E.E: καμπανάκι για βιοποικιλότητα-πλημμύρες

Της Ντίνας Καράτζιου/

Στο μικροσκόπιο της Κομισιόν η Ελλάδα για βιοποικιλότητα και διαχείριση πλημμυρών. Δύο μήνες διορία δίνεται στην Ελλάδα προκειμένου να μην παραπεμφθεί στο ευρωπαϊκό δικαστήριο για να αναπτύξει σχέδιο δράσης για τα χωροκατακτητικά ξένα είδη που απειλούν τη βιοποικιλότητα . Η χώρα εγκαλείται επίσης  γιατί δεν  προχώρησε στην επικαιροποίηση των χαρτών επικινδυνότητας και κινδύνων  πλημμύρας, που αποτελούν προαπαιτούμενα σχετικής οδηγίας  για τη θωράκιση της, στην περίπτωση ακραίων καιρικών φαινομένων αυτού του  τύπου.

Καμπανάκι χτυπάει η Κομισιόν για ολιγωρία σε ένα ζήτημα που αποτελεί μία από τις πέντε κύριες αιτίες απώλειας της βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Πρόκειται για τα τα χωροκατακτητικά ξένα είδη, (φυτά και ζώα), τα οποία, ως αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης, εισάγονται τυχαία ή σκοπίμως σε φυσικό περιβάλλον στο οποίο δεν απαντώνται κανονικά.. Η αντιμετώπισή τους αποτελεί σημαντική πτυχή του στόχου της ΕΕ για ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας, όπως διατυπώνεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030.

Συμμόρφωση με τις διατάξεις

Η Επιτροπή καλεί εκτός από την Ελλάδα, το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία, την Κύπρο, την Ιρλανδία, την Ιταλία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και την Τσεχία να μεταφέρουν διάφορες διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1143/2014 για την πρόληψη και διαχείριση της εισαγωγής και εξάπλωσης χωροκατακτητικών ξένων ειδών.

Χωρίς σχέδιο δράσης

Τα εν λόγω 15 κράτη μέλη δεν εκπόνησαν, δεν εφάρμοσαν και δεν κοινοποίησαν στην Επιτροπή σχέδιο δράσης (ή δέσμη σχεδίων δράσης) για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων διαδρομών εισαγωγής και εξάπλωσης χωροκατακτητικών ξένων ειδών που προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ. Μεγάλο ποσοστό των χωροκατακτητικών ξένων ειδών εισάγονται στην Ένωση ακούσια. Είναι συνεπώς ζωτικής σημασίας η αποτελεσματικότερη ιεράρχηση και διαχείριση των διαδρομών ακούσιας εισαγωγής των ειδών αυτών.

Χωρίς σύστημα επιτήρησης η Ελλάδα

Επιπλέον, η Βουλγαρία, η Ελλάδα και η Ρουμανία δεν έχουν ακόμη θεσπίσει σύστημα επιτήρησης των χωροκατακτητικών ξένων ειδών ενωσιακού ενδιαφέροντος, ούτε το έχουν συμπεριλάβει στο υφιστάμενο σύστημά τους, μολονότι όφειλαν να το πράξουν μέχρι τον Ιανουάριο του 2018.

Απόφαση για παραπομπή

Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή σε 18 κράτη μέλη τον Ιούνιο του 2021. Δεδομένου ότι οι απαντήσεις 15 από τα εν λόγω κράτη μέλη δεν ήταν ικανοποιητικές, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες. Τα οικεία κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Χωρίς σχέδιο διαχείρισης πλημμυρών

Η Επιτροπή καλεί, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία την Κύπρο, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία να επικαιροποιήσουν τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες κινδύνων πλημμύρας, όπως απαιτείται από την οδηγία για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας (2007/60/ΕΚ). Οι χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας θα πρέπει να καλύπτουν τις γεωγραφικές περιοχές που θα μπορούσαν να πλημμυρίσουν, ενώ οι χάρτες κινδύνων πλημμύρας δείχνουν τις πιθανές αρνητικές συνέπειες που συνδέονται με αυτά τα σενάρια πλημμύρας. Οι εν λόγω χάρτες αποτελούν τη βάση για την κατάρτιση σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας.

Οι καταστροφικές πλημμύρες στη Γερμανία και το Βέλγιο τον Ιούλιο του 2021 ήταν η πιο πρόσφατη απόδειξη της σημασίας που έχουν η αξιολόγηση και η διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας για την προστασία της ζωής, των μέσων διαβίωσης και του περιβάλλοντος. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία τονίζει ότι είναι σημαντικό η Ευρώπη να αναχαιτίσει τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, για να επιτύχει τους άλλους βασικούς περιβαλλοντικούς της στόχους.

Επικαιροποιήσεις

Τα κράτη μέλη όφειλαν να κοινοποιήσουν έως τον Δεκέμβριο του 2019 τις επικαιροποιήσεις που πραγματοποίησαν στους πρώτους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες κινδύνου πλημμύρας. Στόχος είναι να διατηρηθεί η καταλληλότητα των χαρτών για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού τους και να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες των πλημμυρών για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομική δραστηριότητα.

Η προθεσμία

Η προθεσμία για την ενημέρωση της Επιτροπής σχετικά με την επανεξέταση και την επικαιροποίηση των εν λόγω χαρτών έληξε τον Μάρτιο του 2020. Δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν έλαβε καμία πληροφορία σχετικά με τη διαδικασία από τη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει προειδοποιητικές επιστολές σε αυτά κράτη μέλη. Τα εν λόγω επτά κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να άρουν τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν από την Επιτροπή. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.