Δασικοί Χάρτες: οι ρυθμίσεις του ΥΠΕΝ για ιδιοκτησιακό, παραχωρήσεις εκτάσεων  

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Η αναγνώριση της κυριότητας των ιδιωτών στις χορτολιβαδικές εκτάσεις και η επ΄ αόριστον παραχώρηση των δασωμένων αγρών, που διατηρούν τον αγροτικό χαρακτήρα τους τουλάχιστον επί εικοσαετία στους κατόχους τους, είναι οι λύσεις,  που βρίσκονται στον πυρήνα της νομοθετικής πρωτοβουλίας, που εξετάζει το ΥΠΕΝ για τους Δασικούς Χάρτες.

Τις νομοθετικές λύσεις και τα οριζόντια διοικητικά μέτρα, που έχει προαναγγείλει ότι θα λάβει το ΥΠΕΝ για να αντιμετωπιστούν ιδιοκτησιακά προβλήματα και να διορθωθούν τα λάθη, που αναδείχθηκαν σε μεγάλη έκταση κατά τη διαδικασία ανάρτησης των αναμορφωμένων Δασικών Χαρτών παρουσιάζει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ το τριήμερο 9, 10 και 11 Απριλίου 2021, επισκεπτόμενος ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας την Κρήτη και ο υφυπουργός ΠΕΝ Γιώργος Αμυράς συνοδευόμενος από τον γενικό γραμματέα ΥΠΕΝ Κων/νο Αραβώση τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου.

Η νέα νομοθετική ρύθμιση

Οι πληροφορίες από το ΥΠΕΝ για τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζεται για τους Δασικούς Χάρτες αναφέρουν ότι αυτή θα προβλέπει:

Για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις του δασικού χάρτη περιοχών που δεν εμπίπτουν στο τεκμήριο του Ελληνικού Δημοσίου του άρ.62 Ν.998/1979 ως ισχύει, αναμένεται νομοθετική ρύθμιση για την αναγνώριση της κυριότητας των ιδιωτών και τη μεταβίβασή τους. Ειδικότερα εξετάζεται για τις εκτάσεις, που μετά τις διορθώσεις των Δασικών Χαρτών τελικώς δεν θα υπάγονται στις κατηγορίες ΔΔ (ανέκαθεν δασικές εκτάσεις) και ΔΑ (εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις) και θα χαρακτηριστούν χορτολιβαδικού χαρακτήρα να γίνει η παραχώρηση τους στους ιδιώτες, εφόσον διαθέτουν οποιουδήποτε τύπου και κατηγορίας στοιχεία, τα οποία θα περιγραφούν αναλυτικά στη ρύθμιση, νόμιμης κατοχής και χρήσης των εκτάσεων.

Για τις εκτάσεις που τελικώς μετά τις διορθώσεις των Δασικών Χαρτών θα διατηρήσουν τον χαρακτηρισμό ΔΑ (δασωμένοι αγροί), η νομοθετική λύση που εξετάζει το ΥΠΕΝ είναι να παραχωρηθούν στους ιδιώτες με δύο προϋποθέσεις οι οποίες είναι: αφενός μεν να επιβεβαιώνεται ο αγροτικός χαρακτήρας τους τα τελευταία είκοσι χρόνια καθ΄οιονδήποτε τρόπο (αποδεικτικά επιδοτήσεων ΟΠΕΚΕΠΕ κλπ) αφετέρου δε θα ανήκουν στους ιδιώτες και θα συνεχίσουν να τις χρησιμοποιούν όσο καιρό διατηρούν τον αγροτικό χαρακτήρα τους με πρόβλεψη εάν και όποτε χάσουν τον αγροτικό χαρακτήρα τους να περιέλθουν στο δημόσιο.

 Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο οι  παραχωρήσεις στους  ιδιώτες να γίνουν με τίμημα, το οποίο συζητείται να αντιστοιχεί σε ποσοστό 10% της αντικειμενικής αξίας της έκτασης.

Οι ρυθμίσεις για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις  συνδυάζονται με το γεγονός ότι για τα φρύγανα  υπάρχει ήδη υπουργική απόφαση, που καθορίζει ότι δεν προσδίδουν δασικό χαρακτήρα σε μία έκταση. Παρόλα αυτά υπάρχουν χάρτες όπου φρυγανώδεις εκτάσεις παρουσιάζονται ως δασικές και αποτελεί δέσμευση του ΥΠΕΝ ότι θα διορθωθούν και θα «ξεπρασινίσουν». Μεγάλης σημασίας είναι η αντιμετώπιση των εκτάσεων με ασπάλαθο. Το ερώτημα για το αν ο ασπάλαθος χαρακτηρίζει μία έκταση ως δασική ή όχι έχει παραπεμφθεί από την πολιτική ηγεσία  του ΥΠΕΝ στο Τεχνικό Συμβούλιο Δασών, από το οποίο αναμένεται τελική απάντηση. Το ΥΠΕΝ στοχεύει σε εξαίρεση του ασπάλαθου από τις κατηγορίες δασικής βλάστησης, ώστε εκτάσεις  χιλιάδων  στρεμμάτων, κυρίως σε Κρήτη και άλλες περιοχές της χώρας  από χαρακτηρισμένες δασικές να μεταταχθούν σε χορτολιβαδικές.

Από πού ξεκινάει η μέτρηση

Αναφερόμενος στα ιδιοκτησιακά των Δασικών Χαρτών «δεν είναι τι θέλουμε, αλλά τι επιβάλλεται από το Σύνταγμα και την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, διευκρίνισε ο κ. Σκρέκας μιλώντας στην ΕΡΤ, προσθέτοντας ότι:  «Άρα πάμε στο 1945, που ήταν οι πρώτες ολοκληρωμένες αεροφωτογραφίες και κάνουμε τη σύγκριση με εκείνες του 2007 ή και το 2013. Πρέπει να δοθεί λύση αναφορικά με τις εκτάσεις που με χαρακτηρισμό του 1945 είναι δασικές και κατόπιν, χαρακτηρίστηκαν αγροτικές και επίσης, για εκτάσεις που το 1945 ήταν αγροτικές κι επειδή εγκαταλείφθηκαν σήμερα έχουν δασωθεί, οι λεγόμενοι δασωμένοι αγροί».

Στην πρώτη γραμμή οι συμβολαιογράφοι

Οι νομοθετικές εξελίξεις  για τους Δασικούς Χάρτες επιβεβαιώθηκαν παράλληλα σε συνάντηση του υφυπουργού ΠΕΝ Νίκου Ταγαρά με το Σύλλογο Συμβολαιογράφων, που έχει αναλάβει πρωτοβουλίες και συμβάλει με προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, την κατοχύρωση τόσο του δημοσίου συμφέροντος όσο και της περιουσίας των πολιτών αλλά και για να κινηθούν οι μεταβιβάσεις και να λειτουργεί η κτηματαγορά.

Στη συνάντηση με τον υφυπουργό Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Ν. Ταγαρά τον Σύλλογό Συμβολαιογράφων  εκπροσώπησαν ο πρόεδρος Γεώργιος Ρούσκας, ο Γενικός Γραμματέας Θεόδωρος Χαλκίδης και το μέλος του Συλλόγου Χρήστος Δανιάς.

Ειδικότερα ως προς τους δασικούς χάρτες έγινε γνωστό ότι «από το Υπουργείο επιβεβαιώθηκε ότι έρχεται άμεσα νομοθετική ρύθμιση για το ζήτημα της αποκοπής δασικού πολυγώνου στο κυρωμένο δασικό χάρτη από το μη δασικό πολύγωνο μιας έκτασης προκειμένου το τελευταίο να μεταβιβαστεί χωρίς αυτό να λογίζεται ως κατάτμηση, που είναι και η πάγια θέση του Συλλόγου μας.

Για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις του δασικού χάρτη περιοχών που δεν εμπίπτουν στο τεκμήριο του Ελληνικού Δημοσίου του άρ.62 Ν.998/1979 ως ισχύει, αναμένεται νομοθετική ρύθμιση για την αναγνώριση της κυριότητας των ιδιωτών και τη μεταβίβασή τους.

Ως προς τις συναλλαγές επί περιοχών που βρίσκονται στον αναρτημένο δασικό χάρη, παρόλο που ο αναρτημένος δασικός χάρτης δεν έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα για το ιδιοκτησιακό καθεστώς, ο κ. Υφυπουργός επιφυλάχθηκε για τα πολύγωνα του αναρτημένου δασικού χάρτη με χαρακτηρισμό ΔΔ και ΔΑ ενώ για τα πολύγωνα του αναρτημένου δασικού χάρτη με χαρακτηρισμό ΑΔ αναμένεται τροποποίηση του άρ.67 Ν.998/1979 ως ισχύει αναφορικά με τη σύντμηση του χρόνου που θα ανάγονται οι τίτλοι κτήσης που θα προσκομίζονται από τους ενδιαφερόμενους – ιδιώτες προκειμένου να τους αναγνωριστεί η κυριότητά τους».

Ο Γιώργος Ρούσκας τονίζει ότι «αναμένουμε τις άμεσες νομοθετικές πρωτοβουλίες του αρμόδιου Υπουργείου προκειμένου να δοθούν λύσεις που θα δημιουργήσουν περιβάλλον ασφαλούς δικαίου για την πραγματοποίηση των συναλλαγών».

Εξάμηνη παράταση

Σχετικά με την οριζόντια παράταση έξι μηνών στη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων, που ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, μετά από συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αναμένεται να διευκρινίσει κατά τις επισκέψεις της σε Κρήτη και Νότιο Αιγαίο ότι στο μεταξύ παγώνουν οι αντιρρήσεις μέχρι να διορθωθούν τα λάθη και οι αστοχίες στους αναρτημένους Δασικούς Χάρτες, καθώς επίσης ότι η παράταση θα «μετρήσει» από το τέλος Ιουνίου, που λήγει η προθεσμία των 105 ημερών (από την ημερομηνία ανάρτησης του Δασικού Χάρτη ανά περιοχή). Δηλαδή ουσιαστικά η νέα διαδικασία των αντιρρήσεων παραπέμπεται από τις αρχές του 2022.   Σημειώνεται επίσης ότι το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει  και μείωση του τέλους άσκησης αντιρρήσεων κατά 50% στους Δασικούς Χάρτες

«Αγρότες και κτηνοτρόφοι δεν κινδυνεύουν να χάσουν ούτε ένα ευρώ επιδότησης»

«Δεν έχουν να φοβούνται τίποτα από τους δασικούς χάρτες οι πολίτες της Κρήτης, του Αιγαίου ή του Ιονίου για το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Δεν θα χάσουν ούτε σπιθαμή που κατέχουν νόμιμα, είτε για βοσκή, είτε για καλλιέργεια ή άλλη χρήση», τόνισε μιλώντας στην ΕΡΤ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.

«Αγρότες και κτηνοτρόφοι δεν κινδυνεύουν να χάσουν ούτε ένα ευρώ επιδότησης», πρόσθεσε και αναφέρθηκε αναλυτικά στο τι έχει συμβεί και «γιατί ξαφνικά κάποιοι βλέπουν έκταση που χρησιμοποιούν επί δεκαετίες ως αγροτεμάχιο για βοσκή, να έχει δασικό χαρακτήρα».

Ο κ. Σκρέκας μίλησε για τιτάνια προσπάθεια να διορθωθούν τα λάθη εσωτερικά χωρίς ταλαιπωρία και χωρίς κόστος για τους πολίτες. «Εδώ θα είμαστε μετά από 5-6 μήνες να δούμε αν πράξαμε με ορθό τρόπο», είπε, αλλά παράλληλα διαβεβαίωσε ότι «η αναρχία πρέπει να σταματήσει και θα σταματήσει».

Τι έχει συμβεί 

Υπάρχουν φρυγανώδεις εκτάσεις, δηλαδή καλυμμένες με θαμνοειδή βλάστηση που ενώ έπρεπε να χαρακτηρίζονται ως χορτολιβαδικές, εντούτοις φαίνεται ότι έχουν δασικό χαρακτήρα. Και αυτό το σφάλμα θα διορθωθεί, οριζόντια, μέσα από τις υπηρεσίες, χωρίς να ταλαιπωρηθεί ο πολίτης και χωρίς κανένα κόστος, είπε ο Κώστας Σκρέκας.

Τι πρέπει να διορθωθεί 

Για τα φρύγανα υπάρχει ήδη υπουργική απόφαση που καθορίζει ότι δεν προσδίδουν δασικό χαρακτήρα σε μία έκταση. Παρόλα αυτά υπάρχουν χάρτες όπου φρυγανώδεις εκτάσεις παρουσιάζονται ως δασικές.

Για τον ασπάλαθο που αφορά κυρίως την Κρήτη, ήδη αναμένεται απάντηση «εντός ωρών» από το Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου Περιβάλλοντος για το αν ο ασπάλαθος χαρακτηρίζει μία έκταση ως δασική ή όχι.

«Εφόσον κι αυτό λυθεί, τότε επίσης πολλές εκτάσεις που χαρακτηρίζονται δασικές, θα εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας», τόνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος κι εξήγησε ότι προηγείται η ανάρτηση δασικών χαρτών από το Κτηματολόγιο, όπως ορίζει το Σύνταγμα.

«Θα τακτοποιήσουμε τα προβλήματα πάνω στη νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας», είπε ο υπουργός και έφερε ως παράδειγμα εκτάσεις που εκχερσώθηκαν με νόμιμες αποφάσεις το 1950 και πρέπει να συμπεριληφθούν. «Δόθηκε έξι μήνες παράταση στις υποβολές αντιρρήσεων των πολιτών, ώστε να διορθώσουμε τα σφάλματα και αφού δουν την τελική εικόνα του χάρτη να πάνε, αν χρειάζεται σε επιτροπές αντιρρήσεων», εξήγησε.

«Δεν θέλουμε να γεμίσουμε με εκατοντάδες χιλιάδες αγωγές όλη την Ελλάδα», τόνισε ο υπουργός, προσθέτοντας ότι γι’ αυτό, «δίνουμε τη δυνατότητα μέσα από Επιτροπές Αντιρρήσεως που αποτελούνται από έναν δασολόγο από τη Δημόσια Διοίκηση, και δικηγόρους καθώς και μηχανικούς από τον ιδιωτικό χώρο και την κοινωνία , να κρίνουν αν ο πολίτης έχει δίκιο ή όχι», ανέφερε ο υπουργός.

Δείτε τη συνέντευξη του ΥΠΕΝ Κώστα Σκρέκα στην ΕΡΤ και στους δημοσιογράφους Δημήτρη Κοταρίδη και Γιάννη Πιτταρά για τους Δασικοπύς Χάρτες: