Δημιουργία ψηφιακού αρχείου ελληνίδων αρχιτεκτόνων

Στη δημιουργία Ψηφιακού Αρχείου Ελληνίδων Αρχιτεκτόνων, προχωρά το Τμήμα Αττικής του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΣΑΔΑΣ), με στόχο την καταγραφή και ανάδειξη αυτού του σημαντικού επιστημονικού και πολιτιστικού δυναμικού. Ταυτόχρονα, ανταποκρίνεται στο διαρκές αίτημα της αναγνώρισης της επιστημονικής τους συνεισφοράς, αλλά και των ίσων ευκαιριών στην απασχόληση των γυναικών.

Είναι γνωστό ότι οι γυναίκες αρχιτέκτονες έχουν εργαστεί —και εργάζονται— σε όλους τους τομείς του επαγγέλματος, όπως και οι άνδρες συνάδελφοί τους: στον ιδιωτικό στίβο, στον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, στον ακαδημαϊκό χώρο και στον χώρο της έρευνας. Εντούτοις το έργο τους παραμένει εν πολλοίς αχαρτογράφητο και δεν έχει αναδειχθεί στον  ίδιο βαθμό.

Με την δημιουργία του Ψηφιακού Αρχείου Ελληνίδων Αρχιτεκτόνων θα προβληθεί και η ίδια η πορεία της Αρχιτεκτονικής στη χώρα μας, μέσα από τα τεκμήρια της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των γυναικών Αρχιτεκτόνων, που είναι διάσπαρτα σε μητρώα και αρχεία, συνθέτοντας ένα πρωτογενές υλικό.

Για τη δημιουργία του Ψηφιακού Αρχείου Ελληνίδων Αρχιτεκτόνων, κρίθηκε σκόπιμο να συγκεντρωθούν στοιχεία κατ’ αρχάς για όσες έχουν αποφοιτήσει κατά το χρονικό διάστημα 1921 έως και το τέλος του 1980. Και αυτό για δύο λόγους. Το 1921 έχουμε την πρώτη αποφοίτηση αρχιτεκτόνων από την ίδρυση της Αρχιτεκτονικής Σχολής (1917) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ σε αυτή  φοιτούν ήδη και οι πρώτες γυναίκες. Το 1981 κλείνει μια χρονική περίοδος κατά την οποία η παρουσία των γυναικών αρχιτεκτόνων —αποφοίτων ελληνικών αλλά και ξένων σχολών— είναι πλέον έντονη. Σήμερα (2021), που ιδρύεται το ψηφιακό αυτό αρχείο του Τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ, οι γυναίκες οι οποίες αποφοίτησαν κατά την περίοδο 1921-1981 έχουν, σε συντριπτική πλειοψηφία, ολοκληρώσει τη σταδιοδρομία τους και υπάρχει σαφής εικόνα του έργου τους.

Το Ψηφιακό Αρχείο Ελληνίδων Αρχιτεκτόνων 1921-1981, θα αποτελέσει τη βάση ενός ευρύτερου Αρχείου που με προοπτική διαρκούς  συμπλήρωσης, διεύρυνσης και ανανέωσης, θα εμπλουτιστεί ώστε να φτάνει ως το σήμερα.

Το έργο, τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και επελέγη κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, αφού ο Σύλλογος για πρώτη φορά εντάχθηκε στο Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων του Υπουργείου.

«Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, που, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό ινστιτούτο Ισότητας των Φύλων, είναι, δυστυχώς, τελευταία στο θέμα αυτό, έχει αρκετά μεγάλη βαρύτητα κάθε προσπάθεια που κάνουμε για την ανάδειξη του ρόλου της γυναίκας και την ενδυνάμωσή της. Μας ενθαρρύνει ωστόσο που βρισκόμαστε σε συγχρονισμό με διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως αυτή της πρόσφατης συγκρότησης Επιτροπής για τις Γυναίκες στην Αρχιτεκτονική από  την Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA)», δηλώνει η Πρόεδρος του ΔΣ του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Αττικής, κ.  Τζούλια Τσαλίκη, και συνεχίζει:

«Μέσα από τις ιστορίες ζωής, τα σχέδια, τις μελέτες και τις φωτογραφίες στα πλαίσια μιας ψηφιακής πλατφόρμας που θα τις υποδεχτεί, η Ελληνίδα αρχιτέκτονας βρίσκει στο σήμερα αυτό που δημιούργησε χθες, δηλώνει την επιστημονική της παρουσία, αλλά και τους κοινωνικούς προβληματισμούς, με τις προτάσεις που διαχρονικά κατέθεσε και συνεχίζει να το κάνει».

Η δημιουργία  αυτού του  Ψηφιακού Αρχείου, εκτός από την καταγραφή και ανάδειξη των γυναικών αρχιτεκτόνων, της επαγγελματικής σταδιοδρομίας, του έργου τους  και της συμβολής τους στη διαμόρφωση του δομημένου περιβάλλοντος της χώρας μας, θα συμβάλλει:

• στην αποκάλυψη ενός σημαντικού  και άγνωστου κεφαλαίου της ιστορίας του νεοελληνικού αρχιτεκτονικού πολιτισμού και γίγνεσθαι της χώρας μας και την προώθηση και διάχυσή του τόσο στους ειδικούς όσο και στο ευρύ κοινό.
• στις επιστημονικές – ιστορικές έρευνες της αρχιτεκτονικής πορείας της χώρας.
• στην ανάπτυξη Παιδαγωγικού υλικού με αρχιτεκτονικό πολιτιστικό περιεχόμενο προσβάσιμο διαδικτυακά.
• στις Ιστορικές έρευνες φύλου και συνεπακόλουθα στη βελτίωση των κοινωνικών ισορροπιών και συνοχών.