Αττική: «fast track» διαγωνισμός για τα σκουπίδια – Τα νέα έργα

Την Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου – εκτός απρόοπτου – θα κατατεθούν οι προσφορές για την κατασκευή του τρίτου κυττάρου στη Φυλή, «σωτηρίου» για να μην πνιγεί η Αττική στα σκουπίδια.

Ο fast  track διαγωνισμός ξεκίνησε με απόφαση της προηγούμενης διοίκησης του ΕΣΔΝΑ (Εκτελεστικής Επιτροπής του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής), η οποία ελήφθη μόλις την 1η Αυγούστου.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Μάχης Τράτσα και Ελένης Κωνστατάτου στο «Βήμα» η απόφαση (248/2019), που φέρει την υπογραφή της Ρένας Δούρου, αναφέρει σαφώς ότι διά της δημοπρατούμενης σύμβασης αναζητείται ενδιάμεση λύση στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων της Αττικής, «προκειμένου να δοθεί χρόνος για τη δρομολόγηση και υλοποίηση των προβλεπόμενων στον περιφερειακό σχεδίασμά (ΠΕΣΔΑ) Αττικής». Δηλαδή, των έργων που δεν κατάφερε να υλοποιήσει η Περιφέρεια Αττικής την τελευταία τριετία.

Ανοιχτός ο «εφιάλτης» της Φυλής

Έτσι και πάλι η Φυλή θα σηκώσει για τα επόμενα χρόνια το βάρος της διαχείρισης των απορριμμάτων της πρωτεύουσας. «Έχει στρωθεί εδώ και καιρό το έδαφος και η κοινωνία είναι έτοιμη να τα δεχθεί όλα για να μη γεμίσουν πάλι δρόμοι και πεζοδρόμια με σκουπίδια. Ακόμη και στην Ακρόπολη να αποφασίσουν να κάνουν χωματερή, θα το δεχθούν» λέει καθ’ υπερβολήν μιλώντας στο «Βήμα» παλαιό στέλεχος της Αυτοδιοίκησης.

Η εκτιμώμενη αξία του έργου κατασκευής του τρίτου κυττάρου στη Φυλή ανέρχεται σε 36,8 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ). Η διάρκεια του καθορίζεται σε 40 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης και είναι χωρισμένο σε τρεις φάσεις. Όπως αναφέρει πηγή του ΕΣΔΝΑ, η παράδοση θα είναι τμηματική, έτσι ώστε έναν χρόνο από την ανάθεση του έργου να μπορεί  να λειτουργεί η πρώτη από τις τρεις φάσεις. Η διάρκεια ζωής αυτού του ενδιάμεσου κυττάρου θα είναι τουλάχιστον διετής, με ελάχιστη χωρητικότητα του ΧΥΤ (Χώρου Υγειονομικής Ταφής) 4.000.000 κυβικά μέτρα (κ.μ.). Ωστόσο, όπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση, ο ΕΣΔΝΑ θα μπορεί να τροποποιεί τη διάρκεια της σύμβασης σε περίπτωση που – οκτώ με 12 μήνες πριν από τη λήξη της γ’ φάσης – διαπιστώσει ότι δεν έχει κατασκευαστεί ή δεν αναμένεται έως τη λήξη της σύμβασης να κατασκευαστεί και να λειτουργεί άλλος ΧΥΤ ικανός να ικανοποιήσει το σύνολο των αναγκών της Αττικής.

Έτσι θα μπορεί να υποβάλλει πρόταση στον ανάδοχο για κατασκευή νέου χώρου ώστε να εξασφαλίζει πρόσθετο χρόνο ζωής τουλάχιστον για μία διετία.

Παράλληλα με τον διαγωνισμό για το νέο κύτταρο γίνονται εργασίες στα άλλα δύο κύτταρα της Φυλής (στο Α’ και στο Β’) προκειμένου να επιτευχθεί αύξηση της χωρητικότητας κατά 1.200.000 κ.μ. παρατείνοντας τον χρόνο ζωής τους για τουλάχιστον έναν με ενάμιση χρόνο, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες της Αττικής έως τη λειτουργία του Γ’ κυττάρου.

Αλλαγή πλεύσης από την κυβέρνηση

Ιδιαίτερο βάρος δίνει η κυβέρνηση στη υπόθεση της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική, τόσο πολιτικά και κοινωνικά όσο και επενδυτικά. Αποφασισμένη να τελειώνει με την «υπόθεση σκουπίδια» δίνει χρόνο στη νέα διοίκηση της Περιφέρειας, υπό τον Γιώργο Πατούλη, να συντάξει τις δυνάμεις του και να δώσει τον… παλμό του νέου σχεδιασμού.

Οι προθέσεις είναι να αναθεωρηθεί το περιφερειακό σχέδιο και να υλοποιηθεί με ταχύτατους ρυθμούς, ώστε να κλείσει κάποια στιγμή ο εφιάλτης της Φυλής.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναμένει τον νέο σχεδίασμό της Περιφέρειας Αττικής προτού πάρει τις κρίσιμες αποφάσεις. «Θα προχωρήσουμε σε αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΑΑ) εντός του 2020. Θέλουμε να τον κάνουμε πιο ευέλικτο. Χρειάζεται ένα ρεαλιστικό σχέδιο δράσης, καθώς όλα αυτά τα χρόνια οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Τα στοιχεία στα οποία είχε βασιστεί το ΕΣΔΑ, αλλά και οι ΠΕΣΔΑ, έχουν πλέον αλλοιωθεί, τόσο όσον αφορά την παραγωγή απορριμμάτων όσο και τα ποσοστά ανακύκλωσης» αναφέρει στο «Βήμα» ο νέος γενικός γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων κ. Μανώλής Γραφάκος.

Όπως επισημαίνει ο ίδιος, αυτό δεν σημαίνει ότι θα ακυρωθούν όσες υποδομές είναι ώριμες και έχουν δρομολογηθεί. Σε κάθε περίπτωση, ο νέος σχεδιασμός θα επιταχυνθεί είτε με χρηματοδότηση των έργων μέσα από το ΕΣΠΑ είτε μέσω συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).

Στο στάδιο μελετών οι υποδομές

Ο υφιστάμενος περιφερειακός σχεδιασμός για την Αττική, ο οποίος δημοσιεύθηκε στα τέλη του 2016, προέβλεπε έξι μονάδες, αλλά καμία δεν έχει προχωρήσει, ώστε να αποσυμφορηθεί η κατάσταση. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και τα ίδια τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ στην απόφαση που έλαβαν την 1η Αυγούστου για το τρίτο κύτταρο της Φυλής παραδέχονται ότι «με βάση ρεαλιστικά σενάρια, δεν εκτιμάται ότι θα έχει πραγματοποιηθεί κάποια ΜΕΑ (Μονάδας Επεξεργασίας Σύμμεικτων Απορριμμάτων) εντός των προσεχών 2-3 ετών, ενώ και τα ποσοστά της διαλογής στην πηγή δεν παρουσιάζουν σημαντική αύξηση». Έως σήμερα μοναδική σταθερά παραμένει η Φυλή ενώ εκκρεμούν οι χωροθετήσεις των ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) για την Ανατολική και Δυτική Αττική.

Όσο για τις εγκαταστάσεις στο Γραμματικό, έχει ολοκληρωθεί ο ΧΥΤΥ – λειτούργησε όμως μόνο για λίγες μέρες δοκιμαστικά – ενώ οι μονάδες ΜΕΑ και Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) βρίσκονται ακόμη στο στάδιο των μελετών.

Σχετικά με τις υπόλοιπες τρεις υποδομές στην Αττική, στο τελικό στάδιο μελετών εφαρμογής βρίσκεται μόνο η ΜΕΑ Πειραιώς, η οποία θα εγκατασταθεί στον χώρο του ήδη λειτουργούντος ΣΜΑ (Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) Σχιστού. Για τη ΜΕΒΑ των Δήμων Μαρκόπουλου Μεσογαίας, Ραφήνας-Πικερμίου, Παιανίας και Σπάτων-Αρτέμιδας έχουν ολοκληρωθεί οι προμελέτες, ενώ για την αντίστοιχη στη Δυτική Αττική είναι προαποφασισμένη η χωροθέτησή της στα Μέγαρα.

Στα σχέδια της νέας διοίκησης στην Περιφέρεια Αττικής είναι η κατασκευή των τριών εργοστασίων επεξεργασίας σε Φυλή, Γραμματικό και Σχιστό έως το τέλος της τετραετίας, με σκοπό το μεγαλύτερο ποσοστό των σκουπιδιών της Αττικής να ανακτάται ή να ανακυκλώνεται αντί να θάβεται ώστε να καταφέρουν να πιάσουν τους ευρωπαϊκούς στόχους. Είναι αξιοσημείωτο ότι για την επέκταση του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) Άνω Λιοσίων προχωρούν τα τεύχη δημοπράτησης προκειμένου σε έναν χρόνο να είναι έτοιμη και να μπορεί να επεξεργάζεται 350.000 τόνους σύμμεικτων σκουπιδιών και 100.000 τόνους βιοαποβλήτων.