Arxellence 2 της Alumil: η Θεσσαλονίκη οδηγός αναπλάσεων στις ελληνικές πόλεις

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Οι αλλαγές στις θεσμικές, τεχνολογικές και επενδυτικές μεθόδους και πρακτικές του παρελθόντος, που έρχονται στον αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό σχεδιασμό για τις αναπλάσεις των πόλεων, με νέους κανόνες για την «πράσινη» ανοικοδόμηση και σύγχρονη αναστήλωση και επανάχρηση των κτιρίων αναπηδούν από τον πλούτο των ιδεών και των προτάσεων του εξαιρετικά επιτυχημένου Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Arxellence 2  της Alumil, για την ανάπλαση και ανάπτυξη του Δυτικού Παραλιακού Μετώπου της Θεσσαλονίκης.

Από τη νέα χρονιά τίθεται σε δημόσια διαβούλευση το νέο σχέδιο νόμου για τις αναπλάσεις των πόλεων, την αποκατάσταση, στατική ενδυνάμωση και επανάχρηση του ιστορικού κτιριακού πλούτου της χώρας. Σε αυτή την κατεύθυνση η πρόταση- όραμα του Arxellence 2 της Alumil, που αφορά στη δημιουργία ενός σύγχρονου Οικιστικού και Επιχειρηματικού Κέντρου (C.B.D) στην παλιά βιομηχανική περιοχή στα όρια του λιμένος Θεσσαλονίκης, έχει να προσφέρει πολύτιμο υλικό προς αξιοποίηση ενώ λειτουργεί, ως καταλύτης των εξελίξεων και καθοδηγητικό υπόδειγμα στους νέους σχεδιασμούς.

Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις αναπλάσεις

Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ανακοινώσει ότι σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού προγραμματίζει να γίνει ένας ευρύτατος διάλογος, με τη συμμετοχή της αρχιτεκτονικής κοινότητας,  όλων των εμπλεκόμενων τεχνικών επιστημονικών,  επενδυτικών φορέων και των πολιτών. Στόχος να θεσμοθετηθεί στη Βουλή, σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους ένα νέο πράσινο και αειφόρο θεσμικό πλαίσιο ρυθμίσεων και κινήτρων για τις αναπλάσεις των πόλεων. Απαραίτητο για την προώθηση μικρής και μεγάλης κλίμακας έργων αναπλάσεων στις ελληνικές πόλεις, προς αξιοποίηση επενδυτικών πρωτοβουλιών και των διατιθέμενων Ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Η πρωτοβουλία της Alumil δίνει τις απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις

Η πρωτοβουλία της Alumil, που αποτελεί σημείο αναφοράς για την παγκόσμια αρχιτεκτονική κοινότητα, συγκεντρώνοντας 173 προτάσεις  αρχιτεκτόνων με διεθνή εμπειρία σε αντίστοιχα projects δίνει τις απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις, για τον αστικό αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και τις αναπλάσεις των πόλεων. Ταυτοχρόνως  οι προτάσεις διεπιστημονικού διαλόγου, με τη συμμετοχή ειδικών και διακεκριμένων συμμετεχόντων, που έχει διοργανώσει  η Alumil, στο πλαίσιο του Arxellence 2 δίνουν ώθηση και λύσεις, σε όλο το φάσμα των θεσμικών και τεχνολογικών θεμάτων, ώστε η καινοτόμα πρόταση για την ανάπτυξη του υποβαθμισμένου και εγκαταλελειμμένου σήμερα Δυτικού Παραλιακού Μετώπου της Θεσσαλονίκης να περάσει από το επίπεδο του σχεδιασμού, στο πεδίο της πράξης.

Η πρωτοβουλία της Alumil, δίνει απαντήσεις στις σύγχρονες προκλήσεις, για τον αστικό αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και τις αναπλάσεις των πόλεων

Η πρόταση του Arxellence 2 περιλαμβάνει την ανάπτυξη κτιριακών συγκροτημάτων της τάξεως των 400.000 τετραγωνικών μέτρων, με χρήσεις γραφείων, κατοικίας, τουρισμού, αναψυχής κ.ά., σε μια έκταση περίπου 120 στρεμμάτων, στην οποία βρίσκονται μερικά από τα σημαντικότερα μνημεία βιομηχανικής αρχαιολογίας της πόλης, γεφυρώνοντας με τον τρόπο αυτό τον κόσμο της επιστήμης και της τεχνολογίας με τον κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού αλλά και το λαμπρό παρελθόν της πόλης με το φωτεινό μέλλον της. Arxellence 2 της Alumil: Το ραντεβού της Θεσσαλονίκης με το διεθνές μέλλον της: Δείτε εδώ στο Ecopress

Ετοιμάζεται σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους ένα νέο πράσινο και αειφόρο θεσμικό πλαίσιο ρυθμίσεων και κινήτρων για τις αναπλάσεις των πόλεων

Γιώργος Μυλωνάς: Υπέρβαση των κλασικών ελληνικών πρακτικών

-«Στρέψαμε την προσοχή της διεθνούς αρχιτεκτονικής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη», τόνισε ο Γεώργιος Μυλωνάς, Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος του Ομίλου της Alumil, παρουσιάζοντας στο συνέδριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) «Green Deal Greece 22 την πρόταση  του Arxellence 2  της Alumil για την ανάπλαση και ανάπτυξη του Δυτικού Παραλιακού Μετώπου της Θεσσαλονίκης.

Πρόταση,  που  αφορά σε ένα ολοκληρωμένο περιβαλλοντικό, οικονομικό και πολιτιστικό έργο, το οποίο αποσκοπεί να συνδυάσει τον σχεδιασμό, τη βιωσιμότητα, την προσβασιμότητα και τις οικονομικά ελκυστικές επενδύσεις.  Και ταυτοχρόνως λειτουργεί ως ένα υπόδειγμα (casestudy) για τη συνεργασία ιδιωτικής πρωτοβουλίας και δημόσιων φορέων, με τη συμμετοχή της επιστημονικής και επιχειρηματικής κοινότητας, θεσμικών φορέων και  των πολιτών, με στόχο την υλοποίηση του οράματος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους.

-«Στην ανάπλαση του δυτικού παράλιου μετώπου της πόλης δε θέλαμε να κάνουμε τις κλασικές ελληνικές πρακτικές , απευθυνθήκαμε στον παγκόσμιο οργανισμό αρχιτεκτόνων, γνωστού ως UIA. Έγινε ένας παγκόσμιος διαγωνισμός, υπήρξε μεγάλη ανταπόκριση και έγιναν μελέτες και παρουσιάστηκαν πράγματα τόσο ωραία που ούτε εμείς στην αρχή τα φανταζόμασταν ότι μπορούν να γίνουν σε αυτή την περιοχή», είπε ο επικεφαλής της Alumil στο «Green Deal Greece 22» του ΤΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι: «καταφέραμε η διεθνής αρχιτεκτονική κοινότητα να ασχοληθεί με το έργο στη Θεσσαλονίκη και να επεκταθεί αυτό το ενδιαφέρον και σε άλλα έργα».

Σε κοινό τραπέζι διαλόγου ο Γεώργιος Μυλωνάς, Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος του Ομίλου της Alumil, παρουσίασε την πρόταση  του Arxellence 2  της Alumil για την ανάπλαση και ανάπτυξη του Δυτικού Παραλιακού Μετώπου της Θεσσαλονίκης ενώ ο  Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ ανακοίνωσε  εισαγωγή του Ευρωπαϊκού Μπάουχαους και  «πράσινη»  επανεκκίνηση της πόλης.

ΥΠΕΝ: εισαγωγή του Ευρωπαϊκού Μπάουχαους και «πράσινη» επανεκκίνηση της πόλης

Ο Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας , συμμετέχοντας στο κοινό τραπέζι διαλόγου του συνεδρίου του ΤΕΕ, όπου ο κος Γεώργιος Μυλωνάς παρουσίασε την πρόταση  του Arxellence 2  της Alumil, από την πλευρά του αναφέρθηκε στο σχέδιο για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μπάουχαους και την «πράσινη»  επανεκκίνηση της πόλης.

Αναφερόμενος στο «νομοσχέδιο, που θα έρθει προς διαβούλευση και αφορά τις αστικές αναπλάσεις, το πως δηλαδή θα εντάξουμε καλύτερα στο σχέδιο πόλης το πράσινο, τον ήλιο, στοχεύοντας σε περισσότερη κινητικότητα και στον περιορισμό του θορύβου, της ρύπανσης και των υψηλών θερμοκρασιών»,  ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΝ σημείωσε ότι:

-«Οι κατευθύνσεις για το νέο Μπάουχαους στη χώρα μας θα μπουν σε συνεργασία, με το υπουργείο Πολιτισμού, με το οποίο και θα καθοριστούν σημαντικές παράμετροι, όπως η ένταξη του πρασίνου στο δημόσιο και τον ιδιωτικό χώρο, καθώς και το ζήτημα της διαχείρισης του νερού, ενώ βασικά ζητήματα σε αυτή τη διαδικασία θα αποτελέσουν, επιπρόσθετα, και η διαχείριση των απορριμμάτων, η ενέργεια και η χρήση των νέων τεχνολογιών»,  τονίζοντας ότι:

-«Πρόκειται για μια συνεργασία σε συνεχή εξέλιξη που θα μας οδηγήσει σε συγκεκριμένες υπουργικές αποφάσεις για το πως πλέον θα σχεδιάζουμε την πόλη».

Ο κ Μπακογιάννης σημείωσε τη σημασία της συμμετοχής στη διαβούλευση του νέου νομοσχεδίου για τις αναπλάσεις τονίζοντας ότι: «θέλουμε πάνω σε αυτό τις απόψεις όλων, αρχιτεκτόνων, τοπογράφων, μηχανικών, γιατί μέσα από αυτό το νομοσχέδιο θα αποφασίσουμε για το μέλλον των ελληνικών πόλεων, ενώ είναι βασική και η συνεισφορά των πολιτών».

Κάθε εποχή έχει υποχρέωση να εκφράζεται με την κορυφαία τεχνολογία που διαθέτει. (Φωτό pinterest.com)

«Παράδειγμα -πιλότος» για κάθε μεγάλο έργο αστικής ανάπλασης

Στο μεταξύ, στην κατεύθυνση ενεργοποίησης της διαβούλευσης  και προετοιμασίας των απαιτούμενων  θεσμικών λύσεων και μέτρων είναι εξαιρετικής σημασίας οι προτάσεις διεπιστημονικού διαλόγου και εργασιών,  που διοργάνωσε  η Alumil  με πρωτοβουλίες του  Νίκου Σαλπιγγίδη, διευθυντή καινοτομίας και εμπνευστή του Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού. Αποτελούν παρακαταθήκη για τα επόμενα βήματα του συνολικού σχεδιασμού, καθώς διαμορφώνουν  τον οδικό χάρτη των ενεργειών, για να γίνουν πράξη, το όραμα και οι προτάσεις του Arxellence 2 στην ανάπλαση και ανάπτυξη του Δυτικού Παραλιακού Μετώπου της Θεσσαλονίκης, αλλά και ως «παράδειγμα -πιλότος»  για κάθε μεγάλο έργο αστικής ανάπλασης. Τη συζήτηση εργασίας (round table) δείτε στο βίντεο:

Στα βασικά συμπεράσματα που έχει αναδείξει ο διεπιστημονικός διάλογος της Alumil στο πλαίσιο του Arxellence 2  είναι  ότι όλα τα έργα πλέον έχουν ως βασική συνιστώσα την πράσινη  πρόκληση. Ο αστικός, αρχιτεκτονικός και πολεοδομικός σχεδιασμός για τις αναπλάσεις των πόλεων, προκειμένου να ενσωματώσει τη σύνθεση των ρυθμών, τις τεχνολογικές εξελίξεις και  επιτυχημένες σύγχρονες ευρωπαϊκές και  διεθνείς πρακτικές  υπερβαίνει  τις μέχρι τώρα καθιερωμένες μεθόδους σχεδιασμού και υλοποίησης του παρελθόντος,  οδηγώντας σε μεγάλες αλλαγές.

Το παλιό και το νέο δεν πρέπει να είναι σε αντίθεση, σε ένα ασφυκτικό περιορισμό  αλλά σε μία κοινή πορεία μετασχηματισμού (Φωτό pinterest.com)

Σημεία αιχμής και αναμέτρησης με τις νέες προκλήσεις

Στις εργασίες του διεπιστημονικού διαλόγου, που διοργάνωσε η Alumil επισημάνθηκε εμφατικά ότι:

-H πρόταση-όραμα της Alumil,  αποτελεί μία ενιαία, ολοκληρωμένη και αδιάσπαστη παρέμβαση  στην περιοχή μελέτης και προτάσεων του Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Arxellence 2, κατά τρόπο ώστε οι πολιτικές κινήτρων να είναι πολυδιάστατης οικολογικής προσέγγισης και να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, αποκρούοντας την τιμαριοποίηση της γης, την κατασπατάληση των πόρων και την υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος αλλά και επιμέρους σχεδιασμούς έργων σε κατά περίπτωση συγκυριακές προσεγγίσεις

-H αρχαιολογία δεν μπορεί να αποτελεί διαρκώς επενδυτικό εμπόδιο ούτε να περιορίζεται  σε δογματισμούς σκηνογραφικής αναστήλωσης των μνημείων.  Άλλωστε έχει ξεφύγει η αναστήλωση από την αρχαιολογική αντιμετώπιση και έχει περάσει στην ενσωμάτωση της σύγχρονης τεχνολογίας. Δηλαδή όλες αυτές οι απαιτήσεις για να είναι ένα έργο «πράσινο», πλέον δεν καλύπτονται από την αναπαραγωγή της αυθεντικής μεθόδου ανοικοδόμησης του παρελθόντος. Η  πόλη της  Θεσσαλονίκη έχει μια διαστρωμάτωση πολιτισμών και υπάρχουν «εν υπογείω» μνήμες, που μπορεί να αναδειχθούν με διδακτική αναστήλωση και υπαινικτικές αποκαταστάσεις και σύγχρονες αναστρέψιμες συμπληρώσεις. Επίσης η ιεράρχηση και επιλογή είναι ένα σημαντικό ζήτημα της αποκατάστασης της μνήμης και των μνημείων.

Τολμηρές κινήσεις σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία

-«Επί δεκαετίες ισορροπούμε στο κατώτατο πρότυπο, που εισάγει η νομοθεσία» επισήμανε ο Δρ. Ευάγγελος Λυρούδιας συγγραφέας της έκδοσης, με τίτλο  «Πολιτική και Επιστήμη στον Πολεοδομικό Σχεδιασμό», εξηγώντας ότι «η νέα νομοθεσία θα πρέπει να διαμορφωθεί  κατά τρόπο ώστε να μην ασκείται περιοριστικά η εφαρμογή της αλλά να προβλέπεται η δυνατότητα να ενσωματώνονται στα έργα οι σύγχρονες εξελίξεις στην αρχιτεκτονική, την τεχνολογία, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας και την ανάδειξη των κτιρίων.

Σε αυτή την κατεύθυνση χρειάζονται τολμηρές κινήσεις, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία αλλά και τις διεθνείς συμβάσεις, όπως η Σύμβαση της Γρανάδας και ο Χάρτης της Βενετίας, που οι προβλέψεις τους για την προστασίας της ιστορικής κληρονομίας και την ανάδειξη των μνημείων πρέπει στο σύνολο τους να ενσωματωθούν στην εγχώρια νομοθεσία και νοοτροπία. Επίσης χρειάζεται να μην αποτυπωθούν γραφειοκρατικά στον κυκεώνα της ελληνικής πολυνομίας αλλά να υιοθετηθούν ουσιαστικά και να εφαρμοστούν δημιουργικά οι κανόνες της  Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους.

Πλαστογράφηση της ιστορίας, μέσω της σκηνογραφικής αποκατάστασης

Ιερά Μονή Οσίου Γρηγορίου, στις πλαγιές του Άθωνα έχουν χτιστεί πολυκατοικίες, τις οποίες δεν μπορεί κάποιος να χρονολόγηση βάσει της όψης τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σκηνογραφικής αποκατάστασης «πλαστογράφησης» της ιστορίας.

-«Σήμερα  η διαδικασία της προστασίας και του νομοθετικού πλαισίου είναι αναχρονιστική και ανασταλτική. H ανεπάρκεια των θεσμικών διαδικασιών οδηγεί εντέλει περιοριστικά και μονοσήμαντα σε πλαστογράφηση της ιστορίας, μέσω της σκηνογραφικής αποκατάστασης» εξήγησε ο κ Λυρούδιας, αναφέροντας από την επιστημονική και επαγγελματική εμπειρία του, περιπτώσεις «νέο παραδοσιακής» αντιμετώπισης  και σκηνογραφικής αναπαράστασης, ως  χαρακτηριστικά παραδείγματα:

-Στην Ιερά Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους,  πίσω από την οποία έχουν χτιστεί πολυκατοικίες για να στεγάσουν τις νεότερες ανάγκες της Μονής,  «τις οποίες δεν μπορεί κάποιος να χρονολόγηση βάσει της όψης τους, καθώς έχει επέλθει μία πλήρης «πλαστογράφηση», με νέο παραδοσιακό τρόπο».

-Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης στην περιοχή της πλατείας Ναυαρίνου, όπου το  ανακτορικό συγκρότημα του Γαλέριου «είναι αναστηλωμένο κατά τρόπο που ο επισκέπτης αποκομίζει την εικόνα ότι είναι «ένας λάκκος με πέτρες» και θα πρέπει να αναζητήσει στα βιβλία και στη φαντασία του τις εικόνες από την αίγλη της Ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης. Θα μπορούσε κάλλιστα,  χωρίς να θιχτεί απολύτως τίποτα αλλά αντιθέτως προστατεύοντας την ιστορικότητα και τα τμήματα της τέχνης του μνημείου, να έχει γίνει μία διδακτική αναστήλωση, όπως για παράδειγμα αυτή που έκανε ο αρχαιολόγος Έβανς στην Κνωσό της Κρήτης εκτινάσσοντας το διεθνές ενδιαφέρον για το σημαντικό αυτό μνημείο του Μινωικού Πολιτισμού».

-«Κάθε εποχή έχει υποχρέωση να εκφράζεται με την κορυφαία τεχνολογία που διαθέτει. Δεν μπορούμε να αναπαράγουμε σκηνογραφικά το παρελθόν, ως ασφαλή και μοναδική λύση ενώ η αποκατασταση του ιστορικού μνημείου μπορεί να διαβαθμίζεται με ουδετερότητα αντίθεση και μόνο σε ειδικές περιπτώσεις με την σκηνογραφική απομίμηση», τόνισε ο κος Λυρούδιας και σημείωσε ότι: «διεθνώς η γεφύρωση του παρελθόντος με το παρόν έχει δώσει πολλά αξιόλογα δείγματα Αρχιτεκτονικής αποκατάστασης, που εδώ η Ελληνική γραφειοκρατία δρα αυταρχικά, με το πρόσχημα της προστασίας και εν τέλει ανασταλτικά στην εξέλιξη».

Διέξοδος προς μία νέα προσέγγιση της πράσινης ανοικοδόμησης

Στον διεπιστημονικό διάλογο τέθηκαν πλήθος θεμάτων, που αφορούν στη διέξοδο προς μία νέα προσέγγιση της πράσινης ανοικοδόμησης και της δημιουργικής προστασίας και αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομίας. Θέματα που αφορούν:

-στην ανάδειξη των ειδικών και επαϊόντων, που θα ηγηθούν και θα εγγυηθούν των νέων πρωτοβουλιών,

-στην αναμόρφωση της λειτουργίας των ελεγκτικών μηχανισμών,

-στη διαφανή και προωθητική και όχι ανασταλτική, γραφειοκρατική και πελατειακή λειτουργία του πλήθους των εμπλεκομένων αρχιτεκτονικών και αρχαιολογικών γνωμοδοτικών και αποφασιστικών υπηρεσιών και επιτροπών. Και

-στην αναμόρφωση του πλαισίου των επιστημονικών προσόντων και επαγγελματικών δικαιωμάτων αρχιτεκτόνων, αρχαιολόγων και άλλων κλάδων, ώστε να λειτουργούν υπεύθυνα και αποτελεσματικά μεταξύ τους.

« … κάθε μέρος αναλαμβάνει να ενθαρρύνει, στο πλαίσιο της δικής του πολιτικής και διοικητικής δομής, αποτελεσματική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ δραστηριοτήτων διατήρησης, πολιτισμού, περιβάλλοντος και σχεδιασμού», σύμφωνα με τη Σύμβασης της Γρανάδα (Φωτό pinterest.com)

Νίκος Χαριολάκης: παρακαταθήκη για την επέμβαση στον Ιστορικό χώρο

– «Προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή αυτών των πολιτικών, κάθε μέρος αναλαμβάνει να ενθαρρύνει, στο πλαίσιο της δικής της πολιτικής και διοικητικής δομής, αποτελεσματική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα μεταξύ δραστηριότητες διατήρησης, πολιτισμού, περιβάλλοντος και σχεδιασμού».

Αυτό προβλέπει το άρθρο 13 της Σύμβασης της Γρανάδας, το οποίο είναι μεταξύ των πολλών και σημαντικών άρθρων, που δεν έχει ενταχθεί στην εγχώρια νομοθεσία έχει επισημάνει ο αείμνηστος Νίκος Χαριολάκης σημαντικός και έμπειρος αρχιτέκτονας-μηχανικός,  που διετέλεσε προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών Βυζαντινών Μνημείων της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟ.

Ο Νίκος Χαριολάκης, στο πλαίσιο του διεπιστημονικού διαλόγου  της Alumil στο πλαίσιο του Arxellence έχει αφήσει παρακαταθήκη εργασία του,  με βασικές παρατηρήσεις σχολιασμού του υφιστάμενου πλαισίου για την επέμβαση στον ιστορικό χώρο, επισημαίνοντας μεταξύ πολλών άλλων

α) το ΦΕΚ με τον Ν. 2039/1992 με τον οποίο επικυρώθηκε η Σύμβαση της Γρανάδας. Περιλαμβάνει το κείμενο της Σύμβασης στα Αγγλικά, Γαλλικά και Ελληνικά. Η ελληνική νομοθεσία για τα διατηρητέα κτήρια και μνημεία εφαρμόζει τα άρθρα 3 έως 5 της Σύμβασης, που αφορούν τις υποχρεώσεις των ιδιοκτητών. Δεν εφαρμόζει τα άρθρα 1 και 2, που αφορούν τους ορισμούς της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς και που διαφοροποιεί το κράτος μας για να δικαιολογήσει την ύπαρξη διαφορετικών φορέων (ΥΠΠΟ και ΥΠΕΝ ή ΥΜΑΘ ή ΥΠΑΙΓ) αντί ενός ενιαίου φορέα προστασίας, ως θα όφειλε. Επίσης, δεν εφαρμόζει τα άρθρα 6 έως 20, που αφορούν τις υποχρεώσεις του Κράτους, και

β) τον Χάρτη της Βενετίας (1964) στα ελληνικά. Ο Χάρτης δεν είναι μεν θεσμοθετημένος και δεν είναι στο σύνολό του εφαρμόσιμος, ιδίως σε ζώντα και εν χρήση ή με νέες χρήσεις Αρχιτεκτονικά μνημεία, αλλά αποτελεί το βασικό κείμενο αρχών που εφαρμόζεται στις αναστηλώσεις μνημείων διεθνώς. Περιλαμβάνει απαραίτητα άρθρα που απουσιάζουν εν όλω ή εν μέρει από την εθνική μας νομοθεσία (π.χ. άρθρο 13 για προσθήκες στα μνημεία και άρθρο 16 για την υποχρεωτική τήρηση αρχείων των αναστηλώσεων προσβάσιμων στους μελετητές συστήνοντας και την δημοσιεύσή τους κλπ).

H νέα νομοθεσία θα πρέπει να διαμορφωθεί κατά τρόπο, ώστε να μην ασκείται περιοριστικά η εφαρμογή της αλλά να προβλέπεται η δυνατότητα να ενσωματώνονται στα έργα οι σύγχρονες εξελίξεις στην αρχιτεκτονική, την τεχνολογία, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ανάδειξη των κτιρίων. (Φωτό pinterest.com)

Η δημιουργική πολλαπλότητα απαραίτητο στοιχείο στις αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις

-«Ο μεγάλος αριθμός των συμμετοχών και το ευρύ φάσμα προτάσεων σε ποιότητα και ποσότητα  αποτελούν τον ιδιόμορφο πλούτο για το μέλλον του τόπου και της πόλης Θεσσαλονίκης»,  είπε χαρακτηριστικά η αρχιτέκτονας Μόρφω Παπανικολάου  για τον Διεθνή  Αρχιτεκτονικό  Διαγωνισμό – Πρόταση Arxellence 2  της Alumil. Η κα Παπανικολάου, μιλώντας μεταξύ των άλλων γνωστών και διακεκριμένων ειδικών που πήραν μέρος στον διεπιστημονικό διάλογο,  αναφερόμενη στη «δημιουργική πολλαπλότητα, που είναι απαραίτητο στοιχείο στις αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις»,  επισήμανε για ην  περιοχή «Νέου Επιχειρηματικού Κέντρου»  του Arxellence2 στη Δυτική Θεσσαλονίκη, ιδιαίτερα ότι:

-«Η ανάδειξη των κτιρίων αυτών, που ιστορικά έχουν ενσωματωθεί στο σώμα αυτού του τόπου χαρακτηρίζουν εμφατικά το παρόν ενός παρελθόντος.  Πρέπει να προχωρήσουμε απαλλαγμένοι από δύσκαμπτους περιορισμούς που όλοι τους γνωρίζουμε. Το παλιό και το νέο δεν πρέπει να είναι σε αντίθεση, σε ένα ασφυκτικό περιορισμό  αλλά σε μία κοινή πορεία μετασχηματισμού, πολιτιστικής συνέχειας με ολιστικούς όρους, χωρίς μιμητισμούς. Ας μην ξεχνάμε ότι η ταυτότητα της πόλης εν δυνάμει είναι διαρκώς μεταβαλλόμενη». Και τόνισε χαρακτηριστικά ότι:

-«Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία» περιγράφοντας τις δυνατότητες και τις προκλήσεις,  ώστε «το επόμενο βήμα να μπορέσει να γίνει τώρα, με αυτόν τον διαγωνισμό».

Η ταυτότητα του Διαγωνισμού και του διεπιστημονικού διαλόγου

Ο Arxellence 2  της Alumil πραγματοποιήθηκε  στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Παγκόσμιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (U.I.A.), ενώ το πρόγραμμα του Διαγωνισμού  καταρτίστηκε και διαμορφώθηκε σε συνεργασία με το ICC Council της UIA –UNESCO, καθώς και σε συναντήσεις εργασίας στο SHARE Athens 2019 στο Μουσείο Μπενάκη, με τη συμμετοχή αρχιτεκτόνων με διεθνή εμπειρία σε αντίστοιχα projects.

Οι βάσεις για την επόμενη μέρα υλοποίησης του έργου  τέθηκαν στις εργασίες του διεπιστημονικού διαλόγου  της Alumil στο πλαίσιο του Arxellence 2 ενώ αποκρυσταλλώθηκαν σε ειδική συνάντηση που  διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του  Νίκου Σαλπιγγίδη, διευθυντή καινοτομίας Alumil . Τη συζήτηση συντόνισε ο: Δρ. Ευάγγελος Λυρούδιας Σύμβουλος Alumil, Architect NTUA , Dr. Engineer NTUA και συμμετείχαν οι: Αραχωβίτης Γεώργιος, Δρέττας Γρηγόριος, Ερρέρα Λεών, Ζουρνά Μαρία, Θεοδοσίου Νικόλαος, Καρατσώλης Κωνσταντίνος, Μπελιμπασάκης Κωνσταντίνος, Μπίλλιας Πάρις, Νικηφορίδης Πρόδρομος, Παπαγεωργίου Ηλίας, Παπανικολάου Μόρφω, Σαμαράς Δημήτρης. Το όραμα και οι προτάσεις υλοποίησης του έργου, ως προϊόν διεπιστημονικού διαλόγου και εργασιών, που διοργάνωσε η AlumiL, κατατέθηκαν στη δημόσια διαβούλευση επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του νέου ΕΠΣ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.