Cyclone Project: σκούπα για χιλιάδες μικρές χωματερές στο φυσικό περιβάλλον

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Με χιλιάδες σκουπιδότοπους, που σχηματίζονται από κάθε είδους πλαστικά, μπάζα και οικοδομικά υλικά, συσκευασίες χαρτιού, αλουμινίου και γαλιού μέχρι παλιές συσκευές, σπασμένα έπιπλα και ολόκληρα “νοικοκυριά”, πεταμένα  μέσα και δίπλα σε ποτάμια, λίμνες, αρχαιολογικούς χώρους, δασικά μονοπάτια, αγροτικούς και επαρχιακούς δρόμους έρχονται αντιμέτωποι, δίνοντας καθημερινή μάχη στο πεδίο των καθαρισμών και της απορρύπανσης του ελληνικού φυσικού περιβάλλοντος, τα οργανωμένα συνεργεία και οι εθελοντές του «Cyclone Project».

Το «Cyclone Project» σβήνει από το χάρτη τους σκουπιδότοπους, πριν γίνουν νέες μικρές και μεγάλες χωματερές, έχοντας «σαρώσει» τον τελευταίο χρόνο σε χερσαίους καθαρισμούς στην Πελοπόννησο πάνω από οκτώ μισή χιλιάδες κυβικά μέτρα απορριμμάτων, από επιλεγμένα σημεία περιβαλλοντικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, ενώ συνεχώς σε συνεργασία με Δήμους, το υπουργείο Πολιτισμού και αρχαιολογικές υπηρεσίες επεκτείνεται σε νέες περιοχές.

Το «Cyclone Project» είναι μια πρωτοβουλία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, στο πλαίσιο του οποίου σε λιγότερο από έναν χρόνο, έχουν ήδη καθαριστεί 51 αρχαιολογικοί χώροι, 27 ρέματα, 20 επαρχιακές οδοί, 8 ποτάμια και 2 λίμνες, με τη συμμετοχή 920 εθελοντών από τοπικούς συλλόγους, σχολεία και τις ένοπλες δυνάμεις.

Η αποκομιδή των σκουπιδιών γίνεται από συνεργεία εξειδικευμένου προσωπικού, που διαθέτουν μέσα και εξοπλισμό, ώστε να είναι οργανωμένες οι δράσεις απορρύπανσης και η εν συνεχεία διαχείριση των σκουπιδιών που συγκεντρώνονται σε συνεργασία με τους Δήμους. Συνδυάζεται με πλήρη καταγραφή του όγκου και των κατηγοριών απορριμμάτων σε ψηφιακή βάση δεδομένων για να αξιολογούνται τα στοιχεία των καθαρισμών και να διαπιστώνεται η πρόοδος του προγράμματος σε νέες δράσεις στις ίδιες περιοχές αλλά και για ερευνητικά προγράμματα από ακαδημαϊκούς φορείς, όπως το Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Πολυτεχνείο Κρήτης, με τα οποία έχουν συναφθεί συνεργασίες.

Το χάσμα μεταξύ αυτών που μαζεύουν και πετούν τα σκουπίδια 

-«Το «Cyclone Project» στο πλαίσιο του κυρίαρχου περιβαλλοντικού σκοπού του καθαρίζει από τα σκουπίδια το φυσικό περιβάλλον  δημιουργεί θέσεις εργασίας, δίνοντας έμφαση σε θέματα επανένταξης και συμπερίληψης του προσωπικού που απασχολεί, κινητοποιεί τον εθελοντισμό των πολιτών, κυρίως των μαθητών και των νέων, προάγει την επιστημονική έρευνα και καινοτομία και παράλληλα αναπτύσσει δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης», τόνισε η εκτελεστική διευθύντρια του Ιδρύματος, Πέγκυ Ξυροταγάρου, σημειώνοντας ότι:

-«Το μεγάλο στοίχημα είναι η δημιουργία κοινωνικών συμμαχιών και νέων δράσεων για να γεφυρωθεί το χάσμα νοοτροπίας μεταξύ αυτών που για τα σκουπίδια στα δάση και τα ποτάμια μας νοιώθουν ντροπή και καθήκον τους να τα καθαρίσουν, και εκείνων που θεωρούν ότι μπορούν να τα πετούν αυθαίρετα και ανεξέλεγκτα».

Επόμενοι σταθμοί οι νομοί Λακωνίας και Ηλείας

Σύμφωνα με την  ενημέρωση που έγινε από την εκτελεστική διευθύντρια του Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης για «Cyclone Project»:

→Μέσα σε 290 ημέρες δράσης και 83.256 ώρες καθαρισμού, οι πολυάριθμες ομάδες του προγράμματος έχουν απομακρύνει πάνω από 1.068 τόνους απορριμμάτων, συνολικού όγκου 8.525 κυβικών μέτρων, και 1.614.002 τεμάχια σκουπιδιών.

→Το «Cyclone Project» επιχειρεί στην Πελοπόννησο, έχοντας ολοκληρώσει τον καθαρισμό του Άργους και της Πύλου, ενώ συνεχίζει στους ίδιους νομούς με δράσεις στις Μυκήνες και στην Τριφυλία. Επόμενοι σταθμοί του προγράμματος είναι οι νομοί Λακωνίας και Ηλείας

→Οι  ομάδες του «Cyclone Project» πραγματοποιούν καθημερινά, για οκτώ ώρες περίπου, καθαρισμούς μεγάλης κλίμακας και καταγράφουν ανά είδος και με λεπτομέρεια οτιδήποτε συλλέγεται. Στα πιο συχνά απορρίμματα περιλαμβάνονται πλαστικά μίας χρήσης, οικοδομικά υλικά, παλέτες, νάιλον φύλλα, αλλά και πιο ογκώδη αντικείμενα, όπως καναπέδες, στρώματα, χαλιά, ηλεκτρικές συσκευές, πίνακες και εξαρτήματα αυτοκινήτων.

Από το «Typhoon Project» στο «Cyclone Project»

Το «Cyclone Project» ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2024 ως απάντηση σε ένα κρίσιμο συμπέρασμα: στις πολυετείς δράσεις του Ιδρύματος στις ακτές με το πλοίο «Τυφώνας» μεγάλο μέρος των απορριμμάτων που εντοπίζονταν στη θάλασσα προερχόταν από την ενδοχώρα, πιθανότατα μέσω των ποταμιών και των ρεμάτων. Έτσι, γεννήθηκε η ανάγκη για ένα πρόγραμμα που να στοχεύει κατευθείαν στη πηγή του προβλήματος.

-«Η επιλογή της στεριάς του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης ως νέου πεδίου δράσης για την αντιμετώπιση της ρύπανσης δεν ήταν τυχαία. Αντιθέτως, έρχεται να απαντήσει σε μια ευρύτερη περιβαλλοντική κρίση, που εκφράζεται με τη ρύπανση φυσικών και πολιτισμικών τοπίων» τονίστηκε.

Typhoon Project: καθαρίζει και προστατεύει τις ελληνικές ακτές

Δύο δράσεις στην Μεσσηνία 

Οι δράσεις του «Cyclone Project» το Σαββατοκύριακο 10 και 11 Μάιου 2025 στη Μεσσηνία, στον Ποταμό Κόρνα και στην ευρύτερη αρχαιολογική περιοχή του Θολωτού Μυκηναϊκού Τάφου και της Ακρόπολης Νιχωρίων συνδυάστηκαν με ενημερωτική παρουσίαση και συμμετοχή δημοσιογράφων στους καθαρισμούς. Τα συνολικά δεδομένα των δύο καθαρισμών έχουν ως εξής:

Ποταμός Κόρνας: Κιλά: 3.342, Τεμάχια: 5.015, Όγκος: 11 κυβικά μέτρα. Με πέντε κύρια απορρίμματα ως εξής: 1) πλαστικά κομμάτια: 1.176. 2) κουτάκια αναψυκτικών: 194. 3) κομμάτια χαρτιού: 166. 4) κομμάτια γυαλιού: 145. 5) υφάσματα: 91.

Θολωτός Μυκηναϊκός Τάφος & Ακρόπολη Νιχωρίων: Κιλά: 320. Τεμάχια: 1.331. Όγκος: 5 κυβικά μέτρα. Με πέντε κύρια απορρίμματα ως εξής:  1) πλαστικά κομμάτια: 212. 2) πλαστικές σακούλες: 61. 3) χάρτινες σακούλες: 52. 4) κομμάτια χαρτιού: 45. 5) πλαστικά οικοδομικά υλικά: 29

Νόημα στην περιβαλλοντική ευθύνη μέσα από τη δράση

«Η ρύπανση της στεριάς, με τα αστικά απορρίμματα να απορρίπτονται μαζικά και αλόγιστα, μετατρέπει κάθε φυσικό τοπίο σε μικρές χωματερές. Έτσι, απορρίμματα κάθε λογής «κοσμούν» τα τοπία, αντί της φυσικής ομορφιά τους» τόνισε η  κα Ξηροταγάρου  και ανέφερε ότι:

-«Στην αρχαιότητα, ο σεβασμός στο περιβάλλον και η σωστή σχέση του ανθρώπου με αυτό ήταν θεμελιώδεις αρχές του πολιτισμού. Στη μυθολογία, η προστασία του ταυτιζόταν με τη ιερότητα της φύσης και στη σκέψη των αρχαίων φιλοσόφων η σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση ήταν υπόδειγμα μέτρου για την ανθρώπινη κοινωνία. Σήμερα, αυτή η σχέση μοιάζει να έχει διαρραγεί. Η περιβαλλοντική δράση δεν είναι απλώς πρακτική αναγκαιότητα, αλλά τρόπος να ανακτήσουμε τη σχέση μας με το περιβάλλον. Σε αυτή την προσπάθεια, οι ομάδες πεδίου του Ιδρύματος – 70 άτομα κάθε μέρα – βρίσκονται αδιάκοπα στην πρώτη γραμμή, συμβάλλοντας έμπρακτα στην αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και δίνοντας νόημα στην περιβαλλοντική ευθύνη μέσα από τη δράση. Στόχος μας δεν είναι μόνο να καθαρίσουμε τις σημαντικές αυτές περιοχές, αλλά να συμβάλουμε στην αλλαγή της νοοτροπίας της κοινωνίας».

Νέες συνεργασίες για επέκταση του προγράμματος

Η εκτελεστική διευθύντρια του Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης σημείωσε ακόμη ότι θα ενταθούν οι προσπάθειες συνεργασίας με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τους Δήμους αλλά και τις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων που υλοποιούνται και μπαίνουν σε λειτουργία σε πολλές περιοχές της χώρας,  με σκοπό να αυξηθούν και να επεκταθούν οι καθαρισμοί του περιβάλλοντος από τα σκουπίδια και η εν συνεχεία σωστή διαχείριση τους.

Τέλος έγινε παρουσίαση των άλλων δράσεων και των προγραμμάτων για το περιβάλλον και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ιδίως των νέων του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης.