Η Διακυβερνητική Συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, μεταξύ της Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ υπογράφηκε στο Ζάππειο, το απόγευμα της Πέμπτης 2 Ιανουαρίου 2020.
- Δείτε εδώ στο ecopress για την υπογραφή προσυμφώνου συνεργασίας μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas για τον EastMed
- Δείτε εδώ στο ecopress τι λένε ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ για τον EastMed
Η συμφωνία υπογράφηκε παρουσία των πρωθυπουργών της Ελλάδας και του Ισραήλ Κυριάκου Μητσοτάκη και Μπενιαμίν Νετανιάχου, και του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη, από τους υπουργούς Ενέργειας των τριών χωρών Κωστή Χατζηδάκη, Γιουβάλ Στάινιτς και Γιώργο Λακκοτρύπη.
Λίγο νωρίτερα τις θέσεις των τριών χωρών υπέρ της προώθησης του αγωγού φυσικού αερίου EastMed τόνισαν οι αρμόδιοι υπουργοί για την Ενέργεια της Ελλάδας Κωστής Χατζηδάκης, του Ισραήλ Yuval Steinitz και της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης στην τριμερή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο στο περιθώριο της εκδήλωσης για την υπογραφή της διακυβερνητικής συμφωνίας.
Ηλεκτρική διασύνδεση
Οι τρεις χώρες τάσσονται υπέρ της διεθνούς νομιμότητας και όχι εναντίον οποιουδήποτε και είναι αποφασισμένες να προχωρήσουν το έργο ανεξάρτητα από τις όποιες αντιδράσεις.
Όπως έγινε γνωστό και επιβεβαιώθηκε από τις δηλώσεις των αξιωματούχων των τριών χωρών στη συνάντηση συζητήθηκε επίσης η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Κρήτης την οποία υποστηρίζει και η χώρα μας προκειμένου να αρθεί η ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου. Η Ελλάδα, σημειώνεται, στηρίζει το έργο για το οποίο θα πρέπει να εξασφαλιστούν οι απαιτούμενοι πόροι ενώ το τεχνικό ζήτημα της διαλειτουργικότητας με το δίκτυο μεταφοράς της Ελλάδας θεωρείται ότι μπορεί να επιλυθεί.
Στην τριμερή συζητήθηκε και η επικείμενη συνεδρίαση του EastMed Gas Forum στο οποίο συμμετέχουν επτά χώρες της περιοχής, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 16 Ιανουαρίου στο Κάιρο.
Μέτρα προστασίας του αγωγού
Πρόβλεψη για λήψη μέτρων προστασίας και διασφάλισης του αγωγού φυσικού αερίου EastMed περιλαμβάνει η Διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό. Η πρόβλεψη για την λήψη μέτρων προστασίας του αγωγού από τις συμβαλλόμενες χώρες περιλαμβάνεται στο άρθρο 10 της διακυβερνητικής συμφωνίας η οποία αναφέρεται ακόμη:
-Στο ρυθμιστικό – αδειοδοτικό πλαίσιο για την διευκόλυνση του έργου και το κοινό φορολογικό πλαίσιο που θα το διέπει.
-Στην προοπτική ένταξης και νέων κρατών σε αυτήν καθώς και
-Στην προοπτική μεταφοράς πρόσθετων ποσοτήτων φυσικού αερίου από υφιστάμενα ή και νέα κοιτάσματα στη διαδρομή που θα ανακαλυφθούν στο μέλλον. Σημειώνεται ότι η προκαταρκτική τεχνική μελέτη για τον αγωγό, σύμφωνα με την οποία το έργο είναι τεχνικά εφικτό και οικονομικά βιώσιμο, περιλαμβάνει και πρόβλεψη για μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου από κοιτάσματα νότια της Κρήτης, εφόσον ανακαλυφθούν.
Την διακυβερνητική συμφωνία θα υπογράψουν στις 6.30 το απόγευμα οι αρμόδιοι υπουργοί για την Ενέργεια της Ελλάδας Κωστής Χατζηδάκης, του Ισραήλ Yuval Steinitz και της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης οι οποίοι νωρίτερα, στις 15:45, θα έχουν τριμερή συνάντηση στο χώρο του Ζαππείου.
ΔΕΠΑ – Energean Oil & Gas
Προηγήθηκε η υπογραφή στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας του Προσυμφώνου Συνεργασίας (Letter of Intent) μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas, για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού. «Με το Προσύμφωνο Συνεργασίας γίνεται ουσιαστικά το πρώτο μεγάλο βήμα για την εμπορική βιωσιμότητα του αγωγού φυσικού αερίου, EastMEd, καθώς η ΔΕΠΑ θα μπορεί να δεσμεύει και να προμηθεύεται ποσότητες φ.α. από την Energean. Το αμοιβαίο ενδιαφέρον των δύο εταιριών, ΔΕΠΑ και Energean αφορά στην εμπορική συνεργασία προμηθευτή και αγοραστή με τη διακίνηση και εμπορία ισραηλινού φυσικού αερίου που ήδη υφίσταται, όπως και αυτού που θα εξορυχθεί μεταγενέστερα στην Ισραηλινή ΑΟΖ» επισημαίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Κυρ. Μητσοτάκης
«Είναι το επιστέγασμα της νέας γεωπολιτικής, εταιρικής σχέσης της Ελλάδος, της Κύπρου και του Ισραήλ, που οικοδομείται συστηματικά τα τελευταία χρόνια, διαμορφώνοντας έναν νέο ενεργειακό κόμβο στην Ανατολική Μεσόγειο» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη δήλωσή του μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό EASTMED. «Μία γέφυρα, η οποία θα οδηγεί τα αποθέματα φυσικού αερίου της περιοχής στην Ευρώπη – μέσω της Ελλάδος – και θα εμπλουτίσει το ενεργειακό μείγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ενέργειας – το γνωστό ως Energy Union – με φυσικό αέριο, που είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον, μέσα από μια νέα διέλευση» πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η συμφωνία έχει οικονομική, αναπτυξιακή, διπλωματική, αλλά και γεωστρατηγική διάσταση:
«Ένας από τους μεγαλύτερους αγωγούς φυσικού αερίου στον κόσμο, θα έχει προφανείς θετικές συνέπειες για τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμά του. Αποτελεί όμως και συμβολή στην ειρήνη και στην γεωπολιτική σταθερότητα. Γιατί αποδεικνύει την έμπρακτη πρόθεση των κρατών μας να αντιμετωπίσουν την ενέργεια ως κρίκο συνεργασίας των λαών, και όχι ως αφορμή διαφωνιών και συγκρούσεων» είπε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι ο νέος αγωγός θα αναβαθμίσει την γεωστρατηγική υπεραξία και τον περιφερειακό ρόλο Ελλάδας και Κύπρου στη Μεσόγειο, «δίνοντας επίσης στρατηγικό βάθος και στην πολυεπίπεδη συνεργασία μας με το Ισραήλ, και απλώνοντας ένα τόξο ευημερίας που διασχίζει την Ανατολική Μεσόγειο, φτάνοντας μέχρι την Ιταλία και την Ευρωπαϊκή Ένωση» όπως χαρακτηριστικά σημείωσε.
«Ειδικά η εμβάθυνση συνεργασίας Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ, σε συνδυασμό με τις στενότατες παραδοσιακές μας σχέσεις με την Αίγυπτο και τον μετριοπαθή αραβικό κόσμο, αποτελεί μία εγγύηση ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή. Ένα χώρο που τα τελευταία χρόνια απειλείται από συγκρούσεις, ανακατατάξεις και αδιέξοδους αναθεωρητισμούς» πρόσθεσε.
Στη συνέχεια, είπε ότι ο αγωγός προσφέρει περισσότερη ευελιξία και ανεξαρτησία στις πηγές ενέργειας της Ευρώπης. «Γι’ αυτό άλλωστε, και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποστηρίξει τον Eastmed σε όλες τις φάσεις της ωρίμανσής του, ως έργο κοινού ενδιαφέροντος» υπογράμμισε.
Αναφέρθηκε στη δέσμευση της Ελλάδας να αντικαταστήσει όλες τις λιγνιτικές μονάδες, το αργότερο μέχρι το 2028, και να σταματήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη μέχρι το τέλος του 2023.
«Κατά συνέπεια, και για την Ελλάδα η πρόσβαση σε φθηνό φυσικό αέριο έχει μεγάλη σημασία» τόνισε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαμήνυσε ότι ο αγωγός EastMed έρχεται να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός νέου ενεργειακού τοπίου «που σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παγιώνει τη διεθνή νομιμότητα». Και γι’ αυτό «υποστηρίζεται σθεναρά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής» είπε, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του για την ψήφιση του Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act από την Αμερικανική Γερουσία, με διακομματική μάλιστα συναίνεση, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε.
«Ο EastMed, σε συνδυασμό με την κατασκευή της δεξαμενής επαναεριοποίησης, του λεγόμενου FCRU, στην Αλεξανδρούπολη, καθιστά τη χώρα μας έναν κρίσιμο παίκτη στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ανατολικής αλλά και της Κεντρικής Ευρώπης» είπε ο πρωθυπουργός.
Αναφερόμενος στα οφέλη για την Ελλάδα, ο πρωθυπουργός είπε πως είναι πολλά: «Προκύπτουν τόσο από τα έσοδα της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής αερίου σε νέες περιοχές, όσο και από τη μείωση των τιμών στην τελική αγορά. Ο αγωγός αυτός, προσβλέπουμε ότι θα μπορεί στο μέλλον να μεταφέρει και τους ενεργειακούς πόρους που ελπίζουμε να βρούμε νότια της Κύπρου, αλλά και στο Ιόνιο, στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και έχει ακόμα μεγάλη σημασία το γεγονός, ότι ο αγωγός αυτός θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο περιοχές της χώρας που δεν έχουν ακόμη πρόσβαση στο εθνικό δίκτυο, όπως η Κρήτη, η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα».
Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης χαιρέτισε την παρουσία, στη σημερινή τελετή υπογραφής, και υπουργών που συμμετείχαν στην προσπάθεια αυτή όλα τα προηγούμενα χρόνια. «Η πολιτική μας πρέπει να έχει συνέχεια. Και το κοινό μας συμφέρον πρέπει να ενώνει όλες τις πολιτικές δυνάμεις, ειδικά όσον αφορά σε θέματα τα οποία έχουν μια διεθνή διάσταση και μια εθνική διάσταση» είπε.
Τέλος και αφού ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπ. Νετανιάχου για την εξαιρετικά γόνιμη συνεργασία τους, όπως σημείωσε, κατέληξε λέγοντας πως ο αγωγός δεν αποτελεί απειλή για κανέναν και επισήμανε ότι τα τριμερή σχήματα συνεργασίας – όπως αυτό μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ – δεν στρέφονται κατά κανενός. Σε αυτό το πλαίσιο, διαμήνυσε πως η περιφερειακή συνεργασία είναι πάντοτε ανοιχτή σε όλους, «υπό μια, όμως, βασική προϋπόθεση: Να σέβονται το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας».
Μπενιαμίν Νετανιάχου
Μια ιστορική μέρα για το Ισραήλ χαρακτήρισε την Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2020, μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό EastMEd, o πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Σε κοινές δηλώσεις μετά την υπογραφή της Συμφωνίας με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και τον Πρόεδρο της Κύπρου, ο κ. Νετανιάχου τόνισε πως το Ισραήλ γίνεται μια πολύ ισχυρή ενεργειακή χώρα.
Χαιρετίζοντας τη Συμφωνία του Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα για τον αγωγό ΕastMed, διαμήνυσε πως είναι πολύ σημαντική και προσθέτει ακόμα περισσότερο στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Επανέλαβε με τη σειρά του, μετά τους κ. Μητσοτάκη και Αναστασιάδη, ότι η Συμφωνία αυτή δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά «δουλεύουμε υπέρ των αξιών όλων, δουλεύουμε για το καλό των λαών μας» και προσέθεσε: «Εμείς ζητάμε και προσκαλούμε οποιαδήποτε χώρα το επιθυμεί, καταρχήν η Ιταλία, κατόπιν η Αίγυπτος, να συνδράμει. Αυτό θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη συνεργασία στην περιοχή».
Σε ό,τι αφορά στη σημασία της συμφωνίας αυτής για τις σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, ο κ. Νετανιάχου είπε: «Υπάρχει μία ιστορική ανωμαλία την οποία έχουν ζήσει οι χώρες μας. Στην Αθήνα και στην Ιερουσαλήμ δημιουργήσαμε τα θεμέλια του Δυτικού Πολιτισμού. Η Ελλάδα και το Ισραήλ, από τη μία μεριά, η Κύπρος στη μέση, δημιουργήσαμε τις αξίες οι οποίες έχουν επικρατήσει στην ανθρωπότητα. Όμως, στη σύγχρονη εποχή, υπήρχε μία έλλειψη σύνδεσης μεταξύ των χωρών μας. Αυτό όμως το διορθώσαμε».
Ειδικότερα, εστιάζοντας στη σημερινή τριμερή συνάντηση στο Ζάππειο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός παρατήρησε πως ήταν η έβδομη και έκανε λόγο για συνάντηση ιστορικής σημασίας, που αναβαθμίζει τη συνεργασία των τριών χωρών σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο για να προμηθεύσουν με ενέργεια την Ευρώπη. Εξέφρασε μάλιστα τη βούληση του Ισραήλ για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στα αποθέματα φυσικού αερίου του κοιτάσματος Λεβιάθαν, λέγοντας πως εκεί υπάρχει μεγάλη ποσότητα, η οποία μεταφράζεται σε πολύ μεγάλες οικονομικές απολαβές.
Τέλος, ο κ. Νετανιάχου αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπέγραψε το Ισραήλ με τους ‘Αραβες γείτονες του, επισημαίνοντας πως το γεγονός αυτό ενισχύει την ειρήνη, την ευημερία και την καλή γειτονία στην ευρύτερη περιοχή.
Ν. Αναστασιάδης
«Ιστορικό ορόσημο» χαρακτήρισε την Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2020 ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης σε κοινές δηλώσεις με τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη και του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά την υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό «Eastmed».
