήσεις οφείλουν να εγγράφονται άμεσα με την έναρξη της δραστηριότητας.

Πιο συγκεκριμένα, σημειώνει ο ΕΟΑΝ το Ε.Μ.ΠΑ. αποτελεί επιχειρησιακό εργαλείο για τη συστηματική παρακολούθηση της τήρησης από τους παραγωγούς συσκευασιών και άλλων προϊόντων, των απαιτήσεων της κείμενης νομοθεσίας.

Η διαδικασία εγγραφής των παραγωγών, στο πλαίσιο της εναλλακτικής διαχείρισης των συσκευασιών και άλλων προϊόντων καθορίζεται με την με αρ. οικ. 181504/16 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 2454 Β/9-8-16).

ΕΜΠΑ

Το Εθνικό Μητρώο Παραγωγών αποσκοπεί:

α) στη συλλογή πληροφοριών και την αξιολόγησή τους, σχετικά με τις ποσότητες και το είδος των συσκευασιών και άλλων προϊόντων που διατίθενται στην ελληνική αγορά,

β) στη σύνδεση για ανταλλαγή πληροφοριών με τα εθνικά μητρώα παραγωγών άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

γ) στη δημοσιοποίηση πληροφοριών ιδιαίτερα προς τους χρήστες / καταναλωτές καθώς και προς κάθε ενδιαφερόμενο ιδιωτικό ή δημόσιο φορέα.

Ο ΕΟΑΝ παρουσιάζει αναλυτική πληροφόρηση με τη μορφή –ερωτήσεων απαντήσεων ως εξής:

-Ποιες επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση εγγραφής στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.); [στο πλαίσιο του ν. 4496/2017, που συμπληρώνει και τροποποιεί το ν. 2939/2001]

-Στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) εγγράφονται υποχρεωτικά:

Οι παραγωγοί συσκευασιών, δηλαδή εκείνοι οι “παραγωγοί συσκευασίας” (κατά την έννοια της παραγράφου 16 του άρθρου 2 του ν.2939/2001, ως ισχύει), οι οποίοι:

• συσκευάζουν προϊόντα ή αναθέτουν σε τρίτο τη συσκευασία προϊόντων, με σκοπό να τα διαθέσουν στην ελληνική αγορά,
• εισάγουν συσκευασμένα προϊόντα με σκοπό τη διάθεσή τους στην ελληνική αγορά, και
• οι παραγωγοί πλαστικών σακουλών μεταφοράς (σ.σ. σακούλες μεταφοράς, με ή χωρίς λαβή, από πλαστικό υλικό, οι οποίες διατίθενται στους καταναλωτές στο σημείο πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων) (παρ. 2, άρθρο 4Β, Ν.2939/2001, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4496/2017 και ισχύει)

Οι παραγωγοί ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, δηλαδή κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο, διαθέτει, για πρώτη φορά και κατ’ επάγγελμα στην αγορά, ηλεκτρικές στήλες ή συσσωρευτές, συμπεριλαμβανομένων αυτών που είναι ενσωματωμένες σε συσκευές ή οχήματα, ανεξαρτήτως της χρησιμοποιούμενης τεχνικής πώλησης, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως επικοινωνίας, όπως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις σχετικά με την προστασία των καταναλωτών κατά τις εξ αποστάσεως συμβάσεις (πωλήσεις). (παρ. 12, άρθρο 2, ΚΥΑ με αρ. 41624/2057/Ε103/10 (ΦΕΚ 1625 Β/11-10- 2010))

Οι παραγωγοί ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΗΗΕ), δηλαδή οιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο:

(i)     είναι εγκατεστημένο στη χώρα και κατασκευάζει ΗΗΕ με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του ή αναθέτει τον σχεδιασμό ή την κατασκευή ΗΗΕ, τον οποίο διαθέτει στην αγορά με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εντός της ελληνικής επικράτειας,

(ii) είναι εγκατεστημένο στη χώρα και μεταπωλεί εντός της ελληνικής επικράτειας με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εξοπλισμό

παραγόμενο από άλλους προμηθευτές, όπου ο μεταπωλητής δεν θεωρείται «παραγωγός» εφόσον η μάρκα του παραγωγού αναγράφεται στον εξοπλισμό σύμφωνα με το σημείο (i),

(iii)  είναι εγκατεστημένο στη χώρα και διαθέτει στην αγορά κατ’ επάγγελμα ΗΗΕ από τρίτη χώρα ή από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή

(iv) πωλεί ΗΗΕ στη χώρα μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας απευθείας σε ιδιωτικά νοικοκυριά ή σε χρήστες πλην των ιδιωτικών νοικοκυριών και είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα, ανεξάρτητα από το ποια τεχνική πωλήσεων χρησιμοποιεί, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως επικοινωνίας. (παρ. 1 (στ), άρθρο 3, ΚΥΑ ΗΠ 23615/651/Ε.103/2014)

Οι παραγωγοί οχημάτων, δηλαδή, ο κατασκευαστής ή ο εισαγωγέας του οχήματος, αλλά και των ανταλλακτικών των οχημάτων και του καταλυτικού του μετατροπέα (παρ. 7 του αρ. 2 του ΠΔ 116/2004, όπως ισχύει)

Οι παραγωγοί ελαστικών, δηλαδή, ο κατασκευαστής ή ο εισαγωγέας του ελαστικού, είτε αυτό εισάγεται / κατασκευάζεται ως αυτοτελές προϊόν είτε αποτελεί μέρος του οχήματος, συμπεριλαμβανομένων και των εισαγωγέων μεταχειρισμένων ελαστικών (παρ. 6, αρ. 2, του ΠΔ 109/2004)

Οι παραγωγοί λιπαντικών ελαίων, δηλαδή, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παράγει λιπαντικά έλαια ή αυτός του οποίου η επωνυμία αναγράφεται στο τελικό προϊόν (παρ. 8, αρ. 2 του πδ 82/2004), αλλά και αυτός που εισάγει λιπαντικά έλαια, αφού στη Διαχείριση Λιπαντικών Ελαίων περιλαμβάνεται τόσο η παραγωγή λιπαντικών ελαίων, αλλά και η διάθεση στην αγορά (εμπορία), συμπεριλαμβανομένης και της εισαγωγής λιπαντικών ελαίων προκειμένου να καταλήξουν στο χρήστη ή στο τελικό καταναλωτή. (παρ. 7, αρ. 2 του ΠΔ 82/2004)

Εκτός από τους παραπάνω, στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών μπορεί να εγγράφονται μεταγενέστερα και οι παραγωγοί άλλων προϊόντων, εφόσον υπάρξει σχετική νομοθετική πρόβλεψη. (παρ. 4, αρ. 1, ΥΑ 181504/16 (ΦΕΚ 2454 Β/9-8-16)

Παραδείγματα συμβάσεων με ΣΣΕΔ

Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις ενδέχεται να πρέπει να συμβληθούν με περισσότερα του ενός Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ). Παράδειγμα: μια εταιρία που εισάγει ηλεκτροτεχνικές συσκευές, θα πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ διαχείρισης ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, αλλά και ένα ΣΣΕΔ διαχείρισης συσκευασιών (π.χ. πιεσόμετρα).

Πρακτικά, σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις που εισάγουν ή παράγουν οποιοδήποτε είδος προϊόντος οφείλουν να συμβληθούν με ΣΣΕΔ Συσκευασιών, καθώς όλα τα προϊόντα ακόμη και αυτά που δεν διατίθενται στον τελικό καταναλωτή συσκευασμένα, διακινούνται σε δευτερογενή (π.χ. χαρτόκουτες) ή/και τριτογενή συσκευασία.

Ενδεικτικά παραδείγματα, για επιχειρήσεις που οφείλουν να εγγραφούν στο Ε.Μ.ΠΑ. και να συμβληθούν με Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ):

• Μια επιχείρηση που εισάγει μπαταρίες αυτοκινήτων, θα πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) και ΣΣΕΔ συσκευασιών
• Μια επιχείρηση που ή κατασκευάζει ή εισάγει ή συσκευάζει λιπαντικά, θα πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ απόβλητων λιπαντικών ελαίων και ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών λιπαντικών
• Μια επιχείρηση που εισάγει λάστιχα αυτοκινήτων οφείλει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ ελαστικών αυτοκινήτων και ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών
• Μια επιχείρηση που εισάγει καινούργια ή μεταχειρισμένα αυτοκίνητα από το εξωτερικό (ανεξάρτητα με το εάν πρόκειται για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης), οφείλει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ Οχημάτων και ΣΣΕΔ ελαστικών αυτοκινήτων
• Μια επιχείρηση που εισάγει ενδύματα από τρίτη χώρα, σε χάρτινα κιβώτια, οφείλει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ συσκευασιών, εφόσον τα προϊόντα που εισάγει περιέχονται π.χ. σε κούτες συσκευασίας
• Ένα συσκευαστήριο φρούτων που διαθέτει στην αγορά (χονδρική ή λιανική πώληση) φρούτα π.χ. σε πλαστικό κουτάκι με μεμβράνη, σε χάρτινη κούτα, σε πλαστικό διχτάκι, κλπ. οφείλει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ συσκευασιών
• Ένα τυπογραφείο, χρησιμοποιεί συσκευασίες (π.χ. χαρτόκουτα, πλαστικά τσέρκια) για να διακινήσει τα προϊόντα του (βιβλία, εκτυπωμένα φυλλάδια, κλπ), θα πρέπει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ συσκευασιών
• Ένας αγροτοτουριστικός συνεταιρισμός ο οποίος διαθέτει στην τοπική αγορά συσκευασμένα προϊόντα π.χ. μαρμελάδες, γλυκά, κλπ σε γυάλινες συσκευασίες και ζυμαρικά σε χάρτινες ή πλαστικές συσκευασίες, πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών
• Ένας παραγωγός που κατασκευάζει ή εισάγει πλαστικές σακούλες πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις μιας επιχείρησης;

Συνοπτικά, αναφέρεται ότι μια επιχείρηση που θεωρείται παραγωγός συσκευασιών ή/και υπόχρεος παραγωγός άλλων προϊόντων, στο πλαίσιο που ορίζεται με το ν. 2939/2001 όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4496/2017, και ισχύει:

α) οφείλει να εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) (παρ. 11, αρ. 4Β, ν. 2939όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει)

Οι παραγωγοί έχουν σαφώς την υποχρέωση καταχώρισής τους στο Ε.Μ.ΠΑ. (απόκτηση πιστοποιητικού/ών εγγραφής και αριθμού μητρώου παραγωγού, για όλες τις κατηγορίες των προϊόντων που εντάσσονται στην εναλλακτική διαχείριση) (παρ 9, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει & υα αρ. 181504/9.8.2016 (φεκ2454/Β/2016)). Στις 09 Απριλίου 2017, ήταν η καταληκτική ημερομηνία εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ. όλων των μέχρι τότε δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών. Η εγγραφή στο Ε.Μ.ΠΑ. βέβαια ισχύει και για τις νέες επιχειρήσεις – υπόχρεους που δραστηριοποιούνται στο εξής στην ελληνική επικράτεια.

β) είναι υποχρεωμένη να συμβληθεί με ένα Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) (παρ. 2, αρ. 4Β, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει)

γ) είναι υποχρεωμένη να δηλώνει τις πραγματικές ποσότητες των αποβλήτων που διακινεί. (παρ. 7, αρ. 4Β, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει)

δ) είναι υποχρεωμένη να επιτρέπει τους ελέγχους που αποφασίζονται από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) και να παρέχει κάθε δυνατή διευκόλυνση για την ομαλή και απρόσκοπτη διεξαγωγή των ελέγχων. (παρ. 6, αρ. 19Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει)

ε) είναι υποχρεωμένη να αναγράφει τον αριθμό του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών Συσκευασιών και άλλων προϊόντων στα παραστατικά πώλησής του, (παρ 14, αρ. 4Β, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει) δηλαδή σε όλα τα εκδιδόμενα τιμολόγια πώλησης, απλοποιημένα τιμολόγια, συγκεντρωτικά τιμολόγια, εκδιδόμενα στοιχεία για λιανική πώληση αγαθών ή υπηρεσιών (π.χ. αποδείξεις λιανικής πώλησης), ηλεκτρονικά τιμολόγια, κλπ.

Επίσης, «Η αναγραφή του Αριθμού Μητρώου Παραγωγού στα φορολογικά στοιχεία της εταιρείας καθίσταται υποχρεωτική στο πλαίσιο εφαρμογής των σχετικών διατάξεων του ν. 4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα κλπ» (Α’251), όπως εκάστοτε ισχύει». (παρ. 2, αρ. 9, υα 181504/16 υ.α., φεκ2454 Β/9-8-16).

Σακούλες μεταφοράς: Ειδικά για τις επιχειρήσεις-παραγωγούς πλαστικών σακουλών μεταφοράς, ισχύουν επιπλέον:

στ) «Οι παραγωγοί των πλαστικών σακουλών μεταφοράς υποχρεούνται να διαθέτουν στην αγορά τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με σήμανση, η οποία φέρει τον τόπο και την ημερομηνία παραγωγής και τον Αριθμό Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (Ε.Μ.ΠΑ.), με ευκρινή τρόπο και σε εμφανή θέση στο σώμα της πλαστικής σακούλας» (παρ. 1, αρ.6Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει) καθώς και σειριακό αριθμό.

Σημειώνεται ότι «πλαστικές σακούλες μεταφοράς είναι οι σακούλες μεταφοράς, με ή χωρίς λαβή, από πλαστικό υλικό, οι οποίες διατίθενται στους καταναλωτές στο σημείο πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων» (παρ. 24, αρ. 2, ν.2939/2001 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).

Από την 10η Ιουνίου 2018 και έπειτα όλες οι σακούλες που κυκλοφορούν στην αγορά θα πρέπει να αναγράφουν τον τόπο, την ημερομηνία παραγωγής και τον αριθμό του παραγωγού στο Ε.Μ.ΠΑ..

-Σημειώνεται ότι απαγορεύεται η κυκλοφορία στην αγορά των οξοδιασπώμενων πλαστικών σακουλών μεταφοράς.

Ποιες είναι οι κυρώσεις που μπορεί να έχει μια επιχείρηση που παραβαίνει τη νομοθεσία σχετικά με το Ε.Μ.ΠΑ.;

α) η μη εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών, επιφέρει πρόστιμο από 100 έως 500.000€. (παρ 2, αρ. 20A, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει). Όσοι παραγωγοί είχαν ήδη υφιστάμενη δραστηριότητα κατά την ημερομηνία δημοσίευσης της ΚΥΑ και δεν το έχουν πράξει ήδη, είναι ήδη εκπρόθεσμοι (καταληκτική ημερομηνία εγγραφής 09 Απριλίου 2017) και θα πρέπει να εγγραφούν άμεσα. Οι νέες επιχειρήσεις οφείλουν να εγγράφονται άμεσα με την έναρξη της δραστηριότητας.

β) η μη υπογραφή σύμβασης με ένα Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) το οποίο συνεπάγεται και την υποχρέωση καταβολής στο φορέα ΣΣΕΔ χρηματικής εισφοράς για κάθε συσκευασία ή άλλο προϊόν που θέτει στην αγορά, επιφέρει διοικητικό πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο των χρηματικών εισφορών που είχε την υποχρέωση να καταβάλει στο ΣΣΕΔ κατά το χρονικό διάστημα που έχει διαρκέσει η παράβαση (παρ 1, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει).

γ) η μη δήλωση από πρόθεση προς το ΣΣΕΔ ή προς τον Ε.Ο.ΑΝ. των πραγματικών ποσοτήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων που διαθέτει στην αγορά επιφέρει διοικητικό πρόστιμο από 500 έως 1.000.000€. (παρ 9, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει).

Επιπλέον των παραπάνω, η συγκεκριμένη παράβαση, δηλ. η από πρόθεση δήλωση λανθασμένων ποσοτήτων στον Ε.Ο.ΑΝ., επισύρει και ποινικές κυρώσεις στον παραβάτη: φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους ή χρηματική ποινή από 10.000 έως 100.000€ ή και τις δύο αυτές ποινές. (παρ. 3, άρθρο20, ν.2939/2001, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4496/2017 και ισχύει).

δ) Στον παραγωγό συσκευασιών και στον παραγωγό ή διαχειριστή άλλων προϊόντων, που παρεμποδίζει ή με οποιονδήποτε τρόπο αποφεύγει τη διενέργεια ελέγχων που αποφασίστηκαν από τον Ε.Ο.ΑΝ., επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο από 500 έως 1.000.000 ευρώ. (παρ. 10, αρ. 20α, ν. 2939, όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει).

Επιπλέον των παραπάνω, η συγκεκριμένη παράβαση, επισύρει και ποινικές κυρώσεις: φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών ή χρηματική ποινή από 1.000 έως 30.000 ευρώ ή και τις δύο αυτές ποινές (παρ. 4, άρθρο 20, ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4496/2017 και ισχύει).

ε) Στον παραγωγό συσκευασιών ή παραγωγό άλλων προϊόντων που δεν αναγράφει τον αριθμό Ε.Μ.ΠΑ. στα παραστατικά πώλησής του, επιβάλλεται πρόστιμο από 100 έως 5.000 ευρώ. (παρ. 4, αρ. 20Α, ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4496/2017 και ισχύει).

Ποιες είναι οι επιπτώσεις μη εγγραφής μιας επιχείρησης στο Ε.Μ.ΠΑ.;

Εκτός από τις διοικητικές κυρώσεις, ένας υπόχρεος παραγωγός που δεν έχει εγγραφεί στο Ε.Μ.ΠΑ., δεν έχει το δικαίωμα να διαθέτει, ούτε να διακινεί μέσω τρίτων το προϊόν του στην ελληνική αγορά και δεν μπορεί να συμμετέχει σε διάφορους δημόσιους διαγωνισμούς (παρ 12, αρ. 4Β, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει) δεδομένου ότι:

«Το πιστοποιητικό εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ.:

α) εντάσσεται στα στοιχεία που απαιτούνται, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, ως προϋπόθεση για τη διάθεση ενός προϊόντος στην ελληνική αγορά και,

β) διασφαλίζει, στο πλαίσιο εφαρμογής του ν. 4412/ 2016 (Α’147) όπως εκάστοτε ισχύει, το δικαίωμα του παραγωγού για τη συμμετοχή του σε δημόσιους διαγωνισμούς». (παρ. 2, αρ. 10, ΥΑ με αρ. οικ. 181504/16 (ΦΕΚ 2454 Β/9-8-16))

Το πιστοποιητικό εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ. είναι αναγκαίο προαπαιτούμενο προκειμένου να διατεθεί ένα προϊόν στην ελληνική αγορά ή να διακινηθεί μέσω των αλυσίδων εφοδιασμού και να τοποθετηθεί από αυτές στην αγορά.

Έχει υποχρέωση εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ. μια επιχείρηση που απλώς μεταπωλεί προϊόντα;

Στην περίπτωση αυτή, πρόκειται για επιχείρηση που είναι απλώς διακινητής προϊόντων, και δεν έχει υποχρέωση εγγραφής στο Μητρώο. Όμως, ο διακινητής συσκευασίας και άλλων προϊόντων, οφείλει να «μη διακινεί προϊόντα, οι παραγωγοί των οποίων δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις των παραγράφων 2 και 11 του άρθρου 4Β». (παρ. 1, αρ. 12 & παρ. 1, αρ. 16, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει).

Δηλαδή, θα πρέπει να ελέγχει τους προμηθευτές του και να επιβεβαιώνει ότι όλοι οι προμηθευτές του που θεωρούνται με το νόμο υπόχρεοι παραγωγοί, είναι εγγεγραμμένοι στο Ε.Μ.ΠΑ. όπως ορίζει ο νόμος και αναγράφουν το μοναδικό αριθμό μητρώου της επιχείρησής τους πάνω στα παραστατικά που του αποστέλλουν.

Ποιές επιπτώσεις μπορεί να έχει μια επιχείρηση που απλώς μεταπωλεί προϊόντα, σε σχέση με το ν. 4496/2017;

Εάν σε έλεγχο προκύψει ότι έχει γίνει παραλαβή προϊόντων με παραστατικά που δεν αναγράφουν τον Αριθμό Μητρώου Παραγωγού και δεν υπάρχει το πιστοποιητικό ότι ο προμηθευτής συμμορφώνεται με τη νομοθεσία, υπάρχουν οι σχετικές επιπτώσεις του νόμου. Η παράβαση της συγκεκριμένης υποχρέωσης (διακίνηση προϊόντων από μη εγγεγραμμένους στο Ε.Μ.ΠΑ. παραγωγούς) επιφέρει διοικητικό πρόστιμο ύψους από 500 έως 50.000€. (παρ. 3, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει).

Επίσης, διοικητικές κυρώσεις προβλέπονται και για τον έμπορο που διακινεί πλαστική σακούλα, αφού όπως σαφώς αναφέρεται στο νόμο, η μη αναγραφή των στοιχείων που πρέπει πάνω στην πλαστική σακούλα που χρησιμοποιεί ένας έμπορος (τόπος, ημερομηνία παραγωγής και αριθμός του παραγωγού) επιφέρει διοικητικό πρόστιμο ύψους από 200 έως 5.000€. (παρ. 12, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει).

 Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης

Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) εγκρίνει και εποπτεύει / ελέγχει τη λειτουργία των Συστημάτων Συλλογικής ή Ατομικής Εναλλακτικής Διαχείρισης (Σ.Ε.Δ.), τα οποία λειτουργούν στη βάση της αρχής της Διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού (Extended Producer Responsibility Principle).

Πρόκειται για εταιρείες οποιασδήποτε νομικής μορφής, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τις οποίες συστήνουν οι «παραγωγοί» των προϊόντων που εντάσσονται στην εναλλακτική διαχείριση, με κύριο σκοπό την ανάληψη της υποχρέωσης της οργάνωσης όλων των εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης των προϊόντων τους που διακινούν στην ελληνική αγορά, όταν αυτά καταστούν απόβλητα.

Έτσι, μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα υπάρχουν 22 Εγκεκριμένα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης, από τα οποία τα 9 είναι Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών & Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) περιφερειακής εμβέλειας, τα οποία εξαιρούνται της υποχρέωσης εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ..

Τα προϊόντα και τα απόβλητα αυτών τα οποία έχουν ενταχθεί στην εναλλακτική διαχείριση και για τα οποία λειτουργούν Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης είναι τα ακόλουθα:

•  Συσκευασίες & Απόβλητα Συσκευασιών

– ΣΣΕΔ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (Ε.Ε.Α.Α. Α.Ε.) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης μη επικίνδυνων αποβλήτων συσκευασίας, πανελλαδικής εμβέλειας

– ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Α.Ε. Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης μη επικίνδυνων αποβλήτων συσκευασίας, πανελλαδικής εμβέλειας

– Κέντρο Εναλλακτικής Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Α.Ε. (Κ.Ε.ΠΕ.Δ. Α.Ε.) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας ορυκτελαίων, με πανελλαδική εμβέλεια

– ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε. Ατομικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και εισαγωγής ΑΒ Βασιλόπουλος, με πανελλαδική εμβέλεια

• Απόβλητα Ελαίων

– Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων ΑΕ (ΕΝΔΙΑΛΕ ΑΕ) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ελαίων (ΑΛΕ) πανελλαδικής εμβέλειας

•  Μεταχειρισμένα Ελαστικά

– Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Παλαιών Ελαστικών (ECOELASTIKA Α.Ε.) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης μεταχειρισμένων ελαστικών οχημάτων πανελλαδικής εμβέλειας

•  Απόβλητα Ηλεκτρικών Στηλών & Συσσωρευτών

– Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών Α.Ε. (ΑΦΗΣ Α.Ε.) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, πανελλαδικής εμβέλειας

– Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείριση Συσσωρευτών Α.Ε. (ΣΥΔΕΣΥΣ Α.Ε.) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης συσσωρευτών οχημάτων και βιομηχανίας, πανελλαδικής εμβέλειας

– Εταιρεία Πανελλαδικής Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσσωρευτών Re-Battery Α.Ε (Re-Battery A.E.) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης συσσωρευτών οχημάτων και βιομηχανίας, πανελλαδικής εμβέλειας

– Ολοκληρωμένη Συλλογική Εναλλακτική Διαχείριση Συσσωρευτών Πανελλαδικής Εμβέλειας Α.Ε. (COMBATT A.E) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης συσσωρευτών οχημάτων και βιομηχανίας, πανελλαδικής εμβέλειας

•  Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής

– Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδος ΑΜΚΕ (ΕΔΟΕ) Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΟΤΚΖ, πανελλαδικής εμβέλειας.

•  Απόβλητα Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού

– Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΗΗΕ, πανελλαδικήςεμβέλειας, με πεδίο εφαρμογής που καλύπτει όλες τις κατηγορίες ΑΗΗΕ, οικιακής και μη οικιακής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων και των ιστορικών αποβλήτων (παλιότερων συσκευών).

-Φωτοκύκλωση Α.Ε. Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΗΗΕ, πανελλαδικής εμβέλειας για λαμπτήρες, φωτιστικά και μικροσυσκευές.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΟΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΜΠΑ

• Ο ΕΟΑΝ σημειώνει ότι η ανακοίνωση του  επιχειρεί να διευκολύνει τις επιχειρήσεις στην κατανόηση της νομοθεσίας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά το νόμο.

• Συστήνει στους ενδιαφερόμενους να ενημερωθούν πληρέστερα από τους δημοσιευμένους νόμους, Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις, που αφορούν την επιχείρησή σας στην ιστοσελίδα του ΕΟΑΝ [www.eoan.gr/el/content/30/nomothesia]

• Επίσης, όλα τα Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβέρνησης διατίθενται δωρεάν στην ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου (www.et.gr)

• Πληροφορίες για τα ΣΣΕΔ, μπορείτε να βρείτε και στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης [www.eoan.gr] & στις ιστοσελίδες των Συστημάτων

• Αναλυτικές πληροφορίες και πλήρη κατάλογο της νομοθεσίας, μπορείτε να βρείτε και στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης [www.eoan.gr/el/content/17/mitroo]