Με την υπογραφή της Συμφωνίας, τόνισε ο κ. Αναστασιάδης, «επιβεβαιώνουμε με τον πλέον απτό τρόπο πως η συνεργασία που τα τελευταία χρόνια έχουμε αναπτύξει δεν περιορίζεται σε θεωρητικές και κενού περιεχομένου διακηρύξεις, αλλά έχει ωριμάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να είμαστε σε θέση με πρακτικό και πειστικό τρόπο να προωθούμε στρατηγικά έργα με ιδιαίτερη γεωπολιτική αξία».
Μιλώντας για τη σημασία του αγωγού, ο Πρόεδρος της Κύπρου επισήμανε πως έργα όπως ο «Eastmed», ενέχουν τεράστιο συλλογικό όφελος τόσο για τις τρεις χώρες όσο και για την ευρύτερη περιοχή, ενώ η υλοποίηση του θα συμβάλει έμπρακτα στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ενέταξε την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για την υλοποίηση του αγωγού «Eastmed», «στην κοινή θέση πως η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορεί να ενισχύσει τις συμπράξεις, πολλαπλασιάζοντας τη στρατηγική τους αξία και συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στις προσπάθειες επίτευξης ειρήνης στην περιοχή». Μια πεποίθηση, όπως επισήμανε, «που συμμερίζεται και η πλειοψηφία των κρατών της περιοχής, μέσω της ίδρυσης του Φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου από την Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Κύπρο, Αίγυπτο, Ιορδανία και Παλαιστίνη, το οποίο έχει εξασφαλίσει την πλήρη στήριξη τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής».
Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως «ουδόλως τυχαία και η απόφαση της Ένωσης για χρηματοδότηση των τεχνικών μελετών κατασκευής του αγωγού, ενώ, την ίδια στιγμή, η όλη γεωστρατηγική σημασία του αγωγού αναγνωρίζεται και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, μέσω, μεταξύ άλλων, και με την υιοθέτηση πρόσφατα του Eastmed Act».
Εστιάζοντας περαιτέρω στην τριμερή συνεργασία, είπε πως έχει θεμελιωθεί σε ένα σχήμα αυτονόητης γεωπολιτικής αξίας, «το οποίο εδράζεται στις ιστορικά κοινές μας αξίες, με στόχο την οριστική επίτευξη ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας στην εύφλεκτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κύπριος Πρόεδρος εξέφρασε την κοινή πεποίθηση πως οι συνεργασίες μας, βασιζόμενες στις αρχές του διεθνούς δικαίου, της αλληλεγγύης, της αμοιβαιότητας και του ειλικρινούς διαλόγου, αποτυπώνουν τα πλεονεκτήματα που μπορεί να επιτευχθούν όταν χώρες με κοινές ανησυχίες, στόχους και συμφέροντα ενώνουν τις δυνάμεις τους αντί να αυτοαπομονώνονται.
Στο σημείο αυτό ο κ. Αναστασιάδης κατέστησε σαφές πως οι συνεργασίες που έχουμε αναπτύξει δεν στρέφονται εναντίον της όποιας τρίτης χώρας και προσέθεσε: «Το αντίθετο, όποια χώρα το επιθυμεί είναι καλοδεχούμενη, νοουμένου, βεβαίως, πως υιοθετεί τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου, με πλήρη σεβασμό στην ενάσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της εδαφικής ακεραιότητας ανεξάρτητων κρατών».
Καταληκτικά ο κ. Αναστασιάδης χαιρέτισε εκ νέου την υπογραφή της ιστορικής Συμφωνίας για τον «Eastmed», όπως σημείωσε και επανέλαβε: «Μιας συμφωνίας που δεν στρέφεται ενάντια οποιασδήποτε τρίτης χώρας, αλλά ενισχύει την κοινή επιδίωξη για ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στη βάση του πλήρους σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του Δικαίου της Θαλάσσης».
Τέλος, είπε πως δεν έχει καμία αμφιβολία πως πέραν του αγωγού «EastMed», οι τρεις χώρες θα προχωρήσουν με την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδος μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου, γνωστού και ως «EuroAsia Interconnector», ένα έργο το οποίο επίσης χαίρει της έμπρακτης στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ανέφερε.
Σχετικά Άρθρα
- Μέχρι το 2025 η κατασκευή του EastΜed
- Υπουργείο Ενέργειας ΗΠΑ: Ξαναβλέπουμε τον αγωγό Eastmed
- ΗΠΑ: υποστηρίζει την ενεργειακή διασύνδεση Αιγύπτου-Ελλάδας
- EastMed: μέσα στο 2023 το market test, σε νέα τροχιά το έργο
- O ΑΔΜΗΕ στην ηλεκτρική διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ
- IGI Poseidon: ο EastMed εγγύηση ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης